Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona



Podobne dokumenty
ZADANIA POWTÓRZENIOWE Z PODSTAW RACHUNKOWOŚCI Opracował SH ksiegowyroku@poczta.onet.pl Kontakt telefoniczny (091) Strona 1 z 5

Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydział Ekonomiczny w Szczecinie Rachunkowość finansowa mgr Bartosz Pilecki

Kapitał zapasowy Udzielone pożyczki długoterminowe Materiały Towary 400 Zysk netto 300 Należności z tytułu 400

10 WB 17 Odprowadzenie gotówki z kasy na rachunek bankowy

Rachunkowość finansowa przykładowa praca kontrolna / zadania. Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości

ZADANIA POWTÓRZENIOWE Z PODSTAW RACHUNKOWOŚCI Opracował SH ksiegowyroku@poczta.onet.pl Kontakt telefoniczny (091) Strona 1 z 5

Należy obliczyć rzeczywista wartość środków trwałych oraz wartość środków pieniężnych na rachunku bankowym przedsiębiorstwa KAMA.

Powtórzenie materiału z Rachunkowości finansowej studia podyplomowe

PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI WYKŁAD 5. Dr Marcin Jędrzejczyk

Rachunkowość finansowa sprawozdawczość finansowa. Zadanie 1

Zadania pochodzą z Małkowska D., Rachunek kosztów w rachunkowości finansowej, ODDK, Gdańsk Lista zadań nr 2

Zadanie 3. Bilans nowo założonej jednostki gospodarczej na dzień 1 grudnia przedstawiał się następująco (w zł):

Przykładowe zadania na egzamin ustny 1TR (semestr II)

W bieżącym miesiącu wystąpiły operacje kosztowe podane w tabeli

Zadanie 1.1 (Ewidencja produktów według stałych cen ewidencyjnych ustalonych na poziomie planowanego kosztu wytworzenia)

Lista nr 2. zad. 1. zad. 2

Założenia powinny być napisane przejrzyście z podziałem na podpunkty:

Zadanie 7.1 Operacje bilansowe i ich ujęcie na kontach księgowych Proszę ocenić, czy na podanych kontach wpisano prawidłowe stany początkowe

Wskaż do jakich pozycji bilansowych należy zaliczyć cukier: w sklepie spożywczym... w cukierni... w cukrowni...

PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI WYKŁAD 3. Dr Marcin Jędrzejczyk

ZASADA UDOKUMENTOWANIA OPERACJE GOSPODARCZE ORGANIZACJA ZAJĘD RACHUNKOWOŚD (WYKŁAD 3)

Zadanie 1. Bilans spółki GALA SA w Warszawie na dzień 31 grudnia 20XX r. wykazywał następujące składniki aktywów i pasywów:

Obrót pieni ny. DEBIUT Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Sp. z o.o. w Wyszkowie

BILANSOWE UJĘCIE KOSZTÓW WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW

Ćwiczenia 3-7. Wynik finansowy

Roczna amortyzacja 20A1 20A2 20A3 20A4 20A5. Roczna amortyzacja. 20A1 20A2 20A3 20A4 20A5 c) metoda wydajności pracy. Roczna amortyzacja

290 Odpisy aktualizujące należności

Lp Nazwa jednostki dydaktycznej Zakres treści 1 Lekcja organizacyjna

Opracowała: Maria Chołuj

Lista powtórkowa. 1. Lista płac Jank K zł ; dokonaj odpowiednich naliczeń i zaksięguj, także po stronie pracodawcy

Rachunkowość finansowa rozrachunki i roszczenia. Ewidencja rozrachunków z odbiorcami i dostawcami

OPERAJE GOSPODARCZE. dr Marek Masztalerz OPERACJE GOSPODARCZE. Operacje gospodarcze są to takie zdarzenia gospodarcze, które:

Koszty (zespół nr 4, 5), RMK (zespół nr 6)

ZASADY RACHUNKOWOŚCI

PODZIELNOŚĆ KONT ORGANIZACJA ZAJĘĆ RACHUNKOWOŚĆ (WYKŁAD 6) Uniwersytet Szczeciński Instytut Rachunkowości Zakład Teorii Rachunkowości

B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

Rachunkowość finansowa

KONKURS Z WIEDZY O RACHUNKOWOŚCI LIDERZY RACHUNKOWOŚCI 2013 Szczecin, 27 maja 2013 KOD UCZESTNIKA:...

Rachunkowość menedżerska Budżet wiodący dla przedsiębiorstwa produkcyjnego

Zadanie egzaminacyjne etap praktyczny egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Czerwiec 2013 r.

CHARAKTERYSTYKA STOSOWANYCH METOD WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW BILANSU ORAZ USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO. historycznych. BILANS AKTYWA

Polityka rachunkowości Łukasz Szydełko. Lista 1

T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć

Temat Księgowa metoda ustalania wyniku finansowego

KASA 1529, , ,00 287,91 163,09 119, ,62. Rozrach. publ.-pr. 287,91 370,44 163,09 119,38. Jan K. 370, ,00 287,91 ZUS.

ORGANIZACJA ZAJĘD RACHUNKOWOŚD (WYKŁAD 3) Uniwersytet Szczecioski Instytut Rachunkowości Zakład Teorii Rachunkowości

ZAKRES TREŚCI z przedmiotu rachunkowość przedsiębiorstw 3 TE 1,2

I I. CHARAKTERYSTYKA STOSOWANYCH METOD WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW BILANSU ORAZ USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO

Saldo końcowe Ct

Rachunkowość finansowa

Operacje gospodarcze. Funkcjonowanie kont bilansowych.

071. Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

Ustaw opcje walutowe na wszystkich analitykach kont rozrachunkowych z odbiorcami i dostawcami krajowymi (201 i 202)

Elementy wyniku finansowego

Rachunkowość finansowa przykładowe pytania testowe

INFORMACJA O ZASADACH PRZYJĘTYCH PRZY SPORZĄDZANIU RAPORTU

4 Ewidencja operacji gospodarczych

Szacowanie kosztów i przychodów działalności gospodarczej. 20 marzec 2017 r.

