Zastosowania sieci neuronowych - automatyka identyfikacja sterowanie

Podobne dokumenty
Zastosowania sieci neuronowych

Sztuczna Inteligencja Tematy projektów Sieci Neuronowe

Zastosowania sieci neuronowych

8. Neuron z ciągłą funkcją aktywacji.

Uczenie sieci typu MLP

Identyfikacja obiektów dynamicznych za pomocą sieci neuronowych

Wstęp do sieci neuronowych, wykład 6 Wsteczna propagacja błędu - cz. 3

Podstawy Sztucznej Inteligencji (PSZT)

Literatura. Sztuczne sieci neuronowe. Przepływ informacji w systemie nerwowym. Budowa i działanie mózgu

Temat: Sztuczne Sieci Neuronowe. Instrukcja do ćwiczeń przedmiotu INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

Sieci neuronowe w Statistica

1. Logika, funkcje logiczne, preceptron.

Sztuczne sieci neuronowe

WYKORZYSTANIE SIECI NEURONOWEJ DO BADANIA WPŁYWU WYDOBYCIA NA SEJSMICZNOŚĆ W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO. Stanisław Kowalik (Poland, Gliwice)

Algorytm wstecznej propagacji błędów dla sieci RBF Michał Bereta

ANALIZA SYGNAŁÓ W JEDNÓWYMIARÓWYCH

Podstawy sztucznej inteligencji

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7

sieci jednowarstwowe w MATLABie LABORKA Piotr Ciskowski

Projekt Sieci neuronowe

Sieci neuronowe w Statistica. Agnieszka Nowak - Brzezioska

Inteligentne systemy przeciw atakom sieciowym

Inteligentne systemy decyzyjne: Uczenie maszynowe sztuczne sieci neuronowe

Sieć przesyłająca żetony CP (counter propagation)

Metody Sztucznej Inteligencji II

Oprogramowanie Systemów Obrazowania SIECI NEURONOWE

IMPLEMENTACJA SIECI NEURONOWYCH MLP Z WALIDACJĄ KRZYŻOWĄ

Sztuczne sieci neuronowe Ćwiczenia. Piotr Fulmański, Marta Grzanek

Temat: Sieci neuronowe oraz technologia CUDA

GENERACJA PRZEBIEGU SINUSOIDALNEGO.

Podstawy Sztucznej Inteligencji

2.12. Zadania odwrotne kinematyki

Elementy inteligencji obliczeniowej

Zagadnienia optymalizacji i aproksymacji. Sieci neuronowe.

I EKSPLORACJA DANYCH

Widzenie komputerowe

Zrealizować sieć neuronową (learnbpm) uczącą się odwzorowania z = x 2 + y 2 dla x i y zmieniających się od -1 do 1.

1. Historia 2. Podstawy neurobiologii 3. Definicje i inne kłamstwa 4. Sztuczny neuron i zasady działania SSN. Agenda

Inteligentne systemy decyzyjne: Uczenie maszynowe sztuczne sieci neuronowe

Sztuczna inteligencja

Zastosowanie metod eksploracji danych Data Mining w badaniach ekonomicznych SAS Enterprise Miner. rok akademicki 2013/2014


Procedura modelowania matematycznego

Automatyka i robotyka ETP2005L. Laboratorium semestr zimowy

Transformaty. Kodowanie transformujace

Funkcje trygonometryczne. XX LO (wrzesień 2016) Matematyka elementarna Temat #5 1 / 14

Algorytmy metaheurystyczne Wykład 11. Piotr Syga

Uczenie sieci neuronowych i bayesowskich

Zastosowania sieci neuronowych predykcja - giełda

Emergentne właściwości. sztucznych sieci neuronowych

Sieci neuronowe jako sposób na optymalizacje podejmowanych decyzji. Tomasz Karczyoski Wydział W-08 IZ

8. Realizacja projektowanie i pomiary filtrów IIR

Sieci M. I. Jordana. Sieci rekurencyjne z parametrycznym biasem. Leszek Rybicki. 30 listopada Leszek Rybicki Sieci M. I.

