Monitor Rynku Pracy Raport z 28. edycji badania 11 lipca 2017r.
Struktura raportu: Metodologia i opis próby badania Wyniki badania: rotacje na rynku pracy mobilność gotowość do zmiany pracy obawa o utratę pracy, przekonanie o możliwości znalezienia nowego zatrudnienia, satysfakcja z pracy elastyczność pracowników i gotowość do zmiany zawodu Podsumowanie wyników Randstad w Polsce 2
Monitor Rynku Pracy: opis badania Monitor Rynku Pracy jest kwartalnym badaniem ankietowym realizowanym obecnie już w 33 krajach Europy, Azji, Australii i obu Ameryk, w których Randstad prowadzi działalność. (kraje biorące udział w badaniu Europa: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy; na innych kontynentach: Argentyna, Australia, Brazylia, Chile, Chiny z osobno analizowanym Hongkongiem, Indie, Japonia, Kanada, Malezja, Meksyk, Nowa Zelandia, Singapur, Turcja, Stany Zjednoczone) Badanie po raz pierwszy przeprowadzono w 2010Q1. Polska dołączyła do projektu od 20103Q. Obecnie prezentujemy wyniki 28. edycji. Badanie jest realizowane poprzez ankiety wypełniane on-line przez respondentów w wieku od 18 do 65 lat, pracujących minimum 25 godziny w tygodniu. Próba obejmuje osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę, umowy o pracę tymczasową, umów cywilnoprawnych oraz samozatrudnionych. Dobór próby jest kwotowo-losowy, realizowany przez Survey Sampling International. Od 20. edycji włącznie próba w Polsce wynosi ponad 800 respondentów (wcześniej ok. 400 osób, tak jak w innych krajach). Globalnie w badaniu bierze udział ponad 14 tys. respondentów. Bieżące badanie zostało zrealizowane w maju 2017 roku w Polsce na próbie 844 osób. 3
Respondenci badania w Polsce 49% kobiety / 51% mężczyźni Wiek od 18 do 65 lat 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 13% 26% 22% 25% 14% Forma zatrudnienia: umowa o pracę na czas nieokreślony umowa o pracę na czas określony umowa zlecenie lub o dzieło umowa o pracę tymczasową jednoosobowa działalność gospodarcza 1% 76% 18% 2% 3% wykształcenie: 1% podstawowe / 43% średnie / 56% wyższe 4 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
5 Wyniki badania
2010Q3 2010Q4 2011Q1 2011Q2 2011Q3 2011Q4 2012Q1 2012Q2 2012Q3 2012Q4 2013Q1 2013Q2 2013Q3 2013Q4 2014Q1 2014Q2 2014Q3 2014Q4 2015Q1 2015Q2 2015Q3 2015Q4 2016Q1 2016Q2 2016Q3 2016Q4 2017Q1 2017Q2 Zmiana próby Rotacje na rynku pracy w Polsce Polska porównanie w czasie 29% 27% 27% 27% 26% 25% 25% 24% 24% 25% 26% 24% 23% 21% 21% 21% 21% 21% 21% 20% 19% 17% 17% 17% 17% 17% 17% 17% W stosunku do poprzedniego kwartału odsetek osób zmieniających pracę w Polsce zwiększył się o 6 p.p. i w 2017Q2 wynosił 27%. Wyższy wskaźnik rotacji odnotowany został tylko raz rok temu (29%). 6 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
6% 8% 15% 13% 16% 15% 15% 15% 17% 17% 18% 18% 20% 21% 22% 21% 19% 21% 20% 21% 21% 21% 21% 22% 24% 22% 21% 22% 21% 22% 24% 24% 22% 24% 21% 21% 25% 27% Rotacje na rynkach pracy w Europie Polska na szczycie 2017Q1 2017Q2 Krajami o najwyższej rotacji w Europie były Polska (27%) i Hiszpania (25%). Tam też od ostatniego kwartału wystąpił największy wzrost tego wskaźnika (o 6 p.p. i 4 p.p.). Listę tradycyjnie zamykał Luksemburg (6% pracowników zmieniło pracę w ciągu ostatniego półrocza). Rotacja spadła zaś najmocniej w Czechach i Portugalii (o 3 p.p.). Średnia dla badanych państw europejskich wzrosła od ostatniej edycji badania o 1 p.p. 7 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N 800 dla pozostałych krajów N 400