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2014 CZĘŚĆ PISEMNA

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu

Załącznik Nr 2. Plan Kont dla Środków Budżetowych. I. Wykaz kont. 1. Konta bilansowe

PLAN KONT WOJEWODY LUBUSKIEGO - DYSPONENTA CZĘŚCI 85/08 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Szacowanie kosztów i przychodów działalności gospodarczej Rachunek Wyników. 30 marzec 2015 r.

Rachunkowość finansowa środki pieniężne i inwestycje. Ewidencja środków pieniężnych w kasie

TEST OSIĄGNIĘĆ SZKOLNYCH SPRAWDZAJĄCY POZIOM WIADOMOŚCIIUMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU KONTA I OPERACJE WYNIKOWE

Rachunek zysków i strat

dr hab. Marcin Jędrzejczyk

Rachunkowość Aktywa pieniężne

Wykaz kont dla jednostek stosujących ustawę o rachunkowości str. 29

FINANS - SERVIS ZESPÓŁ DORADCÓW FINANSOWO-KSIĘGOWYCH Sp. z 0.0. w Warszawie

Dorota Kuchta. Rachunkowość finansowa.

Opis zdarzenia. adres. Suma strony. Przeniesienie z poprzedniej strony. początku roku. Wydatki (koszty) razem wydatki (12+13) pozostałe wydatki

ZAKŁADOWY PLAN KONT MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ w LUBANIU DLA PROJEKTÓW WSPÓŁFINANSOWANYCH Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

nie należy usuwać ani modyfikować danych firmy ABC

Wykaz skrótów... Wykaz autorów... Część 1. Gospodarka finansowa samorządowych zakładów budżetowych oraz ogólne zasady rachunkowości...

ZADANIE NR 2 NA ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU

dr Bartłomiej Marona Analiza ekonomiczna przedsiębiorstw POWTÓRKA ZE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH - PYTANIA:

POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI Z PODSTAW RACHUNKOWOŚCI PRZED KOLOKWIUM nr 1

Rachunkowość finansowa zbiór zadań

Hurtowanie artykułów spożywczych na dzień Xr. posiada następujące aktywa trwałe:

Wn (Dt) Nazwa (symbol) konta Ma (Ct)

Typowe zapisy strony Wn i Ma kont

ROZLICZENIE KOSZTÓW EWIDENCJONOWANYCH WEDŁUG MIEJSC POWSTANIA

Konto księgowe. Winien (Wn) Debet (Dt) Przeznaczenie pieniędzy, obciążenie konta, księgowanie w ciężar konta, księgowanie po stronie Wn

RACHUNKOWOŚĆ ĆWICZENIA: 1. KOSZTY I PRZYCHODY W FIRMIE 2. MAJĄTEK PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH

PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIE ZADANIA EGZAMINACYJNEGO

DIAGNOZOWANIE WYNIKÓW NAUCZANIA W KLASACH TRZECICH LICEUM HANDLOWEGO Z RACHUNKOWOŚCI HANDLOWEJ

Zasady funkcjonowania kont w Wydziale Budżetu i Księgowości - jednostka księgowa dochodów Gminy (JD)

A.36 Prowadzenie rachunkowości Autor: B.S.S.

PRZYCHODY Z DZIAŁALNOŚCI

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za rok 2011

Konieczny Podstawowy Rozszerzony Dopełniający - potrafi podać definicję rachunkowości - Zna zakres rachunkowości - zna funkcje rachunkowości

OGÓLNOPOLSKI KONKURS Z RACHUNKOWOŚCI

Zarządzenie Nr 59/2005 Burmistrza Miasta Szydłowca z dnia 29 września 2005 roku

Dyspozycje: Dyspozycje: Dyspozycje:

Hurtowanie artykułów spożywczych na dzień Xr. posiada następujące aktywa trwałe:

Informacja dodatkowa za 2009 r.

Wykaz i zasady funkcjonowania kont jednostki budżetowej Gimnazjum Nr 1 w Pacanowie. Część I. Konta bilansowe

BILANS Jednostki budżetowej, zakładu budżetowego, gospodarstwa pomocniczego jednostki budżetowej sporządzony na dzień r.

Zasady prowadzenia rachunkowości w Krajowym Biurze Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa

Transkrypt:

