Plan wynikowy (propozycja)

Transkrypt

1 Plan wynikowy (propozycja) Wymagania Temat lekcji ele operacyjne - uczeń: Kategoria celów podstawowe ponad podstawowe konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające Rozdział I. Elektrostatyka i prąd elektryczny Temat 1. Elektryzowanie ciał wymienia rodzaje ładunków elektrycznych wyjaśnia, które ładunki się odpychają, a które przyciągają opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków jednoimiennych i różnoimiennych opisuje budowę atomu demonstruje zjawisko elektryzowania przez tarcie demonstruje zjawisko wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych opisuje sposoby elektryzowania ciał przez tarcie i dotyk wyjaśnia, na czym polega zjawisko elektryzowania ciał analizuje kierunek przepływu elektronów podczas elektryzowania ciał przez tarcie i dotyk stosuje zasadę zachowania ładunku do wyjaśniania zjawiska elektryzowania ciał przez tarcie stosuje zasadę zachowania ładunku do wyjaśniania zjawiska elektryzowania ciał przez dotyk ciałem naelektryzowanym podaje jednostkę ładunku przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostki ładunku posługuje się pojęciem ładunku elektrycznego jako wielokrotności ładunku elementarnego opisuje budowę elektroskopu wyjaśnia, do czego służy elektroskop Temat 2. Przewodniki i izolatory opisuje budowę metalu (przewodnika) opisuje budowę izolatora podaje przykłady przewodników i izolatorów wyjaśnia, czym różnią się przewodniki od izolatorów klasyfikuje materiały, dzieląc je na przewodniki i izolatory wyjaśnia, dlaczego ciała naelektryzowane przyciągają nienaelektryzowane przewodniki wyjaśnia, dlaczego ciała naelektryzowane przyciągają nienaelektryzowane izolatory

2 Temat 3. Obwód prądu elektrycznego Prąd elektryczny w cieczach Temat 4. Prąd elektryczny w gazach Temat 5. Napięcie elektryczne i natężenie prądu elektrycznego Temat 6. Praca i moc prądu elektrycznego wymienia źródła napięcia opisuje przepływ prądu w przewodnikach jako ruch elektronów stwierdza, że prąd elektryczny płynie tylko w obwodzie zamkniętym rysuje schematy obwodów elektrycznych, stosując umowne symbole buduje proste obwody elektryczne według zadanego schematu wskazuje analogie między zjawiskami, porównując przepływ prądu z przepływem wody wyjaśnia, jak powstaje jon dodatni, a jak jon ujemny opisuje doświadczenie wykazujące, że niektóre ciecze przewodzą prąd elektryczny przewiduje wynik doświadczenia wykazującego, że niektóre ciecze przewodzą prąd elektryczny wyjaśnia, na czym polega przepływ prądu elektrycznego w cieczach opisuje przesyłanie sygnałów z narządów zmysłu do mózgu podaje przykłady praktycznego wykorzystania przepływu prądu w cieczach wyjaśnia, na czym polega przepływ prądu elektrycznego w gazach wymienia przykłady przepływu prądu w zjonizowanych gazach, wykorzystywane lub obserwowane w życiu codziennym wyjaśnia, do czego służy piorunochron wyjaśnia, jak należy się zachowywać w czasie burzy definiuje napięcie elektryczne definiuje natężenie prądu wymienia jednostki napięcia i natężenia przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek napięcia i natężenia rozróżnia wielkości dane i szukane rozwiązuje proste zadania, wykorzystując wzory definiujące napięcie i natężenie prądu rozwiązuje zadania, wykorzystując pojęcie pojemności akumulatora analizuje schemat przedstawiający wielkości natężenia oraz napięcia spotykane w przyrodzie i urządzeniach elektrycznych wyjaśnia sposób obliczania pracy prądu elektrycznego wyjaśnia sposób obliczania mocy urządzeń elektrycznych wymienia jednostki pracy i mocy przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek pracy i mocy przelicza dżule na kilowatogodziny i kilowatogodziny na dżule analizuje schemat przedstawiający moc urządzeń elektrycznych rozróżnia wielkości dane i szukane

