PROGRAM PROFILAKTYCZNY NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA STOKROTKA W SŁUPI WIELKIEJ Z ODDZIAŁAMI ZAMIEJSCOWYMI W PŁAWCACH, JAROSŁAWCU, BRODOWIE, STARKÓWCU PIĄTKOWSKIM. Program przyjęty uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia.. i zatwierdzony przez Radę Rodziców w oparciu o: Podstawaprawna: 1. Ustawa z dnia 07.09.1991r. o systemie oświaty. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 czerwca 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typachs zkół (Dz.U. 2016 poz. 895).
Opis programu: Program profilaktyczny przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ma on na celu ułatwiać dzieciom dokonywanie wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, uświadamiać dzieciom zagrożenia, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze. Program profilaktyczny ma przygotować dzieci do tego, by potrafiły współżyć z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo oraz promować i kształtować zdrowy styl życia. Program profilaktyczny jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i zawarty w następujących obszarach: - kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku, - wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych, - kształtowanie umiejętności społecznych dzieci, - kształtowanie sprawności fizycznej dzieci i wychowania zdrowotnego, - pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych. Realizacja programu: - możliwość realizacji przez cały rok szkolny, - zapraszanie gości na zajęcia pokazowe (np. strażak, policjant, pielęgniarka, ratownik medyczny, leśniczy), - organizowanie wycieczek i wyjść poza teren przedszkola, - wdrażanie do współpracy nauczycieli, personelu przedszkola i wszystkich rodziców. Główne cele programu: - kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego harmonijnego rozwoju, - tworzenie warunków sprzyjających własnemu bezpieczeństwu, - promowanie wzorców higienicznego stylu życia, - tworzenie bezpiecznych i przyjaznych warunków do zabawy i nauki dla wychowanków przedszkola, - kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do podejmowania właściwych wyborów życiowych, - promowanie istoty wartości uczuć wyższych (tolerancji, przyjaźni, odwagi, empatii), - kreowanie płaszczyzny współpracy nauczycieli, rodziców i wychowanków.
Szczegółowe cele programu: - rozwijanie aktywności ruchowej, - kształtowanie nawyków higienicznych i żywieniowych, - kształtowanie u dzieci świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia, - przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw ruchowych, poruszania się w grupie w trakcie organizowanych spacerów i wycieczek, - poznanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych na terenie przedszkola, - unikanie przez dzieci niebezpiecznych sytuacji i zagrożeń na drodze, - wzmacnianie poczucia wartości i budowanie pozytywnego obrazu siebie, - radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU Metody: - podające (pogadanka, opowiadanie, historyjka obrazkowa, anegdota i inne), - problemowe (konwersacje, metody aktywizujące typu inscenizacja, drama, grydydaktyczne, dyskusja, burzamózgów i in.), - praktyczne (ćwiczenia i działaniaoparte na konkrecie, pokaz, symulacja, spotkania, wycieczki i in.), - eksponujące (np. film, ekspozycja i in.), - programowane (z użyciemnp. komputera i projektora). Formy: - indywidualne, - zespołowe, - grupowe.
