Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej z zakresu języka polskiego przeprowadzonego w roku szkolnym 2014/2015

Transkrypt

1 Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej z zakresu języka polskiego przeprowadzonego w roku szkolnym 2014/2015 W naszej szkole do egzaminu przystąpiło 97 uczniów, 94 uczniów pisało egzamin w wersji standardowej, 3 osoby arkusz GH P Uczniowie bez dysfunkcji oraz uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się wykonywali zadania zawarte w arkuszu standardowym. Podstawę zadań stanowiły różne teksty kultury: literackie dramatyczny i poetycki, oraz publicystyczny i popularnonaukowy. Arkusz egzaminacyjny składał się z 22 zadań, wśród których było 20 zadań zamkniętych różnego typu i 2 zadania otwarte wymagające od ucznia samodzielnego, zgodnego z poleceniem, sformułowania krótkiej wypowiedzi oraz dłuższej opowiadania. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań można było uzyskać 32 punkty. Średnie wyniki procentowe dla oddziałów Oddział A B C D E Średnia szkoły Wynik procentowy 62,7 58,1 69,0 66,9 62, Średnie wyniki procentowe dla gminy Szkoła Wolkowe Wykrot Myszyniec Średnia gminy Wynik procentowy 59,6 62,8 64,0 63,2

2 Nr zad. Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Liczba punktów 1. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 2. II. Analiza i interpretacja 3. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 4. II. Analiza i interpretacja 5. II. Analiza i interpretacja Interpretacja. Uczeń: 1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury [ ]. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje [ ]. 5) omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu [ ]. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje [ ]. 4. Wartości i wartościowanie. Uczeń: 2) omawia na podstawie poznanych dzieł literackich [ ] podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. [ ] samotność [ ]. 3. Interpretacja. Uczeń: 1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury [ ]. 4) wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa ([ ] zdrobnień [ ]). Umiejętność z zakresu szkoły podstawowej. 4) rozpoznaje w tekście literackim porównanie [ ] i objaśnia jego rolę. 7. III. Tworzenie wypowiedzi. 2. Świadomość językowa. Uczeń: 4) stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie. 8. II. Analiza i interpretacja 9. II. Analiza i interpretacja 10. II. Analiza i interpretacja 11. II. Analiza i interpretacja 12. II. Analiza i interpretacja 13. II. Analiza i interpretacja 14. II. Analiza i interpretacja 3. Interpretacja. Uczeń: 2) uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty (całość utworu). Uczeń zna teksty literackie [ ]. Teksty poznawane w całości [ ] przy czym nie można pominąć autorów i utworów oznaczonych gwiazdką (Adam Mickiewicz, Dziady cz. II). 2) charakteryzuje postać mówiącą w utworze. 3. Interpretacja. Uczeń: 1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury [ ]. 2) charakteryzuje postać mówiącą w utworze. 3. Interpretacja. Uczeń: 1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury [ ]. 3. Interpretacja. Uczeń: 1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury [ ]. Umiejętność z zakresu szkoły podstawowej. 1) dostrzega swoistość artystyczną dzieła. Poziom wykonania zadania Szkoła Kraj 1 0,86 0,83 1 0,78 0,68 1 0,78 0,71 1 0,87 0,84 1 0,88 0,84 1 0,68 0,62 1 0,79 0,77 1 0,33 0,25 1 0,73 0,60 0,69 0,67 1 0,64 0,56 1 0,54 0,51 0,72 0,73 0,39 0, II. Analiza i Umiejętność z zakresu szkoły 1 0,71 0,61

3 interpretacja 16. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 17. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 18. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 19. I. Odbiór wypowiedzi i zawartych w nich informacji. 20. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 21. III.Tworzenie wypowiedzi. 22. III.Tworzenie wypowiedzi. podstawowej. 5) rozpoznaje: [ ] rym, refren; [ ]. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje [ ]. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje [ ]. 3. Świadomość językowa. Uczeń: 5) rozpoznaje w zdaniach [ ] różne rodzaje [ ] orzeczeń [ ] rozumie ich funkcje. 3. Świadomość językowa. Uczeń: 6) rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie [ ] oraz rozumie ich funkcje w wypowiedzi. 2. Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń: 3) korzysta ze słownika języka polskiego [ ]. 3. Świadomość językowa. Uczeń: 2) rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenie w tekście. 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 2) stosuje zasady organizacji tekstu zgodnie z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat. 5) [ ] uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi. 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 1) tworzy spójne wypowiedzi [ ] pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie [ ]; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada. 1 0,66 0,71 1 0,81 0,78 1 0,45 0,28 1 0,47 0,38 1 0,63 0,57 2 0,66 0,57 0,67 0,71 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 2) stosuje zasady organizacji tekstu zgodnie z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat. 0,74 0,73

