Dr EWA WOYDYŁŁO jest psychologiem i psychoterapeutką. Pracuje w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie oraz w Fundacji Batorego. Napisała wiele książek, m.in.: Poprawka z matury; W zgodzie ze sobą, Rak duszy. O alkoholizmie (wyróżnioną w II edycji Nagrody Teofrasta) oraz Bo jesteś człowiekiem. DOBRE relacje w rodzinie Czy możemy żyć lepiej, w zgodzie ze sobą i w harmonii z innymi? W cyklu kursów Sztuka Dobrego Życia dr Ewa Woydyłło pokazuje, że mogą w tym pomóc umiejętności psychologiczne. Warto je wspierać i rozwijać.
Paulina Pająk: Jak i kiedy stawiać dziecku granice? Ewa Woydyłło: Najprościej mówiąc, granice oznaczają określenie zachowań, których nie pochwalamy lub nie akceptujemy. Granice to inaczej normy, jakich sami przestrzegamy i uważamy za ważne. Przykładowo: uważamy, że oglądanie telewizji jest dla małych dzieci niewskazane. Zapewniamy więc dzieciom inne zajęcia w domu lub poza domem. Inny przykład: dziecko domaga się zakupu, na który rodzice się nie zgadzają. Dziecku albo się tłumaczy, albo po prostu komunikuje decyzję odmowną i na tym sprawa się kończy. Ewentualne protesty, płacze, zachowania agresywne ze strony dziecka dorośli uspokajają zgodnie z zasadami cierpliwej, konsekwentnej pedagogiki. Oczywiście sposoby zależą od wieku dziecka. Granice trzeba stawiać od początku, a nie rozpieszczać dziecko do gimnazjum, a dopiero potem nagle wprowadzać ograniczenia samowoli. A jeśli problemem jest nieśmiałość dziecka i niskie poczucie własnej wartości? Poczucie wartości zarówno u dzieci, jak i u dorosłych zależy od doceniania, akceptacji i okazywania sympatii. Dużą rolę odgrywają słowa wyrażające wiarę w tę osobę oraz ufność, że poradzi sobie nawet z trudnymi wyzwaniami oczywiście w granicach aktualnych możliwości dziecka. Po pierwsze trzeba okazywać radość w kontaktach z dzieckiem. Po drugie trzeba doceniać jego dokonania, zwłaszcza takie, które wymagają wysiłku, cierpliwości, skupienia, systematyczności. Po trzecie zachęcać do coraz trudniejszych zadań i pomagać w ich realizacji tak, by dziecko samo przekonywało się, że coraz więcej potrafi. Po czwarte dostrzegać i chwalić mocne strony, czyli uzdolnienia, talenty, zainteresowania i pomagać w ich rozwijaniu. Poczucie wartości rośnie wraz z przekonaniem o własnej sprawczości i skuteczności. Lepiej chwalić dziecko za to, co robi dobrze, niż za to, jakie jest. W razie niepowodzeń i po-
rażek mówić mu: Spróbuj znowu, postaraj się jeszcze raz, zobaczmy, co robisz źle, żeby to poprawić. Jak zapewnić dzieciom kontakt z dziadkami, nie obciążając nadmiernie własnych rodziców? Udziału dziadków w życiu dzieci nie sposób przecenić. Układanie relacji lub planowanie sposobów spędzania wspólnego czasu trzeba jednak dostosować do indywidualnych warunków i możliwości. Dziadkowie pracujący jeszcze zawodowo nie będą mogli dublować rodziców w codziennej opiece nad małymi dziećmi, ale mogą przyłączać się do młodych rodzin podczas urlopów lub dni świątecznych. Kluczowy dla dzieci jest czas wspólny całej rodziny, składającej się z kilku pokoleń i różnych krewnych. Wtedy dzieci najszybciej nauczą się wzajemnie wartościowych stosunków międzypokoleniowych. U