Joanna Karwowska Imię dziecka: Paulina Wiek dziecka: 5,6 Scenariusz zajęć logopedycznych Dgn audiologiczna: niedosłuch zmysłowo-nerwowy średni ubytek słuchu: 100 db, zysk słyszenia: 50 db Dgn logopedyczna: niedokształcenie mowy z powodu niedosłuchu Ogniwa Rodzaj ćwiczeń Przebieg ćwiczeń Pomoce Uwagi Część wstępna słownikowe Powitanie dziecka. Wspólne oglądanie przez okno zimowego krajobrazu. Rozmowa o ulubionych zabawach na śniegu. Układanie pięcioelementowych puzzli: Zabawa na śniegu. puzzle
Część zasadnicza słuchowe 1.ćwiczenia z wykorzystaniem bodźców niewerbalnych a/ reakcja na dźwięk b/ lokalizacja dźwięku c/ rozpoznawanie iróżnicowanie d/ różnicowanie cech oróżnym natężeniu 1a/ Paulina udaje, że śpi. Budzi się w chwili usłyszenia sygnału. Budzik postawiony na talerzu. Dziecko, oczekując sygnału, dotyka palcami brzegów talerza. Działanie sygnału dźwiękowego połączone z sygnałem wibracyjno-dotykowym. Następnie dziewczynka budzi się bez sygnału wibracyjno-dotykowego. 1b/ Paulina śpi. Uruchamiam sygnał budzika wróżnych miejscach pomieszczenia. Paulina budzi się i pokazuje skąd dochodził sygnał dźwiękowy. 1c/ Kładę przed dzieckiem trzy instrumenty muzyczne: bęben, organki i cymbałki oraz kartoniki z ilustracjami przedstawiającymi te instrumenty. Pokazuję je, nazywam, wydobywam z nich dźwięki. Dziecko samo granakażdym instrumencie. Odwraca się do mnie plecami. Podaję jeden dźwięk. Pytam, jaki instrument słyszała. Paulina podając nazwę instrumentu unosi kartonik z narysowanym instrumentem, następnie gra na tym instrumencie. Podaję dwa dźwięki, następnie trzy. Dziecko rozpoznaje dźwięki. Pytam o kolejność : co najpierw słyszała, co było potem. 1d/ * Paulina chodzi po obwodzie koła w rytmie ćwierćnut. Przy muzyce fortissimo wysoko unosi kolana, przy muzyce pianissimo idzie krokiem skradającym się. budzik, talerz budzik bęben, organki, cymbałki, kartoniki z ilustracjami przedstawiającymi instrumenty magnetofon, taśma znagraniem W dotychczasowych ćwiczeniach używałam dwóch instrumentów, dodaję trzeci, z którego dźwiękami dziecko zapoznaje się
niskich i wysokich liczby tempa nadawanych rytmu 2. słuchu mownego (z wykorzystaniem bodźców werbalnych) * Paulina siedzi na podłodze w siadzie skrzyżnym. Gdy słyszy muzykę z taśmy z nagraniem oktawy subcontra uderza dłońmiouda,agdysłyszydźwięki oktawy czterokreślnej, unosząc ręce wysoko nad głową, klaszcze. *Przypomocybębenka podaję jeden dźwięk i kładę przed dzieckiem jedno kółko. Mówię: słychać było jeden dźwięk. Następnie wprowadzam dwa dźwięki i ilustruję czynność dwoma kółkami. Liczę dźwięki i kółka. Dziecko odwraca się tyłem, uderzam w bębenek. Pytam: ile słyszałaś. Paulina odpowiada, wybierając odpowiednią liczbę elementów. * Paulina naśladując pociąg towarowy w tempie grave (40 uderzeń na minutę) porusza się bardzo wolno i ociężale. Przy zmianie tempa na moderato (80 uderzeń na minutę), przeistacza się wpociąg osobowy. Gdy tempo wzrasta do 160 uderzeń na minutę, vivace, dziewczynka zmienia się w pociąg pospieszny. * Wyklaskuję dźwięki w odpowiednim rytmie. Paulina odtwarza rytm za pomocą gry na bębenku. Układy rytmiczne: 000 00 0 0 00 00 00 Początkowo dziecko obserwuje mnie, widzi ruchy powodujące wywołanie. Następnie odwraca się do mnie plecami. Na planszy przedstawiającej sytuację drogową poruszają się pojazdy. Paulina, naśladując zaobserwowane w życiu codziennym sytuacje, bawi się wykonując moje polecenia: ruszaj, jedź wolno, skręć w prawo, zatankuj benzynę, zatrzymaj się i.t.p. Następnie zwiększam zasób słów wydając polecenia: wyprzedź zielony samochód, zatrzymaj się na przejeździe kolejowym i.t.p. magnetofon, taśma znagraniem bębenek, kółka czapka maszynisty, magnetofon, taśma znagraniem bębenek plansza, samochodziki Gdy odpowiedzi są prawidłowe, zwiększam liczbę.