Główne powody rotacji na rynku pracy Lepsze warunki pracy najważniejsza przyczyna zmiany pracy od 4 lat 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 42% 27% 18% 18% 17% 15% 11% Lepsze warunki pracy Osobiste pragnienie zmiany Zmiana struktury firmy Niezadowolenie z aktualnego pracodawcy Osobiste ambicje w obszarze zarządzania Przyczyny osobiste (choroba, zmiana miejsca zamieszkania) Osobiste ambicje w obszarze pełnionych zadań 42% pracowników deklarowało, że do niedawnej zmiany pracodawcy przyczyniły się lepsze warunki pracy. Od czterech lat to najważniejsza przyczyna rotacji. Kolejnymi przyczynami zmiany pracy były osobiste pragnienie zmiany (27% wskazań) oraz zmiana struktury firmy i pragnienie w obszarze zarządzania (po 18%). 8 Jakie były Pana/Pani powody zmiany pracy? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
Poszukiwanie nowego zatrudnienia Polska porównanie w czasie aktywnie szukam nowej pracy rozglądam się za nową pracą 2014Q1 2014Q2 2014Q3 2014Q4 2015Q1 2015Q2 2015Q3 2015Q4 2016Q1 2016Q2 2016Q3 2016Q4 2017Q1 2017Q2 12% 17% 16% 12% 9% 14% 15% 14% 11% 12% 15% 12% 13% 12% 18% 17% 18% 16% 20% 20% 19% 17% 19% 20% 18% 18% 19% 17% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% W minionym kwartale 29% badanych poszukiwało nowej pracy. W porównaniu z poprzednim kwartałem (2017Q1) spadek wynosił 3 p.p. Zmniejszył się zarówno odsetek aktywnie poszukujących pracy (o 1 p.p.), jak i udział rozglądających się za nowym zatrudnieniem (o 2 p.p.). 9 Czy aktualnie Pan/Pani poszukuje nowej pracy? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
Poszukiwanie nowego zatrudnienia Zatrudnieni na umowy c-p najaktywniejsi w szukaniu nowej pracy aktywnie szukam nowej pracy rozglądam się za nową pracą 40% umowa zlecenie lub o dzieło 20% 27% 35% 30% umowa o pracę na czas określony 17% 18% 25% 20% 20% 16% 21% 19% 19% umowa o pracę na czas nieokreślony 11% 18% 15% 15% 10% 5% 10% 17% 12% 12% 10% 7% 10% 14% umowa o pracę tymczasową jednoosobowa działalność gospodarcza 12% 12% 14% 12% 0% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni 0% 10% 20% 30% 40% 50% Największy odsetek respondentów, którzy deklarowali, że szukają pracy, występował wśród pracowników w średnim wieku (33%), z których najwięcej aktywnie poszukujących było w grupie 25-34 lat (17%). Najrzadziej pracy szukali 55-65-latkowie (17%) oraz samozatrudnieni (24%). 10 Czy aktualnie Pan/Pani poszukuje nowej pracy? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Otwartość na zmianę zatrudnienia: Indeks mobilności Stworzony przez Randstad indeks mobilności na rynku pracy śledzi otwartość pracowników na mobilność zawodową. Mobilność jest w badaniu definiowana według przewidywań pracowników o prawdopodobieństwie zatrudnienia u innego pracodawcy w kolejnych 6 miesiącach (zarówno w przypadku podjęcia podobnej, jak i zupełnie innej pracy). Punktem startowym dla obliczeń indeksu jest agregacja odpowiedzi wszystkich respondentów badania w jego pierwszej edycji międzynarodowej (marzec 2010), stanowiąca wyjściowy poziom 100 punktów. 11
