Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Elwira Skibicka-Sokołowska REALIZACJA PRIORYTETÓW STRATEGII EUROPA 2020 POPRZEZ DZIAŁANIA PROGRAMU OPERACYJNEGO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO W OBECNEJ I PRZYSZŁEJ PERSPEKTYWIE PROGRAMOWEJ Elwira Skibicka-Sokołowska, dr Uniwersytet w Białymstoku adres korespondencyjny: Wydział Ekonomii i Zarządzania ul. Warszawska 63, 15-062 Białystok e-mail: e.skibicka@uwb.edu.pl IMPLEMENTATION OF THE PRIOROTY STRATEGY EUROPA 2020 WITH OPERATIONAL PROGRAM INFRASTRUCTURE AND ENVIRONMENT PROJECTS IN PRESENT AND FUTURE PROGRAM PERSPECTIVE SUMMARY: In the future achieving a smart, sustainable and inclusive growth would mean the implementation of the XXI century social market economy which vision is presented in the Strategy Paper Europe 2020. Content of the national reform program assumed a link between the Polish development objectives and priorities pointed out in the Strategy Paper Europe 2020. The economy minister have the responsibility to coordinate the implementation of the Strategy Europe 2020 at the national level. The operational programs are part of a group of instruments which the Member States can implement as a challenges, put in the Lisbon Strategy and subsequently in the Strategy Paper Europe 2020. The implementation of national operational programmes is to contribute in achieving the objectives of the cohesion policy of the European Union at the national level. KEY WORDS: cohesion policy, susitainable development, development of the regions, effectiveness, the priority axis, operational program, programming, competitive economy, economy cohesion, Lisbon Strategy, Strategy Europe 2020
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 79 Wstęp Strategii rozwoju inteligentnego, zrównowa onego i przeciwdzia aj cego wykluczeniu spo ecznemu Europa 2020 Pi tym raporcie kohezyjnym na temat spójno ci Strategia Lizbońska a Strategia Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównowa onego rozwoju sprzyjaj cego wczeniu spo- ecznemu Europa 2020 Inwestowanie w przysz o Europy
80 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Strategia Lizbo ska, Droga do sukcesu zjednoczonej Europy,
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 81 smart, sustainable and inclusive reviving Uwagi na temat Strategii Europa 2020 mart growth sustainable growth inclusive growth Programowanie perspektywy inansowej 2014-2020. Uwarunkowania strategiczne
82 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Zalecenia Rady Unii Europejskiej dla poszczególnych pa stw cz onkowskich Country-speci ic recommendations Zaleceniach Krajowy Program Reform. Europa 2020
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 83 D ugookresowej strategii rozwoju kraju. Polska 2030. Trzecia fala nowoczesno ci Strategii rozwoju kraju 202 Krajowej strategii rozwoju regionalnego 2010-2020 Realizacja założeń Strategii Europa 2020" przez działania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w okresie 2007-2013 16 D ugookresowa strategia rozwoju kraju. Polska 2030. Trzecia fala nowoczesno ci
84 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 rozwój zrównowa ony Europa efektywnie korzystaj ca z zasobów. klimat, energia, mobilno. Unia Innowacji. Infrastruktura B+RT M odzie w drodze, Infrastruktura systemu o wiaty Europejski program walki z ubóstwem, Infrastruktura systemu o wiaty Infrastruktura ochrony zdrowia. Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 85 Stan realizacji założeń Strategii Europa 2020 na podstawie umów o dofinansowanie i wniosków o płatność w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Interwencja w obszarze Środowisko Rozwój zrównowa ony Oczyszczanie cieków Promowanie czystego transportu miejskiego Tabela 1 Wartość kontraktacji i wydatkowania dla projektów na realizację Strategii Europa 2020 w podziale na kategorie interwencji [mln euro] Umowy o dofinansowanie Wnioski o płatność Kategorie interwencji PS 2007-2013 wpisujące się w realizacji Strategii Europa 2020 Dofinansowanie Gospodarka odpadami komunalnymi i przemys owymi Gospodarka i zaopatrzenie w wod pitn Oczyszczanie cieków Jako powietrza Zintegrowany system zapobiegania i kontroli zanieczyszcze Rewaloryzacja obszarów przemys owych i rekultywacja ska onych gruntów Promowanie bioró norodno ci i ochrony przyrody (w tym NATURA 2000) Promowanie czystego transportu miejskiego Zapobieganie zagro eniom Inne dzia ania na rzecz ochrony rodowiska i zapobiegania zagro- eniom Źródło: opracowanie na podstawie: Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013, s. 44.