3 Temat 7. Pomiar napięcia i natężenia. Wyznaczanie mocy Temat 8. Połączenia szeregowe i równoległe posługuje się pojęciem mocy do obliczania pracy wykonanej (przez urządzenie) oblicza koszt zużytej energii elektrycznej porównuje pracę wykonaną w tym samym czasie przez urządzenia o różnej mocy analizuje koszty eksploatacji urządzeń elektrycznych o różnej mocy rozwiązuje proste zadania, wykorzystując wzory na pracę i moc podaje sposoby oszczędzania energii elektrycznej wymienia korzyści dla środowiska naturalnego wynikające ze zmniejszenia zużycia energii elektrycznej nazywa przyrządy służące do pomiaru napięcia i natężenia określa zakres pomiarowy przyrządów elektrycznych (woltomierza i amperomierza) określa dokładność przyrządów elektrycznych (woltomierza i amperomierza) planuje doświadczenie, którego celem jest wyznaczenie mocy żarówki rysuje schemat obwodu, który służy do pomiaru napięcia i natężenia prądu projektuje tabelę pomiarową montuje obwód elektryczny według podanego schematu mierzy napięcie i natężenie prądu podaje niepewność pomiaru napięcia i natężenia zapisuje wynik pomiaru, uwzględniając niepewność pomiaru oblicza moc żarówki na podstawie wykonanych pomiarów wyjaśnia, jakie napięcie uzyskujemy, gdy baterie połączymy szeregowo wyjaśnia, jakie napięcie uzyskujemy, gdy baterie połączymy równolegle podaje przykłady szeregowego połączenia odbiorników energii elektrycznej rysuje schemat szeregowego połączenia odbiorników energii elektrycznej uzasadnia, że przez odbiorniki połączone szeregowo płynie prąd o takim samym natężeniu wyjaśnia, że napięcia elektryczne na odbiornikach połączonych szeregowo sumują się podaje przykłady równoległego połączenia odbiorników energii elektrycznej rysuje schemat równoległego połączenia odbiorników energii elektrycznej wyjaśnia, dlaczego przy równoległym łączeniu odbiorników jest na nich jednakowe napięcie wyjaśnia, dlaczego przy równoległym łączeniu odbiorników prąd z głównego przewodu rozdziela się na poszczególne odbiorniki (np. na podstawie analogii hydrodynamicznej)

4 Rozdział II. Elektryczność i magnetyzm Temat 9. Prawo Ohma wyjaśnia przyczynę oporu elektrycznego podaje sposób obliczania oporu elektrycznego formułuje prawo Ohma podaje jednostkę oporu przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostki oporu stosuje prawo Ohma do rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych oblicza natężenie lub napięcie prądu, posługując się proporcjonalnością prostą Temat 10. Wyznaczanie oporu elektrycznego Temat 1 1. omowa sieć elektryczna Praca i moc prądu - trudniejsze zagadnienia planuje doświadczenie, którego celem jest wyznaczenie oporu elektrycznego rysuje schemat obwodu projektuje tabelę pomiarową buduje obwód elektryczny mierzy napięcie i natężenie zapisuje wyniki pomiaru napięcia i natężenia prądu w tabeli oblicza opór, wykorzystując wyniki pomiaru napięcia i natężenia sporządza wykres zależności natężenia prądu od napięcia odczytuje dane z wykresu zależności I(U) oblicza opór na podstawie wykresu zależności I(U) porównuje obliczone wartości oporów wyjaśnia, co to znaczy, że w domowej sieci elektrycznej istnieje napięcie przemienne podaje wartość napięcia skutecznego w domowej sieci elektrycznej wyjaśnia, do czego służy uziemienie wyjaśnia, dlaczego nie wolno dotykać przewodów elektrycznych pod napięciem opisuje zasady postępowania przy porażeniu elektrycznym wyjaśnia, w jakim celu stosujemy bezpieczniki oblicza, czy dany bezpiecznik wyłączy prąd, wiedząc, jaka jest liczba i moc włączonych urządzeń elektrycznych wymienia rodzaje energii, na jakie zamieniana jest energia elektryczna zapisuje dane i szukane w rozwiązywanych zadaniach rozwiązuje zadania, w których konieczne jest połączenie wiedzy o przepływie prądu z nauką o cieple

