Zespół Szkolno - Przedszkolny nr 1 im. M. Kopernika 98-220 Zduńska Wola ul. Złota 67 Przedmiotowy system oceniania z matematyki dla klas IV- VI (zgodny z podstawą programową z dnia 23 grudnia 2008 roku) Opracowanie: Krystyna Hetlof Jolanta Lelecka-Drabińska Krzysztof Lachowski W dokumencie wykorzystano materiały wydawnictwa WSiP dziękujemy. Rok szkolny 2015/2016 1
Przedmiotowy System Oceniania matematyka Przedmiotowy System Oceniania z matematyki zawiera wymagania do programu nauczania Matematyka wokół nas" autorstwa Heleny Lewickiej, Marianny Kowalczyk i jest dostosowany do podręczników będących obudową powyższego programu. PSO z matematyki jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Ocenianiem w Zespole Szkolno - Przedszkolnym nr 1 w Zduńskiej Woli. I. Kontrakt między nauczycielem i uczniem 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Prace klasowe, sprawdziany i odpowiedzi ustne są obowiązkowe. 3. Kartkówki obejmujące wiedzę i umiejętności z 1-3 jednostek lekcyjnych nie muszą być zapowiadane. 4. Krótkie sprawdziany obejmujące wiedzę i umiejętności z 3-5 jednostek lekcyjnych zapowiadane na ostatniej lekcji. 5. Prace klasowe są zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i podany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiedzy. Przed każdą pracą klasową przeprowadzona jest co najmniej jedna godzina lekcyjna przeznaczona na powtórzenie materiału. (W zamian za pracę klasową i na takich samych zasadach przeprowadzany jest test praca pisemna zawierająca zadania zamknięte lub zadania zamknięte i otwarte.) 6.Nauczyciel zobowiązany jest sprawdzić i ocenić prace pisemne w ciągu 14 dni od daty ich przeprowadzenia. 7. Uczeń nieobecny na pracy klasowej musi ją napisać w terminie uzgodnionym z nauczycielem - nie później niż 2 tygodnie po powrocie do szkoły. 8. Obowiązkiem ucznia jest zgłoszenie się do nauczyciela w celu ustalenia terminu pisania pracy klasowej. Nieusprawiedliwiona nieobecność na poprawie jest równoznaczna z uzyskaniem oceny niedostatecznej. 9. Każdą pracę klasową można poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu 2 tygodni od dnia podania informacji o ocenach. Uczeń poprawia ocenę tylko raz, obydwie oceny zapisywane są w dzienniku lekcyjnym. 10. Poprawa oceny może nastąpić w wyniku sprawdzianu pisemnego. 11. Uczeń, któremu nie udało się poprawić cząstkowych ocen niedostatecznych, a w konsekwencji został zagrożony oceną niedostateczną śródroczną (roczną) może pisać sprawdzian pisemny umożliwiający poprawę proponowanej oceny. Ocena może zostać podwyższona jeżeli uczeń uzyskał więcej niż 75% punktów ze sprawdzianu. 12. Ocena klasyfikacyjna śródroczna (roczna) nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. Na ocenę śródroczna (roczna) największy wpływ mają oceny uzyskane z prac klasowych, testów, sprawdzianów, kartkówek. Przy ustaleniu oceny końcowej w dalszej kolejności brany jest pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego aktywność na zajęciach, otrzymane oceny z wszystkich prac pisemnych i ustnych. 13. Po dłuższej nieobecności w szkole (powyżej l tygodnia) uczeń ma prawo nie być oceniany przez 3 dni. 2
14. Uczeń ma prawo do czterokrotnego w ciągu półrocza zgłoszenia, nieprzygotowania do lekcji. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy: brak zeszytu, brak pracy domowej, niegotowość do odpowiedzi ustnych. 15. Po wykorzystaniu limitu określonego powyżej uczeń otrzymuje za każde nieprzygotowanie ocenę niedostateczną. 16. Aktywność na lekcji nagradzana jest plusami. Za pięć zgromadzonych plusów uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność na lekcji rozumieć należy: częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, rozwiązywanie zadań dodatkowych w czasie lekcji, aktywną pracę w grupach. 17. Za kartkówki, odpowiedzi ustne i prace domowe nie przewiduje się oceny celującej. 18.Przy ocenianiu nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. 19.We wszystkich innych kwestiach zasady oceniania są regulowane przez Wewnątrzszkolne Ocenianie. II. Metody i techniki nauczania. 1. Metody nauczania: a) praca z podręcznikiem, b) aktywizujące: problemowa, eksponująca, praktyczna, projektów. 2. Formy nauczania: a) praca nauczyciela z całą klasą, b) praca w grupach, c) nauczanie czynnościowe, d) praca z podręcznikiem i innymi materiałami z obudowy. 3. Zasady nauczania: a) poglądowości, b) stopniowania trudności, c) trwałości wiedzy. III. Narzędzia pomiaru Pomiar osiągnięć uczniów odbywa się za pomocą następujących narzędzi: 1. Prace klasowe (testy) ( pk) 2.Sprawdziany (kartkówki) (spr) 3. Odpowiedzi ustne (odp) 4. Prace domowe (pd) 5. Prace długoterminowe 6. Inne formy aktywności np. udział w konkursach matematycznych, wykonywanie pomocy dydaktycznych 7. Obserwacje ucznia: a) przygotowanie do lekcji, b) aktywność na lekcji, c) praca w grupie. 3
