1. Wprowadzenie Olimpiada Chemiczna -wymagania, regulamin, kalendarz itp. Warsztaty olimpijskie - program wykładów dla początkujących 1. Wprowadzenie 1/8 Olimpiada chemiczna na oficjalnej stronie internetowej: www.olchem.edu.pl można znaleźć: folder ucznia, zawierający wymagania, zalecaną literaturę oraz zadania z etapu wstępnego. regulamin kalendarz zawodów zadania (wraz z rozwiązaniami) z poprzednich lat oraz poprzednich etapów wyniki kolejnych etapów 1. Wprowadzenie 2 1
Wymagania Zadania I etapu obejmują tematykę chemiczną ujętą w podręcznikach szkolnych. Stopień trudności tych zadań będzie zbliżony do zadań podanych w folderze w części A. Zadania podane w części B sygnalizują tematykę wykraczającą poza materiał szkolny, która może pojawić się w zadaniach wyższych etapów. Startujących w I etapie obowiązuje znajomość analizy jakościowej oraz całego materiału objętego programem klas liceum ogólnokształcącego z rozszerzoną chemią, niezależnie od profilu klasy, do której uczęszcza zawodnik. 1. Wprowadzenie 3 Wymagania Od uczestników wyższych etapów (II i III) wymagana jest także znajomość podstaw analizy ilościowej oraz elementarne wiadomości z podstaw analizy spektralnej IR, 1 H NMR oraz spektroskopii mas w stopniu sygnalizowanym w zadaniach grupy B etapu wstępnego. Zawodnicy powinni wykazać znajomość nazewnictwa chemicznego (systematycznego i zwyczajowego), możliwie szeroką znajomość nazw i określeń związanych z połączeniami chemicznymi i reakcjami. Niezbędna jest umiejętność jonowego zapisu równań reakcji chemicznych. 1. Wprowadzenie 4 2
Zalecana literatura 1. Podręczniki CHEMII i BIOLOGII do L.O. (zakres rozszerzony) wydane po 2000 r; 2. Zbiór zadań z Olimpiad Chemicznych, PWN, Warszawa 2014; 3. Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa 2002, lub 2005; 4. McMurry J., Chemia organiczna, PWN, Warszawa 2012; 5. Morrison R.T., Boyd R.N., Chemia organiczna", PWN Warszawa 2013; 6. Atkins P. W., Podstawy chemii fizycznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002; 7. Galus Z. (red.), Ćwiczenia rachunkowe z chemii analitycznej, PWN Warszawa 2005; 8. Hulanicki A., Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej", PWN Warszawa 1992; 9. Polskie Towarzystwo Chemiczne, Nomenklatura związków nieorganicznych, Ossolineum 1988; 10. Szmal Z., Lipiec T., Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, PZWL, Warszawa 1988; 1. Wprowadzenie 5 Zalecana literatura 11. Woliński J., Terpiński J., Organiczna analiza jakościowa, Warszawa 1985; 12. Vogel A. Preparatyka Organiczna, Rozdział VII, WNT, Warszawa 1984 lub 2006; 13. Berg J.M., Stryer L., Tymoczko J.L., Biochemia", PWN 2011; 14. Filipowicz B., Więckowski W. Biochemia", t. 1,2 PWN 1990; 15. Obliczenia chemiczne. Zbiór zadań z chemii ogólnej i analitycznej nieorganicznej, Praca zbiorowa pod red. Śliwy A., Wydanie II, PWN, Warszawa 1987; 16. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia Analityczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001, 2005; 17. Kołodziejczyk A., Naturalne Związki Organiczne, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2012; 18. Pigoń K., Ruziewicz Z., Chemia Fizyczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005; 19. Clayden J., Greeves N., Warren S., Wothers P., Chemia organiczna, WNT, 2010; 20. Szczepaniak W. Metody instrumentalne w analizie chemicznej Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2011. 1. Wprowadzenie 6 3
Kalendarz 63 Olimpiady Chemicznej Etap Wstępny wrzesień - październik 2016 - samodzielne rozwiązywanie zadań części A 21.10.2016 - zakończenie rejestracji internetowej 29.10.2016 - ostateczny termin przesyłania prac etapu wstępnego do Komitetów Okręgowych I Etap 26.11.2016 (sobota) godz. 11.00 - rozwiązywanie zadań teoretycznych w miejscach podanych przez Komitety Okręgowe 14.12.2016 - ogłoszenie wyników I etapu II Etap (zawody organizowane przez Komitety Okręgowe) 27.01.2017 (piątek) godz. 12.00 - część teoretyczna 28.01.2017 (sobota) godz. 9.00 - część laboratoryjna 22.02.2017 - ogłoszenie wyników II etapu III Etap (zawody organizowane przez Komitet Główny w Warszawie) 31.03.2017 (piątek) godz. 14.00 część laboratoryjna (Wydział Chemiczny PW) 1.04.2017 (sobota) godz. 8.30 część teoretyczna (Wydział Chemiczny UW) 12.04.2017 - ogłoszenie wyników III etapu 1. Wprowadzenie 7 Program wykładów I semestr Chemia ogólna I (dr hab. Wacław Makowski) 20-paź-16 1. Wprowadzenie 2. Atomy i elektrony 27-paź-16 3. Cząsteczki i wiązania 03-lis-16 4. Stechiometria 10-lis-16 5. Termochemia 17-lis-16 6. Równowaga chemiczna 24-lis-16 7. Kinetyka chemiczna Chemia ogólna II (dr Dorota Majda) 01-gru-16 8. Kwasy i zasady 08-gru-16 9. Hydroliza i bufory 15-gru-16 10. Iloczyn rozpuszczalności 12-sty-17 11. Związki kompleksowe 19-sty-17 12. Reakcje redoks 26-sty-17 13. Elektrochemia II semestr Chemia nieorganiczna (dr Gabriela Grzybek) Chemia organiczna (dr Bartosz Trzewik) 1. Wprowadzenie 8 4
Materiały pomocnicze 1) Kopie slajdów z wykładów: http://www2.chemia.uj.edu.pl/~makowski/wo/ 2) Zadania z Olimpiady Chemicznej 3) L. Jones i P. Atkins, Chemia ogólna - Cząsteczki, materia, reakcje, PWN, Warszawa, 2004 1. Wprowadzenie 9 5