5 Temat 12. Magnesy Temat 13. Prąd elektryczny i magnetyzm Temat 14. Silnik elektryczny Indukcja elektromagnetyczna rozwiązuje zadania, w których konieczne jest połączenie wiedzy o przepływie prądu z prawami mechaniki rozwiązuje zadania obliczeniowe, posługując się pojęciem sprawności urządzenia wyjaśnia, że każdy magnes ma dwa bieguny nazywa bieguny magnetyczne opisuje oddziaływanie magnesów wymienia przykłady zastosowania magnesów wskazuje bieguny magnetyczne Ziemi opisuje zasadę działania kompasu wyjaśnia, dlaczego żelazo znajdujące się w pobliżu magnesu też staje się magnesem wyjaśnia, dlaczego nie mogą istnieć pojedyncze bieguny magnetyczne opisuje zachowanie igły magnetycznej znajdującej się w pobliżu przewodnika z prądem opisuje budowę elektromagnesu opisuje działanie elektromagnesu wyjaśnia rolę rdzenia w elektromagnesie opisuje wzajemne oddziaływanie magnesów z elektromagnesami wyjaśnia przyczynę namagnesowania magnesów trwałych wymienia przykłady zastosowania elektromagnesów opisuje doświadczenie, w którym energia elektryczna zamienia się w energię mechaniczną opisuje budowę silnika elektrycznego wyjaśnia działanie silnika elektrycznego prądu stałego wymienia przykłady zastosowania silników zasilanych prądem stałym opisuje doświadczenia, które pozwalają zaobserwować przepływ prądu w obwodzie niezasilanym ze źródła prądu opisuje budowę prądnicy opisuje działanie prądnicy wymienia przykłady zastosowania prądnicy opisuje budowę transformatora wyjaśnia, w jakim celu stosujemy transformatory wymienia przykłady zastosowania transformatora

6 Rozdział III. rgania i fale Temat 15. Ruch drgający Temat 16. Przemiany energii w ruchu drgającym Temat 17. Fale opisuje ruch wahadła matematycznego wskazuje położenie równowagi ciała w ruchu drgającym definiuje amplitudę, okres i częstotliwość drgań nazywa jednostki amplitudy, okresu i częstotliwości podaje przykłady drgań mechanicznych mierzy czas wahnięć wahadła (np. dziesięciu), wykonując kilka pomiarów oblicza średni czas ruchu wahadła na podstawie wykonanych pomiarów oblicza okres drgań wahadła, wykorzystując wynik pomiaru czasu zapisuje wynik obliczenia jako przybliżony oblicza częstotliwość drgań wahadła opisuje ruch ciężarka zawieszonego na sprężynie analizuje siły działające na ciężarek zawieszony na sprężynie w kolejnych fazach jego ruchu wyznacza okres i częstotliwość drgań ciężarka zawieszonego na sprężynie wyjaśnia, dlaczego nie mierzymy czasu jednego drgania, tylko 10, 20 lub 30 drgań odczytuje amplitudę i okres z wykresu x(t) dla ciała drgającego analizuje przemiany energii w ruchu wahadła matematycznego, stosując zasadę zachowania energii wskazuje punkty toru, w których wahadło osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię potencjalną wskazuje punkty toru, w których wahadło osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię kinetyczną opisuje, na których etapach ruchu wahadła energia potencjalna rośnie, a na których maleje opisuje, na których etapach ruchu wahadła energia kinetyczna rośnie, a na których maleje analizuje przemiany energii dla ruchu ciężarka zawieszonego na sprężynie wskazuje punkty toru, w których ciężarek osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię potencjalną ciężkości wskazuje punkty toru, w których ciężarek osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię potencjalną sprężystości wskazuje punkty toru, w których ciężarek osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię kinetyczną podaje przykłady fal opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fal na napiętej linie

