KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 4/5 - ETAP WOJEWÓDZKI 4 lutego 5 MODEL ODPOWIEDZI ZE SCHEMATEM PUNKTOWANIA Nr zadania Przykładowe odpowiedzi Punktacja Zasady przydzielania TEKST ŹRÓDŁOWY NR kolory pastelowe, barwy jasne, nasycone bielą; róże, błękity, biele,. żółcie.. Funkcja: wywołanie pozytywnych odczuć, podkreślenie, że muzyka fascynuje dziewczęta.. - spojrzenia dziewcząt są skierowane na nuty, gdyż muzyka wyzwala w nich podobną ciekawość - mają pogodny wyraz twarzy, są zarumienione, co wyraża wspólną fascynację muzyką - są blisko siebie, jedna siedzi przy pianinie, druga stoi w swobodnej pozie, opiera ręce o brzeg pianina i o oparcie fotela - pastelowe barwy obrazu emanują ciepłem, podkreślają pozytywne przeżycia dziewcząt - światło, które pada z lewej strony i na wprost postaci, rozświetlając najbardziej rękaw sukni siedzącej osoby, podkreśla, że dziewczynki łączy uczucie bliskości duchowej punkt za określenie kolorów. punkt za trafne określenie funkcji kolorów. punkt - za każde trafne wymienienie elementu wraz ze wskazaniem, że element ten przemawia za tezą: bohaterki obrazu są przyjaciółkami. 3. Stanowisko. i argument, np.: Tak, zachęca, gdyż obraz promieniuje radością dziewcząt, które łączy fascynacja muzyką. Wspólne zainteresowania to dobry sposób na zawiązywanie przyjaźni. Stanowisko. i argument, np.: Nie zachęca, gdyż obraz jest tylko dziełem sztuki do podziwiania. Przyjaźnie zawiązuje się, gdy osoby wzajemnie odczuwają do siebie sympatię i dobrze się znają. punkt za trafny argument potwierdzający, że obraz zachęca do zawiązywania przyjaźni. punkt za trafny argument potwierdzający, że obraz nie może zachęcać do zawiązywania przyjaźni. TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4. Termin: aforyzm, maksyma, sentencja, złota myśl, skrzydlate słowa lub cytat Znaczenie, np.: - wyraża ogólną prawdę moralną, filozoficzną czy psychologiczną, - zawiera przesłanie - zawiera mądrość życiową Cechy językowo-stylistyczne, np.: - zwięzłe sformułowanie, - zwykle sformułowanie jednozdaniowe - sformułowanie błyskotliwe - sformułowanie wyraziste i dobitne - wskazanie konkretnych środków językowo-stylistycznych - wskazanie mowy niezależnej -4 punkt - za podanie właściwego terminu (aforyzm, maksyma, sentencja lub złota myśl). punkt za objaśnienie podanego terminu. punkt za wskazanie jednej cechy językowo stylistycznej sposobu sformułowania myśli nazwanych właściwym terminem lub
5. 6. Ignacy Krasicki Lis i osioł, bajka Adam Mickiewicz Przyjaciele, bajka - Przyjaźń sprzyja dojrzewaniu do odpowiedzialności za drugą osobę. Przyjaźń nie jest przykrym i nieszczerym związkiem osób. punkty za wskazanie dwóch cech językowo - stylistycznych sposobu sformułowania myśli nazwanych właściwym terminem. punkt za wskazanie tytułu i gatunku. punkt za każdą trafną myśl. 7. Kontrast. Swoją myśl oparł na kontraście, zestawiając dwa sprzeczne sądy, aby uwypuklić, że o trwanie przyjaźni muszą dbać obie osoby. lub Antyteza. Swoją myśl oparł na antytezie, czyli zestawił dwa sprzeczne sądy: ) wiele lat szukamy przyjaciela, ) w ciągu chwili go tracimy. Z myśli Leca wynika pouczenie, że przyjaźń należy pielęgnować. lub Paradoks. Myśl jest zbudowana na zasadzie paradoksu, gdyż myśl jest sprzeczna wewnętrznie (wiele lat chwila, to ostry kontrast), ale wyraża prawdę, że przyjaźń nie jest dana na zawsze. punkt za właściwe nazwanie zabiegu stylistycznego (kontrast, antyteza lub paradoks). punkt za objaśnienie trafnie wskazanego zabiegu stylistycznego. 8. krótko i wyraziście - 9. Podstawa słowotwórcza Formant lapidarni- -e - punkt poprawne objaśnienie znaczenia wskazanego pojęcia. punkt za poprawne wskazanie podstawy słowotwórczej i formantu. TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3. rozmowy na tematy nawet błahe telefoniczne wieczorne pozdrowienia rozmowy na temat wspólnych zainteresowań rozmowy o kształtowaniu charakterów poprzez wzajemne oddziaływanie - punkt za dwa trafne przykłady.. P, P, 3F, 4P, 5F, 6P, 7P, 8F -3. Fragment., np.: Zdania wykrzyknikowe wyrażają silne emocje oddanych przyjaciół Rudego. Podkreślają wolę odbicia Rudego, przekonanie, że tak trzeba postąpić oraz są wyrazem nadziei na powodzenie akcji. Fragment., np.: Zdania wykrzyknikowe wyrażają radość z odbicia z rąk gestapowców przyjaciela, satysfakcję, że akcja okazała się sukcesem. punkt za 6 poprawnych odpowiedzi. punkty za 7 poprawnych odpowiedzi. 3 punkty za 8 poprawnych odpowiedzi. punkt za trafne określenie funkcji zadań wykrzyknikowych występujących w jednym fragmencie. punkty za trafne określenie funkcji zdań wykrzyknikowych