4 2. Świadomość językowa. Uczeń: 3) tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się; świadomie dobiera synonimy i antonimy dla wyrażenia zamierzonych treści. 0,92 0, 5 9 0,94 0,62 2. Świadomość językowa. Uczeń: 4) stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie; 5) stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach; dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom; 10) stosuje poprawne formy odmiany rzeczowników, czasowników (w tym imiesłowów), przymiotników, liczebników i zaimków; stosuje poprawne formy wyrazów w związkach składniowych (zgody i rządu). Umiejętność z zakresu szkoły podstawowej. 2. Świadomość językowa. Uczeń: 5) pisze poprawnie pod względem ortograficznym [ ]. 2. Świadomość językowa. Uczeń: 6) wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł interpunkcyjnych [ ]. Umiejętność z zakresu szkoły podstawowej. 2. Świadomość językowa. Uczeń: 6) poprawnie używa znaków interpunkcyjnych [ ]. 0,29 0,47 0,57 0,53 0,39 0,24

5 Tabela zamieszczona poniżej ukazuje stopień trudności poszczególnych zadań w całym arkuszu egzaminacyjnym Stopień trudności Poziom wykonania Numery zadań Liczba zadań Bardzo trudne 0,00-0, Trudne 0,20-0,49 8,14,18,19 4 Umiarkowanie 0,50-0,69 6,10,11,12,16,20, 8 trudne 21,22 Łatwe 0,70-0,89 1,2,3,4,5,7,9,13, 10 15,17 Bardzo łatwe 0,90-1, Tabela zamieszczona poniżej ukazuje stopień trudności poszczególnych czynności w całym arkuszu egzaminacyjnym Stopień trudności Poziom wykonania Numery czynności Liczba czynności Bardzo trudne 0,0-0, Trudne 0,20-0,49 8,14,18,19, 22.4, ,50-0,69 6,10,11,12,16,20,21, 9 Umiarkowanie trudne Łatwe 22.1, ,70-0,89 1,2,3,4,5,7,9,13, 15,17, 22.2, Bardzo łatwe 0,90-1,

6 poziom wykonania Tabele i wykresy przedstawiają poziom wykonania poszczególnych zadań z uwzględnieniem stopnia ich trudności Nr zadania/ czynności Poziom wykonania Szkoła 0,86 0,78 0,78 0,87 0,88 0,68 0,79 0,33 0,73 0,69 Kraj 0,83 0,68 0,71 0,84 0,84 0,62 0,77 0,25 0,60 0,67 Interpretacja poziomu wykonania poszczsgólnych zadań z uwzględnienim stopnia ich trudności 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, nr zadania Poziom wykonania Szkoła Poziom wykonania Kraj

7 poziom wykonania Nr zadania/ czynności Poziom wykonania Szkoła 0,64 0,54 0,72 0,39 0,71 0,66 0,81 0,45 0,47 0,63 Kraj 0,56 0,51 0,73 0,40 0,61 0,71 0,78 0,28 0,38 0,57 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 Interpretacja poziomu wykonania poszczególnych zadań z uwzględnienim stopnia ich trudności nr zadania Poziom wykonania Szkoła Poziom wykonania Kraj

8 poziom wykonania Nr zadania/ czynności Poziom wykonania Szkoła 0,66 0,67 0,74 0,92 0,29 0,57 0,39 Kraj 0,57 0,71 0,73 0,94 0,47 0,53 0,24 0, Interpretacja poziomu wykonania poszczególnych zadań/ czynności z uwzględnieniem stopnia ich trudności 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, szkoła kraj nr zadania/czynności