82 82 89 85 86 88 92 95 94 96 97 96 93 97 101 99 101 101 103 101 101 103 102 104 111 106 102 107 109 107 110 108 104 109 106 109 109 109 110 109 121 116 120 119 116 121 120 121 149 143 Indeks mobilności Nasz kraj na pierwszym miejscu! 2017Q1 2017Q2 Średnia indeksu mobilności dla 18 badanych krajów europejskich wyniosła 101 punktów, czyli tyle samo, co w poprzednim kwartale (2017Q1). Na tle krajów starego kontynentu nasz kraj (ex aequo z Wielką Brytanią i Norwegią) zajął pierwsze miejsce. Listę tradycyjnie zamykał Luksemburg (82 punktów). 12 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N 800 dla pozostałych krajów N 400
Indeks mobilności Uspokojenie wskaźnika w pobliżu jego średniej wartości 118 105 108 108 106 109 109 107 108 105 107 111 104 108 106 110 108 107 107 107 107 111 110 105 109 109 101 102 W ostatnim kwartale polski indeks mobilności nie zmienił się i wynosił 109 punktów. Tylko raz w historii badania odnotowano wyższą wartość tego wskaźnika w drugim kwartale: rok temu. Liniowy trend wskaźnika sugeruje stabilizację na poziomie zbliżonym do 107,5 punkta. 13 Monitor Rynku Pracy, 21. edycja, wrzesień 2015, do 2015Q1 N 400, później N 800 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
Szansa na znalezienie nowej pracy Optymizm bije wszelkie rekordy! porównywalna praca jakakolwiek inna praca 86% 83% 83% 81% 77% 75% 74% 80% 72% 74% 79% 74% 71% 75% 74% 74% 75% 78% 73% 75% 74% 75% 77% 79% 75% 76% 74% 80% 68% 70% 69% 67% 72% 64% 70% 72% 65% 68% 62% 61% 71% 72% 69% 68% 63% 65% 63% 62% 67% 67% 67% 69% 67% 69% 72% 61% Odsetek badanych, którzy sądzą, że w ciągu półrocza są w stanie znaleźć pracę podobną do wykonywanej, w porównaniu do poprzedniej edycji badania zwiększył się o 6 p.p. i osiągnął rekordowy w historii badania poziom. Jeśli chodzi o dostępność jakiejkolwiek pracy to wzrost wyniósł 3 p.p. i również jest na najwyższym zanotowanym poziomie. 14 Czy w Pana/Pani opinii w przypadku konieczności zmiany pracy znalazłyby Pan/Pani porównywalną bądź inną pracę w ciągu następnych 6 miesięcy? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
Szansa na znalezienie nowej pracy Najmniej optymizmu mają najstarsi pracownicy 92% porównywalna praca 92% 94% 89% 90% 84% 83% 74% jakakolwiek inna praca 82% 77% 68% 84% 91% umowa o pracę na czas nieokreślony umowa o pracę na czas określony 87% 79% 89% 87% 60% umowa zlecenie lub o dzieło 79% 72% umowa o pracę tymczasową 88% 88% jednoosobowa działalność gospodarcza 77% 77% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni 0% 20% 40% 60% 80% 100% 92% badanych 18-24-latków była przekonana, że w razie utraty pracy jest w stanie znaleźć podobną w ciągu półrocza o 32 p.p. więcej niż w przypadku 55-65-latków. Aż 94% 25-34-latków uważało, że może znaleźć jakiekolwiek zatrudnienie. Kobiety o 7 p.p. rzadziej niż mężczyźni sygnalizowały to, że mogą znaleźć podobną pracę do wykonywanej i o 9 p.p. rzadziej że mogłyby znaleźć jakąkolwiek pracę. 