ZDROWY STYL ŻYCIA Zdrowy styl życia to dominacja właściwych zachowań sprzyjających zdrowiu, do których zaliczamy: odpowiednią aktywność ruchową, racjonalne żywienie, utrzymanie czystości ciała i otoczenia, zachowanie bezpieczeństwa, utrzymywanie właściwych relacji między ludźmi, nieuleganie nałogom, radzenie sobie ze stresem, umiejętność czerpania radości z życia. Promowanie zdrowego stylu życia warto rozpoczynać jak najwcześniej już w przedszkolu i włączać w te działania również rodziców dzieci oraz instytucje działające na rzecz edukacji. Tylko przy ich udziale możliwe jest w pełni skuteczne oddziaływanie na dzieci oraz stwarzanie im okazji do gromadzenia doświadczeń i kształtowania prozdrowotnych wyborów. Ważne jest, by działania domu i przedszkola były ujednolicone w stosunku do dziecka. Budowanie świadomości prozdrowotnej poprzez edukację oznacza nie tylko wzbogacanie wiedzy, ale i odpowiedzialność za własne zdrowie. Pamiętajmy o tym, że dobry stan zdrowia dziecka warunkuje jego dobre samopoczucie, większą odporność organizmu oraz umożliwia mu systematyczne uczęszczanie do przedszkola, a także ułatwia zabawę i naukę. Zadania do realizacji: 1. Higiena osobista. 2. Higiena otoczenia. 3. Kulturalne zachowanie się podczas posiłków. 4. Właściwe odżywianie. 5. Zapobieganie chorobom. 6. Aktywność ruchowa. Dziecko: - Samodzielnie korzysta z toalety, - prawidłowo myję ręce i zęby, potrafi właściwie zachować się w łazience, - dba o własny wygląd, - dba o wygląd otoczenia np. własna szuflada, półka w szatni, sala itd., - prawidłowo posługuję się sztućcami, - dba o estetykę stołu podczas jedzenia, - je zdrowe produkty: mleko i jego przetwory, ciemne pieczywo, warzywa, owoce,
- przezwycięża niechęć do niektórych pokarmów i potraw, - rozumie znaczenie umiaru w jedzeniu słodyczy, - ubiera się odpowiednio do pogody, - bawi się i ćwiczy na dworze, chodzi na spacery i wycieczki, - zna sposoby przeciwdziałania zarażeniu się chorobami: zasłania usta podczas kaszlu, nos podczas kichania, - myję ręce po korzystaniu z toalety oraz przed posiłkami, - wykonuje ćwiczenia organizowane w przedszkolu (przeciwdziałające wadom postawy oraz przeciw płaskostopiu). BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE I INNYCH NA TERENIE PRZEDSZKOLA I NA DRODZE Bezpieczeństwo odgrywa istotną rolę w życiu dziecka. Musi ono nauczyć się przewidywać i radzić sobie w sytuacjach zagrożenia poprzez właściwą ocenę niebezpieczeństwa. Pozostawiając dziecku możliwie dużo swobody, powinno się jak najwcześniej uświadomić mu rożne zagrożenia. Obowiązek przygotowania dziecka do uczestnictwa w ruchu drogowym spoczywa na rodzicach, opiekunach i nauczycielach przedszkoli. Wiek przedszkolny jest najbardziej właściwy do wyrabiania u dzieci umiejętności, nawyków, koniecznych w późniejszym ich życiu. Jest to również dogodny moment rozpoczęcia edukacji drogowej, niezbędnej do bezpiecznego poruszania się po drogach. Zadania do realizacji: 1. Przestrzeganie przyjętych form zachowań. 2. Dbanie o własne zmysły i higienę układu nerwowego. 3. Dbanie o bezpieczeństwo własne i innych. 4. Policjant nasz przyjaciel. 5. Jazda środkami lokomocji, kulturalne zachowanie się na przystankach. 6. Podstawowe zasady poruszania się po drogach. 7. Numery alarmowe.
