Ewelina Niewiadomska*



Podobne dokumenty
ADMINISTRACJA ELEKTRONICZNA. Autor: Jacek Janowski

STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej mgr Eweliny Niewiadomskiej MODEL ORGANIZACJI SYSTEMU WORKFLOW W JEDNOSTCE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

System Informatyczny dla Administracji Samorządowej SIDAS - narzędzie zarządzania dokumentacją, procesami i budżetem w jst Kuba Lewicki

epuap Opis standardowych elementów epuap

ci projektu systemowego zachodniopomorskim podprojekt e-administracja

AUREA BPM HP Software. TECNA Sp. z o.o. Strona 1 z 7

Na środowisko teleinformatyczne zbudowane w ramach Projektu składać się będzie sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie.

Zarządzanie wiedzą w instytucji naukowej cz. I

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną

Założenia i stan realizacji projektu epuap2

Wymiana opisu procesów biznesowych pomiędzy środowiskiem Eclipse i EMC Documentum

Komunikacja elektroniczna z podmiotami pełniącymi zadania publiczne

Śląski Konwent Informatyków i Administracji Samorządowej

Projekt Platforma e-zamówienia Wisła, dnia r.

Szczegółowy opis przedmiotu umowy. 1. Środowisko SharePoint UWMD (wewnętrzne) składa się z następujących grup serwerów:

BPM vs. Content Management. Jarosław Żeliński analityk biznesowy, projektant systemów

STRATEGIA CYFRYZACJI REGIONU MAZOWIECKIE SPOTKANIA Z E-ADMINISTRACJĄ WARSZAWA, R.

OfficeObjects e-forms

Projekty realizowane w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. przy współudziale i na rzecz Zrzeszenia BPS

Łódzkiego na lata pn.: E urząd w Łowiczu. Realizacja projektu przewidziana została na lata

ZAŁOŻENIA TECHNICZNO-TECHNOLOGICZNE SYSTEMU BUDOWANEGO W RAMACH PROJEKTU

Stan zaawansowania prac dotyczących zamówienia na opracowanie i wdrożenie rdzenia systemu e Urząd.

Kompleksowe rozwiązanie informatyczne dla administracji publicznej i samorządów COMARCH WORKFLOW COMARCH WORKFLOW. Agenda

Zarządzanie wiedzą w opiece zdrowotnej

Nowości oraz trendy w obszarze BPM nurty i kierunki rozwoju. Jarosław Żeliński analityk biznesowy, projektant systemów

Modele bezpieczeństwa logicznego i ich implementacje w systemach informatycznych / Aneta Poniszewska-Marańda. Warszawa, 2013.

Informatyzacja administracji publicznej w Polsce w świetle polityki społeczeństwa informacyjnego UE

Pracuj zgodnie z procedurami - implementacja procesów pracy w systemie OfficeObjects DocMan.

DLA SEKTORA INFORMATYCZNEGO W POLSCE

DDM funkcjonalność

STUDIA I MONOGRAFIE NR

założenia a rzeczywistość

Elektroniczny Obieg Dokumentów edok. I Mazowiecki Konwent Informatyków i Administracji Zegrze, 8-9 września 2016 r.

Aplikacje webowe wspierające procesy biznesowe nowoczesnych przedsiębiorstw

Ocena stanu i zasadnicze kierunki informatyzacji administracji publicznej

Platforma Usług dla Obywateli - Microsoft Citizen Service Platform

Modernizacja systemów zarządzania i obsługi klienta w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

Systemy IT w e-biznesie

STUDIA NIESTACJONARNE I STOPNIA Przedmioty kierunkowe

kierunkową rozwoju informatyzacji Polski do roku 2013 oraz perspektywiczną prognozą transformacji społeczeństwa informacyjnego do roku 2020.

Czym jest E-Urząd? Sposób obsługi interesanta przy pomocy technologii komputerowych w sposób online tak, by: złoŝenie wniosku, załatwienie i monitorow

Oferta badawcza Politechniki Gdańskiej dla przedsiębiorstw. Wydział Zarządzania i Ekonomii

Opis przedmiotu zamówienia

Program Konwentu: Patronat honorowy Patronat medialny Partnerzy. III Konwent Informatyków Administracji Publicznej na Lubelszczyźnie

Zintegrowany System Informatyczny (ZSI)

System Obsługi Wniosków

Elektroniczne zarządzanie dokumentacją w e-administracji

Dodatkowo, w przypadku modułu dotyczącego integracji z systemami partnerów, Wykonawca będzie przeprowadzał testy integracyjne.