7 Temat 18. źwięk Temat 19. Wysokość dźwięku Temat 20. Fale elektromagnetyczne opisuje falę, posługując się pojęciami: amplituda, okres, częstotliwość, prędkość i długość fali stosuje do obliczeń zależność między długością fali, prędkością i okresem odczytuje z wykresu zależności x(t) amplitudę i okres drgań odczytuje z wykresu zależności y(x) amplitudę i długość fali podaje przykłady ciał, które są źródłem dźwięków wyjaśnia, dlaczego dźwięk nie może rozchodzić się w próżni opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego podczas rozchodzenia się fal dźwiękowych w powietrzu opisuje sposoby wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych, głośnikach itp. stwierdza, że prędkość rozchodzenia się dźwięku zależy od rodzaju ośrodka porównuje prędkości dźwięków w różnych ośrodkach oblicza czas lub drogę przebywaną przez dźwięk w różnych ośrodkach wymienia wielkości fizyczne, od których zależy wysokość dźwięku wytwarza dźwięki o większej i mniejszej częstotliwości od danego dźwięku za pomocą dowolnego ciała drgającego lub instrumentu muzycznego rysuje wykresy fal dźwiękowych różniących się wysokością wymienia wielkości fizyczne, od których zależy głośność dźwięku wytwarza dźwięk głośniejszy i cichszy od danego dźwięku za pomocą dowolnego ciała drgającego lub instrumentu muzycznego rysuje wykresy fal dźwiękowych różniących się amplitudą porównuje dźwięki na podstawie wykresów zależności x(t) posługuje się pojęciami: infradźwięki i ultradźwięki wyjaśnia, na czym polega echolokacja wymienia przykłady praktycznego zastosowania ultradźwięków stwierdza, że fala elektromagnetyczna może rozchodzić się w próżni wyjaśnia, że fale elektromagnetyczne różnią się częstotliwością (i długością) stwierdza, że w próżni wszystkie rodzaje fal elektromagnetycznych rozchodzą się z jednakową prędkością podaje przybliżoną prędkość fal elektromagnetycznych w próżni nazywa rodzaje fal elektromagnetycznych (radiowe, mikrofale, promieniowanie podczerwone, światło widzialne, promieniowanie nadfioletowe i promieniowanie rentgenowskie)

8 o faluje w falach elektromagnetycznych Energia fal elektromagnetycznych Temat 21. yfrakcja i interferencja fal Rezonans podaje przykłady zastosowania różnych rodzajów fal elektromagnetycznych stosuje do obliczeń zależność między długością fali, prędkością i okresem opisuje pole magnetyczne jako właściwość przestrzeni, w której działają siły magnetyczne opisuje doświadczenie ilustrujące ułożenie linii pola magnetycznego wokół magnesu określa zwrot linii pola magnetycznego opisuje ustawienie igiełki magnetycznej w polu magnetycznym stwierdza, że ładunek elektryczny wytwarza pole elektryczne opisuje pole elektryczne jako właściwość przestrzeni, w której działają siły elektryczne stwierdza, że każde ciało wysyła promieniowanie cieplne wyjaśnia, że promieniowanie cieplne jest falą elektromagnetyczną wyjaśnia, że częstotliwość fali wysyłanej przez ciało zależy od jego temperatury stwierdza, że ciała ciemne pochłaniają więcej promieniowania niż jasne wyjaśnia, które ciała bardziej się nagrzewają - jasne czy ciemne wyjaśnia zjawisko efektu cieplarnianego opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko ugięcia fali na wodzie wyjaśnia zjawisko dyfrakcji fali opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko interferencji fal na wodzie wyjaśnia zjawisko interferencji fal wyjaśnia, że zjawisko dyfrakcji i interferencji dotyczy zarówno fal dźwiękowych, jak i elektromagnetycznych porównuje sposoby rozchodzenia się fal mechanicznych i elektromagnetycznych, podając cechy wspólne i różnice wyjaśnia zjawisko rezonansu mechanicznego opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko rezonansu mechanicznego podaje przykłady zjawiska rezonansu mechanicznego wyjaśnia rolę rezonansu w konstrukcji i działaniu instrumentów muzycznych podaje przykłady rezonansu fal elektromagnetycznych