Dziecko: - korzysta ze sprzętu i zabawek zgodnie z zasadami ich użytkowania, - rozumie konieczność takiego poruszania się na terenie przedszkola, aby nie zagrażało to bezpieczeństwu innych (np. bieganie tylko w ogrodzie lub w zabawach organizowanych przez nauczycielkę), - przestrzega zakazu wkładania do nosa, uszu, gardła ciał obcych, - sygnalizuje konieczność oddalenia się z miejsca zabaw czy zajęć np. w celu wyjścia do toalety, - potrafi porozumiewać się umiarkowanym tonem głosu, - rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu, - bezpiecznie posługuje się przyborami np. nożyczkami, - nie bawi się zapałkami, znalezionymi odpadkami czy nieużytkami np. zbite szkło, brudne opakowania, - stosuje się do sygnalizacji świetlnej, - zna wybrane znaki drogowe, - potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, - rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych, - umie kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej, - rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach, - rozumie pojęcie uczestnik ruchu drogowego, - zna numery alarmowe. PRZEMOC I AGRESJA Co oznacza pojęcie agresja w przedszkolu? To nic innego jak: kłótnie, sprzeczki, przezwiska, obraźliwe słowa, ciągnięcie za włosy, prowokacja, popychanie, bicie, szczypanie, gryzienie, kopanie, zabieranie i niszczenie zabawek, wyśmiewanie, drwienie, dokuczanie. Agresja to również brak przyzwolenia na przyłączenie się do zabawy, wykluczenie kogoś z rozmowy, zabawy, zemsta, groźba, dręczenie, onieśmielanie. Agresja jest nieodłączną częścią naszego życia. Jeśli jednak przybiera ona formę pogardy dla człowieka prowadzi do przemocy oraz destrukcji, należy ją odrzucić.dzieci wiedzą dobrze, że w agresji musi być umiar. Już małe dzieci czują się w grupie silniejsze, są gotowe wystąpić przeciwko pojedynczym osobom: obrażać je, wykluczyć, atakować siłą grupy. Widząc takie działanie, musimy reagować natychmiast. Zwrócić uwagę
poszczególnym osobom na ich działanie i jego skutki. Agresja zawsze przeszkadza; naturalnie najbardziej tym, których dotyczy, ale również innym dzieciom, którym uniemożliwia zabawę i inne zajęcia. Agresja to podniesiony głos, krzyk, wybuch złości, potok wyzwisk, rękoczyny. Rzadko kiedy można zignorować takie zachowania. Kierunek rozwoju oraz moment zakończenia zachowań agresywnych nie sposób przewidzieć, dlatego trzeba zareagować bezzwłocznie. Zadania do realizacji: 1. Tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta. 2. Kształtowanie podstawowych powinności moralnych np. życzliwości, tolerancji, sprawiedliwości, odpowiedzialności. 3. Rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła. 4. Uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków. 5. Uświadomienie złożoności otaczającego świata i czyhających zagrożeń. Dziecko: - umie nazwać swoje uczucia, - zna zasady zachowania się w przedszkolu, - zna wybrane prawa dziecka, - zna różne sposoby na pokonywanie złości, - umie nazwać i odróżnić formy agresji, - umie reagować na przejawy agresji, - odgrywa i demonstruje wybrane uczucia (scenki sytuacyjne, dramowe), - potrafi utożsamić się z inną osobą (kształtowanie umiejętności empatycznych), - uczy się być asertywne, - rozumie znaczenie słowa kompromis, - wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie z osobami obcymi, przestrzega zakazu przyjmowania różnych rzeczy np. słodyczy od osób nieznajomych.
ROZWÓJ MOWY Z obserwacji wynika, że do przedszkola przychodzą dzieci z dużymi brakami w zakresie wymawiania głosek i budowania wypowiedzi ustnych. Dzieci często mówi niedbale, niewyraźnie, krzykliwie lub cicho, przez nos lub przez zęby,,,połykając końcowe głoski w wyrazach, mówią na wdechu. Nie zawsze są to wady wymowy, ponieważ wynikają onez nieukończonego jeszcze rozwoju mowy. Jednakże bardzo często obserwujemy przedłużanie się u dzieci tego etapu. Jeżeli nie zapewnimy im szczególnych form pomocy, to będą miały problemy. Początkowo nieznaczne trudności, jeśli nie są usunięte w porę, utrwalają się i z czasem stają się wadami wymowy. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów mowy: język, wargi i podniebienie przygotowują dziecko do prawidłowego mówienia. Aby dziecko nie miało problemów z poprawną wymową wystarczy wytłumaczyć i pokazać dziecku zasady prawidłowej artykulacji poszczególnych głosek, a następnie trochę z nim poćwiczyć poprzez zabawę. Wady wymowy i zaburzenia mowy, dostrzeżone przez nauczycieli, mogą być usunięte w trakcie dobrze prowadzonych działań profilaktycznych. Cele uzyskamy poprzez prowadzenie od najmłodszych lat systematycznych ćwiczeń w formie zabaw, bowiem ta forma pracy jest dzieciom najbliższa. Uwzględnić należy, więc ćwiczenia prawidłowego oddechu, procesów analizy słuchowej, ćwiczeń narządów mowy oraz artykulacji. Bardzo ważne, jeśli nie najważniejsze miejsce w hierarchii owych działań profilaktycznych zajmuje bez wątpienia współpraca z domem rodzinnym dziecka (logopeda, rodzic, dziecko). W zajęciach grupowych doskonałymi technikami wspomagającymi rozwój mowy dziecka są: - zajęcia słuchowo-ruchowe, - zajęcia wzrokowo-ruchowe, - zajęcia ogólnorozwojowe. Zadania do realizacji: 1. Badania przesiewowe oceniające sprawność narządów mowy. 2. Domowe zabawy logopedyczne, broszury podnoszące poziom wiedzy rodziców z zakresu logopedii. 3. Systematyczne powtarzanie ćwiczeń w trakcie codziennych sytuacji edukacyjnych.