Geneza Projektu Leśne Centrum Informacji Ryszard Szczygieł Pełnomocnik Dyrektora IBL ds. projektu LCI Instytut Badawczy Leśnictwa

TWÓJ BIZNES. Nasz Obieg Dokumentów

Wirtualny Konsultant Usług Publicznych Interoperacyjność

Informacja o firmie i oferowanych rozwiązaniach

System zarządzania zleceniami

Monitoring procesów z wykorzystaniem systemu ADONIS

SEO.341-4/06 Gryfino, dnia 27 czerwca 2006r.

Elektroniczna Księga Wieczysta

BCC Software Factory. Oferta: Tworzenie, rozwój i utrzymanie oprogramowania. Tytuł prezentacji 1

Zasady organizacji projektów informatycznych

WYDZIAŁ INFORMATYKI. 2. Do zakresu działania Referatu Zarządzania Infrastrukturą Teleinformatyczną należy:

Wykaz skrótów... Wykaz literatury... O Autorach... Wstęp... XXIII

Skrócone opisy pryncypiów architektury korporacyjnej podmiotów publicznych

Zastosowania aplikacji B2B dostępnych na rynku zalety aplikacji online

ZAMAWIAJĄCY. CONCEPTO Sp. z o.o.

SEKAP i SEKAP2 System Elektronicznej Komunikacji Administracji Publicznej w Województwie Śląskim. 18 lutego 2010, Opole

Strona internetowa projektu: Osoba odpowiedzialna: lub

Obsługa procesów decyzyjnych i zawierania umów

OPIS OBSZARU OBJTEGO PROJEKTEM ZRESMP

e-administracja Uniwersytet Jagielloński Wydział Prawa i Administracji mgr inż.piotr Jarosz

Oprogramowanie do pracy grupowej pomaga doskonalić procesy przedsiębiorstwa.

Repozytorium Zasobów Wiedzy FTP

Zarządzanie łańcuchem dostaw

Id: B28-41F7-A3EF-E67F59287B24. Projekt Strona 1

Plan Informatyzacji Państwa

Mateusz Kurleto NEOTERIC. Analiza projektu B2B Kielce, 18 października 2012

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1. Cel szkolenia

Automatyczne decyzje kredytowe, siła szybkiego reagowania i optymalizacji kosztów. Roman Tyszkowski ING Bank Śląski S.A. roman.tyszkowski@ingbank.

WSTĘP PARADYGMATY I DETERMINANTY ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO I GOSPODARKI OPARTEJ NA WIEDZY... 17

PTI zakłada buty. Styczeń 2010

Dane Klienta: ul. Wejherowska 29/ Szemud

udokumentowanych poprzez publikacje naukowe lub raporty, z zakresu baz danych

Mariusz Nowak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska

Linia współpracy Projekt Informatyzacja JST z wykorzystaniem technologii przetwarzania w Chmurze. Warszawa, 17 lutego 2015 r.

produkować, promować i sprzedawać produkty, zarządzać i rozliczać przedsięwzięcia, oraz komunikować się wewnątrz organizacji.

Dane Klienta: Staples Polska Sp. z o.o. Bysewska Gdańsk

Gry społecznościowe. wykład 0. Joanna Kołodziejczyk. 24 lutego Joanna Kołodziejczyk Gry społecznościowe 24 lutego / 11

SiR_13 Systemy SCADA: sterowanie nadrzędne; wizualizacja procesów. MES - Manufacturing Execution System System Realizacji Produkcji

Model referencyjny doboru narzędzi Open Source dla zarządzania wymaganiami

Projekt: Współpraca i Rozwój wzrost potencjału firm klastra INTERIZON

Zarządzanie Procesami Biznesowymi

Otwarte modułowe rozwiązanie dla każdej nowoczesnej uczelni. Paweł Ilnicki Warszawa

Uchwała Nr 11/2017 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata z dnia 22 lutego 2017 r.

Realizacja projektu e-puap.