86 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Gospodarka i zaopatrzenie w wod pitn Inne dzia ania na rzecz ochrony rodowiska i zapobiegania zagro eniom Interwencja w obszarze Transport Rozwój zrównowa ony Europa efektywnie korzystaj ca z zasobów. Autostrady (sieci TEN-T) Kolej (sieci TEN-T) 20 Autostrady Drogi krajowe Transport multimodalny (sieci TEN-T) Tabela 2 Wartość kontraktacji i wydatkowania dla projektów na realizację Strategii Europa 2020 w podziale na kategorie interwencji [mln euro] Kategorie interwencji PS 2007-2013 Umowy o dofinansowanie Wnioski o płatność wpisujące się w realizację Strategii Europa 2020 Dofinansowanie Kolej Kolej (sieci TEN-T) Tabor kolejowy (sieci TEN-T) Autostrady Autostrady (sieci TEN-T) Drogi krajowe Transport multimodalny Transport multimodalny (sieci TEN-T) Inteligentne systemy transportu Porty lotnicze Porty ródl dowe drogi wodne (regionalne i lokalne) Źródło: opracowanie na podstawie: Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013, s. 44.
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 87 Interwencja w obszarze Energetyka Rozwój zrównowa ony Gaz ziemny Efektywno energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarz dzanie energienergia odnawialna: wiatrowa Energia odnawialna: biomasa Tabela 3 Wartość kontraktacji i wydatkowania dla projektów na realizację Strategii Europa 2020 w podziale na kategorie interwencji [mln euro] Kategorie interwencji PS 2007-2013 Umowy o dofinansowanie Wnioski o płatność wpisujące się w realizację Strategii Europa 2020 Dofinansowanie Energia elektryczna (sieci TEN-E) Gaz ziemny Gaz ziemny (sieci TEN-E) Energia odnawialna: wiatrowa Energia odnawialna: biomasa Efektywno energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarz dzanie energi Źródło: opracowanie na podstawie Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013, s. 44. Interwencja w obszarze Kultura Kultura i dziedzictwo kulturowe.
88 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 rozwój inteligentny rozwój sprzyjaj cy wczeniu spo ecznemu Interwencja w obszarze Ochrona zdrowia Rozwój sprzyjaj cy wczeniu spo ecznemu Tabela 4 Wartość kontraktacji i wydatkowania dla projektów na realizację Strategii Europa 2020 w podziale na kategorie interwencji [mln euro] Kategorie interwencji PS 2007-2013 wpisujące się w realizację Strategii Europa 2020 Umowy o dofinansowanie Wnioski o płatność Dofinansowanie Infrastruktura ochrony zdrowia Źródło: opracowanie na podstawie: Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013, s. 44. M odzie w drodze. Walka z ubóstwem Europejski program walki z ubóstwem, Sprawozdaniu rocznym z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko w roku 2012 Kultura
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 89 Interwencja w obszarze Szkolnictwo wyższe oraz Infrastruktura B+RT Rozwój inteligentny Tabela 5 Wartość kontraktacji i wydatkowania dla projektów na realizację Strategii Europa 2020 w podziale na kategorie interwencji [mln euro] Kategorie interwencji PS 2007-2013 Wpisujące się w realizację Strategii Europa 2020 Umowy o dofinansowanie Wnioski o płatność Dofinansowanie Infrastruktura systemu o wiaty Infrastruktura B+RT Źródło: opracowanie na podstawie: Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013, s. 44., 21 Autostrady (sieci TEN-T). Oczyszczanie cieków. Kolej (sieci TEN-T)
90 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Realizacja założeń Strategii Europa 2020" poprzez działania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko nowej perspektywy programowej 2014-2020 Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko na lata 2014-2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównowa onego rozwoju sprzyjaj cego wczeniu spo ecznemu Europa 2020 Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko 2014 2020
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 91 Tabela 6 Realizacji osi priorytetowych w ramach poszczególnych resortów Nazwa osi priorytetowej Instytucja Źródło: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014 2020, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, październik 2013, projekt, s. 6. Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko 2014 2020
92 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Strategii rozwoju inteligentnego, zrównowa onego i przeciwdzia aj cego wykluczeniu spo ecznemu Europa 2020 Interwencja w obszarze Środowisko Oś priorytetowa II: Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 93 Interwencja w obszarze Transport Oś priorytetowa III: Rozwój infrastruktury transportowej przyjaznej dla środowiska i ważnej w skali europejskiej Oś priorytetowa IV: Zwiększenie dostępności do transportowej sieci europejskiej
94 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Energetyka Oś priorytetowa I: Promocja odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2030
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 95 Oś priorytetowa V: Rozwój infrastruktury bezpieczeństwa energetycznego Kultura Oś priorytetowa VI: Ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego
96 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Ochrona zdrowia Oś priorytetowa VII: Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia Udział Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w realizacji zasady zrównoważonego rozwoju
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 97 CPR
98 Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Tabela 7 Podział na osie priorytetowe, fundusze, kategorie regionów oraz cele tematyczne Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Oś priorytetowa Fundusz Kategoria regionu Cel tematyczny Wkład unijny Wkład krajowy Finansowanie ogółem (euro) Polityka spójności 2014-2020 Inwestycje w rozwój gospodarczy i wzrost zatrudnienia, Polityka spójności UE, Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011, www.ec.europa.eu [12-12-2013], s. 15. Źródło: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014 2020, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, październik 2013, projekt, s. 148.
Polityka ekologiczna i zarządzanie środowiskiem 99 Podsumowanie