15 Czy w Pana/Pani opinii w przypadku konieczności zmiany pracy znalazłyby Pan/Pani porównywalną bądź inną pracę w ciągu następnych 6 miesięcy? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Szansa na znalezienie nowej pracy O zatrudnienie znowu najłatwiej jest nad Wisłą POLSKA Czechy Szwecja Węgry Austria Dania Norwegia Wielka Brytania Portugalia Luksemburg Szwajcaria Niemcy EUROPA Holandia Belgia Hiszpania Francja Grecja Włochy 86% 80% 76% 72% 75% 68% 75% 64% 74% 66% 73% 72% 72% 68% 72% 65% 72% 62% 68% 44% 65% 56% 64% 60% 63% 59% 59% 62% 57% 55% 57% 49% 56% 52% 54% 55% 47% 50% jakakolwiek inna praca porównywalna praca Pośród narodów europejskich Polacy i Czesi zajmowali odpowiednio pierwsze i drugie miejsce pod względem optymizmu w kwestii znalezienia innej, jakiejkolwiek pracy. Listę zamykali Włosi. Jeśli chodzi o podobne miejsce zatrudnienia, to nasz kraj wyprzedził Danię i Czechy, a ostatnie miejsce przypadło Luksemburgowi. Optymizm Europejczyków w zakresie znalezienia jakiejkolwiek pracy spadł o 1 p.p., a w zakresie podobnej pracy zwiększył się o 1 p.p. w porównaniu do 2016Q4. 16 Czy w Pana/Pani opinii w przypadku konieczności zmiany pracy znalazłyby Pan/Pani porównywalną bądź inną pracę w ciągu następnych 6 miesięcy? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Ocena ryzyka utraty pracy Pod względem lęku Polska w europejskiej czołówce Grecja Włochy Hiszpania POLSKA Dania Holandia Wielka Brytania Szwajcaria Francja EUROPA Portugalia Norwegia Szwecja Czechy Niemcy Węgry Belgia 8% 7% 9% 9% 9% 7% 8% 8% 8% 7% 8% 8% 6% 5% 6% 3% 5% 29% 23% 21% 21% 22% 21% 20% 20% 20% 17% 16% 17% 18% 14% 17% 14% 34% duża obawa umiarkowana obawa W 18 badanych krajach europejskich obawę utraty pracy deklarowało 27% ankietowanych (o 2 p.p. mniej niż kwartał temu). Nasz kraj odnotował (ex aequo z Hiszpanią i Danią) najwyższy odsetek respondentów deklarujących silny lęk przed utratą pracy (9%). Pod względem silnych i umiarkowanych obaw liczonych łącznie, Polska z wynikiem 30% uplasowała się na 4. miejscu (razem z Danią), ustępując jedynie Grecji, Włochom i Hiszpanii. Luksemburg 3% 14% Austria 3% 12% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 17 Jak duże jest w Pana/Pani odczuciu ryzyko utraty pracy lub nieprzedłużenia aktualnej umowy w ciągu kolejnego półrocza? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Ocena ryzyka utraty pracy Polska porównanie w czasie duża obawa umiarkowana obawa 17% 18% 25% 34% 33% 33% 30% 19% 23% 23% 25% 24% 25% 20% 23% 27% 25% 20% 25% 25% 25% 26% 21% 25% 23% 22% 21% 21% 7% 8% 10% 10% 7% 10% 8% 10% 8% 9% 11% 10% 11% 7% 8% 7% 8% 13% 9% 9% 10% 10% 9% 12% 9% 10% 11% 9% Udział osób odczuwających niepokój związany z utrzymaniem zatrudnienia w gronie wszystkich przebadanych Polaków zmniejszył się w porównaniu do 2016Q3 i 2016Q4 o 2 p.p. W najlepszym dla pracowników 2010Q3 silny lęk był niższy o 2 p.p., a umiarkowany o 4 p.p. 18 Jak duże jest w Pana/Pani odczuciu ryzyko utraty pracy lub nieprzedłużenia aktualnej umowy w ciągu kolejnego półrocza? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