IMPLEMENTATION OF WDROŻENIE COMARCHW MINISTERSTWIE FINANSÓW SINDBAD RAPORTY ANALIZY BADANIA PROGNOZY CASE STUDY 1

Wykład 1 Inżynieria Oprogramowania

Wprowadzenie w tematykę zarządzania projektami/przedsięwzięciami

Data utworzenia Numer aktu 1. Akt prawa miejscowego NIE

Prowadzący Andrzej Kurek

Zaawansowana platforma integracyjna aplikacji eadministracji

Zapytanie ofertowe nr 1/POIG 8.2/2013

Zarządzenie Nr 110/2007 Burmistrza Gminy i Miasta w Pelplinie z dnia 28 grudnia 2007 roku

Transkrypt:

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 829 STUDIA INFORMATICA NR 35 2014 Ewelina Niewiadomska* Urząd Statystyczny, Szczecin WYKORZYSTANIE SYSTEMÓW WORKFLOW W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ Streszczenie Systemy klasy workflow mają kluczowe znaczenie dla przedsiębiorstw; wspomagają procesy informacyjno-decyzyjne, w istotny sposób usprawniają i automatyzują system informacyjny organizacji oraz oddziaływają na zarządzanie przedsiębiorstwem. Administracja publiczna nieustannie musi podnosić jakość świadczonych przez siebie usług, a system workflow nie tylko uporządkuje obieg dokumentów w urzędzie, ale także przyniesie poprawę pracy urzędu. Słowa kluczowe: workflow, administracja, administracja publiczna, workflow management, informatyzacja administracji publicznej Wprowadzenie Nowoczesna administracja powinna funkcjonować według zasad dobrze zarządzanego przedsiębiorstwa. Konieczne wydaje się tworzenie dobrze zinformatyzowanych zespołów do obsługi określonych zadań administracyjnych (Raport, 2003), ale także korzystanie z narzędzi zarządzania wiedzą. Najbardziej zaawansowanymi narzędziami są systemy: przepływu pracy, wspomagania pracy grupowej, zarządzania dokumentami ale często wykorzystywane są te najprostsze, jak intranet, biuletyn, bazy danych czy fora dyskusyjne (Panek, 2012, s. 70 72). Jednostki administracji publicznej, przy nieustannym generowaniu nowych zasobów wiedzy, stanęły przed problemem wdrożenia elektronicznego systemu obiegu dokumentów. Zarządzanie dokumentami papierowymi jest nie tylko trudne, ale i kosztowne, a koszty związane z ich powielaniem, tradycyjnym obiegiem i składowaniem stanowią zauważalny składnik w budżecie organizacji (Bral, * e.niewiadomska@stat.gov.pl

114 Ewelina Niewiadomska 2008, s. 115). Tylko odpowiedni system typu workflow będzie w stanie wspomagać zadania administracji publicznej, oparte na dwóch zasadniczych elementach: dokumentach i procedurach, powodując sprawne i elastyczne przetwarzanie dokumentów. Zastosowanie systemów obiegu dokumentów elektronicznych w założeniach ma przynieść poprawę pracy urzędu (Rummler G.A., Brache A.P., 2000). 1. Workflow systemy zarządzania przepływem pracy Systemy Zarządzania Przepływem Pracy (workflow) były związane ze wspomaganiem pracy biurowej, systemami zarządzania dokumentami i obrazami; idealnie wpisują się w ideę biura bez papieru, która miała na celu zmniejszenie liczby papierowej wersji dokumentów będących w obiegu, zminimalizować liczbę osób zaangażowanych w procesie zarządzania dokumentem, a tym samym liczbę zasobów sprzętowych organizacji, zwiększenie efektywności działania oraz skrócenie czasu realizacji zadania. Workflow nie jest niczym nowym, naśladuje bowiem rozwiązania i doświadczenia osiągnięte podczas przygotowania, planowania, sterowania procesów produkcyjnych, w których za pomocą odpowiednich metod modelowano produkty, środowisko zewnętrzne i wewnętrzne realizacji produkcji, procesy produkcji oraz planowanie i kontrolę ich przebiegu (Klonowski, 2004, s. 114). Systemy klasy workflow zarządzają dokumentami i procesami, sterują przebiegiem dokumentów, przechowują je i archiwizują, przyporządkowują kompetencje pracowników do określonego zadania, sterują przebiegiem procesów pracy (Szyjewski Z., 2000, s. 27 28). Obecnie występujące systemy workflow kontrolują i automatyzują przebieg procesów zarządzania, integrując się z nowoczesnymi środowiskami rozproszonego przetwarzania obiektowego (Kurzok-Derda, 2001, s. 26). Workflow (WF) jest najczęściej tłumaczony jako przepływ pracy lub przepływ dokumentów i obejmuje całą grupę zaawansowanych aplikacji informatycznych wspomagających zarządzanie organizacjami. W literaturze istnieje wiele definicji workflow, opartych na glosariuszu opracowanym przez WfMC (Workflow Management Coalition koalicja około trzystu przedstawicieli producentów, klientów, projektantów systemów informatycznych oraz programów realizujących systemy workflow; jej głównym celem jest wypracowanie porozumienia w zakresie zarządzania systemami workflow w formie zasad, standardów, np. WF-XML oraz XPDL itp.), w którym to zdefiniowano kluczowe słowa opisujące