IV. Kryteria oceniania prac klasowych i sprawdzianów Praca pisemna może być punktowana. Punkty uzyskane z prac klasowych i kartkówek przeliczane są na oceny wg następującej skali: 0% - 29% - niedostateczny, 30% - 49% - dopuszczający, 50% - 74% - dostateczny, 75% - 89% - dobry, 90% - 100% - bardzo dobry, ocena bdb + zad. dodatkowe celujący. Prace pisemne mogą też być oceniane wg wielopoziomowego układu wymagań. Wydzielone są następujące wymagania programowe: - konieczne (K) - podstawowe (P) - rozszerzające (R) - dopełniające (D) - wykraczające (W) Przyporządkowanie danym poziomom nauczania poszczególnych stopni szkolnych przedstawia się następująco: K dopuszczający, K+P dostateczny, K+P+R dobry, K+P+R+D - bardzo dobry, K+P+R+D+W celujący. V. Warunki i sposoby przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce. 1. Rodzice (prawni opiekunowie) informowani są o ocenach cząstkowych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz o zachowaniu ucznia a. w trakcie bezpośrednich rozmów z nauczycielami podczas dni otwartych, terminy tych spotkań ustalane są na początku każdego roku szkolnego, b. w czasie zebrań z rodzicami, c. przez wpisy w zeszytach. 2. Informacja o ocenach śródrocznych z poszczególnych przedmiotów i o ocenie z zachowania przekazywane są rodzicom w formie pisemnej na obowiązkowych zebraniach rodziców. 3. Przed śródrocznym i rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej wychowawca informuje uczniów klas IV VI i ich rodziców )prawnych 4
opiekunów) o przewidywanych dla nich ocenach niedostatecznych, w terminie ustalonym na początku. Wychowawca dokumentuje przeprowadzoną rozmowę w dzienniku lekcyjnym, a rodzice /prawni opiekunowie/ potwierdzają tę informację złożeniem podpisu. W sytuacji, gdy rodzice nie zgłoszą się w wyznaczonym terminie do nauczyciela wychowawcy, informacja przekazywana jest listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Brak kontaktu rodziców z wychowawcą w ciągu 2 tygodni od dnia wysłania informacji jest równoznaczny z akceptacją planowanej oceny. 4. Na dwa tygodnie przed śródroczną i roczną radą klasyfikacyjną nauczyciel przedmiotu przedstawia uczniom propozycję oceny z przedmiotu oraz sposób ich poprawienia na stopień wyższy, dokumentuje się to zapisem w dzienniku lekcyjnym nauczyciela przedmiotu na karcie ocen przedmiotowych. VI. Sposoby dostosowania wymagań u uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych: 1. u uczniów o inteligencji niższej niż przeciętna w zakresie przedmiotu matematyka Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych: częste odwoływanie się do konkretu (np. graficzne przedstawianie treści zadań), szerokie stosowanie zasady poglądowości, omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopni trudności (pamiętając, że obniżenie wymagań nie może zejść poniżej podstawy programowej), podawanie poleceń w prostszej formie (dzielenie złożonych treści na proste, bardziej zrozumiałe części), wydłużanie czasu na wykonanie zadania, podchodzenie do dziecka w trakcie samodzielnej pracy w razie potrzeby udzielenie pomocy, wyjaśnień, mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania, zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie wykonać, potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń dla przyswojenia danej partii materiału. 2. u uczniów z dysleksją Dysleksja nie daje możliwości obniżenia wymagań jakościowych. Są to, bowiem uczniowie, z co najmniej przeciętną sprawnością intelektualną, którzy zechcą w przyszłości zdawać maturę, a ta, aby zachować swoją rangę, musi mieć odpowiedni, co najmniej przeciętny, poziom wymagań. Formy, metody, sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych: 5
- naukę tabliczki mnożenia, definicji, reguł wzorów, rozłożyć w czasie, często przypominać i utrwalać - nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, przygotować wcześniej zapowiedzią, że uczeń będzie pytany - w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udzielać dodatkowych wskazówek - w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań - można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania - uwzględniać trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem cyfr, itp. - materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, dzielić na mniejsze porcje - oceniać tok rozumowania, nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny, co wynikać może z pomyłek rachunkowych - oceniać dobrze, jeśli wynik zadania jest prawidłowy, choćby strategia dojścia do niego była niezbyt jasna. Podczas wykonywania ścisłych operacji wymagających wielokrotnych przekształceń, można umożliwić dziecku ustne skomentowanie wykonywanych działań. W ocenie pracy ucznia uwzględnieni ona zostaje poprawność toku rozumowania, a nie tylko prawidłowości wyniku końcowego. W przypadku prac pisemnych. Tam, gdzie jest taka możliwość, uczeń może korzystać z gotowych wzorów, tablic itp. 3. u uczniów z dyskalkulią, czyli trudnością w liczeniu Oceniany jest przede wszystkim tok rozumowania, a nie techniczna strona liczenia. Uczeń ma, bowiem skłonność do przestawiania kolejności cyfr w liczbie i przez to jej zapis jest błędny. Dostosowanie wymagań dotyczy formy sprawdzenia wiedzy poprzez koncentrację na prześledzeniu toku rozumowania w danym zadaniu. VII. Ewaluacja przedmiotowego systemu oceniania PSO podlega ewaluacji na koniec roku szkolnego oraz na zakończenie każdego cyklu edukacyjnego. Szczegółowe wymagania na poszczególne oceny znajdują się w dokumentach szkoły. 6