Ocena ryzyka utraty pracy Lęk przed utratą pracy najczęstszy wśród najmłodszych duża obawa umiarkowana obawa 40% umowa o pracę na czas nieokreślony 9% 18% 35% 30% umowa o pracę na czas określony 12% 33% 25% 26% 0% 20% 24% 19% 18% 23% umowa zlecenie lub o dzieło 34% 15% 18% 18% umowa o pracę tymczasową 26% 14% 10% 5% 13% 8% 13% 6% 8% 11% 8% jednoosobowa działalność gospodarcza 0% 8% 0% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni 0% 10% 20% 30% 40% 50% Najczęściej utraty zatrudnienia obawiali się najmłodsi (18-24 lata), a najrzadziej starsi i najstarsi pracownicy. Niepokój kobiet był o 2 p.p. niższy niż mężczyzn. Po raz pierwszy w historii badania w przypadku samozatrudnionych oraz pracujących na umowy cywilno-prawne nikt z respondentów nie sygnalizował silnego lęku przed utratą pracy. 19 Jak duże jest w Pana/Pani odczuciu ryzyko utraty pracy lub nieprzedłużenia aktualnej umowy w ciągu kolejnego półrocza? Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Satysfakcja z wykonywanej pracy Polacy przeciętnie zadowoleni z wykonywanej pracy Dania Austria POLSKA Norwegia Luksemburg Holandia Szwajcaria Niemcy Portugalia Szwecja Hiszpania EUROPA Wielka Brytania Francja Belgia Włochy Grecja Czechy 79% 79% 77% 77% 77% 77% 74% 74% 73% 72% 71% 71% 69% 69% 69% 64% 64% 64% 77% badanych pracowników w Polsce deklarowało satysfakcję z wykonywanej pracy o 2 p.p. więcej niż kwartał wcześnie i o 6 p.p. więcej niż średnio w badanych krajach europejskich. W Europie przeciętny wskaźnik satysfakcji drugi kwartał z rzędu nie uległ zmianie. Wśród krajów starego kontynentu najbardziej zadowolonych pracowników miały Dania i Austria, a najmniej zadowolonych: Czechy i Węgry. Węgry 58% 20 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Satysfakcja z wykonywanej pracy Polska porównanie w czasie 67% 66% 72% 68% 68% 63% 68% 73% 72% 69% 68% 68% 65% 65% 73% 77% 70% 70% 68% 71% 73% 72% 73% 70% 73% 67% 68% 67% W badaniu widoczny jest najwyższy poziom satysfakcji polskich pracowników w 7 letniej historii badania (77%)! Średnia wartość satysfakcji wynosiła w całym tym okresie 69%, a trend wskazuje na wzrost odsetka pracowników zadowolonych ze swojej pracy na poziomie 1 p.p. rocznie. 21 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, do 2015Q1 N 400, później N 800
Satysfakcja z wykonywanej pracy Młodzi pracownicy wieku najbardziej usatysfakcjonowani z wykonywanej pracy 85% 82% 76% 70% 70% 77% 76% umowa o pracę na czas nieokreślony 77% umowa o pracę na czas określony 75% umowa zlecenie lub o dzieło 54% umowa o pracę tymczasową 58% jednoosobowa działalność gospodarcza 89% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni Najbardziej zadowoleni ze swojej pracy byli najmłodsi pracownicy (18-25 lata), a najmniej starsi i najstarsi. Różnica wynosiła 15 p.p. Najczęściej satysfakcję z pracy deklarują osoby samozatrudnione (89%), a najmniej pracujące na umowy cywilno-prawne (54%). 22 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
23 Elastyczność pracowników i gotowość do zmiany zawodu