Wykorzystanie systemów workflow w administracji publicznej 115 systemy workflow. W polskich źródłach funkcjonują jedynie trzy obszerne opracowania, zawierające tłumaczenia podstawowych pojęć autorstwa Z. Martyniaka, Z. Szyjewskiego i J.G. Kobielusa (Ćwiklicki, 2006, s. 10). Autor Wybrane definicje workflow Definicja Tabela 1 Z. Szyjewski Automatyzacja procesu biznesowego w całości lub w części, w trakcie której dokumenty, informacje i zadania są przenoszone od jednego uczestnika do następnych w celu realizacji zgodnie z zapisaną procedurą i zasadami wykonania. Z. Martyniak Automatyzacja procesu biznesowego, w całości lub w części, podczas którego dokumenty, informacje i zadania są przenoszone od jednego uczestnika do innych dla wykonania działania zgodnie ze zbiorem sformalizowanych zasad. M. Ader Automatyzacja procedur administracyjnych (z zastrzeżeniem, że zarówno nazwa amerykańska, jak i samo tłumaczenie, są mało objaśniające i zbyt ograniczające). S.K. Levan Automatyzacja całości lub części procesu przedsiębiorstwa, w trakcie którego informacje cyrkulują od jednej operacji do drugiej, to znaczy od jednego uczestnika (lub grupy uczestników) do innego, aby wykonać działanie zgodnie z ogółem zasad zarządzania Źródło: opracowanie własne na podstawie: Szyjewski (1999), s. 26; Martyniak (2000), s. 36 37; Martyniak (2002), s. 114. Przy pomocy systemów workflow można określić role osób uczestniczących w wykonywaniu danej czynności oraz określić stany pośrednie w wytwarzanych dokumentach. Istniejące w systemie workflow dokumenty, zadania oraz informacje są przekazywane uczestnikom w celu wykonania działania według sformalizowanych zasad (Raczko, 2009, s. 93 94). Istnieje wiele klasyfikacji systemów workflow, a także oprogramowania dla nich. Ich autorzy często posługują się różnymi kryteriami; analizując dotychczasowe prace, można wyodrębnić wspólną klasyfikację, która obejmuje cztery podstawowe typy systemów workflow (Ćwiklicki, 2006, s. 35 37): administracyjne służą do automatyzacji procedur administracyjno-biurowych o charakterze rutynowym, związane z systemami o dużej skali powtarzalności procesu w ciągu dnia; wykazują duże podobieństwo do systemów typu produkcyjnego,

116 Ewelina Niewiadomska produkcyjne najczęściej wykorzystywane, służą do obsługi procesów kluczowych dla organizacji, ad hoc odnoszą się do procesów o charakterze indywidualnym, gdzie występują wyjątki od istniejącej procedury, współpracujące systemy dynamiczne, w których trudno o pełną automatyzację z uwagi na to, że o zakończeniu danego etapu decydują uczestnicy procesu, których liczba jest nieokreślona, a ponadto między nimi zachodzą interakcje. Systemy współpracujące są podobne pod względem obsługiwanego procesu do systemów ad hoc oraz do systemów produkcyjnych, ze względu na złożoność procesu. Potencjalne obszary zastosowań systemów workflow przedstawiono na rysunku 1. Typ procesu Interwencja w procesie Przypadek indywidualny Zadania z elementami indywidualnymi Zadania rutynowe Proces niepowtarzalny Proces regularny Proces rutynowy Obszar 1 Nieodpowiedni dla systemów workflow Obszar 2 Odpowiedni dla systemów workflow Obszar 3 Całkowicie odpowiedni dla systemów workflow Rysunek 1. Potencjalne obszary zastosowań systemów workflow Źródło: Ćwiklicki (2006), s. 35. Ze względu na kryterium technologii informatycznej obsługującej workflow można wyróżnić ich następujące rodzaje (Ćwiklicki, 2006, s. 37 38): systemy produkcyjne (production based workflow system), zorientowane na procesy (transakcje), odpowiadają typowi produkcyjnemu z poprzedniej klasyfikacji, systemy oparte na wymianie komunikatów (messaging based workflow system), wspierają systemy typu administracyjnego, bazują na przesyłaniu dokumentów w postaci elektronicznej, np. formatek,

