ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE
F33 Zaburzenia depresyjne nawracające F.33.0 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod depresyjny łagodny F33.1 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod depresyjny umiarkowany F33.2 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod ciężkiej depresji bez objawów psychotycznych F33.3 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie ciężka depresja z objawami psychotycznymi F33.4 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie stan remisji F33.8 Inne nawracające zaburzenia depresyjne F33.9 Nawracające zaburzenia depresyjne nieokreślone
Zaburzenia depresyjne nawracające Grupa zaburzeń, w której występują nawracające zespoły depresyjne (łagodne, umiarkowane lub ciężkie) oddzielone okresami remisji lub stanami subdepresji, bez jakichkolwiek w przeszłości epizodów wzmożonego nastroju lub aktywności, które spełniałyby kryteria manii.
Czas leczenia fazy Collaborative Depression Study (Katz i Klermann, 1979): Średni czas trwania fazy 13 tygodni (CDS 1979, 555 badanych) U wielu pacjentów choroba trwa dłużej po upływie 1 roku 30% nie miało remisji po upływie 5 lat 12% po upływie 10 lat 7% po upływie 15 lat 6% Limson i in. (2004), Francja po upływie 1 roku 13% nadal nie ma remisji Ormel i in. (1993) Holandia po upływie 1 roku 25% nie ma remisji
Nawroty CDS (1979), 141 osób z pełną remisją po pierwszym epizodzie 22% nawrót w ciągu 1 roku 40% nawrót w ciągu 2 lat 60% po 5 latach 75% po 10 latach 87% po 15 latach 91% po 20 latach Długa remisja nie oznacza spadku prawdopodobieństwa nawrotu Limson i in. (2004) Francja 11% nawrót w ciągu 1 roku Ormel i in. (1993) Holandia 30% nawrót w ciągu 1 roku
Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo nawrotu (wg CDS, 1979) 1) Historia 3 lub więcej wcześniejszych epizodów depresji 2) Długi czas trwania wcześniejszych epizodów 3) Niewielka kontrola objawów podczas terapii 4) Współwystępujące uzależnienia i zaburzenia lękowe 5) Zachorowanie po 60 r.ż. 6) Historia chorób afektywnych w rodzinie 7) Płeć żeńska 8) Stan wolny
Solomon i in. (2000) Liczba epizodów (3 lub więcej), zachorowanie po 60 roku życia czynnik zwiększający ryzyko nawrotów w okresie kolejnych 2 lat Płeć żeńska, długi czas trwania epizodu w przeszłości, duża liczba wcześniejszych epizodów, bezsenność czynniki ryzyka istotne po 15 latach trwania choroby Wczesne fazy silnie związane ze stresem środowiskowym, późniejsze bardziej niezależne (Lewinson 1999, Kendler i in. 2000, Ormel i in. 2001, Maciejewski i in. 2001) Rodzaj stresu: Stres chroniczny czynnik ryzyka pierwszych epizodów Stres nagły czynnik ryzyka dla wczesnych i późniejszych epizodów (Dalney, Hammen, Rao 2000)
Długość remisji Czas trwania remisji skraca się w trakcie trwania choroby: po 1 epizodzie 150 tygodni, po 2 epizodzie 83 tygodnie po 3 epizodzie 77 tygodni, po 4 epizodzie 68 tygodni (Solomon i in. 2000) Czas trwania remisji zależy od jakości remisji: Czysta remisja 180 tygodni Remisja z objawami rezydualnymi 33 tygodnie
Objawy, które pozwalają przewidywać chroniczny przebieg Moos i Cronkite (1999), 313 pacjentów przez 10 lat Silne poczucie zmęczenia Utrata zainteresowań Bezsenność Myśli samobójcze Wycofanie społeczne Gilchrist i Gunn (2007) Myśli samobójcze Skargi somatyczne (np. silny ból)
40 50 rok życia Wiek zachorowania Wczesne zachorowanie ok. 18 roku życia gorsze rokowanie gorsza jakość życia przy podobnej długości remisji (Moses i in. 2006) brak wsparcia społecznego Czynniki ryzyka depresji u osób z wczesnym początkiem: bycie świadkiem przemocy domowej przed 16 r.ż., rodzic z zaburzeniami psychicznymi, współwystępujące inne zaburzenia psychiczne (Rao, Hammen, Daley, 1999, 155 osób w wczesnym początkiem, średni wiek 18 lat) Późne zachorowanie po 65 roku życia krótkie remisje (zmiany neuroanatomiczne?)
Zaburzenia jedno i dwubiegunowe różnice w przebiegu Zaburzenie dwubiegunowe Zaburzenie jednobiegunowe Wiek zachorowania wcześniejszy późniejszy Liczba epizodów większa mniejsza Czas trwania depresji krótszy dłuższy Czas trwania cyklu krótszy dłuższy Zmiany nastroju w trakcie trwania epizodu więcej mniej Małżeństwo brak związku małżeńskiego nie jest czynnikiem ryzyka brak związku małżeńskiego jest czynnikiem ryzyka Ryzyko zachorowania w ciągu życia 1,2 1,5 % 5 10% Płeć równa liczba mężczyzn i kobiet więcej kobiet Uzależnienia częściej rzadziej