B C. Anion: jon naładowany ujemnie. [ang. anion]

Podobne dokumenty
BUDOWA ATOMU KRYSTYNA SITKO

FALOWA I KWANTOWA HASŁO :. 1 F O T O N 2 Ś W I A T Ł O 3 E A I N S T E I N 4 D Ł U G O Ś C I 5 E N E R G I A 6 P L A N C K A 7 E L E K T R O N

Podstawy fizyki wykład 2

Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 16 stycznia 2015 r. zawody II stopnia (rejonowe)

Wewnętrzna budowa materii

Budowa atomu. Wiązania chemiczne

Wykład 21: Studnie i bariery cz.2.

Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach

1. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach: wody, amoniaku i chloru

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika

Wstęp. 1 Historia nanotechnologii. 2 Nanotechnologia a organizmy żywe

Scenariusz lekcji chemii w klasie III gimnazjum. Temat lekcji: Białka skład pierwiastkowy, budowa, właściwości i reakcje charakterystyczne

Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury.

Fizyka 3.3 WYKŁAD II

Budowa atomu Wiązania chemiczne

października 2013: Elementarz biologii molekularnej. Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE.

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.

SPM Scanning Probe Microscopy Mikroskopia skanującej sondy STM Scanning Tunneling Microscopy Skaningowa mikroskopia tunelowa AFM Atomic Force

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2015/16

Energetyka w Środowisku Naturalnym

Atomowa budowa materii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Nanotechnologie w diagnostyce

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska. Data publikacji:

Temat 1: Budowa atomu zadania

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :.

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE

Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.

WYMAGANIA EDUKACYJNE

doświadczenie Rutheforda Jądro atomowe składa się z nuklonów: neutronów (obojętnych elektrycznie) i protonów (posiadających ładunek dodatni +e)

Kryształy, półprzewodniki, nanotechnologie. Dr inż. KAROL STRZAŁKOWSKI Instytut Fizyki UMK w Toruniu skaroll@fizyka.umk.pl

Grzegorz Wrochna Narodowe Centrum Badań Jądrowych Z czego składa się Wszechświat?

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika

Cel główny: Uczeń posiada umiejętność czytania tekstów kultury ze zrozumieniem

Szkło. T g szkła używanego w oknach katedr wynosi ok. 600 C, a czas relaksacji sięga lat. FIZYKA 3 MICHAŁ MARZANTOWICZ

WIĄZANIA. Co sprawia, że ciała stałe istnieją i są stabilne? PRZYCIĄGANIE ODPYCHANIE

Reakcje jądrowe dr inż. Romuald Kędzierski

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2016/2017. Semestr 1M

Chemia I Semestr I (1 )

Atom. Aleksander Gendarz. Cel fizyki: ująć przyrodę jako różne przejawy tego samego zespołu praw. - Richard Feynman

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2014/2015

Scenariusz lekcji przyrody/biologii (2 jednostki lekcyjne)

Wymagania programowe na poszczególne oceny. I. Substancje i ich przemiany. Ocena bardzo dobra. Ocena dostateczna. Ocena dopuszczająca.

Dominika Stelmach Gr. 10B2

Elektron i proton jako cząstki przyspieszane

Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa

Algorytmy genetyczne. Paweł Cieśla. 8 stycznia 2009

CHEMIA klasa 1 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.

Wymagania programowe na poszczególne oceny. Chemia Kl.1. I. Substancje chemiczne i ich przemiany

PODSTAWY MECHANIKI KWANTOWEJ

V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I czas trwania: 90 min Nazwa szkoły

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA

Fale materii. gdzie h= J s jest stałą Plancka.

Redefinicja jednostek układu SI

Tematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj.

Szkolny konkurs chemiczny Grupa B. Czas pracy 80 minut

Wymagania programowe na poszczególne oceny. Chemia Kl.2. I. Kwasy

OGÓLNE WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE W KLASYFIKACJI ŚRÓDROCZNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ - CHEMIA KLASA VII

Dane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska

WYNIKI ANKIETY PRZEPROWADZONEJ WŚRÓD UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW W DNIACH

3. Jaka jest masa atomowa pierwiastka E w następujących związkach? Który to pierwiastek? EO o masie cząsteczkowej 28 [u]

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

dr inż. Beata Brożek-Pluska SERS La boratorium La serowej

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski

Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7

Szanowne koleżanki i koledzy nauczyciele chemii!