w obydwu fragmentach. 3. 4. 5. Funkcje czasu teraźniejszego w narracji zamiast czasu przeszłego, np.: Czas teraźniejszy w narracji: przenosi wydarzenia z przeszłości do teraźniejszości ożywia opisywaną akcję, czyni ją bardziej dynamiczną czytelnik przeżywa złudzenie, że jest świadkiem zdarzeń czytelnik silniej przeżywa przedstawiane wydarzenia Epitafium, np.: Powieść została napisana ku czci poległych harcerzy walczących z okupantem. Wysławia ich heroiczne męstwo i braterstwo. Testament, np.: Powieść zawiera przesłanie, by młodzież polska była wierna ojczyźnie w warunkach zagrożenia i by wolność ceniła w warunkach pokoju. Bohaterowie powieści realizowali testament romantycznego poety Juliusza Słowackiego i tę samą wolę walki o wolność ojczyzny przekazują potomnym. Dwa pierwsze wydania Kamieni na szaniec Aleksandra Kamińskiego wyzwalały wolę walki z okupantem hitlerowskim i umacniały wiarę w zwycięstwo. - punkt za właściwie określoną funkcję czasu teraźniejszego. punkty za dwie właściwie określone funkcje czasu teraźniejszego. punkt za poprawne uzasadnienie, że Kamienie na szaniec są epitafium. punkt za poprawne uzasadnienie, że Kamienie na szaniec są testamentem. punkt za uwzględnienie w odpowiedzi kontekstu historycznego i spełnienie kryterium poprawności gramatycznej. TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4 6. D - 7. A - 8. Mów do przyjaciela poprawną polszczyzną, unikaj skrótów myślowych i sformułowań niegrzecznych. Słuchaj przyjaciela uważnie, ponieważ także oczekujesz od niego uważnego wysłuchania. Traktuj przyjaciela podmiotowo, umożliwiając mu wypowiedzenie swoich racji. Rozmawiaj z przyjacielem szczerze i życzliwie oraz unikaj podniesionego głosu. punkt za poprawną odpowiedź. punkt za poprawną odpowiedź. punkt za sformułowanie jednej rady mającej postać zdania złożonego. punkty za sformułowanie dwóch trafnych rad mających postać zdań złożonych. PRACA PISEMNA (-3) Nr zadania Zasady przydzielania Punktacja Komentarz 9. - zawiera pogłębioną argumentację na podstawie dwóch wyjątkowo trafnie dobranych utworów literackich, dowolnego pozaliterackiego tekstu kultury, jak również własne refleksje na 6 punkty Cechy uwzględnione na skali:. Zgodność z tematem odniesienie do problemu sformułowanego w temacie. 3
temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki - pracę wyróżnia dojrzałość zaprezentowanych sądów wywiedzionych z interpretacji przywołanych tekstów kultury - praca świadczy o wysokiej kulturze humanistycznej autora - zawiera pogłębioną argumentację na podstawie dwóch wyjątkowo trafnie dobranych utworów literackich, dowolnego pozaliterackiego tekstu kultury, jak również własne refleksje na temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki - pracę wyróżnia dojrzałość zaprezentowanych sądów wywiedzionych z interpretacji przywołanych tekstów kultury praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie - zawiera argumentację na podstawie dwóch trafnie dobranych utworów literackich, dowolnego pozaliterackiego tekstu kultury, jak również własne refleksje na temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki - pracę wyróżnia dojrzałość zaprezentowanych sądów wywiedzionych z interpretacji przywołanych tekstów kultury - zawiera argumentację na podstawie dwóch trafnie dobranych utworów literackich, dowolnego pozaliterackiego tekstu kultury, jak również własne refleksje na temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki (dopuszczalne opuszczenie jednego elementu) - zawiera argumentację na podstawie dwóch trafnie dobranych utworów, jak również własne refleksje na temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki (dopuszczalne użycie form. os. liczby mnogiej) - w przeważającej części zachowuje logikę wywodu - praca jest luźno związana z problemem sformułowanym w temacie - zawiera argumentację na podstawie dwóch utworów literackich, ale nie ma subiektywnego odniesienia - praca nie odnosi się do problemu sformułowanego w temacie 5 4 punkty 3 punkty punkty punkt. Stanowisko autora wobec problemu. 3. Argumentacja na podstawie dwóch trafnie utworów, jak również refleksje nad wpływem literackich obrazów pozytywnych cech człowieka. 4. Logika wywodu (błąd rzeczowy zakłócający logikę wywodu powoduje obniżenie oceny o jeden poziom).. Segmentacja tekstu zachowany logiczny tok rozważań, segmentacja konsekwentna i celowa brak uporządkowania logicznego, segmentacja przypadkowa lub brak segmentacji punkt 3. Styl 4