Wyjazd za pracą Z wiekiem trudniej nam myśleć o migracji Był(a)bym skłonny(-a) tymczasowo wyjechać za pracą, która nie jest dostępna w moim kraju. / Był(a)bym skłonny(-a) wyemigrować za pracą, ( ). 78% wyjazd na jakiś czas emigracja umowa o pracę na czas nieokreślony 56% 62% 68% 65% 64% 63% 60% 58% 60% 51% 45% 62% 57% 66% 60% umowa o pracę na czas określony umowa zlecenie lub o dzieło 63% 68% 93% 87% umowa o pracę tymczasową 71% 86% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni jednoosobowa działalność gospodarcza 69% 73% 64% badanych Polaków w przypadku trudności ze znalezieniem pracy, byłaby skłonna wyjechać na jakiś czas do pracy za granicę, a 58% rozważyłoby trwałą emigrację. Dużo większą otwartość do wyjazdu w obu przypadkach mają młodsi respondenci (o 27 pkt. proc. więcej niż najstarsi w pierwszym obszarze oraz 23 pkt.proc. w drugim). Najmniej chętni do wyjazdu w takiej sytuacji byliby zatrudnieni na umowę na czas nieokreślony, najbardziej z kolei osoby pracujące w oparciu o umowy cywilnoprawne. 24 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Wyjazd za pracą c.d. Polacy, Hiszpanie i Włosi najbardziej otwarci na emigrację w Europie Wyjazd za granicę na jakiś czas brało pod uwagę 64% Polaków i Hiszpanów. W Europie nie było narodów częściej rozważających los gastarbeiterów. Najrzadziej gotowość na taki wyjazd byli Austriacy (38%), Duńczycy (40%) i Czesi (41%). Emigrację zarobkową rozważali pracownicy w Hiszpanii (60%), Włoszech (59%) i Polsce (58%). Najniższy odsetek pracowników otwartych na emigrację odnotowano w Danii (34%) i Czechach (35%). Brazylia Indie Turcja Chiny USA ŚWIAT Hiszpania Włochy POLSKA Portugalia Wielka Brytania Grecja EUROPA Szwajcaria Belgia Niemcy Węgry Francja Luksemburg Szwecja Norwegia Holandia Austria Czechy Dania emigracja wyjazd na jakiś czas 64% 65% 52% 56% 40% 48% 52% 54% 60% 64% 59% 60% 58% 64% 57% 60% 55% 56% 53% 56% 49% 52% 46% 51% 44% 49% 43% 43% 42% 49% 41% 46% 41% 43% 39% 46% 39% 45% 36% 44% 36% 38% 35% 41% 34% 40% 77% 78% 72% 73% 25 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Gotowość na zmiany 9/10 pracowników otwarta na nowy fach Był(a)bym skłonny(-a) przekwalifikować się, aby uniknąć bezrobocia. / Zgodził(a)bym się na obniżenie wynagrodzenia lub przeniesienie na niższe stanowisko, aby zachować pracę. / ( ) na zatrudnienie na czas określony, aby uniknąć bezrobocia. przekwalifikowanie degradacja lub obniżka wynagrodzenia zatrudnienie na czas określony umowa o pracę na czas nieokreślony 36% 90% 88% 88% 89% 88% 89% 88% 90% 90% 91% 87% 85% 90% 90% 87% 89% umowa o pracę na czas określony 37% 89% 93% 32% 35% 43% 37% 30% 35% 37% umowa zlecenie lub o dzieło umowa o pracę tymczasową 14% 33% 93% 80% 71% 100% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni jednoosobowa działalność gospodarcza 42% 88% 88% Przekwalifikowanie lub przejście umowę na czas określony jest dla respondentów z Polski witane z podobną, bardzo wysoką otwartością, jako kompromis dla uniknięcia utraty pracy. Bez względu na wiek i płeć respondentów, degradacja lub obniżka wynagrodzenia są najgorszym scenariuszem uniknięcia bezrobocia. 