Wykorzystanie systemów workflow w administracji publicznej 117 systemy korzystające z technik Web (web based workflow system), wykorzystujące pocztę elektroniczną do realizacji procesów, utożsamiane z systemami workflow typu administracyjnego, ad hoc i współpracującego, systemy korzystające z zestawów aplikacyjnych (application based workflow system), umożliwiają pracę nad projektami (praca grupowa). Systemy przepływu pracy składają się z silnika przepływu pracy (workflow engine), narzędzi definiowania procesów, narzędzi administrowania i monitorowania, aplikacji klienckich przepływu pracy, wywoływanych aplikacji oraz innych usług przepływu pracy. Elementy składowe systemów przepływu pracy oraz ich opis przedstawiono w tabeli 2. Składniki systemu przepływu pracy Tabela 2 Wyszczególnienie Silnik przepływu pracy (workflow engine) Narzędzia definiowania procesów Narzędzia administrowania i monitorowania Aplikacje klienckie przepływu pracy Wywoływane aplikacje Inne usługi przepływu pracy Opis Oprogramowanie zapewniające tworzenie, zarządzanie i wykonywanie procesów. Narzędzia opisujące przebieg procesu biznesowego; na podstawie tej definicji jest możliwe wykonywanie instancji procesów. Narzędzia umożliwiające zarządzanie i badanie wykonywanych procesów. Aplikacje inicjujące usługi do wykonania. Aplikacje wspierające wykonywanie konkretnych czynności. Usługi umożliwiające w ramach jednej organizacji istnienie kilku systemów, które zapewniają automatyzację procesów biznesowych dla wybranego obszaru. Źródło: opracowanie własne na podstawie: Wrycza (2010), s. 432. Najważniejsze funkcje systemów workflow (http): całkowita integracja procesów dzięki tworzeniu przez przedsiębiorstwo własnych scenariuszy, obsługujących specyficzne wymagania organizacji, zmiana sposobu zarządzania od strukturalnego do procesowego, ułatwiającego konsolidację i dynamizację procesów, podnoszące jakość świadczonych usług, przyczyniające się do większej konkurencyjności, zarządzanie obiegiem dokumentów kierownicy zatwierdzają jedynie niestandardowe zlecenia o dużej wartości,

118 Ewelina Niewiadomska kontrola realizowalności zadania monitorowanie pracy i ocena terminów realizacji, dokumentowanie działań pracowników zadanie jest przypisywane do jednego z uprawnionych pracowników i on wykonuje cały proces obsługi bądź przekazuje go innemu pracownikowi, możliwości planowania funkcjonowania organizacji na podstawie dotychczasowych obciążeń zadaniami. 2. Aspekty informatyzacji administracji publicznej Szeroko dostępne usługi elektroniczne, uwarunkowania krajowe Strategia Informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej epolska, ale także szereg wymogów europejskich, w tym Strategia Lizbońska, wdrożenie rozwiązań w ramach programu IDA (Interchange of Data between Administrations), dotyczącego wymiany danych pomiędzy polską administracją a innymi administracjami europejskimi, wymuszają informatyzację administracji publicznej (Muszyńska, 2007, s. 223). Informatyzacja administracji publicznej ma na celu lepszą obsługę interesanta i realizację jego potrzeb; zbudowanie np. elektronicznej platformy usług administracji publicznej umożliwiałoby wymianę informacji i dokumentów, a jednocześnie usprawniało zarządzanie informacją w sektorze publicznym (Ganczar, 2011, s. 113). Przesłankami informatyzacji urzędów, zwłaszcza informatyzacji zaplecza obsługi interesantów, są (Biniek, 2010, s. 213): nowoczesny system obsługi interesanta, uwarunkowany m.in. koniecznością dostosowania standardów obsługi w urzędzie do powszechnie obowiązujących standardów (firmy prywatne, banki itp.), stosowanie zintegrowanych systemów zarządzania w jednostkach administracji publicznej. Informatyzacja administracji publicznej jest zadaniem pracochłonnym i trudnym. Aby zrealizować jej postulaty, należy rozpatrzyć jej uwarunkowania: prawne, ekonomiczne, informacyjne i organizacyjne. Na potrzeby niniejszej pracy zostaną krótko przedstawione uwarunkowania prawne. Proces wdrażania technologii informacyjnych do działalności administracji publicznej napotyka na wiele problemów. Do najważniejszych z nich należą (Adamski, 2009, s. 31): brak spójnej i całościowej wizji informatyzacji państwa,