Układ okresowy pierwiastków

Wewnętrzna budowa materii - zadania

1. Przedmiot chemii Orbital, typy orbitali Związki wodoru z innym pierwiastkami

CHEMIA. Treści nauczania- wymagania szczegółowe. Substancje i ich właściwości. Uczeń: Wewnętrzna budowa materii. Uczeń:

Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Wiązania chemiczne, budowa cząsteczek

Podstawy chemii obliczeniowej

CZĄSTECZKA. Do opisu wiązań chemicznych stosuje się najczęściej metodę (teorię): metoda wiązań walencyjnych (VB)

Pamiętając o komplementarności zasad azotowych, dopisz sekwencję nukleotydów brakującej nici DNA. A C C G T G C C A A T C G A...

Tak określił mechanikę kwantową laureat nagrody Nobla Ryszard Feynman ( ) mechanika kwantowa opisuje naturę w sposób prawdziwy, jako absurd.

Opracowała: mgr Agata Wiśniewska PRZYKŁADOWE SPRAWDZIANY WIADOMOŚCI l UMIEJĘTNOŚCI Współczesny model budowy atomu (wersja A)

TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II

Zad: 1 Spośród poniższych jonów wybierz te, które mają identyczną konfigurację elektronową:

Powierzchniowo wzmocniona spektroskopia Ramana SERS. (Surface Enhanced Raman Spectroscopy)

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011

Pasmowa teoria przewodnictwa. Anna Pietnoczka

Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej w poszczególnych tematach podręcznika Chemia Nowej Ery dla klasy siódmej szkoły podstawowej

1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0, m b) 10-8 mm c) m d) km e) m f)

Modele atomu wodoru. Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień

Doświadczenie Rutherforda. Budowa jądra atomowego.

Spis treści. Trwałość jądra atomowego. Okres połowicznego rozpadu

Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów 24 stycznia 2018 r. zawody II stopnia (rejonowe)

Biotechnologia i inżynieria genetyczna

Wymagania programowe na poszczególne oceny KLASA II. II. Wewnętrzna budowa materii

Wymagania programowe: Gimnazjum chemia kl. II

Scenariusz lekcji otwartej z chemii w klasie II gimnazjum.

EKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. II Etap - 18 stycznia 2016

Możliwości współczesnej inżynierii genetycznej w obszarze biotechnologii

Transkrypt:

Przed zagłębieniem się w świat nanotechnologii należy posiąść jej język, a jest to język chemii, biologii i fizyki. Aby lepiej go poznać, bez wertowania wielu podręczników, poniżej zebrano najważniejsze hasła, do których dodano zwięzłą definicję oraz odsyłacz do innych materiałów (głównie do Wikipedii w języku polskim oraz angielskim; aby skorzystać z odsyłacza naciśnij CRTL a następnie kliknij Czytaj więcej... ). Ponadto do każdego hasła dołączono termin w języku angielskim, aby usprawnić dalsze wyszukiwania. Mam nadzieję, że poniższy słowniczek będzie przydatny! Jakub M. Tomczak A Aminokwasy: organiczne molekuły, zbudowane z bloków protein. Obecnie znanych jest około dwustu aminokwasów (z których dwadzieścia jest używanych w żywych organizmach). [ang. amino acids] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/aminokwasy Anion: jon naładowany ujemnie. [ang. anion] Assembler: maszyna molekularna, która poprzez odpowiednie oprogramowanie zdolna jest do tworzenia dowolnych struktur molekularnych. [ang. assembler] Więcej: http://en.wikipedia.org/wiki/molecular_assembler Atom: najmniejsza, niepodzielna cząstka materii. Składa się z jądra (protony i neutrony) oraz otaczających to jądro elektronów. Atomy z liczbą elektronów różną od liczby protonów nazywane są jonami. Rozmiary atomów są rzędu 10-10 m, natomiast masa w przedziale 10-27 10-25 kg. [ang. atom] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/atom B C Cząsteczka: zob. molekuła. D DNA (kwas deoksyrybonukleinowy): podstawowy nośnik informacji genetycznej złożony z dwóch równoległych nici o określonych sekwencjach nukleotydów; ułożenie nukleotydów zwiera informację potrzebną do tworzenia molekuł proteinowych. Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/dna E Elektron: trwała cząstka elementarna o ładunku elektrycznym równym e = -1,6021917(70) 10-19 C oraz masie spoczynkowej m e 9,10938 x 10-31 kg będąca jednym z elementów atomu. [ang. electron] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/elektron Enzym: proteina, która katalizatorem reakcji biochemicznych. [ang. enzyme] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/enzym