26 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Gotowość na zmiany c.d. Umowa na czas określony tak, degradacja lub obniżka pensji nie 88% Polaków i Portugalczyków wolałoby umowę na czas określony niż bezrobocia najwięcej w Europie. Najmniejszy odsetek odnotowano w Austrii (78%). Otwartość Polaków na przekwalifikowanie (89%) było większe o 1 p.p. niż europejska średnia. Pierwsze miejsce zajęła Hiszpania i Portugalia (po 95%), a ostatnie Szwecja (78%). 43% europejskich pracowników godziło się na degradację lub obniżkę wynagrodzenia. W Polsce wskaźnik ten był niższy o 7 p.p. Wielka Brytania przekwalifikowanie zatrudnienie na czas określony Brazylia USA Indie Turcja Chiny ŚWIAT POLSKA Portugalia Hiszpania Włochy Szwecja Grecja Czechy EUROPA Dania Francja Szwajcaria Węgry Norwegia Niemcy Luksemburg Holandia Belgia Austria 23% 28% 33% 32% 36% 35% 35% 37% 38% 36% 39% 42% 40% 43% 44% 45% 43% degradacja lub obniżka wynagrodzenia 46% 46% 49% 49% 54% 52% 96% 92% 62% 91% 84% 89% 74% 78% 70% 87% 66% 89% 80% 89% 88% 95% 88% 95% 86% 64% 92% 85% 91% 85% 78% 84% 89% 83% 93% 83% 88% 82% 86% 82% 90% 82% 88% 81% 88% 81% 80% 80% 83% 79% 88% 79% 91% 79% 84% 79% 89% 78% 27 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Praca na całe życie Mamy świadomość, że przyszłość to otwartość na zmianę zawodu Sądzę, że <praca na całe życie> to pojęcie, które odeszło w przeszłość. umowa o pracę na czas nieokreślony 77% 73% 83% 75% 80% 75% 80% 76% umowa o pracę na czas określony 81% umowa zlecenie lub o dzieło 67% umowa o pracę tymczasową 86% jednoosobowa działalność gospodarcza 85% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni Niezależnie do wieku i płci, respondenci badania byli bardzo zgodni co do faktu, że w obecnych warunkach rynkowych praca na całe życie nie jest już możliwa. Największą świadomość w tym obszarze mieli respondenci stosunkowo młodzi, z krótszym stażem (wiek 25-34 lata) oraz kobiety (80%). Pod względem typu obecnego zatrudnienia dotyczyło to częściej pracowników tymczasowych (86%) i osoby prowadzące własną działalność gospodarczą (85%). 28 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Praca na całe życie 3/4 pracowników w Europie i na świecie nie wierzy w pracę na całe życie Największy odsetek pracowników, którzy są przekonani, że konieczność przekwalifikowania dotknie praktycznie każdego, był w Portugalii (86%), Grecji (82%) i Wielkiej Brytanii (82%). Wizję pracy na całe życie przekreślają najczęściej mieszkańcy Luksemburga (53%), Belgii (62%) i Norwegii (62%). W Europie wspomniany odsetek wynosił 75%, zaś w Polsce był wyższy o 3 p.p. Indie Chiny Brazylia USA Turcja ŚWIAT Portugalia Wielka Brytania Grecja Francja Szwajcaria POLSKA Hiszpania EUROPA Włochy Węgry Austria Niemcy Szwecja Holandia Czechy Dania Norwegia Belgia Luksemburg 53% 79% 78% 73% 73% 68% 73% 86% 82% 82% 80% 78% 78% 77% 75% 74% 73% 73% 71% 67% 67% 67% 66% 62% 62% 29 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Otwartość na pracowników z innych krajów Aby zatrudnić specjalistów, których nie można znaleźć na rynku lokalnym, musi istnieć możliwość tymczasowego przyciągnięcia pracowników z zagranicy. 