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 1 1 Temat 1: Ewidencja rozrachunków Zadanie 1.1 (Ewidencja rozrachunków z pracownikami) Przedsiębiorstwo POGROM spółka z o. o. w Żarówkach wytwarza dmuchane zabawki plażowe. Jest podatnikiem VAT. Dane dotyczące wynagrodzeń przedstawia tablica: Lp. Imię i nazwisko Stanowisko Wynagrodzenie brutto Premie Dodatek stażowy 1. Jan Dmuchawiec pracownik fizyczny 1 500 zł 200 zł 2. Zdzisław Napompowany pracownik fizyczny 1 500 zł 200 zł 3. Czesław Wiatrak brygadzista 2 000 zł 4. Anna Niezastąpiona sekretarka 1 000 zł 100 zł 5. Stanisław Naczelny prezes 3 000 zł 500 zł RAZEM 9 000 zł 400 zł 600 zł W styczniu 200X wystąpiły następujące operacje gospodarcze: 1) Wypłacono zaliczkę na wynagrodzenie pracowników (Kw)...3 000 zł 2) Naliczono wynagrodzenia pracowników zgodnie z listą płac (PK) a) wynagrodzenia brutto...9 000 zł b) premia za wydajność...400 zł c) podatek stażowy...600 zł Potrącenia obowiązkowe z listy płac: a) składki ZUS na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) płacone przez pracownika 1 871 zł b) składka na ubezpieczenie zdrowotne podlegająca odliczeniu od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych 775 zł c) składka na ubezpieczenie zdrowotne niepodlegająca odliczeniu od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych 50 zł d) zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych pomniejszona o składkę na ubezpieczenie zdrowotne 750 zł Potrącenia dobrowolne z listy płac: e) kasa zapomogowo-pożyczkowa...100 zł f) nierozliczona zaliczka za podróż służbową p. Cz. Wiatraka...120 zł g) ubezpieczenie na życie w PZU S.A...200 zł h) alimenty (p. J. Pokrzywdzona)...300 zł i) Zakładowy Klub Abstynenta PYFKO...150 zł 3) Rozdzielnik wynagrodzeń brutto (PK). Rozliczono wynagrodzenia w ciężar : a) kosztów działalności podstawowej...5 400 zł b) kosztów zarządu...4 600 zł 4) Naliczono i zaksięgowano składki na ubezpieczenie społeczne w części obciążającej pracodawcę (ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe) Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dla uproszczenia 20% od wynagrodzeń brutto)...2 000 zł 5) Rozliczono koszt rodzajowy związany ze składkami ZUS obciążającymi pracodawcę obciążający (PK): a) koszty działalności podstawowej...... zł b) koszty zarządu...... zł 6) Według wyciągu bankowego (WB): a) przekazano środki na ROR y pracowników (wypłata)...... zł b) uregulowano zobowiązania wobec ZUS...... zł c) uregulowano zobowiązania wobec urzędu skarbowego...... zł d) uregulowano zobowiązania wobec PZU S.A...... zł e) uregulowano zobowiązania wobec kasy zapomogowo pożyczkowej...... zł f) wypłacono alimenty pani J. Pokrzywdzonej...... zł 7) Wystawiono fakturę VAT za sprzedane zabawki dmuchane: a) wartość netto sprzedanych produktów...10 000 zł b) podatek VAT 22%...2 200 zł c) razem...12 200 zł

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 2 2 8) Odbiorca J. Balon uregulował należności wekslem o terminie wykupu 1 miesiąc. Suma wekslowa 13 000 zł. Dyskonto zawarte w sumie weksla 800 zł. 9) Pracownik zarządu Stanisław Naczelny pobrał z kasy zaliczkę na podróż służbową (Kw)...500 zł 10) Pracownik rozliczył się z pobranej zaliczki. Koszty podróży służbowej według rachunków...450 zł a) Rozliczono koszt rodzajowy (PK)...450 zł b) Pracownik zwrócił do kasy niewykorzystaną część zaliczki (Kp)...50 zł 11) Naliczono odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych za kolejne 12 miesięcy w 200 X roku...3 750 zł 12) Rozliczono koszty ZFŚS obciążające styczeń: a. w ciężar kosztów działalności podstawowej...168,75 zł b. w ciężar kosztów zarządu...143,75 zł Zadanie 1.2 (Ewidencja rozrachunków) Rejestr faktur za grudzień 200x roku w firmie TRANSPORT (Produkcja handel usługi) Sp. z o. o. przedstawiają tabele: Faktury zakupu: Lp. Opis Wartość netto Stawka podatku VAT Podatek VAT Wartość brutto 1. Zakup maszyny produkcyjnej 10 000 zł 22 % 2 200 zł 12 200 zł 2. Zakup towarów handlowych 20 000 zł 22 % 4 400 zł 24 400 zł 3. Montaż maszyny produkcyjnej 1 200 zł 22 % 264 zł 1 464 zł 4. Zakup materiałów produkcyjnych 3 000 zł 22 % 660 zł 3 660 zł Likwidacja budynku zniszczonego wskutek powodzi 5. Faktury sprzedaży Lp. Opis Wartość netto 500 zł 22 % 110 zł 610 zł Stawka podatku VAT Podatek VAT Wartość brutto 1. Sprzedaż towarów 8 500 zł 22 % 1 870 zł 10 370 zł 2. Sprzedaż zbędnej maszyny produkcyjnej 1 350 zł 22 % 297 zł 1 647 zł 3. Sprzedaż produktów gotowych 8 000 zł 22 % 1760 zł 9 760 zł 4. Sprzedaż zbędnych materiałów 2 000 zł 22 % 440 zł 2 440 zł 5. Sprzedaż usługi transportowej 50 000 zł 22% 11 000 zł 61 000 zł Polecenia do wykonania: a) sformułować operacje gospodarcze, przyjmując założenie, że niezbędne salda znajdują się na kontach, maszyna została przyjęta do użytkowania (OT) a materiały i towary zostały przyjęte do magazynu (Pz). Wystawiono również odpowiednie dokumenty potwierdzające wydanie środków trwałych (PT) oraz materiałów i towarów (Wz) b) zaksięgować operacje gospodarcze i ustalić stan należności i zobowiązań Zadanie 1.3 (Ewidencja rozrachunków) W grudniu 200X w firmie usługowej BOYS Spółka z o. o. wystąpiły następujące operacje gospodarcze: Lp. Dowód księgowy Treść Kwota w zł 1. PK Otrzymano czek rozrachunkowy, na pokrycie należności z tytułu faktury wystawionej 500 zł w ubiegłym miesiącu 2. Fa VAT Otrzymano fakturę za zużytą energię w budynku administracji: a) wartość zużytej energii b) podatek VAT 22% c) razem do zapłaty d) przeniesiono koszt rodzajowy 200 zł 44 zł 244 zł 244 zł