F Fulleren: związki chemiczne składające się z atomów węgla (od kilkudziesięciu do kilku tysięcy), które tworzą zamkniętą, regularną i pustą w środku strukturę (kulistą lub rurkowatą). Najbardziej znany fulleren składa się z 60 atomów węgla (tzw. C 60 ) i ma kształt dwudziestościanu ściętego. Fullereny posiadają właściwości nadprzewodzące i półprzewodnikowe, natomiast ich właściwości chemiczne zbliżone są do sprzężonych węglowodorów aromatycznych; są bardzo trudno rozpuszczalne. [ang. fulleren] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/fuleren G Gen: odcinek DNA, w którym zakodowana jest informacja o budowie łańcucha polipeptydowego (białka), nadający komórce zdolność do tworzenia jakiegoś RNA. [ang. gene] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/gen H Heisenberga zasada nieoznaczoności: zasada mechaniki kwantowej, która mówi, że nie można z dowolną dokładnością jednocześnie określić pędu oraz położenia cząsteczki. [ang. Heisenberg uncertainty principle] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/zasada_nieoznaczono%c5%9bci I In vivo: w żywym organizmie. In vitro: poza żywym organizmem (w probówce). J Jon: atom z niedoborem lub nadmiarem elektronów w stosunku do ilości protonów. Wyszczególnia się kationy oraz aniony. [ang. ion] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/jon K Kation: jon naładowany dodatnio. L Litografia (lub Nanolitografia): tworzenie struktur w nano-skali, tzn. tworzenie struktur w co najmniej jednym wymiarze w skali do 100 nm. Technika nanolitografii opiera się na zasadzie klasycznej litografii, czyli wykonywania wzorów na materiale (w przypadku nanolitografii najczęściej stosowane do wyżłabiania są wiązki elektronów, ultrafiolet, nanonakładanie, litografia X-ray oraz litografia sondy skaningowej). [ang. nanolitography] Więcej: http://en.wikipedia.org/wiki/nanolithography

M Mem: idea, lub ogólnie informacja, która może być replikowana (może być replikatorem) i może ewoluować. [ang. meme] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/mem Molekuła (cząstęczka): najmniejsza cząstka substancji chemicznej; zazwyczaj grupa obojętnych elektrycznie atomów trwale połączonych ze sobą wiązaniami chemicznymi. [ang. molecule] N Nanocząstka: cząstka materii wielkości do 100 nm. Nanometr: dziesięciomiliardowa część metra (10-9 metra). Nanorurka węglowa: struktura zbudowana z węgla (średnicy liczonej w nanometrach) wykazująca ciekawe właściwości: dużą wytrzymałość na rozrywanie, unikalne własności elektryczne, przewodność ciepła. [ang. carbon nanotube] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/nanorurka Nanorobot (nanobot, nanoid): urządzenie wielkości od kilku nanometrów do 10 mikrometrów skonstruowane z komponentów w nano-skali lub molekuł. Wyszczególnia się nanoroboty biologiczne (zbudowane z cząstek organicznych) oraz niebiologiczne (z cząstek nieorganicznych). [ang. nanorobot, nanobot, nanoid] Nanorobotyka: technologia tworzenia maszyn (lub robotów) w nano-skali. Czasem nanorobotykę określa się też jako tworzenie maszyn lub robotów (które nie muszą być w skali nano) zdolnych do działania z precyzją do kilku nanometrów. Na dzień dzisiejszy jest to ciągle dziedzina mocno teoretyczna. [ang. nanorobotics] Więcej: http://en.wikipedia.org/wiki/nanorobot NEMS (NanoElectroMechanical Systems): technologie, urządzenia elektromechaniczne zbudowane w nano-skali. Więcej: http://en.wikipedia.org/wiki/nems Neutron: cząstka elementarna o ładunku obojętnym oraz masie spoczynkowej m p = 1,6749272 x 10-27 kg będąca jednym z elementów atomu; występuje w jądrze atomowych. [ang. neutron] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/neutron Nubot (Nucleic Acid Robots): urządzenia syntetyczne w nano-skali, które mogą przenosić fragmenty DNA. Nukleon: wspólna nazwa protonów i neutronów, które tworzą jądro atomowe. [ang. nucleon] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/nukleon Nukleotyd: podstawowa jednostka strukturalna kwasów nukleinowych. Pojedynczy nukletyd składa się z reszty kwasu ortofosforowego, pentozy i zasady azotowej. [ang. nucleotide] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/nukleotyd

