Directigen Meningitis Combo Test Do wykrywania organizmów Haemophilus influenzae typu b, Streptococcus pneumoniae, Escherichia coli K1, Streptococcus grupy B oraz Neisseria meningitidis grup A, B, C, Y i W135. 0214011JAA 2008/02 Polski PRZEZNACZENIE Test kombinowany w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych Directigen Meningitis Combo Test jest lateksowym testem aglutynacyjnym, s³u ¹cym w ramach wstêpnej diagnostyki do bezpoœredniego wykrywania jakoœciowego w p³ynie mózgowo-rdzeniowym, surowicy lub moczu antygenów nastêpuj¹cych bakterii: H. influenzae typu b, S. pneumoniae, N. meningitidis grup A, B, C, Y lub W135 oraz Escherichia coli K1. Test mo e byæ wykorzystywany równie do bezpoœredniego wykrywania jakoœciowego w p³ynie mózgowo-rdzeniowym i surowicy antygenów Streptococcus grupy B. Ponadto zestaw testowy zapewnia mo liwoœæ potwierdzenia i okreœlenia w podejrzanych koloniach przynale noœci do grup serologicznych bakterii: H. influenzae typu b, S. pneumoniae, Streptococcus grupy B oraz N. meningitidis grup A / Y, B lub C / W135. Widoczna aglutynacja ma miejsce wówczas, gdy próbka zawieraj¹ca którykolwiek z antygenów wspomnianych bakterii reaguje z odpowiadaj¹cymi im przeciwcia³ami, pokrywaj¹cymi powierzchniê kulek lateksowych. STRESZCZENIE I OBJAŒNIENIA Rozpoznanie bakteriemii oraz zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych mo e byæ trudne, zw³aszcza u ma³ych dzieci. Nie mniej ni 55% dzieci po badaniu lekarskim rozpoczyna kuracjê antybiotykiem, zanim zostanie wykryte zapalenie opon mózgowordzeniowych 1. Wykrywanie antygenów bakteryjnych w p³ynie mózgowo-rdzeniowym stanowi szybk¹ i pomocn¹ metodê mikrobiologii diagnostycznej. W przypadkach czêœciowego wyleczenia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych mo e byæ najwa niejszym badaniem, gdy barwienie metod¹ Grama oraz posiew mog¹ dawaæ wyniki ujemne. Wykrycie swoistego antygenu jest istotnym klinicznie wynikiem i cenn¹ pomoc¹ w wyborze terapii przeciwbakteryjnej 2. Wed³ug doniesieñ Haemophilus influenzae typu b, Neisseria meningitidis oraz Streptococcus pneumoniae stanowi¹ trzy czynniki przyczynowe odpowiedzialne za oko³o 84% przypadków bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych 3. W przypadku noworodków g³ównymi patogenami bakteryjnymi s¹: Streptococcus grupy B oraz Escherichia coli K1 4-7. Szczepy paciorkowców grupy B oraz E. coli K1 czêsto kolonizuj¹ pochwê i/lub odbyt i mog¹ wi¹zaæ siê z przypadkami posocznicy matek i noworodków, zapaleñ p³uc i opon mózgowo-rdzeniowych 8. Wykazano, e antygen polisacharydowy E. coli K1 jest strukturalnie i immunologicznie podobny do antygenu Neisseria meningitidis grupy B 9,10. Odczynnik lateksowy Directigen w kierunku Neisseria meningitidis grupy B nie ró nicuje obu wspomnianych antygenów, jednak e mo e byæ u yteczny w diagnozowaniu zapalenia opon u noworodków, wywo³ywanego przez E. coli K1. Wysoka chorobowoœæ i umieralnoœæ noworodków w zwi¹zku z paciorkowcami grupy B oraz E. coli K1 czyni¹ kwestiê szybkiej, dok³adnej identyfikacji tych mikroorganizmów problemem najwy szej wagi 4. Immunologiczne metody wykrywania charakterystycznych egzoantygenów drobnoustrojów patogennych w p³ynach ustrojowych chorego (p³yn mózgowo-rdzeniowy, surowica, mocz) s¹ zwykle szybsze od metod tradycyjnych, takich jak posiew. Wspomniane techniki obejmuj¹ immunoelektroforezê przeciwpr¹dow¹ (CIE) i aglutynacjê lateksow¹ 11-14. Technika aglutynacji lateksowej okaza³a siê w wykrywaniu oczyszczonego antygenu szybsza i bardziej czu³a ni immunoelektroforeza 15-17. ZASADA PROCEDURY Swoiste przeciwcia³a zwi¹zane s¹ z powierzchni¹ kulek lateksowych. W obecnoœci swoistych antygenów agregacja cz¹stek lateksu staje siê dostatecznie silna, aby umo liwiæ szybkie uwidocznienie dodatniego odczynu aglutynacji. Rozpuszczalne swoiste antygeny polisacharydowe gromadz¹ siê w p³ynie mózgowo-rdzeniowym, surowicy lub moczu w nastêpstwie zaka enia bakteriami H. influenzae typu b, S. pneumoniae, N. meningitidis grup A, B, C, Y lub W135 oraz Escherichia coli K1; gromadz¹ siê równie w p³ynie mózgowo-rdzeniowym i/lub surowicy w wyniku zaka enia bakteriami Streptococcus grupy B. Wykrycie wszystkich wymienionych wy ej antygenów umo liwia zestaw testu kombinowanego w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych Directigen Meningitis Combo Test. ODCZYNNIKI Zestaw testu kombinowanego w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych Directigen: Odczynnik 1 (1,0 ml) Anty-H. influenzae typu b, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych poliklonalnymi przeciwcia³ami królika, Odczynnik 2 (1,0 ml) Anty-S. pneumoniae, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych poliklonalnymi przeciwcia³ami królika, Odczynnik 3 (1,0 ml) Anty-Streptococcus grupy B, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych poliklonalnymi przeciwcia³ami królika, Odczynnik 4 (1,0 ml) Anty-N. meningitidis grup C i W135, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych poliklonalnymi przeciwcia³ami królika, Odczynnik 5 (1,0 ml) Anty-N. meningitidis grup A i Y, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych poliklonalnymi przeciwcia³ami królika, Odczynnik 6 (1,0 ml) Anty-N. meningitidis grupy B / E. coli K1, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych monoklonalnymi przeciwcia³ami myszy, Odczynnik A (0,5 ml) Kontrolny odczynnik lateksowy, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych immunoglobulinami królika, Odczynnik B (0,5 ml) Kontrolny odczynnik lateksowy, zawiesina cz¹stek lateksowych pokrytych immunoglobulinami myszy, Ka dy z wymienionych wy ej odczynników zawiera 0,2% azydku sodowego (substancja konserwuj¹ca),
Kontrola (9,0 ml) Kontrola dodatnia z antygenem poliwalentnym, antygeny H. influenzae typu b, S. pneumoniae, Streptococcus grupy B, N. meningitidis grup A, B, C, Y oraz W135, Kontrola - (9,0 ml) Kontrola antygenowa ujemna, roztwór soli buforowany glicyn¹, Ka dy z wymienionych wy ej odczynników zawiera 0,2% azydku sodowego (substancja konserwuj¹ca), Bufor próbki (8,0 ml) Roztwór do buforowania próbki, zawiera EDTA. Œrodki ostro noœci: Do u ytku diagnostycznego in vitro. Uwaga: W próbkach klinicznych mog¹ byæ obecne mikroorganizmy chorobotwórcze, w tym wirusy zapalenia w¹troby i wirus HIV. Podczas pracy z wszelkimi materia³ami ska onymi krwi¹ i innymi p³ynami ustrojowymi nale y stosowaæ Standardowe œrodki ostro noœci 18-21 oraz przestrzegaæ wytycznych obowi¹zuj¹cych w danej placówce. Pojemniki na próbki oraz inne ska one wyposa enie i materia³y nale y przed wyrzuceniem poddaæ sterylizacji w autoklawie. Odczynniki: Nie u ywaæ po up³ywie daty wa noœci. Po wyjêciu odczynników z lodówki ogrzaæ je przed u yciem do temperatury pokojowej (15 30 C). Aby umo liwiæ w³aœciwe wkraplanie odczynnika, buteleczkê z dozownikiem nale y trzymaæ pionowo, wkraplaj¹c odczynnik pojedynczymi, swobodnie wyp³ywaj¹cymi kroplami. Uwaga: Odczynniki zawieraj¹ azydek sodowy, zwi¹zek wykazuj¹cy siln¹ toksycznoœæ w razie inhalacji, kontaktu ze skór¹ lub po³kniêcia. W zetkniêciu z kwasem uwalnia on silnie toksyczny gaz. W razie kontaktu ze skór¹ nale y zmyæ odczynnik du ¹ iloœci¹ wody. Azydek sodowy mo e reagowaæ z rurami kanalizacyjnymi wykonanymi z o³owiu lub