D l. D p. Rodzaje baz jezdnych robotów mobilnych

Uczenie się pojedynczego neuronu. Jeśli zastosowana zostanie funkcja bipolarna s y: y=-1 gdy z<0 y=1 gdy z>=0. Wówczas: W 1 x 1 + w 2 x 2 + = 0

SIEĆ NEURONOWA JAKO NARZĘDZIE APROKSYMACJI I KLASYFIKACJI DANYCH. Jakub Karbowski Gimnazjum nr 17 w Krakowie

Matematyka ETId I.Gorgol. Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje

Algorytmy sztucznej inteligencji

Technologie Informacyjne

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów

ELEMENTY SZTUCZNEJ INTELIGENCJI. Sztuczne sieci neuronowe

PROGNOZOWANIE OSIADAŃ POWIERZCHNI TERENU PRZY UŻYCIU SIECI NEURONOWYCH**

Laboratorium nr 2. Identyfikacja systemu i detekcja uszkodzeń na podstawie modelu

Zadanie: Filtr adaptywny

ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE

INTERPOLACJA I APROKSYMACJA FUNKCJI

Analiza szeregów czasowych: 7. Liniowe modele stochastyczne

Wstęp do sztucznych sieci neuronowych

OCENA DZIAŁANIA AE. METODY HEURYSTYCZNE wykład 4 LOSOWOŚĆ W AE KRZYWE ZBIEŻNOŚCI ANALIZA STATYSTYCZNA:

przy warunkach początkowych: 0 = 0, 0 = 0

WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA

Analiza szeregów czasowych: 5. Liniowe modele stochastyczne

Sieć Hopfielda. Sieci rekurencyjne. Ewa Adamus. ZUT Wydział Informatyki Instytut Sztucznej Inteligencji i Metod Matematycznych.

HAŁASU Z UWZGLĘDNIENIEM ZJAWISK O CHARAKTERZE NIELINIOWYM

Politechnika Warszawska

Funkcją sinus kąta α nazywamy stosunek przyprostokątnej leżącej naprzeciw kąta α do przeciwprostokątnej w trójkącie prostokątnym, i opisujemy jako:

METODY INŻYNIERII WIEDZY

Zastosowanie optymalizacji rojem cząstek (PSO) w procesie uczenia wielowarstwowej sieci neuronowej w problemie lokalizacyjnym, kontynuacja badań

Katedra Zarządzania i Informatyki Politechnika Śląska

Wstęp do sieci neuronowych, wykład 02 Perceptrony c.d. Maszyna liniowa.

SZTUCZNA INTELIGENCJA

Kinematyka: opis ruchu

wiedzy Sieci neuronowe

Sztuczne siei neuronowe - wprowadzenie

wiedzy Sieci neuronowe (c.d.)

Rozdział 1 Sztuczne sieci neuronowe. Materiały do zajęć dydaktycznych - na podstawie dokumentacji programu Matlab opracował Dariusz Grzesiak

ZASTOSOWANIA PRZEKSZTAŁCENIA ZET

Analityczne metody detekcji uszkodzeń

Sztuczne sieci neuronowe (SNN)

Wprowadzenie do Sieci Neuronowych Laboratorium 05 Algorytm wstecznej propagacji błędu

Matematyka. rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy. Konwersatorium 1. Własności funkcji

x(n) x(n-1) x(n-2) D x(n-n+1) h N-1

SPRZĘTOWA REALIZACJA FILTRÓW CYFROWYCH TYPU SOI

Systemy uczące się wykład 2

ALGORYTMY SZTUCZNEJ INTELIGENCJI

Symulacja sygnału czujnika z wyjściem częstotliwościowym w stanach dynamicznych

Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej. 1 Obliczanie pochodnej i jej interpretacja geometryczna

Systemy. Krzysztof Patan

BIOCYBERNETYKA SIECI NEURONOWE. Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej.