O Optoelektronika: dziedzina techniki wykorzystujące właściwości światła w celu przesyłania, gromadzenia i operowania informacjami. W związku z bardzo wysoką częstotliwością oraz długością fali z obszaru widzialnego z zakresu od 380 do 780 nm optoelektronikę można wykorzystywać do szybkiego przesyłania. [ang. optoelektronic] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/optoelektronika Q Quntum dot (kropka kwantowa): niewielki rejon przestrzeni wraz z cząstką o długości fali porównywalnej z rozmiarami kropki, ograniczony w trzech wymiarach barierami potencjału. Opis zachowania cząstki może być dokonany wyłącznie przy użyciu mechaniki kwantowej. W związku z tym cząstka może znajdować się jedynie w pewnych stanach opisanych równaniem Schödingera i tylko dyskretne poziomy energetyczne mogą być zajęte przez cząstkę. Czasem kropki kwantowe nazywa się sztucznymi atomami. [ang quantum dot] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/kropka_kwantowa P Polimer: związek chemiczny o bardzo dużej masie cząsteczkowej, który składa się z wielokrotnie powtórzonych jednostek zwanych merami (merem może być np. grupa CH 2 ). [ang. polymer] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/polimery Proton: cząstka elementarna o ładunku elektrycznym e = 1,60217653(14) 10-19 C oraz masie spoczynkowej m p = 1,67262171(29) x 10-27 kg będąca jednym z elementów atomu; występuje w jądrze atomowych. Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/proton R Replikator: struktura, która dąży do stworzenia jak największej ilości własnych kopii. W teorii ewolucji ważne są te replikatory, które podlegają selekcji oraz mutacji i są dziedziczone przez kolejne pokolenia ich nośników. W biologii replikatorami są geny, natomiast w świecie kultury memy. [ang. replicator] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/replikator S Skaningowy Mikroskop Tunelowy (STM): mikroskop ze skanującą sondą, która umożliwia uzyskanie obrazu powierzchni materiałów przewodzących z dokładnością do jednego atomu. Urządzenie wykorzystuje zjawisko tunelowe. [ang. Scanning Tunneling Microscope] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/stm, http://www.nanotechnologia.republika.pl/stm.pdf Smart materials (sprytne materiały): materiały, które posiadają więcej niż jedną własność i które mogą zmieniać swoje właściwości (np. poprzez zmianę temperatury, ph, impuls elektryczny, magnetyczny). Więcej: http://en.wikipedia.org/wiki/smart_material T

Technologia ciała stałego: technologa bazująca na manipulowaniu atomami oraz molekułami w ciele stałym (większość obecnych technologii zaliczanych jest do technologii ciała stałego). [ang. bulk technology] U W X Y Z Zjawisko tunelowe: zjawisko kwantowe przejścia cząstki przez barierę potencjału o wartości energii potencjalnej większej niż energia cząstki. [ang. quantum tunneling] Więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/zjawisko_tunelowe Zol: zawiesina cząstek ciała stałego o rozmiarach od 1 nm do 1 µm w cieczy. Zol-żel metoda: metoda otrzymywania ultradrobnych proszków. Wyjściowy materiał przetwarzany jest w formę zolu w środowisku wodnym lub rozcieńczonego roztworu wodnego kwasu. Usuwanie cieczy z zoli przeprowadza go w żel (przejście zol-żel służy do kontroli kształtu i rozmiarów cząsteczek). Kalcynacja (tj. ogrzewanie związku chemicznego poniżej jego temperatury topnienia) żelu daje odpowiedni tlenek. [ang. zol-gel method] Ż Żel: szczególny rodzaj układu koloidalnego (tj. układu dwóch substancji, w którym jedna z substancji jest rozproszona (zawieszona) w drugiej), będący efektem koagulacji (czyli procesu polegającego na łączeniu się cząstek fazy rozproszonej koloidu w większe agregaty tworzące fazę ciągłą o nieregularnej strukturze) zolu. [ang. gel] LITERATURA: http://pl.wikipedia.org http://en.wikipedia.org Nanotechnologia. Stan obecny i perspektywy, Dręczewski B., Herman A., Wroczyński P. Nanotechnology. A Gentle Introduction to the Next Big Idea, Ratner D., Ratner. M. Springer Handbook of Nanotechnology, Bharat Bhushan (ed.) Engines of Creation. The Coming Era of Nanotechnology, Kim E. Drexler Podstawy inżynierii genetycznej, Kofta W. Nanorurki węglowe. Czarne diamenty XXI w., Huczko A.