styl konsekwentny i funkcjonalny (dostosowany do formy wypowiedzi) styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi punkt 4. Język poprawność składniowa, leksykalna, frazeologiczna, fleksyjna i stylistyczna poprawność składniowa, leksykalna, frazeologiczna, fleksyjna i stylistyczna; dopuszczalne nieliczne usterki dopuszczalne nieliczne i nierażące błędy składniowe, leksykalne, frazeologiczne, fleksyjne lub stylistyczne liczne nierażące błędy składniowe lub leksykalne, lub frazeologiczne, lub fleksyjne, lub stylistyczne liczne rażące błędy składniowe, leksykalne, frazeologiczne, fleksyjne lub stylistyczne 4 punkty 3 punkty punkty punkt 6. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna punkt W poleceniu 9. nie przyznaje się, jeśli praca nie odnosi się do problemu sformułowanego w temacie. SUMA 45 5
Nr zadania KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 4/5 - ETAP WOJEWÓDZKI 4 lutego 5 Kartoteka umiejętności Wymaganie szczegółowe zapisane w podstawie programowej Liczba za zadanie TEKST ŹRÓDŁOWY NR. II.. Analiza. Uczeń: ) uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących tekstów kultury: ( ) sztuki plastyczne;. II.4. Wartości i wartościowanie. Uczeń: ) omawia na podstawie ( ) tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. przyjaźń ( ); 3. III.. Tworzenie i pisanie. Uczeń: 5) ( ) uzasadnia własne zdanie; TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4. II.. Analiza. Uczeń: 4) wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z 4 zakresu słownictwa; 5. II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie; 6. III.. Tworzenie i pisanie. Uczeń: 5) ( ) uzasadnia własne zdanie; 7. II.. Analiza. Uczeń: 4) wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa 8. I.3. Świadomość językowa. Uczeń: ) rozpoznaje wyrazy ( ) i rozumie ich znaczenia; 9. I.3. Świadomość językowa. Uczeń: 9) rozpoznaje temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych; TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3. II.. Analiza. Uczeń: ) przedstawia najistotniejsze treści ( );. II.. Analiza. Uczeń: ) charakteryzuje postać mówiącą w utworze;. III.. Tworzenie i pisanie. Uczeń: 9) wykorzystuje wykrzyknik jako część mowy w celu wyrażenia emocji; 3. I.3. Świadomość językowa. Uczeń: 8) odróżnia czasowniki [ ] wyjaśnia ich funkcje w tekście. 4. I.3. Świadomość językowa. Uczeń: 3) rozpoznaje zróżnicowanie słownictwa ( ); rozpoznaje wyrazy rodzime i zapożyczone (obce) rozumie ich funkcję w tekście. 5. II.. Analiza. Uczeń: ) uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. historyczny; I.3.Świadomość językowa. Uczeń: 6) rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie 3 6
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4 6. I. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 7) rozpoznaje intencje wypowiedzi; 7. I. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 3) porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie; 8. III.. Tworzenie i pisanie. Uczeń: 6) stosuje zasady etykiety językowej. III.. Świadomość językowa. Uczeń: 3) stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach; III. TWORZENIE WYPOWIEDZI 9.. Mówienie i pisanie. Uczeń: ) tworzy wypowiedź pisemną w formie rozprawki. Mówienie i pisanie. Uczeń: ) stosuje zasady organizacji tekstu zgodnie z wymogami gatunku, tworząc pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat.. Świadomość językowa. Uczeń 3) tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się; świadomie dobiera synonimy i antonimy dla wyrażenia zamierzonych treści.. Świadomość językowa. Uczeń: 4) stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach; dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom. 3 7