Ćwiczenie EA9 Czujniki położenia

Transkrypt:

Zastosowania sieci neuronowych - automatyka identyfikacja sterowanie LABORKA Piotr Ciskowski

ZASTOSOWANIA SIECI NEURONOWYCH IDENTYFIKACJA

zastosowania przegląd zastosowania sieci neuronowych: o identyfikacja określenie zbioru nieliniowych funkcji aproksymujących danych układ zbudowanie adaptacyjnego systemu uczącego się parametrów pracy obiektu w czasie pracy źródło rysunku: Żurada, Sztuczne sieci neuronowe

Zadanie 1 IDENTYFIKACJA OBIEKTU NIELINIOWEGO

zadanie 1. identyfikacja obiektu nieliniowego źródło: Korbicz, Obuchowicz, Uciński, przykład 7.2, str. 165 Obiekt podlegający identyfikacji jest opisany nieliniowym równaniem różnicowym postaci: (,,,, ) y = f y y y u u k + 1 k k 1 k 2 k k 1 gdzie nieznana funkcja nieliniowa f dana jest wzorem: (,,,, ) f x x x x x ( 1) x x x x x + x = 1 2 3 5 3 4 1 2 3 4 5 2 2 1+ x3 + x2 Zadanie identyfikacji obiektu polega na aproksymacji funkcji nieliniowej f przy pomocy sieci neuronowej o sieć: trójwarstwowa 5-20-10-1 o dane uczące: na wejściu układu sygnał losowy o rozkładzie równomiernym w przedziale [-1,1] próbkowany co 0,25s o uczenie: metodą propagacji wstecznej błędu, 100.000 kroków 2π k sin k 500 250 o testowanie: na wejściu układu taki sygnał uk = 2π k 2π k 0.8sin + 0.2sin k > 500 250 25

zadanie 1. identyfikacja obiektu nieliniowego źródło: Korbicz, Obuchowicz, Uciński, przykład 7.2, str. 165 yk + 1 = f ( yk, yk 1, yk 2, uk, uk 1 ) ( 1) (,,,, ) = f x x x x x x x x x x + x 1 2 3 5 3 4 1 2 3 4 5 2 2 1+ x3 + x2

zadanie 1. identyfikacja obiektu nieliniowego źródło: Korbicz, Obuchowicz, Uciński, przykład 7.2, str. 165

zadanie 1. identyfikacja obiektu nieliniowego źródło: Korbicz, Obuchowicz, Uciński, przykład 7.2, str. 165 sieć neuronowa do identyfikacji obiektu: x[n] obiekt y[n] x[n] x[n-1] z -1 x[n-1] z -1 y[n-1] x[n-2] sieć y[n] z -1 z -1 y[n-1] x[n-2] y[n-2] y[n-2]

Zadanie 2 IDENTYFIKACJA OBIEKTU NIELINIOWEGO WIENERA

zadanie 2. identyfikacja obiektu nieliniowego Wienera źródło: Osowski, str. 135 nauczyć sieć identyfikacji obiektu: obiekt: sieć: kaskadowe połączenie obiektu liniowego: filtru Butterwortha 6 rzędu oraz nieliniowego: x 3 MLP: 24-25-1 funkcja aktywacji: bipolarna wejścia: 12 opóźnionych próbek sygnału wejściowego 12 opóźnionych ostatnich odpowiedzi układu wyjście: predykcja odpowiedzi układu dane uczące: sygnał wejściowy do układu: losowy dane uczące można wygenerować skryptem MATLABa lub budując model w SIMULINKu dane testujące: wybrane przebiegi sygnału wejściowego: sygnał trójkątny gasnąca sinusoida itp.

zadanie 2. identyfikacja obiektu nieliniowego Wienera źródło: Osowski, str. 135 nauczyć sieć identyfikacji obiektu: obiekt: sieć: kaskadowe połączenie obiektu liniowego: filtru Butterwortha 6 rzędu oraz nieliniowego: x 3 MLP: 24-25-1 funkcja aktywacji: bipolarna wejścia: 12 opóźnionych próbek sygnału wejściowego 12 opóźnionych ostatnich odpowiedzi układu wyjście: predykcja odpowiedzi układu dane uczące: sygnał wejściowy do układu: losowy dane uczące można wygenerować skryptem MATLABa lub budując model w SIMULINKu dane testujące: wybrane przebiegi sygnału wejściowego: sygnał trójkątny gasnąca sinusoida itp.