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 3 3 3. Fa VAT Wystawiono fakturę (termin płatności 21 dni) za sprzedane usługi odbiorcy M: a) wartość usług b) podatek VAT 22% c) razem 4. PK W wyniku analizy kont rozrachunków stwierdzono: a) przedawnione należności od odbiorców 5. Fa VAT korekta b) przedawnione zobowiązania wobec dostawców Odbiorca M odmówił uregulowania należności. Ze względu na wykryte usterki zażądał zmniejszenia ceny o 20%. Wystawiono fakturę korygującą: a) wartość sprzedaży netto (20% x 800 zł) b) należny podatek VAT (20% x 176 zł) c) zmniejszono wartość należności 6. WB Otrzymano wyciąg bankowy, według którego: a) bank zrealizował czek rozrachunkowy b) spłacono zobowiązanie wobec elektrowni c) bank pobrał opłatę za prowadzenie konta (KR) d) otrzymano kredyt bankowy e) bank pobrał prowizję za udzielenie kredytu f) wpłacono wadium za udział w przetargu 7. PK Odbiorca M uregulował należność wekslem: a) suma wekslowa b) dyskonto 8. WB, Fa VAT Odbiorca XXX wpłacił zaliczkę na wykonanie usługi w przyszłym miesiącu: a) kwota zaliczki (stanowi 20% wartości usługi) b) podatek VAT należny 9. PK Dokonano odpisu aktualizującego wartość należności z tytułu usług, wykonanych w poprzednich miesiącach (odbiorca ogłosił upadłość) 10. FA VAT Sprzedano firmie ZŁOMEX zbędne materiały. a) wartość netto b) podatek VAT c) razem 800 zł 176 zł 976 zł 600 zł 500 zł 160 zł 35,2 zł 195,2 zł 500 zł 244 zł 60 zł 5 000 zł 20 zł 500 zł 800 zł... zł 1 000 zł 220 zł 500 zł 300 zł 66 zł 366 zł 11. RK Zgodnie z raportem kasowym przekazano utarg do banku do banku 2 000 zł Zadanie 1.4 (Ewidencja należności dochodzonych na drodze sądowej) Firma SŁONECZKO spółka z o. o. w Kołobrzegu wytwarza parasole plażowe. Wybrane konta wykazują następujące salda: 100 Kasa 10 000 zł 200 Rozrachunki z odbiorcami 24 400 zł Saldo konta 200 Rozrachunki z odbiorcami wyraża należność od odbiorcy Michała Szkodnika. W grudniu 200X roku miały miejsce następujące operacje gospodarcze: 13) wysłano odbiorcy Michałowi Szkodnikowi wezwanie do zapłaty. Kontrahent odmówił uregulowania należności. Skierowano sprawę do sądu (PK) 24 400 zł 14) utworzono odpis aktualizujący należność sporną (PK) 24 400 zł 15) opłacono koszty postępowania sądowego (Kw) 100 zł 16) sąd wydał prawomocny wyrok nakazujący odbiorcy zwrot należności wraz z kosztami postępowania sądowego (PK) 24 500 zł 17) odbiorca Michał Szkodnik uregulował należność przelewem (WB) 24 500 zł Temat 2: Ewidencja materiałów Zadanie 2.1 (Ewidencja materiałów weg cen zakupu odchylenia debetowe) Spółka Debecik wycenia materiały wg stałych cen ewidencyjnych na poziomie cen zakupu. 1. Otrzymano fakturę VAT: a) wartość netto materiałów... 20 000 zł b) koszty transportu... 2 000 zł

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 4 4 c) opakowania bezzwrotne... 2 000 zł d) VAT... 5 280 zł e) razem... 29 280 zł 2. Pz- przyjęto materiały do magazynu... 16 000 zł a) rozliczono fakturę VAT... 3. Wydano materiały do zużycia (Rw)... 8 000 zł b) koszty działalności podstawowej... 6 000 zł c) koszty zarządu... 2 000 zł 4. Ustalono i rozliczono odchylenia przypadające na zużyte materiały... 5. Ustalono koszty zakupu przypadające na zużyte materiały... Zadanie 2.2 (Ewidencja materiałów wg cen zakupu odchylenia kredytowe) Spółka OOCEM wycenia materiały wg stałych cen ewidencyjnych, ustalonych na poziomie cen zakupu. W bieżącym okresie wystąpiły następujące operacje gospodarcze: 1. Otrzymano fakturę za zakupione materiały: a. wartość netto... 8 000 zł b. transport... 800 zł c. podatek VAT 22 %... 1 936 zł d. razem... 10 736 zł 2. Pz- przyjęto do magazynu materiały... 10 000 zł a. rozliczono VAT..... 3. Wydano materiały do zużycia (Rw)... 2 500 zł a. rozliczono koszty zakupu... b. koszty działalności podstawowej... 1 000 zł c. koszty zarządu... 1 500 zł 4. Sprzedano zbędne materiały... 1 000 zł a. cena sprzedaży... 1 200 zł +VAT 5. Ustalono odchylenia przypadające na materiały: a. zużyte..... b. sprzedane..... 6. Rozliczono koszty zakupu przypadające na produkty: a. zużyte..... b. sprzedane..... Zadanie 2.3 (Rozwinięta ewidencja materiałów) Spółka akcyjna Weda ewidencjonuje materiały wg stałych cen ewidencyjnych ustalonych na poziomie cen zakupu. Koszty związane z zakupem rozlicza w czasie proporcjonalnie do rozchodu materiałów. Stany na wybranych kontach na początek okresu były następujące: Materiały... 5 000 zł Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (Dt)... 350 zł Rozliczenia międzyokresowe kosztów (koszty zakupu)... 500 zł W bieżącym okresie wystąpiły następujące operacje gospodarcze: 1. Przyjęto materiały od dostawcy X wg dowodu Pz... 10 000 zł 2. Otrzymano fakturę od dostawcy X: a) wartość materiałów w cenie zakupu... 11 000 zł b) koszt transportu... 1 000 zł c) wartość materiałów w cenie nabycia... 12 000 zł d) podatek VAT 22 %... 2 640 zł e) razem do zapłaty... 14 640 zł 3. Rozliczono dostawę materiałów od dostawcy X: a) zaksięgowano i przeniesiono koszty transportu... b) zaksięgowano naliczony podatek VAT... c) zaksięgowano odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów... 4. Otrzymano fakturę za materiały z importu: a) wartość materiałów: 1 500 euro x 3,6 zł/euro... 5 400 zł 5. Przyjęto dostawę materiałów importowanych (Pz)... 5 000 zł 6. Urząd celny naliczył:

