Scenariusz zajęć do programu kształcenia Myślę - działam - idę w świat Autor: Beata Sochacka Klasa II Edukacja: społeczna, matematyczna, techniczna. Temat lekcji: Gramy i bawimy się, przygotowując do sprawdzianu. Tworzymy przestrzenne figury geometryczne. Cel/cele zajęć: - rozwijanie elementarnych rozumowań matematycznych, - doskonalenie mnożenia i dzielenia w zakresie 30. Cele zajęć w języku ucznia: - obliczysz iloczyny i ilorazy w zakresie 30, - ułożysz proste zadania tekstowe wymagające jednego działania, - wykonasz figurę przestrzenną z papierowych kul. Kryteria sukcesu dla ucznia: - bezbłędnie mnożę i dzielę w zakresie 30 - aktywnie współpracuję w parze. Podstawa programowa: 5.4, 7.6), 7.8), 9.2a), 9.3a) Metody pracy: ćwiczeń praktycznych, samodzielnego dochodzenia do wiedzy - problemowa, kontroli i oceny, aktywizująca, zadań wytwórczych Formy pracy: w parach, grupach 4 osobowych, indywidualna, zespołowa Środki dydaktyczne: wytłaczanki, gazety - papierowe kule, iloczyny, zielone i czerwone koła, piłka matematyczna z działaniami mnożenia, ćwiczenie interaktywne Mnożenie w zakresie 30, wyrazy do zabawy Słowa klucze, pytanie kluczowe: Kiedy wykorzystujemy mnożenie? Podaj przykłady z codziennego życia
Przebieg zajęć Drogowskazy -wskazówki i uwagi o realizacji Centra Aktywnej Edukacji Organizacja pracy: 10 uczniów przygotowuje wytłaczanki do jajek (na 30 sztuk), 10 uczniów pudełka (na 12 sztuk), Każdy uczeń wycina 10 czerwonych i 10 zielonych kół, mniejszego formatu średnica 5 cm Każdy przygotowuje gazetę, którą będzie mógł gnieść. Nauczyciel przygotowuje w rezerwie szary papier lub gazety, z klasowej bazy pomocy dydaktycznych zabieramy dla każdej pary uczniów 10 laminowanych tabliczek w kształcie kół lub kwadratów do zapisywania liczb lub kolorowe koła z bazy materiałów kreatywnych. 1.Powitanie piosenką To iloczyn (na melodię Panie Janie) To iloczyn x 2, Ty go znasz x 2, Podskocz, tupnij, klaśnij x 2, raz i dwa x 2. Nauczyciel pokazuje lub mówi proste działanie np. 2 x 3 Uczniowie odpowiadają: 6 Zabawa powtarza się, działanie wymyśla uczczeń, który pierwszy podał wynik lub kolejny w kole (założenie jest takie, że iloczyn ma być mniejszy lub równy 10*) zasada równości szans i aktywności dla wszystkich uczniów. artystyczno 2. Określenie tematu i celów lekcji oraz zasad pracy: Mamy dowieźć do domu 12 jajek. Zbieramy jajka w toku lekcji i wypełniamy wytłaczankę - są to zielone i czerwone koła, które będą przyznawane w toku rozwiązywania zadań. Na końcu sprawdzimy, która para dowiozła do domu wszystkie jajka i nie zbiła żadnego = koło zielone, jajko nienaruszone, koło czerwone - jajko zbite. Każdy otrzyma ocenę za pracę na dzisiejszych zajęciach. Kryteria oceny, obliczania iloczynów w zakresie 30 podczas współpracy w parach: 12-11 sztuk Wspaniale w parze, obliczasz iloczyny! 10-9 sztuk Bardzo ładnie obliczasz iloczyny, współpracując w parze. 8-7 sztuk Obliczasz w parze większość iloczynów w zakresie 30. polonistyczno - komunikacyjne
6 5 Obliczasz w parze, niektóre iloczyny w zakresie 30. 3. Praktyczne obliczanie iloczynów Ile to jajek? Etap I Każda para otrzymuje takie samo działanie mnożenia 2 x 9, jej zadaniem jest obliczenie iloczynu i przygotowanie odpowiedniej ilości papierowych kulek jajek w wytłaczance. Pary nie informują siebie wzajemnie o obliczonym iloczynie. Etap II Nauczyciel ponownie przekazuje parom działanie, tym razem 3 x 4, uczniowie pracują tak, jak w pierwszym etapie. Etap III Ocena koleżeńska technika OK. Każda para przekazuje swoją wytłaczarkę ostrożnie do pary za sobą lub obok zasadę określa nauczyciel. Etap IV Uczniowie liczą jajka w wytłaczance i w kolejności podają wynik, jeżeli jest to liczba 30 właściciele wytłaczanki uzyskują 1 punkt zabierają zielone koło i wkładają do pudełka na 12 sztuk. Wybrany uczeń objaśnia, dlaczego wytłaczanka powinna być wypełniona w całości, zapisuje działania na tablicy: 2 x 9 = 18 3 x 4 = 12 18 + 12 = 30 4. Układanie nowych działań mnożenia w odniesieniu do przygotowanej wytłaczanki ewentualne braki w wytłaczankach, zostają uzupełnione. Zastanówcie się, jakie działanie mnożenia można zapisać, patrząc na ułożenie kulek, zapiszcie je w zeszytach. 