ZASTOSOWANIA SIECI NEURONOWYCH STEROWANIE

sterowanie zadania kinematyki: równania kinematyczne proste: dane: kąty przegubów θ 1 i θ 2 długości ramion l 1 i l 2 obliczyć: pozycję chwytaka x 1 i x 2 ( ) x = l cosθ + l cos θ + θ 1 1 1 2 1 2 ( ) x = l sinθ + l sin θ + θ 2 1 1 2 1 2

sterowanie zadania kinematyki: równania kinematyczne odwrotne: dane: pozycja chwytaka x 1 i x 2 długości ramion l 1 i l 2 obliczyć: kąty przegubów θ 1 i θ 2 θ 2 2 2 2 2 x1 + x2 l1 l 2 = arccos 2 l1 l2 x 2 l2 sinθ 1 θ1 = arctg arctg x l + l cosθ 1 1 2 1 arccos funkcja niejednoznaczna dwa kąty dla jednej pozycji

zadanie 3. kinematyka robota - prosta źródło: Żurada, str. 307 nauczyć sieć rozwiązywania prostego zadania kinematyki: wariant I - dane uczące: dla założonych długości ramion, np. l 1 = 3 i l 2 = 2 9 wektorów uczących dla punktów leżących na okręgu: wejścia znormalizowane do zakresu 0-1 x = r cos β y = r sin β dla: r = 3, 5 o < β < 85 o wariant I - sieć: sieć MLP: 2 4 2 funkcja aktywacji: unipolarna wariant I - uczenie: wagi początkowe: losowe z zakresu od -0.5 do 0.5 BP z momentum - η = 0.9 - α = 0.9 (wypróbować inne parametry) wariant I - testowanie: punkty z okręgu (gęściej niż dla uczenia) dla: r = 3, 0 o < β < 90 o

zadanie 3. kinematyka robota - odwrotna źródło: Żurada, str. 307 nauczyć sieć rozwiązywania odwrotnego zadania kinematyki: wariant II - dane uczące: dla założonych długości ramion, np. l 1 = 3 i l 2 = 2 9 wektorów uczących dla punktów leżących na okręgu: wejścia znormalizowane do zakresu 0-1 x = r cos β y = r sin β dla: r = 3, 5 o < β < 85 o wariant II - sieć: sieć MLP: 2 4 4 2 funkcja aktywacji: unipolarna wariant II - uczenie: wagi początkowe: losowe z zakresu od -0.5 do 0.5 BP z momentum - η = 0.9 - α = 0.3 (wypróbować inne parametry) wariant II - testowanie: punkty z okręgu (gęściej niż dla uczenia) dla: r = 3, 0 o < β < 90 o

zadanie 3. kinematyka robota - prosta źródło: Żurada, str. 307 nauczyć sieć rozwiązywania prostego zadania kinematyki: wariant III - dane uczące: dla założonych długości ramion, np. l 1 = 3 i l 2 = 2 64 przykłady prawie wszystkie kombinacje kątów przegubów θ 1 i θ 2 w zakresie 0-90 o wariant III - sieci: sieć MLP: 2 10 2 sieć MLP: 2-10 10 2 sieć MLP: 2 8 2 z wejściami funkcyjnymi: sin θ 1, sin θ 2, cos θ 1, cos θ 2, sin ( θ 1 + θ 2 ), cos (θ 1 + θ 2 ) wejścia znormalizowane od 0 do 1, wyjścia nie znormalizowane funkcja aktywacji: unipolarna, w wyjściowych liniowa wariant III - uczenie: wagi początkowe: losowe z zakresu od -0.5 do 0.5 sieci MLP: BP η = 0.1 (wypróbować inne parametry) BP z momentum - η = 0.1 - α = 0.9 (wypróbować inne parametry) sieć funkcyjna: reguła delta - η = 0.4 wariant III - testowanie: 3 przebieg: θ ( ) ( ) dla 0 < t < 500 1 t = θ2 t = 3 10 t

Zadanie 4 MODELOWANIE TŁUMIKA DRGAŃ SEJSMICZNYCH

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji nastepującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model: B. Spencer Jr., S. Dyke, S. M., and J. Carlson, Phenomenological model for magnetorheological dampers Computer of Engineering mechanics, ASCE, 123(3):230 238, 1997