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 5 5 a) cło... 200 zł b) podatek importowy... 50 zł c) podatek od towarów i usług... 1 243 zł 7. Rozliczono dostawę materiałów importowanych: a) zaksięgowano naliczony podatek VAT... 1 243 zł b) zaksięgowano odchylenia od cen ewidencyjnych... 650 zł 8. Wydano materiały (dowody Rw): a) do zużycia w produkcji podstawowej... 8 000 zł b) na potrzeby budowy środków trwałych... 1 000 zł 9. Wystawiono fakturę za sprzedane materiały: a) wartość materiałów w cenie sprzedaży netto... 800 zł b) podatek VAT 22 %... 176 zł c) razem do zapłaty... 976 zł 10. Wydano sprzedane materiały wg Wz... 600 zł 11. Stwierdzono niedobór materiałów... 1 000 zł 12. Za spowodowany niedobór obciążono magazyniera, który wyraził pisemną zgodę na jego pokrycie w cenie nabycia...1 000 zł 13. Rozliczono odchylenia od cen ewidencyjnych przypadające na: a) materiały zużyte w produkcji podstawowej... b) materiały wydane na potrzeby budowy środków trwałych... c) materiały sprzedane... d) materiały stanowiące niedobór... 14. Rozliczono koszty zakupu przypadające na: a) materiały zużyte w produkcji podstawowej... b) materiały wydane na potrzeby budowy środków trwałych... c) materiały sprzedane... d) materiały stanowiące niedobór... Na podstawie powyższych danych otworzyć konta i zaksięgować operacje gospodarcze oraz ustalić wycenę materiałów na potrzeby bilansu. Zadanie 2.4 (Wycena rozchodu materiałów) Przedsiębiorstwo budowlane BLOCKER spółka z o. o. wycenia materiały według rzeczywistych cen zakupu. W dniu 1 września 200X w magazynie znajdowało się 500 bloczków betonowych, których koszt wytworzenia wynosił 8,5 zł/szt.we wrześniu 200X roku miały miejsce trzy dostawy materiałów do magazynu. Niezbędne dane o zawiera poniższa tablica: Lp. Nr dokumentu Data Cena jednostkowa (w zł/szt.) Ilość (w szt.) Wartość (w zł) 1 Pz nr 1/09/200X 2.09 9 zł/szt. 1 000 szt. 9 000 zł 2 Pz nr 2/09/200X 10.09 9,5 zł/szt. 500 szt. 4 750 zł 3 Pz nr 3/09/200X 26.09 10 zł/szt. 800 szt. 8 000 zł Sprzedane produkty gotowe wydano odbiorcom według następujących dokumentów: Lp. Nr dokumentu Data Ilość (w szt.) 1 Wz nr 1/09/200X 9.09 1 000 szt. 2 Wz nr 2/09/200X 15.09 900 szt. 3 Wz nr 3/09/200X 30.09 600 szt. Dokonać wyceny rozchodu materiałów, jeżeli ich rozchody są wyceniane według metody: FIFO (pierwsze weszło pierwsze wyszło), LIFO (ostatnie weszło pierwsze wyszło) AVCO cen przeciętnych. Temat 3: Ewidencja produktów gotowych Zadanie 3.1 (Ewidencja produktów gotowych odchylenia od cen ewidencyjnych)

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 6 6 Koszty produkcji wyrobów wynoszą 18 000 zł, natomiast planowany koszt wytworzenia wyrobów gotowych 20 000 zł. Należy ustalić odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych (produkcja w toku nie występuje) Przedsiębiorstwo sprzedało wyroby gotowe na kwotę 12 000 zł, wycenione wg planowanego kosztu i wystawiło dowód Wz. Należy obliczyć i zaksięgować, jaka kwota odchyleń od cen ewidencyjnych wyrobów przypada na sprzedane wyroby gotowe. Zadanie 3.2 (Ewidencja produktów gotowych odchylenia od cen ewidencyjnych) Firma produkcyjna STRONGER zajmuje się wytwarzaniem policyjnych pałek wychowawczych typu AUA-1. Produkty gotowe są ewidencjonowane według stałych cen ewidencyjnych, ustalonych na poziomie planowanego kosztu wytworzenia, który wynosi 25 zł/szt. Cena sprzedaży wynosi 30 zł/szt. Na dzień 31 grudnia 200X roku na wybranych kontach występowały następujące salda: 501 Koszty działalności podstawowej produkcyjnej... 15 000 zł W grudniu 200X miały miejsce następujące operacje gospodarcze: 1) Przyjęto do magazynu 500 szt. pałek według planowanego kosztu wytworzenia (Pw)...12 500 zł 2) Po przeprowadzeniu kalkulacji przeksięgowano rzeczywisty koszt wytworzenia produktów gotowych. Produkcja w toku nie występuje (PK)...15 000 zł 3) Zaksięgowano odchylenia od stałych cen ewidencyjnych produktów gotowych (PK)...2 500 zł 4) Wystawiono fakturę VAT za sprzedane 250 szt. pałek dla firmy ochroniarskiej UŁOMEK S.A., według której: a) wartość netto sprzedanych produktów...7 500 zł b) podatek VAT należny (22%)...1 650 zł c) razem...9 150 zł 5) Wydano odbiorcy sprzedane produkty gotowe (Wz)...6 250 zł 6) W wyniku niespodziewanego pożaru magazynu spaleniu uległo 50 pałek (PK)...1 250 zł 7) rozliczono odchylenia od cen ewidencyjnych produktów gotowych, przypadające na produkty (PK): a) sprzedane, b) zniszczone w wyniku pożaru. Zadanie 3.3 (Ewidencja produktów gotowych odchylenia od cen ewidencyjnych) Spółka z o.o. BRUM (podatnik VAT) produkuje wózki dla dzieci. W magazynie posiada zapas 200 sztuk wózków. Planowany koszt wytworzenia 1 szt. produktu wynosi 1 000 zł. Odchylenia kredytowe od kosztu planowanego (dla 200 sztuk) wynoszą 22 000 zł. W bieżącym okresie wydano z magazynu 120 sztuk produktów (Wz) i wystawiono fakturę za sprzedane odbiorcom produkty. Cena sprzedaży 1 sztuki wynosi 1 500 zł, a stawka podatku VAT 22%. W celu ustalenia zapasu końcowego produktów gotowych według rzeczywistego kosztu wytworzenia dokonano rozliczenia odchyleń od cen ewidencyjnych produktów (PK). Na podstawie danych: a) ułożyć treść operacji gospodarczych, b) dokonać niezbędnych księgowań. Temat 4: Rozliczenia międzyokresowe kosztów Zadanie 4.1 (Ewidencja rozliczeń międzyokresowych kosztów) W styczniu 200X w spółce z o. o. NIEDZIELA miały miejsce następujące operacje gospodarcze: 1 Naliczono roczny odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych... 3 600 zł 2. Przeksięgowano ratę odpisu przypadająca na styczeń (odpis dotyczy w połowie pracowników bezpośrednio produkcyjnych a w połowie pracowników administracji)......