Wykorzystanie systemów workflow w administracji publicznej 119 niespójność technologiczna i informacyjna systemów publicznych, niewykorzystanie do wymiany informacji kanałów elektronicznych przez podmioty realizujące zadania publiczne, błędy proceduralne przy przetargach na wdrożenie systemów teleinformatycznych, obowiązujące wcześniej akty prawne niedostosowane do nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Aby zlikwidować bariery, na które napotyka proces informatyzacji administracji publicznej, wprowadzono wiele aktów prawnych. Kluczowe znaczenie ma Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (DzU 2005 nr 64, poz. 565), która określa zasady ustanawiania Planu Informatyzacji Państwa oraz innych projektów informatycznych o zastosowaniu publicznym. Aby wykluczyć brak interoperacyjności, będącej wynikiem używania niezgodnych ze sobą standardów technologicznych, w ustawie przyjęto, że należy określić minimalne wymogi informatyczne oraz informacyjne, które powinny zapewnić systemom zdolność do wymiany informacji. Ustawa wprowadza wymagania minimalne dla: systemów teleinformatycznych (standardy informatyczne), rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej (standardy informacyjne). Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne określa Krajowe Ramy Interoperacyjności, na które składają się: sposoby osiągania interoperacyjności, architektura systemów teleinformatycznych podmiotów realizujących zadania publiczne oraz repozytorium interoperacyjności na elektronicznej platformie usług epuap. Ustawa o dostępie do informacji publicznej (DzU 2001 nr 112, poz. 1198) wprowadziła ideę elektronicznej administracji i zobowiązała jednostki administracji publicznej do wydawania BIP elektronicznego Biuletynu Informacji Publicznej. Plan Informatyzacji Państwa 2007 2010 ((DzU 2007 nr 61, poz. 415) stanowi akt wykonawczy do Ustawy z dnia 17 lutego 2005 roku o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Plan określa podstawowe priorytety rozwoju systemów teleinformatycznych stosowanych w administracji publicznej oraz wskazuje kluczowe systemy teleinformatyczne, wymienia priorytetowe działania w zakresie rozwoju społeczeństwa informacyjnego i określa zadania publiczne, które będą realizowane za pomocą drogi elektronicznej. Plan Informatyzacji Państwa ma rangę rozporządzenia Rady Ministrów.