63% 67% 72% 66% 62% 69% umowa o pracę na czas nieokreślony 66% 55% umowa o pracę na czas określony 65% umowa zlecenie lub o dzieło 53% umowa o pracę tymczasową 57% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-65 kobiety mężczyźni jednoosobowa działalność gospodarcza 69% Badani w średnim wieku (35-44 lat) są najbardziej otwartą grupą pod względem zgody na przyjęcie pracowników z innych krajów w sytuacji, gdy brakuje rąk do pracy na lokalnym rynku pracy. Najmniej chętnie takie rozwiązanie witali starsi (55-65 lat). Mężczyźni (69%) byli bardziej otwarci niż kobiety (62%). Z perspektywy grup zatrudnienia najwięcej otwartości miały osoby samozatrudnione (69%). 30 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, N=844
Otwartość na pracowników z innych krajów Polska najbardziej gościnna w Europie 2/3 Polaków uważa, że braki kadrowe w kraju należy uzupełniać otwierając granicę dla pracowników z innych krajów o 17 p.p. więcej niż w całej Europie i o 7 p.p. więcej, niż wskaźnik globalny. Tylko 1/3 pracowników w Danii i Czechach akceptowało taką politykę odpowiednio o 15 i 14 p.p. mniej niż średnia europejska, oraz o 25 i 24 p.p. mniej niż średnia globalna. Brazylia Indie Turcja Chiny USA ŚWIAT POLSKA Hiszpania Włochy Portugalia Wielka Brytania Grecja EUROPA Szwajcaria Belgia Niemcy Węgry Francja Luksemburg Norwegia Szwecja Austria Holandia Czechy Dania 64% 52% 40% 59% 66% 60% 59% 57% 55% 53% 49% 46% 44% 43% 42% 41% 41% 39% 39% 36% 36% 35% 34% 72% 77% 31 Monitor Rynku Pracy, 28. edycja, maj 2017, dla Polski N=844, dla pozostałych krajów N 400
Podsumowanie wyników: Poziom rotacji na polskim rynku pracy zwiększył się o 6 p.p. do 27% (europejska średnia: 22%). W rezultacie Polska ponownie stała się krajem o najwyższej rotacji na kontynencie. Głównymi przyczynami zmiany pracy były: lepsze warunki pracy (42% wskazań), osobiste pragnienie zmiany (27%), osobiste ambicje pracowników w obszarze zarządzania (18%) oraz zmiany w strukturze firmy (18%). Odsetek osób, które mniej lub bardziej aktywnie poszukują nowej pracy osiągnął najniższy od 2 lat poziom (29%). Indeks mobilności Polski nie zmienił się i wynosił 109 punktów, co dało jej pierwszą pozycję w Europie ex aequo z Norwegią i Wielką Brytanią. Przekonanie o dostępności ofert pracy w porównaniu z poprzednim kwartałem osiągnęło rekordowy poziom - w przypadku podobnej pracy wzrosło o 6 p.p. (do 80%), a w przypadku jakiejkolwiek pracy o 3 p.p. (86%), co pozwoliło Polakom na utrzymanie pierwszego miejsca wśród europejskich optymistów. Satysfakcja z wykonywanej pracy wśród Polaków również osiągnęła rekordowo wysoki poziom, dając Polsce po razie pierwszy w historii badania miejsce na podium krajów europejskich. Pod względem obawy o utratę pracy Polacy ustępowali tylko Grekom, Włochom i Hiszpanom. Polacy i Hiszpanie byli w Europie najbardziej chętni do tego, by czasowo wyjechać za granicę za pracą, która nie byłaby dostępna w kraju (po 64% wskazań). Jeśli zaś chodzi o emigrację, to częściej od Polaków (58%) rozważali ją tylko Hiszpanie (o 2 p.p.) i Włosi (o 1 p.p.). 88% badanych pracowników w Polsce przyjęłaby umowę na czas określony, aby uniknąć bezrobocia (najczęściej w Europie ex aequo z Portugalią). Aż 2/3 Polaków jest otwartych na przyjazd pracowników z innych krajów, o ile wypełniają oni luki w rynku pracy. 32
33 Randstad w skrócie
34