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 7 7 3. Zapłacono przelewem za ubezpieczenie samochodów prezesa za I półrocze (WB)6 000 zł 4. Zaksięgowano ratę ubezpieczenia przypadającą na styczeń...... 5. Otrzymano fakturę od firmy kolporterskiej za prenumeratę czasopism za 3 miesiące z góry... 600 zł 6. Zaksięgowano koszty prenumeraty przypadające na styczeń...... 7. Otrzymano w drodze darowizny zestaw komputerowy(ot)... 4 000 zł Zaksięguj powyższe operacje gospodarcze zakładając, że na kontach znajdują się niezbędne salda początkowe (oznaczyć X). Zadanie 4.2 (Ewidencja rozliczeń międzyokresowych kosztów) Zaksięguj operacje gospodarcze zaistniałe w spółce EREMKA w okresie od stycznia do lipca wiedząc, że: 1. W miesiącu styczniu rozpoczęto tworzenie rezerwy (bierne rozliczenia międzyokresowe) na przewidywany remont maszyn używanych w wydziale podstawowym (6 000 zł), który przewidywany jest na lipiec (ostatnia rata w czerwcu). 2. Zaksięgowano bierne RMK za luty, marzec i kwiecień. 3. W styczniu zapłacono przelewem składkę ubezpieczenia OC za samochód prezesa za I półrocze w wysokości 1200zł. 4. W marcu zaciągnięto 12 miesięczny kredyt w Banku DO UPADŁOŚCI na kwotę 3 000zł. Bank potrącił z góry należne odsetki w wysokości 240 złotych. a) zaksięgowano odsetki przypadające na bieżący miesiąc. 5. Na początku kwietnia otrzymano fakturę za maszyn. Fa - 9000 zł + 22% VAT (spółka jest podatnikiem VAT). Dokonano odpowiednich księgowań. Zadanie 4.3 (Ewidencja rozliczeń międzyokresowych kosztów) Salda na wybranych kontach w firmie RMK cafe w listopadzie były następujące: Rachunki bankowe...2 000 Rozliczenia międzyokresowe kosztów (Wn)...2 100 (Ma)...2 000 W skład rozliczeń międzyokresowych kosztów wchodzą: a) opłacona z góry za cały rok prenumerata czasopism...1 200 b) opłacony za okres II półrocza podatek od nieruchomości...900 c) rezerwa utworzona na remont maszyny produkcyjnej, który ma zostać przeprowadzony w końcu roku, planowany koszt remontu wynosi 2 400 zł. Otwórz podane konta i zaksięguj następujące operacje: 1 Opłacono przelewem czynsz za budynek biurowy za okres II miesięcy...3 600 2. Wystawiono PK dotyczące zaliczenia do kosztów miesiąca listopada: a) prenumeraty b) podatku od nieruchomości c) raty czynszu 3. Zaksięgowano rezerwę na planowane koszty remontu za miesiąc listopad... 4. Wystawiono PK dotyczące zaliczenia do kosztów miesiąca grudnia: a) prenumeraty b) podatku od nieruchomości c) raty czynszu 5. Otrzymano fakturę za przeprowadzony remont maszyny, na który tworzona była rezerwa. Koszty remontu zgodnie z fakturą: a) wartość usługi...26 000 b) podatek VAT 22%...... 6. Rozliczono rzeczywisty koszt remontu z utworzoną rezerwą (PK)......... Zadanie 4.4 (Ewidencja rozliczeń międzyokresowych kosztów) W prywatnej ciastkarni na dzień 1.04.200X saldo konta 6 Rozliczenia międzyokresowe kosztów wynikało z następujących kosztów rozliczanych w czasie: Wn prenumerata Gazety Prawnej opłacona z góry za II kwartał 200X roku (900 zł)...900 zł

