Dr Dorota Bronk Scenariusz zajęć w oparciu o Metodę Dobrego Startu na materiale geometrycznym dla dzieci rozpoczynających naukę w kl.i TEMAT: Kwadrat. Opracowanie graficzne wzoru 5c 1 z wykorzystaniem dziecięcej wyliczanki Jeden, dwa. CELE: Kształcenie nawyku kreślenia kwadratu w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Kształcenie kompetencji fonologicznych dzieci (rozpoznawanie i dobieranie rymów, wyodrębnianie samogłosek i spółgłosek w nagłosie ), syntaktycznych(przekształcanie form gramatycznych) oraz semantycznych (poszerzanie słownictwa czynnego dziecka), ćwiczenia kompetencji grafomotorycznych i prawidłowego trzymania różnych narzędzi do pisania, utrwalenie pojęcia kwadrat, zwrócenie uwagi na nawyki żywieniowe ludzi i zwierząt. POMOCE : zdjęcia lub książka o rasach psów, woreczki z grochem/ryżem, serpentyny/wstążki, tace z kaszą manną, wzory kwadratu (kontur) wyklejone z materiałów o różnej fakturze - miękkich, szorstkich, chropowatych, kartka z bloku technicznego z wzorem kwadratu/ lub bez, plastelina, przybory do pisania: węgiel, kreda, flamastry, kredki świecowe, ołówkowe, kartki papieru o różnej wielkości i kolorze (duże arkusze, małe kartki), talerzyki, łyżeczki, lody o różnych smakach, karta pracy ( załącznik 1). 1. Zajęcia wprowadzające: Zajęcia rozpoczynamy od ćwiczeń orientacyjno-porządkowych, które służą koncentrowaniu uwagi i kształceniu orientacji w schemacie ciała i przestrzeni. Mogą mieć formę przywitania i zabawy ruchowej. Dzieci uczą się rozróżniać i nazywać części ciała, odróżniać prawe i lewe części ciała. 1 Schemat wzoru pochodzi z publikacji Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E. Szlagowska D., (2007) Piosenki do rysowania, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia
Dzieci stojąc w kręgu mówią swoje imię oraz jego formę zdrobniałą, przedstawiając się: - mam na imię Karolina, Karolinka, - mam na imię Michał, Michałek, - Dzieci stoją w grupie, słuchając poleceń nauczycielki witają się przez dotknięcie wskazaną częścią, części ciała kolegi: - witają się prawe rączki, - witają się lewe łokcie, - witają się oba kolana - witają się nasze paluszki z ręki prawej, lewej itp. Nauczycielka czyta dzieciom wyliczankę/rymowankę, która odpowiada poczuciu humoru dzieci 6/7 letnich Jeden,dwa, jeden, dwa, pewna pani miała psa. Trzy i cztery, trzy i cztery, pies ten dziwne miał maniery. Pięć i sześć, pięć i sześć, pies ten kości nie chciał jeść. Siedem, osiem, siedem, osiem, wciąż o lody tylko prosił. Dziewięć, dziesięć, dziewięć, dziesięć, kto te lody mu przyniesie? Może ja, może Ty? Licz od nowa: raz, dwa, trzy! i prosi o odpowiedź na pytania do tekstu piosenki oraz pytania rozszerzające wiedze oraz słownictwo dzieci: - Do ilu liczymy w naszej wyliczance? - Jakie zwierzę miała pani z naszej wyliczanki? - Jak zachowywał się ten pies? - Co znaczy słowo maniery? - Czego nie lubił jeść pies z rymowanki? - Czy wiecie co powinny jeść psy, aby zachować dobre samopoczucie i zdrowie? - Jakie rasy psów znacie? - Jak na imię mógł mieć pies z wyliczanki? - Kto z was ma psa? - Jak należy opiekować się zwierzątkiem? - Co lubił jeść pies z rymowanki? - Czy psy powinny jeść lody? - A czy wy lubicie jeść lody? - Czy jedzenie słodyczy w nadmiarze jest zdrowe?
