Łacińsko-polski słowniczek pojęć dla studentów Wydziału Lekarskiego PATOLOGIA ŻEŃSKIEGO UKŁADU PŁCIOWEGO SROM Vulvitis - zapalenie sromu Eczema allergicum vulvae - wyprysk alergiczny (alergiczne kontaktowe zapalenie skóry sromu) Vulvitis herpetica - opryszczkowe zapalenie sromu Condylomata acuminata vulvae - kłykciny kończyste sromu Condylomata lata vulvae - kłykciny płaskie sromu Candidiasis (candidosis) v. - bielnica sromu Vulvovaginitis - zapalenie sromu i pochwy Vulvovaginitis gonorrhoica - zapalenie sromu i pochwy rzeżączkowe (v. gonococcica) Cystis glandulae vestibularis - torbiel gruczołu przedsionkowego maioris większego (gruczołu Bartholina) Hyperplasia et hyperkeratosis - rozrost i nadmierne rogowacenie planoepithelii vulvae nabłonka wielowarstwowego płaskiego s. (hyperplasia squamosa vulvae) Lichen sclerosus vulvae - liszaj twardzinowy sromu Lichen simplex chronicus vulvae - liszaj przewlekły prosty (zwykły) s. Lichen planus vulvae - liszaj płaski sromu Neoplasia intraepithelialis v. - nowotworzenie śródnabłonkowe na sromie (VIN - vulvar intraepithelial neoplasia) Carcinoma planoepitheliale vulvae - rak płaskonabłonkowy sromu Morbus Paget vulvae - choroba Pageta sromu 1
POCHWA Haematocolpos Colpitis (vaginitis) Leucorrhoea Candidiasis (candidosis) vaginae Colpitis trichomonatica (trichomoniasis) Neoplasia intraepithelialis v. (VAIN vaginal intraepithelial neoplasia) Carcinoma planoepitheliale v. Adenosis vaginalis Adenocarcinoma clarocellulare vaginae Rhabdomyosarcoma embryonale botryoides (sarcoma botryoides) vaginae - krwiak pochwy - zapalenie pochwy - upławy - bielnica pochwy - zapalenie pochwy rzęsistkowe (rzęsistkowica) - nowotworzenie śródnabłonkowe w pochwie - rak płaskonabłonkowy pochwy - gruczołowatość pochwy - gruczolakorak jasnokomórkowy pochwy - mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy zarodkowy groniasty (mięsak groniasty) pochwy 2
SZYJKA MACICY Cervicitis - zapalenie szyjki macicy Ectocervicitis (exocervicitis)- zapalenie części pochwowej szyjki m. Endocervicitis - zapalenie błony śluzowej kanału sz. m. Cervicitis acuta - ostre zapalenie szyjki macicy Cervicitis chronica - przewlekłe zapalenie szyjki macicy Lymphogranuloma venereum - ziarniniak weneryczny pachwin Ectropion ( erosio - obecność nabłonka gruczołowego kanału glandularis colli uteri ) na tarczy części pochwowej szyjki macicy ( nadżerka gruczołowa sz. m. ) Metaplasia - metaplazja płaskonabłonkowa nabłonka planoepithelialis gruczołowego kanału szyjki macicy endocervii Ovulum Naboth - torbiel Nabotha Keratosis planoepithelii - rogowacenie nabłonka wielowarstwowego colli uteri ( leukoplakia ) płaskiego sz. m. ( rogowacenie białe ) Erosio vera colli uteri - nadżerka prawdziwa szyjki macicy Polypus (endo)cervicalis - polip szyjkowy Laesio squamosa intraepithelialis zmiana śródnabłonkowa w nabłonku colli u. - gradus minoris/maioris wielowarstwowym płaskim szyjki macicy (SIL - squamous intraepithelial - małego/dużego stopnia lesion) (neoplasia intraepithelialis c. u. (nowotworzenie śródnabłonkowe szyjki m. - gradus minoris/mediocris/maioris) - małego/średniego/dużego stopnia) (CIN - cervical intraepithelial neoplasia) Carcinoma planoepitheliale c. u. rak płaskonabłonkowy szyjki macicy Adenocarcinoma colli uteri - gruczolakorak szyjki macicy Adenocarcinoma mucinosum - gruczolakorak śluzowy szyjki macicy endocervicale typu nabłonka kanału szyjki Carcinoma adenoplanoepitheliale - rak gruczołowo-płaskonabłonkowy (carcinoma adenosquamosum) c. u. szyjki macicy Carcinoma (neuroendocrinicum) - rak (neuroendokrynny) drobnokomórkowy microcellulare colli uteri szyjki macicy 3
