3.2 Analiza otoczenia Na otoczenie miasta składaj si elementy tworzce blisze i dalsze rodowisko zewntrzne (czynniki oddziaływania gospodarczego i polityczno społecznego), a wic: czynniki makroekonomiczne: wzrost (stagnacja) gospodarczy kraju, warunki pozyskania kredytów przez przedsibiorców (koszt i dostpno), kurs złotego, koszty pracy, poziom finansowania zewntrznego budetu miasta i inwestycji na jego terenie: moliwo pozyskania funduszy pomocowych, poziom centralnego finansowania słuby zdrowia, poziom subwencji i dotacji, dopływ kapitału inwestycyjnego, popyt zewntrzny na produkty (usługi) wytwarzane lokalnie konkurencja na rynku wymienionych wyej produktów (usług). Czynniki zewntrzne, a wic te, które le poza moliwociami oddziaływania miasta, dziel si na: szanse zjawiska pozytywne z punktu widzenia moliwoci kształtowania rozwoju miasta oraz zagroenia zjawiska negatywne mogce stanowi zagroenie dla przyszłego rozwoju. Identyfikacja czynników zewntrznych jest nieco inna ni w przypadku czynników wewntrznych, poniewa: 1) opiera si na wyselekcjonowaniu sporód setek zjawisk (uwarunkowa) istniejcych w otoczeniu tylko tych, które maj istotny wpływ na rozwój miasta (jego gospodarki, sfery społecznej, przestrzeni miejskiej); 2) czynniki zewntrzne maj charakter probabilistyczny, czyli przed ich uznaniem jako szans lub zagroenie naley oszacowa prawdopodobiestwo ich wystpienia; 3) zasady klasyfikacji czynników zewntrznych zale od lokalnej sytuacji - szansa dla jednego miasta moe by zagroeniem dla innego (np. spadek kursu złotego jest szans dla gospodarki lokalnej opartej na eksporcie, natomiast jest zagroeniem dla miast, w których dominuj sektory gospodarki oparte na imporcie surowców).
Podobnie, jak w przypadku analizy czynników wewntrznych, analiza otoczenia polegała na: (1) identyfikacji czynników najistotniejszych, (2) przyporzdkowaniu czynnikom oceny stopnia ich oddziaływania (miary ich siły) 1 na moliwoci rozwojowe miasta. Poniej przedstawiono wyodrbnion grup czynników zewntrznych, stwarzajcych miastu szanse rozwojowe oraz grup czynników stanowicych zagroenie rozwoju, szacujc jednoczenie ich siły oddziaływania. SZANSE 1. dopływ kapitału inwestycyjnego 12 2. wzrost gospodarczy 12 3. rosncy popyt turystyczny 10 4. rozwój eglugi bliskiego zasigu 8 5. otwarcie połczenia kolejowego z RFN 5 6. obnika kosztów pracy 4 7. moliwo pozyskania rodków UE 4 8. spadek kursu złotego 4 9. powstanie bazy NATO 3 10. spadek oprocentowania kredytów 3 ZAGROENIA 1. wzrost konkurencji w turystyce 6 2. brak dostpnoci do kredytów 5 3. wzrost konkurencji portowej 5 4. marginalizacja komunikacyjna 5 5. Regres handlu przygranicznego (wyrównywanie si cen) 5 6. likwidacja subwencji na przeprawy promowe 5 7. spadek popytu na przeładunki masowe 4 8. niedofinansowanie słuby zdrowia 2 9. likwidacja handlu wolnocłowego 1 Zbiorcze zestawienie szans i zagroe oraz ich siły oddziaływania zamieszczono na diagramie nr 2. 77
1 obcionego, jak w przypadku oceny siły czynników wewntrznych, wad subiektywnoci oceniajcych 78
wzrost konkurencji turyst. 14 12 10 8 6 4 2 0 DIAGRAM 2. SZANSE I ZAGROENIA, PRZED KTÓRYMI STOI WINOUJCIE S Z A N S E Z A G R O Z E N I A baza NATO regres handlu przygranicznego marginalizacja komunikacyjna utrata subwencji na przeprawy wzrost konkurencji portowej wzrost gospodarczy
3.1 Podsumowanie Bilans strategiczny najłatwiej jest przedstawi na rysunku obrazujcym układ sił oddziaływujcych na sfery funkcjonowania miasta i stanowicym jednoczenie graficzn odpowied na pytanie gdzie jestemy? (współrzdne pozycji wynikaj z sił oddziaływania poszczególnych czynników wewntrznych i zewntrznych). pozycja strategiczna winoujcia szanse słaboci atuty zagroenia Zidentyfikowana (cho tylko orientacyjnie) pozycja strategiczna wykazuje zdecydowan dominacj słabych stron miasta nad jego atutami przy wyranie sprzyjajcym rozwojowi miasta otoczeniu. Taki sposób potraktowania tematu pozwala okreli pozycj strategiczn miasta tylko w ujciu statycznym, poniewa: nieznane s relacje zachodzce pomidzy czynnikami wewntrznymi (atutami i słabociami) a zewntrznymi (szansami i zagroeniami), nieznana jest dynamika zmiany pozycji w czasie (głównie wskutek redukcji słaboci miasta). Pierwsz z wad tak sporzdzonego bilansu usun mona poszerzajc go o analizy relacji pomidzy czynnikami wewntrznymi i zewntrznymi (analizy SWOT/TOWS). Uzyskanie dynamiki oceny pozycji osign mona z kolei monitorujc pozycj miasta drog corocznych aktualizacji bilansu. 80