9 Średni wynik szkoły na skali staninowej Stanin Przedział Szkoła wyników (w % ) , Test sprawdzający umiejętności gimnazjalistów z zakresu języka polskiego dla uczniów naszego gimnazjum nie był zbyt trudny, średni wynik wyniósł 64,0 % i jest wyższy od średniej gminy 63,2 %, powiatu 57,8 % oraz kraju 62 %, ale niższy od średniej województwa 64,7%. Stopień opanowania umiejętności zawartych w wymaganiach ogólnych podstawy programowej, tworzenie wypowiedzi, odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji, analiza i interpretacja tekstów kultury, sprawdzano zadaniami odnoszącymi się do: fragmentu Dziadów cz. II Adama Mickiewicza (zadania 1. 8.) wiersza Droga nie wybrana Roberta Frosta (zadania ) fragmentu wykładu O sławie Leszka Kołakowskiego (zadania , 21.) definicji słownikowej wyrazu sława (zadanie 20.). Na egzaminie z języka polskiego uczniowie rozwiązywali zadania zamknięte i otwarte obejmujące treści zapisane w podstawie programowej dla II i III etapu edukacyjnego. Zadania odnosiły się do wszystkich wymagań ogólnych z podstawy programowej. Na podstawie analizy poziomu wykonania poszczególnych zadań można stwierdzić, że zadań bardzo trudnych do wykonania przez uczniów naszej szkoły nie było. Zarówno dla naszych uczniów jak i w kraju trudne były dwa zadania z odbioru wypowiedzi i wykorzystania zawartych w nich informacji: 18.(0,45), kraj (0,28) i 19.(0,47), kraj (0,38) Poziom wykonania tych zadań przez uczniów naszej szkoły znacznie przewyższył jednak wynik w kraju. Uczniowie naszej szkoły lepiej poradzili sobie z rozpoznawaniem w zdaniu podmiotu i orzeczenia imiennego oraz z rozróżnianiem rodzajów zdań złożonych podrzędnie. Kolejne

10 dwa trudne zadania dotyczyły analizy i interpretacji tekstów kultury: 8. (0,33), kraj (0,25) uczeń miał uwzględnić w interpretacji potrzebne konteksty literackie, co wymagało znajomości całego dramatu Dziady cz. II, i 14. (0,39), kraj (0,40) sprawdzające umiejętność z zakresu szkoły podstawowej dostrzegania swoistości artystycznej dzieła. Uczniowie powinni rozpoznać, że wiersz Roberta Frosta ma charakter rozbudowanej metafory. 8 zadań było umiarkowanie trudnych: 6., 10., 11., 12., 16., 20., 21., 22. Sprawdzały one umiejętności ze wszystkich wymagań ogólnych. W zadaniu 21. sprawdzano stopień opanowania umiejętności tworzenia krótkiej wypowiedzi argumentacyjnej, w której uczniowie mieli rozstrzygnąć problem, czy każdego celebrytę można nazwać człowiekiem sławnym. W uzasadnieniu swojej odpowiedzi należało odwołać się do tekstów Leszka Kołakowskiego i Mirosława Pęczaka, nie posługując się cytatami z tych tekstów. Z tym zadaniem uczniowie naszej szkoły poradzili sobie lepiej niż w kraju, poziom wykonania zadania wyniósł 0,66, w kraju 0,57. Zadań łatwych do wykonania było 10: 1., 2., 3., 4., 5., 7., 9., 13., 15., 17. Podobnie sytuacja wyglądała w kraju. Zadanie 2. (0,78), kraj (0,68) okazało się dla naszej szkoły łatwe, natomiast w kraju umiarkowanie trudne. Uczniowie lepiej poradzili sobie z oceną prawdziwości stwierdzeń dotyczących obrzędu dziadów na podstawie fragmentu Dziadów cz. II. Zdający w naszej szkole wykazali się też wyższym poziomem wykonania zadań 3.,4., 5., 7., 9., 15., 17, np. w zadaniu 4. na podstawie fragmentu utworu zdający mieli wskazać, co dręczy po śmierci bohaterkę dramatu Adama Mickiewicza. Uczniowie musieli poddać uważnej analizie fragment tekstu, a następnie poradzić sobie z jego samodzielną interpretacją. Zadanie 5. wymagało od uczniów odczytania konkretnego tekstu kultury fragmentu Dziadów cz. II Adama Mickiewicza i rozpoznania głównego przesłania utworu. Aby zadanie poprawnie wykonać, należało w kilku miejscach tekstu wyszukać właściwe informacje i wyciągnąć z nich wniosek. Natomiast w zadaniu 7. sprawdzane były umiejętności posługiwania się związkami frazeologicznymi. Uczeń miał za zadanie wybrać właściwą odpowiedź spośród podanych związków frazeologicznych. Poziom wykonania tego zadania wyniósł 0,79. W zadaniu 22., za które można było uzyskać 10 punktów, uczniowie musieli wykazać się umiejętnością redagowania opowiadania. Poprawne rozwiązanie zadania wymagało zarówno znajomości formy, w jakiej powinien wypowiedzieć się uczeń, jak i uważnej analizy polecenia, które określało warunki niezbędne do napisania tekstu zgodnego z tematem. Polecenie zostało tak skonstruowane, aby gimnazjalistom zapewnić maksymalną dowolność w realizacji treści. Dlatego uczniowie w zależności od wrażliwości, zainteresowań, doświadczeń czytelniczych oraz kompetencji pisarskich mieli możliwość podejmowania samodzielnych decyzji w ukazywaniu świata przedstawionego, prowadzenia narracji i prezentowania toku zdarzeń oraz doborze środków wzbogacających wypowiedź. Jednak wymagania zawarte w poleceniu nie pozwalały na całkowitą swobodę w realizacji tematu. W poleceniu określono, że piszący powinni skoncentrować się na zaprezentowaniu podróży, podczas której wydarzyło się coś, co sprawiło, że ktoś stał się sławny, a więc ukierunkowano uwagę uczniów na trzy niezbędne elementy podróż, wydarzenie i sławę. Ponadto forma wypowiedzi pisemnej, określona w poleceniu, determinowała gimnazjalistów do eksponowania zjawisk dynamicznie rozwijających się w czasie. W tym zadaniu sprawdzano następujące czynności: treść, kompozycję, styl, poprawność językową, poprawność ortograficzną oraz interpunkcyjną. W tym zakresie bardzo łatwą czynnością był styl charakterystyczny dla opowiadania (0,92), kraj (0,94). Łatwą czynnością okazała się kompozycja, uczniowie potrafią stosować zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, utrzymać się w rygorach stosowania konsekwentnej i celowej segmentacji. Poziom wykonania tej czynności w naszej szkole wyniósł 0,74, w kraju ( 0,74). Dwie czynności były umiarkowanie trudne: treść, która miała