4. Konsultacje logopedyczne (logopeda, nauczyciel, rodzice). Dziecko: - wykonuje ćwiczenia mięśni narządów mowy, - prawidłowo artykułuje głoski, - uświadamia sobie konieczność oddychania przez nos, - rozpoznaje i naśladuje dźwięki dochodzące z otoczenia, różnicuje dźwięki mowy, dokonuje ich analizy i syntezy, - właściwie gospodaruje oddechem w czasie mówienia, recytowania i śpiewania, - stosuje odpowiednie tempo mowy, siłę głosu, dykcję. NAŁOGI I ICH SKUTKI Uzależnienia stanowią poważny problem społeczny i wychowawczy. Na podstawie literatury badań, przyjmuje się, że uzależnienia są ściśle powiązane z niedostosowaniem społecznym oraz zaburzeniami osobowości. Substancje mocno działające na organizm i psychikę człowieka to narkotyki, alkohol, nikotyna i inne środki, np. leki. Istnieje silna zależność między zażywaniem przez młodego człowieka w/w środków a nałogiem u dorosłego. Dlatego profilaktykę należy prowadzić od najmłodszych lat, a więc już w przedszkolu. Zjawisko gier komputerowych budzi obecnienie zwykle silne, spolaryzowane emocje. Z jednej strony gry komputerowe są odbierane jako nowoczesna i bardzo atrakcyjna zabawa, pozwalająca przeżyć wiele fascynujących przygód w wirtualnym świecie. Z drugiej strony ta nowoczesna forma zabawy często przeraża ogromnym ładunkiem przemocy i wyrafinowanego okrucieństwa, budząc uzasadniony niepokój wychowawców, psychologów i pedagogówco do negatywnego wpływu tych treści na rozwój dziecka. W trosce o wychowanie dzieci i młodzieży warto przyjrzeć się grom komputerowym oraz zastanowić się nad wpływem tej nowej formy rozrywki na rozwój naszych wychowanków. Zadania do realizacji: 1. Podkreślenie szkodliwego wpływu na organizm różnego rodzaju używek (alkohol, nikotyna, środki chemiczne, leki). 2. Uświadomienie dziecku zagrożeń wynikajacych z nadmiernego korzystania z komputera oraz telewizji.
3. Promocja postaw asertywnych poprzez nabywanie umiejętności przeciwstawiania się złu fizycznemu i psychicznemu. Dziecko: - wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka, - jest świadome niebezpieczeństw związanych z uzależnieniami, - orientujesię w procesie uzależnienia człowieka od czegoś (zna ich niekorzystny wpływ na organizm), - wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. Środków czystości), - nabywa umiejętność odmawiania NIE bez poczucia winy (asertywność), - nie promuje zachowań agresywnych, przemocy obecnej, np. w grach komputerowych, - korzysta z internetu tylko za zgodą rodziców, - zna zagrożenia związane z korzystaniem z komputera. Ewaluacja programu: Podstawą dla formułowania oceny realizacji programu będą stanowiły: - wnioski z obserwacji zachowań dzieci, - rozmowy z rodzicami, - rozmowy z nauczycielami, - analiza dokumentów - dziennik, plany dydaktyczno- wychowawczo- opiekuńcze, wytwory dzieci, osiągnięcia w konkursach, - analiza ankiet.