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 8 8 Ma rezerwa na koszt trwającego remontu maszyn produkcyjnych, który zakończy się w maju 200X...4 000 zł Miesięczna kwota odpisu wynosi 500 zł, a planowany koszt - 5000 zł. Saldo konta 5 - Koszty działalności podstawowej wyraża kwotę utworzonej rezerwy na koszty remontu maszyny produkcyjnej... 4 000 zł Otwórz konta, zaksięguj następujące operacje oraz wpisz salda początkowe na odpowiednie konta: 1 (WB) Opłacono przelewem czynsz za budynek biurowy za II kwartał 3 600 zł 2. Wystawiono PK dotyczące zaliczenia do kosztów miesiąca kwietnia: a) prenumeraty... zł b) raty czynszu... zł 3. Zaksięgowano rezerwę na koszty remontu za kwiecień 500 zł 4. Wystawiono PK dotyczące zaliczenia do kosztów maja: a) prenumeraty... zł b) raty czynszu... zł 5. Zaksięgowano rezerwę na koszty remontu za maj 500 zł 6. Otrzymano fakturę za przeprowadzony remont maszyny, na który była tworzona rezerwa. Koszty remontu zgodnie z fakturą: a) wartość usługi 6 000 zł b) podatek VAT 22% 1 320 zł c) razem 7 320 zł 7. Rozliczono rzeczywisty koszt remontu z utworzoną rezerwą (PK)... zł Temat 5: Powtórzenie wiadomości Zadanie 5.1 (Zadanie całościowe - ewidencja) Przedsiębiorstwo produkcyjne BOCHEN Spółka z o. o. zwykle wytwarza bułki zwykłe i niezwykłe. Przedsiębiorstwo jest podatnikiem podatku VAT. Zakładając, że na wybranych kontach znajdują się odpowiednie salda początkowe (oznaczyć X) dokonaj księgowań operacji gospodarczych, które miały miejsce w styczniu 200X roku: 1. Zestawienie dowodów Rw wydano materiały do zużycia: a. w wydziale produkcyjnym...2 000 b. na potrzeby ogólnego zarządu...500 2. Przekazano w formie aportu środek trwały: a. wartość brutto...5 000 b. dotychczasowe umorzenie...1 000 c. wartość rynkowa...4 000 3. Zakupiono akcje spółki Przyszłość S.A. (WB) a. cena zakupu...2 500 b. prowizja maklera...50 4. Zgodnie z planem amortyzacji obliczono i zaksięgowano miesięczny odpis amortyzacyjny samochodu służbowego prezesa (MB W 210). Wartość początkowa środka trwałego wynosi 48 000, dotychczasowe umorzenie 40 000. Roczna stawka amortyzacji wynosi 20%. Współczynnik podwyższający 2. Metoda liniowa...... 5. PK Lista plac brutto: a. wynagrodzenie brutto ze stosunku pracy...16 000 b. premie uznaniowe...4 000 c. wynagrodzenie z tytułu umów o dzieło...2 000 d. składki na ubezpieczenie społeczne ZUS (emerytalne, rentowe i chorobowe)5 000 e. zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych...3 200 6. PK Rozdzielnik wynagrodzeń: a. pracownicy bezpośrednio produkcyjni...11 000

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 9 9 b. pracownicy administracji...... 7. OT - Otrzymano w drodze darowizny 3 miesięczne obligacje Skarbu Państwa...5 000 8. Sprzedano odbiorcy Delikwent Spółka z o. o. maszynę produkcyjną (Fa VAT) a. cena sprzedaży netto...10 000 b. podatek VAT 22%...... c. RAZEM...... 9. Otrzymano czek rozrachunkowy od spółki Delikwent S.A. na całą kwotę należności... 10. Wystawiono weksel własny na pokrycie zobowiązań wobec dostawców. Suma wekslowa wynosi 5 500, kwota zobowiązania 5 350...4 000 11. Faktura VAT. Sprzedano materiały: a. Cena sprzedaży netto...15 000 b. Podatek VAT należny...3 300 c. RAZEM...18 300 12. Wydano sprzedane materiały (Wz)...10 000 13. Otrzymano kredyt bankowy w wysokości 2 000 zł na 6 miesięcy. a. bank potrącił z góry należne odsetki...200 b. na rachunek bankowy wpłynęło (WB)...1 800 14. Otrzymano i rozliczono fakturę za hamownię silnikową wymagającą montażu: a. wartość netto...10 000 b. podatek VAT...2 200 c. razem...12 200 15. Otrzymano rachunek za montaż hamowni silnikowej...2 000 16. OT przyjęto hamownię do użytkowania...... 17. Otrzymano fakturę za zakup samochodu osobowego: a. wartość netto...50 000 b. podatek VAT...11 000 c. razem...61 000 18. LT zlikwidowano zbędny garaż. Na jego miejscu zbudowany zostanie nowy magazyn: a. wartość początkowa...10 000 b. dotychczasowe umorzenie...8 000 c. wartość netto...... 19. Otrzymano fakturę za likwidację garażu: a. wartość netto...500 b. podatek VAT...110 c. razem...610 20. Zlikwidowano samochód ciężarowy (całkowicie zużyty), który był przedmiotem aktualizacji wyceny: a. wartość początkowa...20 000 b. dotychczasowe umorzenie...10 000 c. wynik z przeszacowania...10 000 21. (PK) Lista płac brutto: a. wynagrodzenie brutto...4 000 POTRĄCENIA: b. składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe...750 c. zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych...555 d. składka na dobrowolne ubezpieczenie na życie...30 e. rata należności z tytułu niedoboru...50 f. do wypłaty...... 22. (PK) Rozdzielnik wynagrodzeń brutto: a. wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych...2 500 b. wynagrodzenia pracowników zarządu...1 500 23. (WB) Przelano wynagrodzenia na ROR-y pracowników...... 24. Naliczono i zaksięgowano składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dla uproszczenia 20%)...... Rozliczono koszt rodzajowy (PK)