w rozumieniu wypowiedzi miś, lala, auto, ilustracje przedstawiające zabawki, plansza Przed dzieckiem kładę misia, lalę i auto oraz ilustrację przedstawiające te zabawki. Ręką dziecka dokładam odpowiedni obrazek do danej zabawki. Za każdym razem wymieniam nazwę przedmiotu, do którego ilustracja jest dokładana: to jest miś itojestmiś (pokazując obrazek: miś; pokazując przedmiot: i to jest miś; dokładając powtarzam: miś). Trzymając w ręku obrazek przedstawiający misia, pytam pokazującręką wszystkie zgromadzone przed dzieckiem zabawki: gdzie jest miś. Zakrywam kartonikiem usta i pytam ponownie. Gdy dziecko wskazuje, cieszę się ipowtarzam:tak,tujestmiś,tomiś, miś. Biorę misia i podchodzę z dzie-ckiem do lustra. Pokazuję misia i mówię: to miś. Przykładam ilustrację do misia i znów mówię: to jest miś. Zwracam uwagę dziecka na ruch moich ust i zachęcam do powtórzenia wyrazu, zdania. Czynności te powtarzam z pozostałymi zabawkami. Na dużej planszy są naklejone obrazki trzech wyżej wymienionych zabawek. Przed dzieckiem leżą zabawki. Wyciągam w kierunku Pauliny rękę mówiąc: daj misia. Dziecko podaje misia, kładę go na ilustracji. To samo powtarzam z pozostałymi zabawkami. w tworzeniu wypowiedzi Kładę przed Pauliną ilustrację bawiącej się dziewczynki, obok w pionowym rzędzie ob.- razki przedstawiające różne zabawki. Pytam, kolejno wskazując: ilustracje przedstawiającą dziewczynkę: kto to; ilustracje przedstawiające zabawki: co to jest. Dziewczynka odpowiada. Pytam dalej: co robi dziewczynka; następnie: czym bawi się dziewczynka. Dziecko odpowiada jednym słowem: misiem, lalą i.t.p. Zwracam uwagę na prawi-dłową końcówkę wyrazu. Potwierdzam odpowiedź dziecka pełnym zdaniem: dziewczynka bawi się misiem. Po kilku ćwi-czeniach proszę dziecko o powtórzenie zda-nia i odtąd wymagam już pełnej odpowiedzi. ilustracja bawiącej się dziewczynki, ilustracje zabawek
oddechowe Trzymamy z Pauliną oburącz, na wysokości brody, półmetrowy arkusz papieru. Na środku papieru leży piórko.każde z nas,dmuchając, stara się umieścić iutrzymać piórko na połowie przeciwnika. Po kilku próbach piórko zmieniamy na kulkę zpapieru. Paulina kładzie się na plecach. Umieszczam książkę na jej brzuchu, na książce misia. Dziecko oddycha tak, aby książka i miś unosili się rytmicznie. Paulina miś chodzi po sali. Na klaśnięcie miś podnosi ręce do góry z dość silnym wychyleniem ku tyłowi i w momencie przeciągania ziewa: uuu, aaa. arkusz papieru, piórko, kulka zpapieru, książka, miś fonacji Paulina przeistacza się w misia, który budzi się wiosną; - leży na dywanie, śpi, oddychając nosem (wdech i wydech nosem); - budzi się ziewając (wdech i wydech ustami); - wdycha powietrze ustami, zamyka ustaimruczy:mmmm(powietrzewydostaje się nosem), mruczenie staje się coraz głośniejsze,mruczy:mmmaaa,mmmoo o, m m m u u u; - cieszy się znadejścia wiosny, śpiewaa,o,u,e,y,i,najpierwpojedyncze, krótkie samogłoski, wstaje, przedłuża samogłoski. prozodii wypowiedzi Wypowiadam zdanie na dwa różne sposoby: Miś śpi. Miś śpi? wyraźnie zmieniając intonację. Wypowiadam jedno z tych zdań ipokazuję Paulinie odpowiedni układ klocków. Paulina, powtarzając zdanie, układa klocki wzależności od linii intonacyjnej wypowiedzi. klocki operacji słowotwórczych Zabawkom, które biorą udział w zajęciach chce się pić. Proszę Paulinę, aby nalała wody do dzbanka, nalała ją do szklanek po troszku, następnie dolała, resztę wody z dzbanka wylała do zlewu. Dziewczynka wykonując polecenia nazywa kolejno czynności wykonywane przez siebie. dzbanek, szklanki
usprawniające aparat artykulacyjny Paulina siedząc przed lustrem naśladuje misia, wciela się w jego postać. Miś je miód z miseczki, mlaska, zlizuje miód z dolnej i z górnej wargi, oblizuje zęby i wszystkie miejscawjamieustnej,gdziemiódjeszcze pozostał. Usta zaglądają do brzucha, sprawdzając czy jest tam wystarczająca ilość miodu. Jest zadowolony, uśmiecha się szeroko i posyła buziaczki w podziękowaniu za jedzenie. miseczka z miodem artykulacyjne Uwrażliwiam metalową łyżeczką miejsce artykulacji głosek ś, š,bawię się z dzieckiem w kryjówkę głosek. metalowa łyżka Część końcowa utrwalające słownictwo wykorzystywane na zajęciach Paulina porządkuje zabawki. Przemawiając do nich kładzie misia do łóżka, lalę do wózka,autodogarażu. Śpiewa kołysankę, żegna się z zabawkami. zabawki wykorzystywane podczas zajęć