uniwersalia kulturowe?
uniwersalia kulturowe uniwersalne cechy kultury atrybuty uniwersalne cechy każdej kultury? uniwersalne cechy danej kultury
uniwersalia kulturowe uniwersalne cechy kultury atrybuty uniwersalne cechy każdej kultury uniwersalne cechy danej kultury
uniwersalia kulturowe G.P.Murdock C.Kluckhohn? J.Huizinga, R.Caillois B.Malinowski T.Parsons Z.Freud C.Levi-Strauss N.Chomsky K.Marks
G.P.Murdock [1897 1985] seria powszechnych zjawisk we wszystkich kulturach higiena, język, pokrewieństwo, rodzina, wychowanie, władza, itp. [ponad 200] WN: uniwersalia kulturowe jako identyczność zjawisk: nieoperacyjość
C.Kluckhohn [1905 1960] szczegółowo określone normy nie zabijaj życie zależność: norma wartość WN: życie członka własnej grupy
J.Huizinga [1872 1945] także O.K.Moore, Ross Anderson element konstytutywny kultury: zabawa i gry powszechność występowania bezinteresowność wykonanie wg. reguł angażowanie wszystkich wzmocnienie tożsamości i integracji WN: człowiek = homo ludens
B.Malinowski [1884 1942] kultura jako aparat przystosowania do środowiska teoria potrzeb kultura jako odpowiedź na wymogi środowiska kultura jako zbiór możliwych sposobów reagowania nieskończoność ciągu potrzeb pojęcie i rola instytucji, resp. małżeństwa WN: kultura = zbiór instytucji adaptacyjnych
T.Parsons [1902 1979] imperatywy funkcjonalne systemu społecznego uniwersalność instytucji/systemów społecznych problem stadiów rozwojowych religia/magia, język, org. społ. jako pokrewieństwo ekonomia rynkowa i biurokracja [w sensie M.Webera] adaptacja, kontrola, normatywne uprawomocnienie, transmisja wzorów WN: kultura = homeostaza systemu społecznego
uniwersalia kulturowe 1. G.P.Murdock: seria powszechnych zjawisk w kulturach 2. C.Kluckhohn: szczegółowo określone normy 3. J.Huizinga, R.Caillois [O.K.Moore, R. Anderson]: gry i zabawy 4. B.Malinowski: kultura jako aparat przystosowania do środowiska 5. T.Parsons: imperatywy funkcjonalne systemu społecznego
uniwersalia kulturowe?
uniwersalia kulturowe G.P.Murdock C.Kluckhohn J.Huizinga, R.Caillois B.Malinowski T.Parsons Z.Freud C.Levi Strauss N.Chomsky K.Marks
Z.Freud [1856 1939] kultura jako źródło cierpień psychoanaliza i psychologia głębi: odkrycie libido dynamiczna koncepcja osobowości: id, ego, superego mech. obronne: wyparcie, przeniesienie, sublimacja rola marzeń sennych od psychiki jednostki do społeczeństwa WN: kultura = zbiór norm i reguł społecznych: superego
C.Levi Strauss [1908 2009] kultura vs. natura struktura mitu i totemizm świadomość jako analogon struktur biologicznych identyczność struktur poznawczych gatunku człowiek struktura jako logika natury rodzaje kultur: surowe, gotowane, pieczone WN: uniwersalia kulturowe = tabu kazirodztwa
N.Chomsky [1928] teoria gramatyki transformacyjno generatywnej [M.Hall] język jako struktura, nieskończony zbiór zdań mechanizm generowania sensu poziomy języka [systemu]: powierzchniowe i głębinowe struktura i jej wykonanie: langue i language struktury performatywne i gramatyki generatywne WN: kultura jako zbiór wykonań i struktura umożliwiająca poszczególne wykonania (performances)
K.Marks [1818 1893] kultura jako realizacja historii koniecznego następstwa formacji społeczno ekonomicznych teoria formacji społeczno ekonomicznych koncepcja klas i teoria panowania klasowego pytanie o determinizm klasowy charakter moralności koercyjna koncepcja kultury [rzeczywistości] WN: człowiek to całokształt stosunków społecznych
taksonomie kultury 1. kategorie kultury kultura materialna kultura społeczna kultura symboliczna 2. obiegi kultury kultura ludowa kultura masowa [popularna] kultura elitarna [wysoka] 3. lokalizacje kultury kultura analogowa cyberkultura aspekt ontologiczny społeczna lokalizacja medium