nas jednak najczęściej babcie lub dziadkowie zapraszani są w zastępstwie rodziców do przypilnowania dzieci, odebrania z przedszkola, nakarmienia obiadem, położenia spać a rodzice w tym czasie mają czas osobno, tylko dla siebie. Ważniejszy byłby czas spędzany wspólnie. Czy brak tego czasu przyczynia się do konfliktów między rodziną, z której się wywodzimy i tą, którą sami zakładamy? Smutna rzeczywistość, niestety obecnie dość częsta: nawet bliscy krewni przebywają ze sobą dzisiaj rzadko. Nawet jeżeli wiemy, jakie kto ma urazy lub pretensje, to na co dzień w ogóle się nimi nie zajmujemy. Łatwo o to, gdy się żyje na dystans. Prawie niemożliwe, gdy dochodzi do wielogodzinnego spotkania przy okazji świąt. Czasem te konflikty wynikają po prostu z różnic między pokoleniami lub nawarstwionymi wskutek innych stylów życia na przykład na wsi, w małym miasteczku lub dużym mieście. Nie mówiąc już o przepaści, jaka dzieli życie starszych członków rodziny w czasach totalitarnych i młodszych w czasach demokracji i wolności. Albo o poznawaniu przez część rodziny,
zwykle młodszą, innych kultur podczas podróży zagranicznych lub czasowej imigracji. Warunkiem dobrego współżycia jest tolerancja dla odmienności stylów życia ludzi, których uważamy za bliskich. A z tym nie jest u nas najlepiej. Charaktery polecają internetowy kurs DOBRE RELA- CJE W RODZINIE Kluczowy dla dzieci jest czas wspólny całej rodziny, składającej się z kilku pokoleń i różnych krewnych uważa dr Ewa Woydyłło. I wyjaśnia, jak stawiać dziecku granice i wzmacniać jego poczucie wartości, harmonijnie układając relacje między rodziną pochodzenia, a tą, którą sami tworzymy. RODZINNE KŁÓTNIE, RODZINNA HARMONIA JAK STAWIAĆ DZIECKU GRANICE JAK ZŁOŻYĆ RODZINĘ-UKŁADANKĘ WYCHOWANIE DZIECKA W POJEDYNKĘ RELACJE DOROSŁYCH DZIECI Z RODZICAMI Kurs przedstawia różne strategie pomocne w budowaniu relacji rodzinnych, opartych na miłości, poczuciu bezpieczeństwa i akceptacji. W praktyczny sposób, krok po kroku pokazuje jak budować zdrowe poczucie wartości dziecka czy stawiać mu granice. Podpowiada jak uciec z błędnego koła rodzinnych obciążeń i nauczyć się wybaczać bliskim. Wyjaśnia, jak ułożyć
relacje ze starzejącymi się rodzicami tak, by obie strony miały poczucie, że ich oczekiwania i potrzeby są ważne. W sposób przystępny ukazuje strategie pomocne w przygotowaniu dziecka do rodziny-układanki i wychowywaniu dzieci w pojedynkę. Kurs pomaga rozwijać kompetencje psychologiczne, które pozwolą harmonijnie układać relacje z bliskimi, rozwijać zdrowe poczucie wartości dzieci i umiejętnie stawiać im granice. To trzeci ważny krok na drodze do dobrego życia w harmonii z najbliższymi. Cykl kursów Sztuka Dobrego Życia możesz odkryć dla siebie na stronie: www.akademiacharaktery.pl Akademia Charaktery to internetowe kursy on-line dla tych, którzy codziennie zdają egzamin z życia. Nasze kursy pozwolą zdobyć praktyczne umiejętności psychologiczne, a także rozwijać i realizować talenty. Gdziekolwiek się znajdziesz, w każdym momencie możesz skorzystać z wiedzy i umiejętności wybitnych specjalistów wystarczy dostęp do Internetu. Do końca 2013 roku udział w kursach w cenie promocyjnej!