5 x 6 = 30 lub 6 x 5 = 30 5. Zabawy ; A. Złap i licz na bazie matematycznych piłek plażowych z działaniami mnożenia. B. Stolik Uczniowie tworzą stolik stają w czterech rogach. Na środku staje jeden uczeń razem tworzą zespół pięcioosobowy. Na sygnał rozpoczynają recytację rymowanki: Cztery rogi stolik ma, teraz zmienia się raz, dwa! Uczniowie zamieniają się miejscami, uczeń stojący w środku, stara się zająć miejsce w rogu. Ten komu się nie udało staje w środku. Zespołów może być dowolna ilość, jeśli zostaje czworo uczniów tworzą trójkąt, jeżeli troje tworzą koło i zmieniają miejsca zgodnie z ruchem wskazówek zegara. matemtyczno artystyczno -
6. Zabawa Zielone światło. Zadanie polega na zebraniu, jak największej liczby zielonych świateł. 1) Uczniowie na laminowanych tabliczkach (wielokrotnego użytku), lub na kółkach z bazy materiałów kreatywnych zapisują liczby: 30, 20 18, 12, 15, 21, 25, 28, 16 i rozkładają na ławce w dowolny sposób. 2) W jednym miejscu gromadzą swoje zielone i czerwone koła przygotowane, jako zadanie domowe. 3) Nauczyciel lub wybrany uczeń, losuje koła na których zapisane są działania odpowiadające iloczynom na kołach uczniów, głośno czyta np.: 5 x 6 4) Uczniowie szybko, w czasie trzech uderzeń grzechotki, podnoszą właściwy iloczyn do góry, nie wolno rozglądać się i zmieniać wyniku. 5) Gdy wszyscy uczniowie trzymają koła, nauczyciel głośno podaje prawidłowy wynik. Jeżeli iloczyn danej pary jest poprawny, zabiera koło zielone - 1 p., jeżeli błędny, koło czerwone - 0 p. Koła punkty układamy w pudełku do jajek Nauczyciel odkłada z boku wykorzystane koła z działaniami, uczniowie jednak swoje iloczyny odkładają do bazy iloczynów na ławce. 6) Zabawa trwa tak długo, aż wszystkie koła z działaniami, zostaną wylosowane (jest ich odpowiednio do iloczynów 9). 7) Uczniowie podsumowują zebrane punkty, układają w pudełku do jajek max 9 p. 7. Układanie i zapisywanie zadań tekstowych do podanego działania współpraca w czwórkach. Uczniowie odwracają się do pary z tyłu, losują działanie i układają do niego zadanie tekstowe zapisują je na przygotowanych kartach. 8. Prezentacja efektów pracy grupowej głośne czytanie, ewentualna poprawa zadań. Jeżeli zadanie czwórki jest poprawne, każda para otrzymuje 2 p. 2 zielone koła; jeżeli wymagało poprawy, pary otrzymują 1 p. 1 zielone koło. 9. Samoocena pracy: wszystkie pary otwierają swoje pudełka, sprawdzają, ile jajek dowiozły do domu, głośno podają wynik i uzyskana ocenę. 10. Zapisanie notatki matematycznej - zadania tekstowego ułożonego w czwórkach, wykonanie odpowiedniego rysunku.
11. Zabawa ruchowa Kto pierwszy zapełni worek? Uwagi organizacyjne: * Jeżeli zabawa odbywa się w klasie, stoliki ustawiamy w literę U, tworząc na środku wolna przestrzeń do zabawy. Przybory: 2 worki gimnastyczne, 30 papierowych kul dla każdej grupy. Nauczyciel dzieli klasę na 2 zespoły, każdy zespół otrzymuje 30 papierowych kul (wybrane pary przekazują swoje kule z wytłaczanki, do kolejnej zabawy kule przekazują pary kolejne). Na hasło Zanieś, grupy przenoszą koła z lini startu do miejsca, w którym są worki 12. Rozwiązanie ćwiczenia interaktywnego Mnożenie w zakresie 30 http://learningapps.org/display?v=pfnmdgx1j01 artystyczno - matematyczno 13. Burza mózgów na pytanie kluczowe Kiedy wykorzystujemy mnożenie 14. Praca twórcza w parach lub małych zespołach z wykorzystaniem papierowych kul: Figury geometryczne (kwadrat, prostokąt) artystyczno - 15. Wystawa prac, przeliczanie ilości wykorzystanych kulek. 16. Pożegnanie zabawą Słowa - klucze Do pojemnika wrzucamy zestaw słów tematycznie związanych z matematyką, np.: iloczyn, iloraz, suma, różnica, linie równoległe, linie prostopadłe, kwadrat, prostokąt, trójkąt, itp. Uczeń losuje i wyjaśnia znaczenie lub określa charakterystyczne cechy np.: iloczyn - wynik mnożenia, kwadrat figura geometryczna, która ma wszystkie boki równe, linie prostopadłe - przecinają się jednym punkcie i tworzą kąt prosty.
PYTANIE KLUCZOWE Kiedy wykorzystujemy mnożenie? Podaj przykłady z codziennego życia.