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji nastepującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model: B. Spencer Jr., S. Dyke, S. M., and J. Carlson, Phenomenological model for magnetorheological dampers Computer of Engineering mechanics, ASCE, 123(3):230 238, 1997

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji nastepującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model:

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji nastepującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model:

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji nastepującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model:

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji nastepującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model: B. Spencer Jr., S. Dyke, S. M., and J. Carlson, Phenomenological model for magnetorheological dampers Computer of Engineering mechanics, ASCE, 123(3):230 238, 1997

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji następującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model: bardzo skomplikowany dane uczące: model w SIMULINKu sieć: wejścia: x, napięcie wyjścia: F

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne model w simulinku źródło danych uczących dla sieci: aaaa 1 4 nr zrodla -przemieszczenie x z alfa(u) c0(u) x' du/dt alfa(u) z dot4 c0(u) x' c0(u) c1(u) 1./u odwr 1 c0(u) + c1(u) dot6 y ' 1/s integr y ' x x F x F ( x ) przemieszczenie - stale deriv x dot5 x' przemieszczenie - sinus x x x y x - y k0 (x - y) 46.9 k0 c1(u) y ' dot7 c1 y' x' F x ' F ( x' ) besself 9 nr zrodla - napiecie zrodla 1 do 6 po 1 s kazde wszystkie zrodla po 2 s kazde losowe zrodlo od 1 do 6 co 0.1s Out1 zrodla 0-2.25 V losowo przelaczane co 0.01s przemieszczenie opoznienie - zeby filtr -przemieszczenie 30Hz besself 3 Band-Limited ciut White Noise filtr wiecej -przemieszczenie - przemieszczenie 25Hz wybor zrodla - przemieszczenie nr zrodla 0 wybor zrodla 1. stale - napiecie - stale / zmienne 0.75 2. stale wybor zrodla 1.5 -napiecie 3. stale - okresowe 2.25 4. stale 2.5 5. stale 3.0 6. stale wybor zrodla -napiecie wybor zrodla - losowe - napiecie 7. sinus: 2V 4Hz - okresowe / losowe napiecie dot8 x' y ' z 1 alfa b1 x' - y' x' - y' u gamma x' - y' z z abs1 z 363 z z z u gamma abs2 z z dot1 dot2 do potegi n (tu: 2) z ^2 z ^ 2 ( x ' - y ' ) beta ( z ^2 ( x' - y' ) ) x' - y' 363 dot3 beta x' - y' A ( x' - y' ) 301 A c0(u) c1(u) alfa(u) du/dt deriv napiecie 140 alfa a u 695 0 alfa b 283 c1a u ' alfa b2 1/190 du/dt 1 / ni deriv u 2.95 z' z 1/s integr z ' alfa(u) c1(u) x x-x0 14.3 x0 alfa c1 5.0 k1 k1 (x-x0) 0 czas F F napiecie napiecie u u napiecie u u ( napiecie ) napiecie F F ( napiecie ) t x x' napiecie napiecie ' u u ' F F ' du/dt 2 deriv F Matrix Concatenation przebieg zapis przebiegu probkowanie: 2kHz przebieg1 zapis przebiegu probkowanie: 500 Hz przebieg2 zapis przebiegu probkowanie: 50 Hz 8. skok: do 2.25V po 0.6s besself c1b 21.0 c0a 3 9. losowe: Band-Limited White Noise - napiecie od -3V do 3V filtr - napiecie 25Hz 3.50 c0(u) c0 wybor zrodla - napiecie c0b

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne wejścia: wyjście:

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne

zadanie 4. modelowanie tłumika drgań sejsmicznych źródło: własne nauczyć sieć identyfikacji następującego nieliniowego obiektu - tłumika drgań sejsmicznych magnetorheological damper: model: bardzo skomplikowany dane uczące: model w SIMULINKu sieć: wejścia: x, napięcie wyjścia: F efekt: traditional 20-1 net model net voltage context-dependent 10-1 net model net voltage