120 Ewelina Niewiadomska Ustawa o podpisie elektronicznym (DzU 2001 nr 130, poz. 1450) wprowadziła podpis elektroniczny jako prawnie równoważny podpisowi tradycyjnemu. Istotne znaczenie dla stosowania systemów workflow ma Instrukcja kancelaryjna (DzU 2011 nr 14, poz. 67), która określa szczegółowe zasady i tryb wykonywania czynności kancelaryjnych w podmiotach na dwóch poziomach począwszy od wpływu lub powstania dokumentacji wewnątrz podmiotu (I poziom), do momentu jej uznania za część dokumentacji w archiwum (II poziom). Według Instrukcji kancelaryjnej czynności kancelaryjne są wykonywane w systemie tradycyjnym lub EZD (elektroniczne zarządzanie dokumentacją); to kierownik podmiotu wskazuje, który z systemów jest podstawowym sposobem dokumentowania przebiegu załatwiania i rozstrzygania spraw dla danego podmiotu. Instrukcja kancelaryjna umożliwiła tworzenie dokumentów elektronicznych i zastępowanie nimi tradycyjnych teczek papierowych. Dopuściła stosowanie baz danych do obsługi rejestrów kancelaryjnych i spisów spraw, które muszą być fizycznie oddzielone od bazy internetowej. Instrukcja kancelaryjna została zmodyfikowana dla różnych typów urzędów administracji publicznej. Wdrożone systemy workflow w jednostkach administracji publicznej muszą być zgodne z ustawodawstwem, a przede wszystkim z Instrukcją kancelaryjną. 3. Rozwiązania workflow dla jednostek administracji publicznej Na rynku dostępnych jest bardzo dużo systemów workflow w wersji komercyjnej czy nawet open source; dostawcy prześcigają się w oferowanych produktach. Na potrzeby artykułu przedstawiono dwa najbardziej znane systemy, oferowane przez firmę Rodan i Comarch, dedykowane jednostkom administracji publicznej. Comarch Workflow wchodzi w skład platformy Comarch egovernment, składającej się z czterech wzajemnie dopełniających się systemów (comarch): Comarch Workflow system elektronicznego obiegu dokumentów, umożliwiający zarządzanie dokumentami i przepływem pracy, Comarch Portal system zarządzania i publikacji treści (CMS) wraz z Elektroniczną Skrzynką Podawczą oraz Biuletynem Informacji Publicznej, Comarch PKI system obsługi infrastruktury PKI, w tym Centrum Certyfikacji, oraz moduły umożliwiające składanie i weryfikację podpisów elektronicznych, Comarch BI system analityczny i raportujący.

Wykorzystanie systemów workflow w administracji publicznej 121 OfficeObjects Workflow jest częścią platformy OfficeObjects, a jej architektura oprogramowania obejmuje trzy warstwy elementów oprogramowania (rodan): rozwiązania OfficeObjects uogólnione moduły obejmujące definicje procesów pracy, ontologii tych procesów oraz obsługiwanych przez nie obiektów informacyjnych, które wspierają zdefiniowane funkcje użytkowe, platformy aplikacyjne OfficeObjects obsługują repozytoria obiektów informacyjnych (np. dokumenty, obiekty multimedialne), tworzą adaptowalne środowisko pracy użytkownika; dostarczają podstawowe funkcje zarządzania informacją, produkty narzędziowe OfficeObjects narzędzia służące do projektowania i implementacji rozwiązań; dostarczają funkcjonalność technologiczną, która jest wykorzystywana w platformach aplikacyjnych: OfficeObjects Workflow, OfficeObjects Ontology Manager, OfficeObjects eforms, OfficeObjects Inteligent Content Manager (ICM). Comarch Workflow oraz OfficeObjects Workflow mają modułową architekturę, pozwalającą elastycznie zarządzać dostępem do poszczególnych elementów systemu, a wykorzystanie nowoczesnych technologii gwarantuje skalowalność systemu i wsparcie techniczne. Comarch Workflow Kancelaria oraz Sekretariaty moduł, w którym rejestrowana i dekretowana jest cała korespondencja. Sprawy i Zadania moduł dotyczący zarządzaniem sprawami i przepływem pracy. Kartoteki i rejestry moduł umożliwiający zarządzanie rejestrami i kartotekami tworzonymi w systemie. Administracja moduł zarządzania i kontroli systemu, zarządzanie uprawnieniami użytkowników i dostępem do dokumentów. Raporty moduł odpowiedzialny za tworzenie dowolnych raportów na podstawie danych gromadzonych w systemie. Archiwum rejestr dokumentów archiwalnych. Źródło: Comarch.pl, rodan.pl, 11.02.2014. Podstawowe moduły systemów workflow OfficeObjects Workflow Tabela 3 Motor Workflow (MMW) moduł będący jądrem systemu, realizujący zadania dotyczące zarządzania procesami pracy dotyczącymi: użytkowników, procesów pracy, instancji procesu pracy, stan instancji), czynności. Moduł Definicji Procesów Pracy (MDPP) moduł zapewniający interfejs użytkownikowi definiującemu proces pracy. Moduł Listy Zadań (MLZ) moduł umożliwiający dostęp do listy przydzielonych mu czynności. Moduł Monitorowania Instancji (MMI) moduł umożliwiający użytkownikowi dostęp do informacji o stanie danej instancji procesu pracy.

