O czasie nastolatki Marta Fox Kaśka Podrywaczka i Plotkarski SMS Kielce, 23-24 października 2013 roku Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu Kategorie kultury I Czas jako paradygmat kultury i natury Dominik Borowski Wydział Polonistyki - Katedra Historii Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski
WOKÓŁ KATEGORII CZASU
ETAPY ROZWOJU CZŁOWIEKA
DZIECIŃSTWO Poznawanie otaczającej rzeczywistości i akomodacja do niej. Intensywny rozwój zmysłów. Doskonalenie mowy. Rozwój procesów myślowych (porównywanie, szeregowanie i klasyfikowanie). Początek zawiązywania relacji z rówieśnikami. Analizowanie i wartościowanie zdarzeń przez pryzmat nakazów, zakazów i obowiązujących norm społecznych.
DOROSŁOŚĆ Stabilizacja tożsamości. Witalność i możliwość pełnego wykorzystania potencjału intelektualnego. Wybór życiowego pantera, założenie rodziny i wychowywanie potomstwa. Wybór grupy przyjaciół. Aktywność zawodowa. Z czasem osłabienie procesów umysłowych. Kryzys środka życia. Pełnienie nowych ról (teść/teściowa, dziadek/babcia).
STAROŚĆ Znaczne obniżenie sprawności fizycznej i pogorszenie stanu zdrowia. Problemy z pamięcią i procesami umysłowymi. Zmiana kondycji finansowej. Utrata bliskich. Śmierć.
ADOLESCENCJA JAKO SZCZEGÓLNY MOMENT W ŻYCIU CZŁOWIEKA
ok. 10 20 r. ż.
Wczesna adolescencja Dojrzewane biologiczne zapoczątkowane skokiem pokwitaniowym. Osiągnięcie dojrzałości płciowej. Labilność emocji. Zdolność do myślenia hipotetyczno-dedukcyjnego. Formowanie pierwszych związków przyjacielskich. Konflikty z rodzicami.
Kryzys tożsamości To wyjątkowy moment w życiu nastolatka. Staje on bowiem przed zadaniem samookreślenia swojej osoby. Polega to na scaleniu własnego obrazu i skonfrontowanie go z oczekiwaniami względem siebie samego. W efekcie ma to doprowadzić do ustabilizowania tożsamości i wyboru indywidualnej drogi życiowej. Kryzys tożsamości wiąże się z identyfikacją z własną płcią i jej akceptacją.
Późna adolescencja Dojrzewanie intelektualne. Osiągnięcie dojrzałości emocjonalnej. Poprawa relacji z rodzicami i rozbudowa sieci kontaktów społecznych. Aktywność społeczna. Osiągnięcie autonomii moralnej. Rozwój potrzeby seksualnej.
CZAS NASTOLATKI WEDŁUG MARTY FOX
organizacja życia codziennego emocje i seksualność refleksje relacje interpersonalne
Organizacja życia codziennego Pobyt w szkole nauka. Spotkania z rówieśnikami: zabawa i rozmowy o problemach. Ograniczenie czasu dla rodziny. Taniec jako sposób odstresowania. Praca zawodowa i życie prywatne trudność w synchronizacji sfer.
Refleksje Czym jest dorosłość? Bliskość, miłość, samotność. Własne zachowanie i wizerunek. Relacje interpersonalne.
Relacje interpersonalne Kontakty z rówieśnikami na pierwszym miejscu. Bariery w kontakcie z rodzicami. W okresie późnej adolescencji polepszenie relacji z rodzicami.
Emocje i seksualność Skrajne stany emocjonalne. Dojrzewanie płciowe i związane z nim przemiany. Inicjacja seksualna jako poważne zmartwienie nastolatek.
Czas nastolatki Wyróżnik organizacja życia codziennego refleksje relacje interpersonalne emocje i seksualność Opis pobyt w szkole, spotkania z gronem rówieśniczym, pierwsza praca zawodowa rozpatrywanie problemu dorosłości, odpowiedzialności, samotności, bliskości, relacji interpersonalnych ważna rola kontaktów z rówieśnikami, problemy w relacjach z rodzicami, ich optymalizacja w okresie późnej adolescencji ambiwalencja uczuć, fantazje erotyczne, inicjacja seksualna
Podsumowanie Determinacja czasu biologicznego. Uwarunkowania kulturowe i społeczne. Zmiany i problemy dojrzewających. Powieści Marty Fox pomagają czytelnikom oswoić się z sytuacją, w jakiej znajdują się adolescentki i ułatwiają zrozumienie dojrzewania z perspektywy dziewcząt.
Dziękuję za uwagę www.dominikborowski.eu