11 być wzbogacona kompozycyjne i fabularnie, np. poprzez wprowadzenie trzech elementów (podróży, wydarzenia, sławy), wszystkich składników świata przedstawionego, funkcjonalny sposób prowadzenia narracji, wprowadzenie dialogu, opisu, czasowników dynamizujących akcję (0,67), kraj (0,71); poprawność ortograficzna (0,57), kraj (0,53). W porównaniu z rokiem ubiegłym w tej czynności widać wyraźną poprawę. Trudnymi czynnościami były: poprawność językowa (0,29), kraj (0,47). Z tą czynnością uczniowie mieli znacznie więcej trudności niż w kraju; poprawność interpunkcyjna (0,39), kraj (0,24). W tym zakresie uczniowie naszej szkoły, pomimo takiego wskaźnika trudności, wykazali się znacznie wyższym poziomem stosowania reguł interpunkcyjnych niż uczniowie w całym kraju. Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka polskiego pozwala na sformułowanie następujących spostrzeżeń i wniosków: 1.Znaczna część uczniów posługuje się ubogim słownictwem i popełnia dużo błędów językowych. Konieczne jest wzmożenie pracy nad poprawnością językową uczniów i wzbogacaniem zasobu ich słownictwa. 2.Niezbędne jest, w dalszym ciągu, ćwiczenie zasad interpunkcji istotnej dla przekazania właściwego sensu wypowiedzi, mimo tego, iż z umiejętnością tą uczniowie poradzili sobie znacznie lepiej niż w uczniowie w kraju. 3.Zadawajające jest to, że poziom znajomości ortografii nieznacznie się podwyższył, wskazana jest jednak dalsza praca nad ortografią. 4.Należy zwracać uwagę na kształcenie umiejętności uogólniania przeczytanych tekstów tak, aby rozpoznawanie problematyki utworów czy określanie ich tematu nie sprawiało uczniom trudności. 5.W czasie analizy i interpretacji tekstów uczyć nie tylko rozpoznawania środków stylistycznych zastosowanych w utworze, ale przede wszystkim zwracać uwagę na funkcje, jakie pełnią. Opracowały: Bogusława Ceberek Elżbieta Gajk Ewa Zyśk

12