Ćwiczenia kompetencji fonologicznych a/ ćwiczenia spostrzegawczości słuchowej - Na jaką głoskę rozpoczyna się wyraz: lody, pani, kość - Jaką głoskę słyszycie na końcu wyrazu: dwa, pies, prośba - jaka głoska kryje się w środku wyrazu: las, nos, lek b/ćwiczenia dobierania rymów - Poszukajcie rymu do słowa rata, sześć, ty. Ćwiczenia kompetencji syntaktycznych(przekształcanie form gramatycznych) - Spróbujcie dokończyć zdania które powiem: - pies jadł lody - dziecko.... - pani.... - pan miał psa - pani Dzieci utrwalają poznaną wyliczankę/rymowankę, starając się zachować rytm z podziałem na 4 (patrz tabela1) 1 2 3 4 Jeden dwa jeden dwa pewna pani miała psa trzy i cztery trzy i cztery pies ten dziwne miał maniery pięć i sześć pięć i sześć pies ten kości nie chciał jeść siedem osiem siedem osiem wciąż o lody tylko prosił dziewięć dziesięć dziewięć dziesięć kto te lody mu przyniesie może ja, może Ty licz od nowa: raz dwa trzy Tabela nr 1.
2. Zajęcia właściwe a. Ćwiczenia ruchowe dzieci biegają po sali i na hasło n-la pokazują dowolną ilość palców, kolejno mówiąc nazwę odpowiedniej cyfry/liczby dzieci dobierają się w trójki, dwoje z nich tworzy domek trzymając się za ręce a trzecie dziecko jest pieskiem. Pieski wybiegają na spacer. Gdy usłyszą podany dźwięk, szukają domu. b. Ćwiczenia ruchowo słuchowe Dzieci wyklaskują tekst piosenki z podziałem na 4 Stoją w parach, tworząc dwa rzędy, trzymają się za ręce. Nauczyciel wraz z dziećmi powtarza wyliczankę a dzieci rytmicznie przysiadają ( na 1), podskakują ( na 2), opuszają ręce (na 3), stają na jednej nodze (na 4) Na woreczkach z grochem/ryżem (cztery dla każdego) dzieci wystukują rytm wyliczanki zgodnie z podaną rytmizacją (patrz tabela 1) poprzez uderzanie prawa/lewą dłonią, kantem ręki, pięścią i inne w woreczki(zgodnie z rysunkiem 1). Możliwe jest zastosowane dwóch woreczków dla każdego dziecka, wówczas wystukujemy rytm przez uderzenie woreczek, puste, woreczek, puste. 1 2 3 4 Rysunek nr 1 c. Ćwiczenia ruchowo słuchowo wzrokowe N-ka pokazuje dzieciom kwadrat (utrwalając pojęcie, wskazując na charakterystyczny kształt) i sposób kreślenia go po śladzie ( zgodnie z rysunkiem nr 2) z jednoczesną rytmizacja wyliczanki. Dzieci kreślą w powietrzu przy pomocy serpentyn / wstążki, na tablicy przy użyciu kredy lub palcem po wzorze kredowym wraz z mówieniem wyliczanki. 4 1 3 2 Rysunek nr 2
Następnie reprodukują wzór kwadratu na tackach z kaszą manną oraz wzorach przygotowanych przez n-la z różnych faktur: miękkich (materiał), szorstkich (papier ścierny), chropowatych (wyklejanka z grochu). Dzieci wyklejają kwadrat z plasteliny na kartce z bloku technicznego (po śladzie lub samodzielnie). Kolejno dzieci rysują wzór kwadratu wraz z deklamowaną wyliczanką przy pomocy węgla, kredy, grubych flamastrów, kredek świecowych, ołówkowych na papierze w różnych kolorach, o zmniejszającej się wielkości. Ciekawą propozycją kształcenia za pomocą zmysłu smaku może być wykonanie kształtu kwadratu przy użyciu łyżeczki, na talerzykach z lodów i kierunkowe zlizanie figury przez dzieci. Ostatnie ćwiczenie z zakresu zajęć właściwych to karta pracy (patrz załącznik 1) 3. Zajęcia końcowe Dzieci w parach bawią się w mycie swoich psów. Wykonują masażyki z tekstem wyliczanki np. Jeden, dwa, jeden, dwa ( dziecko gestem pokazuje, że polewa szamponem psa, dotykając pleców kolegi) Pewna pani miała psa( namydla psa i myje jego sierść, ugniata plecy kolegi i wykonuje ruchy koliste) itd.