TRZON MACICY Menorrhoea - krwawienie miesięczne Menorrhagia - zbyt obfite lub przedłużające się krwawienie miesięczne Metrorrhagia - krwawienie z macicy pozamiesiączkowe Haematometra - krwiak jamy macicy Morbus inflammatorius pelvis - choroba zapalna miednicy (pelvic inflammatory disease) (zapalenie narządów miednicy mniejszej) Endometritis - zapalenie błony śluzowej jamy macicy Endometritis acuta - ostre zapalenie błony śluzowej j. m. Pyometra - ropniak jamy macicy, ropomacicze Endometritis chronica - przewlekłe zapalenie b. ś. j. m. Myometritis - zapalenie mięśnia macicy (zapalenie błony mięśniowej trzonu macicy) Myometritis puerperalis - połogowe zapalenie mięśnia macicy Adenomyosis - adenomioza (gruczolistość wewnętrzna) Endometriosis - gruczolistość Cystis picea ovarii - torbiel czekoladowa jajnika Polypus endometrialis - polip błony śluzowej jamy macicy (polip endometrialny) Hyperplasia endometrii - rozrost błony śluzowej jamy macicy Hyperplasia e. sine atypia - rozrost błony śluzowej j. m. bez atypii Hyperplasia e. atypica - rozrost błony śluzowej j. m. atypowy (neoplasia intraepithelialis (nowotworzenie śródnabłonkowe w błonie endometrii) śluzowej jamy macicy) Carcinoma endometriale - rak błony śluzowej jamy macicy Carcinoma endometrioides - rak endometrioidny trzonu macicy corporis uteri Carcinoma endometrioides - rak endometrioidny trzonu macicy c. u. cum differentiatione z różnicowaniem płaskonabłonkowym planoepitheliali Carcinoma mucinosum - rak śluzowy trzonu macicy corporis uteri Carcinoma serosum corporis u. rak surowiczy trzonu macicy Carcinoma clarocellulare c. u.- rak jasnokomórkowy trzonu macicy 4
Carcinoma (adenocarcinoma) - rak (gruczolakorak) mieszany mixtum corporis uteri trzonu macicy Carcinoma indifferentiatum - rak niezróżnicowany trzonu macicy corporis uteri Leiomyoma corporis uteri - mięśniak gładkokomórkowy trzonu macicy Leiomyoma intramurale c. u. mięśniak g. śródścienny trzonu macicy Leiomyoma subserosum c. uteri mięśniak g. podsurowicówkowy trzonu m. Leiomyoma submucosum c. uteri mięśniak g. podśluzówkowy trzonu macicy Leiomyoma cellulare c. uteri - mięśniak g. komórkowy trzonu macicy Leiomyosarcoma corporis uteri - mięśniakomięsak gładkokomórkowy t. m. Sarcoma endometriale stromale - mięsak zrębu błony śluzowej jamy m. Carcinosarcoma (tumor mixtus - mięsakorak (mieszany złośliwy guz mesodermalis malignus) corporis u. mezodermalny) trzonu macicy 5
JAJOWÓD Morbus inflammatorius pelvis - choroba zapalna miednicy (pelvic inflammatory disease) (zapalenie narządów miednicy mniejszej) Adnexitis - zapalenie przydatków Salpingitis - zapalenie jajowodu Salpingitis acuta - ostre zapalenie jajowodu Pyosalpinx - ropniak jajowodu Abscessus - ropień jajowodowo-jajnikowy tubo-ovarialis Salpingitis chronica - przewlekłe zapalenie jajowodu Salpingitis - guzkowate zapalenie cieśni jajowodu isthmica nodosa Haematosalpinx - krwiak jajowodu (obecność krwi w świetle jajowodu) Graviditas tubaria - ciąża jajowodowa Cystis serosa paraoviductalis - torbiel surowicza przyjajowodowa Carcinoma serosum oviductus - rak surowiczy jajowodu Carcinoma endometrioides o. rak endometrioidny jajowodu JAJNIK Corpus luteum haemorrhagicum Cystis corporis lutei Cystis ovarii ex inclusione Cystis follicularis ovarii Morbus polycysticus (degeneratio polycystica) o. (syndroma Stein-Leventhal) Oophoritis Abscessus tubo-ovarialis Endometriosis ovarii Cystis endometriotica (cystis endometrialis, cystis picea) - ciałko żółte krwotoczne - torbiel ciałka żółtego - torbiel jajnika z wgłobienia - torbiel pęcherzykowa jajnika - choroba wielotorbielowata (zwyrodnienie wielotorbielowate) jajników (zespół Steina-Leventhala) - zapalenie jajnika - ropień jajowodowo-jajnikowy - gruczolistość jajnika torbiel endometrialna (torbielowata postać gruczolistości, torbiel czekoladowa) 6