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 10 10 25. Według wyciągu bankowego: a. opłacono podatek rolny za bieżący miesiąc...120 b. rozliczono koszt rodzajowy (PK)...... c. potracono odsetki od kredytu inwestycyjnego, zaciągniętego w związku z budową nowego magazynu...500 d. otwarto akredytywę dla dostawcy...5 000 e. przelano środki z rachunku bieżącego na wyżej oprocentowane rachunki terminowe (6 miesięczne)...6 000 f. wpłynęły środki pieniężne znajdujące się uprzednio w drodze...500 Dokonaj niezbędnych księgowań do obliczenia wyniku finansowego (wariant kalkulacyjny). Napisz ZYSK lub STRATA obok salda końcowego. Zadanie 5.2 (Zadanie całościowe - dekretacja) Podaj właściwą dekretację poniższych operacji gospodarczych, które miały miejsce w styczniu 2005. Proszę stosować nazwy kont z zakładowego planu kont (proszę nie wpisywać numerów kont) DOKU- Lp Treść Wn Ma MENT 1. PK Lista płac brutto, potrącenia: składki na ubezpieczenie społeczne (e,r,ch) i zdrowotne, zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych 2. PK Rozdzielnik wynagrodzeń. Płace brutto obciążające koszty działalności podstawowej i koszty zarządu 3. PK Naliczono składki na ubezpieczenie społeczne (e,r.w), Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, obciążający koszty działalności podstawowej i administrację 4. RK Przekazano środki pieniężne z kasy na rachunek bankowy. 5. PK Wystawiono weksel własny na pokrycie zobowiązań wobec dostawcy A 6. WB Bank potrącił odsetki od kredytu inwestycyjnego zaciągniętego na trwającą budowę hali targowej 7. R-k Otrzymano rachunek za likwidację budynku biurowego 8. Rw Wydano materiały do zużycia w produkcji podstawowej 9. Fa VAT Wystawiono fakturę za sprzedane towary odbiorcy DRESIK 10. PK Odbiorca DRESIK odmówił uregulo-

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 11 11 wania należności. Skierowano sprawę do sądu 11. Fa VAT Otrzymano fakturę za transport maszyny produkcyjnej 12. PK Zaksięgowano debetowe odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów, wydanych do zużycia w produkcji podstawowej oraz w administracji 13. PK Rozliczono koszty zakupu obciążające działalność podstawową i koszty zarządu 14. Fa VAT KP Otrzymano gotówką zaliczkę na poczet dostawy produktów. Wystawiono fakturę VAT 15. PK Utworzono rezerwę na koszty remontu, który zakończy się w grudniu 16. PK Opłacono z góry koszty ubezpieczenia samochodu ciężarowego. Rozliczono koszty obciążające bieżący miesiąc 17. KW Wypłacono pracownikom zaliczkę na wynagrodzenia 18. WB Otrzymano wyciąg bankowy informujący o wpływie środków pieniężnych w drodze 19. WB Otwarto akredytywę dla dostawcy 20. PK Odpisano nieściągalne należności, na które wcześniej utworzono odpis aktualizujący 21. PK Odpisano nieściągalne należności, na które wcześniej nie utworzono odpisów aktualizujących 22. PK Utworzono odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych za bieżący rok 23. PK Rozliczono koszty ZFŚS na bieżący miesiąc dla pracowników zarządu i bezpośrednioprodukcyjnych Zadanie 5.3 (Zadanie całościowe - zgadywanka) Podaj treść operacji gospodarczych, które zostały następująco zaksięgowane na kontach. Jaki dokument stanowił podstawę takiego zapisu? Rozrachunki z odbiorcami Inne środki pieniężne Sp) X 5 000 (1 1) 5 000 1...... Rozliczenie zakupu OOCEMat X Y 2) 500 500 (2 2......

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Rachunkowość Strona 12 12 Towary Straty nadzwyczajne Sp) X 1 000 (3 3) 1 000 3...... Rachunki bankowe Inne środki pieniężne Sp) X 5 000 (4 4) 5 000 4...... Koszty zarządu Koszt sprzedanych produktów X) 2500 2500 (5 X) 5) 5 000 2 500 5...... Zadanie 5.4 (TEST) wielokrotny wybór- co najmniej jedna odpowiedź jest poprawna Rozwiąż poniższy test. Odpowiedzi wpisz do tabeli 1. Składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe), Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych: a) są dodatkowym, oprócz wynagrodzeń brutto, kosztem pracodawcy b) są księgowane Wn Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, Ma Rozrachunki z ZUS c) nie są obowiązkowe, d) zmniejszają kwotę do wypłaty dla pracownika 2. Obroty debetowe i kredytowe konta aktywnego: a) muszą być równe, b) zawsze są większe obroty debetowe, c) obroty debetowe są większe lub równe. d) zawsze są większe obroty kredytowe, 3. Zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych sporządza się za okresy: a) kwartalne, b) miesięczne, c) roczne d) sprawozdawcze. 4. Konto Rozliczenie zakupu może wykazywać saldo: a) debetowe Dostawy niefakturowane b) debetowe Dostawy w drodze c) kredytowe Dostawy niefakturowane d) kredytowe Dostawy w drodze 5. Które z wymienionych operacji nie podlegają księgowaniu: a) wysłano zamówienie na materiały, b) zakupiono za gotówkę materiały, c) oddano w dzierżawę środek trwały, d) wypłacono pracownikom wynagrodzenia, 6. Akredytywa: a) jest formą kredytu kupieckiego b) służy do rozliczeń między kontrahentami, najczęściej w handlu zagranicznym, c) polega na zablokowaniu części środków na rachunku bankowym do czasu realizacji transakcji, 7. Które z wymienionych kont są kontami kosztów według miejsc ich powstawania: a) koszty działalności pomocniczej, b) koszty zarządu, c) koszty finansowe, d) koszty działalności podstawowej. 8. Zasada memoriałowa nakazuje: a) ujmowanie kosztów i przychodów w okresach, których dotyczą, b) ujmowanie przychodów i kosztów w okresach, w których następują wpływy lub wydatki środków pieniężnych, c) ujmowanie przychodów i kosztów w okresach podanych w zakładowym planie kont. 9. Wartość początkowa środków trwałych jest określana jako: a) cena zakupu w wypadku zakupu środka trwałego, b) cena nabycia w wypadku zakupu środka trwałego, c) wartość godziwa w wypadku otrzymania środka trwałego w drodze darowizny, d) koszt wytworzenia dla środków trwałych budowanych we własnym zakresie,