122 Ewelina Niewiadomska Podsumowanie Według zainteresowanych plany informatyzacji administracji publicznej przypominają tzw. listy życzeń, czyli to, co administracja chciałaby osiągnąć. Zdaniem urzędników głównym czynnikiem utrudniającym wdrożenie tych planów jest polski system prawny, który jest niedostosowany do udostępniania usług elektronicznej administracji (Lisiak-Felicka, 2009, s. 1441). Systemy workflow w niedalekiej przyszłości staną się standardowym systemem wykorzystywanym w jednostkach administracji publicznej; przyczynią się do odpowiedniej obsługi klientów, ale przede wszystkim uporządkują obieg dokumentów i zweryfikują pracę urzędników. Bibliografia Aalst W., Hee K. (2002), Workflow Management. Models, Methods, and Systems, The MIT Press Cambridge, Massachusetts London, England. Adamski D. (2009), Informatyzacja podmiotów realizujących zadania publiczne, w: E-administracja. Prawne zagadnienia informatyzacji administracji, red. Szostek D., Presscom Sp. z o.o., Wrocław. Biniek Z. (2010), Wybrane uwarunkowania informatyzacji urzędów administracji publicznej, w: Współczesna Ekonomia, nr 1/2010 (13). Bral W. (2008), Obieg i ochrona dokumentów w zarządzaniu jakością środowiskiem i bezpieczeństwem informacji, Difin, Warszawa. Ćwiklicki M. (2006), Podstawy systemów workflow, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków. Ganczar M. (2011), Świadczenie usług elektronicznej administracji dla przedsiębiorców w dobie globalizacji, w: Administracja publiczna wobec procesu globalizacji, red. Rudnicki M., Jabłoński M., Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa. http://www.eti.pg.gda.pl (5.02.2014). http://www.comarch.lp (11.02.2014). http://www.rodan.pl (11.02.2014). Klonowski Z.J. (2004), Systemy informatyczne zarządzania przedsiębiorstwem. Modele rozwoju i właściwości funkcjonalne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław. Kurzok-Derda J. (2001), Procesowa organizacja przedsiębiorstwa w praktyce, w: Zarządzanie informacjami w przedsiębiorstwie. Systemy informatyczne a reinżynieria organizacji, red. A. Michalski, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.

Wykorzystanie systemów workflow w administracji publicznej 123 Lisiak-Felicka D. (2009), Wybrane aspekty informatyzacji jednostek samorządu terytorialnego, Automatyka, t. 13, z. 13. Martyniak Z. (2002), Nowe metody i koncepcje zarządzania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków. Martyniak Z. (2000), Teoretyczne podstawy systemów workflow, Informatyka 3/2000. Muszyńska K. (2007), Organizacyjny aspekt informatyzacji administracji publicznej, w: Problemy społeczeństwa informacyjnego, t. 1, red. Szewczyk A., Printshop, Szczecin. Panek G. (2012), Nowe technologie komunikacyjne a zarządzanie wiedzą w organizacjach sektora publicznego, Kwartalnik Internetowy Komunikacja Społeczna, nr 3. Polska informatyka w Unii Europejskiej, Raport 3 Kongresu Informatyki Polskiej, Poznań VI 2003 Raczko R., Staniszewski Ł. (2009), Wykorzystanie systemów klasy workflow do zarządzania dokumentacją elektroniczną, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, 19/2009, Oficyna Wydawnicza, Warszawa. Rummler G.A., Brache A.P. (2000), Podnoszenie efektywnosci organizacji, PWE, Warszawa. Szyjewski Z. (2000), Workflow management nowa klasa systemów informatycznych, Informatyka 2/2000. Szyjewski Z. (1999), Automatyzacja procesów biznesowych terminologia i klasyfikacje, Informatyka 1/99. Wrycza S. (2010), Informatyka ekonomiczna, PWE, Warszawa. WORKFLOW SYSTEMS USE IN PUBLIC ADMINISTRATION Summary Workflow systems are most important for enterprises; support the processes of information and decision-making, automate the information system of the organization and impact on businessess management. Public administration has to improve the quality of its services, and workflow system improve a document flow in the office but also will improve the work of the office. Translated by Ewelina Niewiadomska Keywords: workflow, administration, public administration, workflow management, informatisation public administration