Cystadenoma serosum ovarii - gruczolakotorbielak surowiczy jajnika (Cyst)adenofibroma serosum ovarii gruczolako(torbielako)włókniak surowiczy jajnika Cystadenoma serosum ovarii - gruczolakotorbielak surowiczy jajnika - casus limitans o złośliwości granicznej (guz surowiczy (serous borderline tumour) o złośliwości granicznej) Carcinoma serosum ovarii - rak surowiczy jajnika Cystadenoma mucinosum ovarii - gruczolakotorbielak śluzowy jajnika (Cyst)adenofibroma mucinosum o. gruczolako(torbielako)włókniak śluzowy jajnika Cystadenoma mucinosum ovarii - gruczolakotorbielak śluzowy jajnika - casus limitans o złośliwości granicznej (guz śluzowy (mucinous borderline tumour) o złośliwości granicznej) Carcinoma mucinosum ovarii - rak śluzowy jajnika Pseudomyxoma peritonei - śluzak rzekomy otrzewnej Carcinoma endometrioides ovarii - rak endometrioidny jajnika Carcinoma clarocellulare ovarii - rak jasnokomórkowy jajnika Tumor Brenner - guz Brennera Carcinoma indifferentiatum ovarii rak niezróżnicowany jajnika Carcinosarcoma (tumor mixtus - mięsakorak (mieszany złośliwy guz mesodermalis malignus) ovarii mezodermalny) jajnika Fibroma ovarii - włókniak jajnika Thecoma ovarii - otoczkowiak jajnika Folliculoma ovarii - błoniak ziarnisty (ziarniszczak) (granulosa cell tumour) jajnika Dysgerminoma - rozrodczak Choriocarcinoma ovarii - rak kosmówkowy (nabłoniak kosmówkowy, (non-gestational choriocarcinoma) kosmówczak) jajnika Teratoma ovarii - potworniak jajnika Teratoma maturum (adultum) o. potworniak dojrzały jajnika Teratoma maturum cysticum potworniak dojrzały torbielowaty (cystis dermoidalis) o. (torbiel skórzasta) jajnika Struma ovarii - wole jajnika Teratoma immaturum ovarii - potworniak niedojrzały jajnika 7
PATOLOGIA CIĄŻY Graviditas extrauterina - ciąża pozamaciczna (ciąża ektopowa) (graviditas ectopica) Graviditas tubaria - ciąża jajowodowa Haematosalpinx - krwiak jajowodu (obecność krwi w świetle jajowodu) Abortus - poronienie Residua deciduae et ovi - pozostałości doczesnej i jaja post abortum płodowego po poronieniu Deciduitis - zapalenie doczesnej Chorioamnionitis - zapalenie błon płodowych Villitis - zapalenie kosmków łożyska Funisitis - zapalenie pępowiny Myometritis puerperalis - połogowe zapalenie mięśnia macicy Placenta accreta - łożysko przyrośnięte Placenta increta - łożysko wrośnięte Placenta percreta - łożysko przerośnięte Placenta praevia - łożysko przodujące Ablatio placentae praecox - przedwczesne odklejenie się łożyska Haematoma retroplacentale - krwiak pozałożyskowy Infarctus placentae - zawał łożyska Polyhydramnion - wielowodzie Oligohydramniom - małowodzie Preeclampsia - stan przedrzucawkowy Eclampsia - rzucawka Morbus trophoblasticus - ciążowa choroba trofoblastyczna gestationalis (gestational trophoblastic disease) Mola hydatidosa - zaśniad groniasty Mola hydatidosa completa - zaśniad groniasty całkowity Mola hydatidosa partialis zaśniad groniasty częściowy Mola hydatidosa invasiva - zaśniad groniasty naciekający Morbus trophoblasticus - uporczywa ciążowa choroba gestationalis persistens trofoblastyczna Choriocarcinoma - rak kosmówkowy (nabłoniak kosmówkowy, kosmówczak) 8
Tumor trophoblasticus loci placentalis (placental site trophoblastic tumour) - łożyskowy guz trofoblastyczny (guz trofoblastyczny miejsca zagnieżdżenia) 9