miedzi, tworz¹c silnie wybuchowe azydki tych metali. Usuwaj¹c odczynnik, nale y sp³ukiwaæ go du ¹ objêtoœci¹ wody, aby zapobiec gromadzeniu siê azydku. Antygeny kontrolne: Nie u ywaæ zestawu, jeœli kontrola i kontrola - nie daj¹ w³aœciwych wyników. Karty testowe: Aby reakcje mia³y prawid³owy przebieg, karty powinny byæ p³askie. W razie koniecznoœci nale y wyprostowaæ kartê, odginaj¹c j¹ w kierunku przeciwnym do zagiêcia. Nale y zachowaæ ostro noœæ, aby nie pozostawiæ odcisków palców na obszarach testowania, gdy mo e to skutkowaæ powstawaniem t³ustych œladów i powodowaæ nieprawid³owe wyniki testu. Ka dej karty u yæ tylko raz, a nastêpnie wyrzuciæ. Przechowywaæ karty w oryginalnym opakowaniu, w suchym miejscu, w temperaturze pokojowej. Rozprowadzaj¹c próbki w obrêbie obszarów testowania, unikaæ zarysowania powierzchni karty plastikowym mieszad³em. Jeœli próbka nie rozprowadza siê a do zewnêtrznego obwodu obszaru testowego, nale y u yæ innego obszaru testuj¹cego na karcie. P³ytka testowa (szklana): Korzystaj¹c z p³ytki szklanej, nale y j¹ zdezynfekowaæ po ka dym u yciu i umyæ przed ponownym u yciem. Zaleca siê u ywanie fenolowego œrodka dezynfekuj¹cego. Przed ponownym u yciem upewniæ siê, e wszystkie œlady detergentu i/lub œrodka dezynfekuj¹cego zosta³y dok³adnie sp³ukane. Wirowanie: Zalecana prêdkoœæ wirowania mechanicznego wynosi 100 ±2 obroty na minutê, jednak prêdkoœæ od 95 do 110 nie wp³ywa znacz¹co na otrzymywane wyniki. Wirówka powinna zakreœlaæ w p³aszczyÿnie poziomej kr¹g o œrednicy oko³o 2 cm. Podczas wirowania nale y u ywaæ zwil onej pokrywy nawil aj¹cej, aby zapobiec wysychaniu badanych próbek. Przechowywanie odczynników: Po odebraniu opakowania wyj¹æ pud³o z odczynnikami i przechowywaæ w lodówce, w temperaturze 2 8 C. NIE ZAMRA AÆ. Nieu ywane odczynniki powinno siê zakorkowaæ i wstawiæ z powrotem do lodówki, uwa aj¹c, by nie zamieniæ oznaczonych kolorami korków. POBIERANIE PRÓBEK I POSTÊPOWANIE Z NIMI Szczegó³owe informacje na temat pobierania próbek i postêpowania z nimi mo na znaleÿæ w stosownej literaturze. Pobrane próbki nale y poddaæ badaniu tak szybko, jak to mo liwe; jeœli jednak nie mo na ich zbadaæ natychmiast, powinno siê je przechowywaæ w temperaturze 2 8 C (do 48 h) lub w temperaturze -20 C. Przed zbadaniem lub przechowywaniem oddzieliæ surowicê od krwi pe³nej. WSTÊPNA OBRÓBKA PRÓBKI Najskuteczniejszym sposobem obróbki próbki jest zastosowanie probówek z powlekanego szk³a (borokrzemowego) w ³aŸni wodnej o temperaturze 100 C (temperatura wrzenia). Chocia dopuszcza siê zastosowanie szklanych probówek ogrzewanych w cieplarce, mo na stwierdziæ znaczne niedok³adnoœci pod wzglêdem w³aœciwego ogrzania próbek w wyniku ró nic rozmiarów probówek i objêtoœci próbek. PROCEDURY Obszary testowe, odczynniki, badane próbki i sk³adniki testu w trakcie u ycia powinny byæ ogrzane do temperatury pokojowej (15 30 C). Materia³y dostarczone: Wszystkie materia³y wymienione w rozdziale Odczynniki, stanowisko robocze, jednorazowe karty testowe oraz akcesoria. Materia³y wymagane, ale niedostarczone: P³ytka (szklana) do testu Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowordzeniowych, wirówka, pokrywa nawil aj¹ca, mikropipeta (objêtoœæ podawania 50 µl) oraz koñcówki do pipety (patrz Asortyment ). Konieczne jest równie wyposa enie i sprzêt laboratoryjny, u ywany do przygotowywania, przechowywania i obróbki próbek p³ynu mózgowo-rdzeniowego, surowicy i moczu. Przygotowywanie próbki (p³yn mózgowo-rdzeniowy): 1. Ogrzewaæ próbki przez 3 min w temperaturze 100 C (na przyk³ad w ³aŸni wodnej lub cieplarce), a nastêpnie przed u yciem pozostawiæ do ostygniêcia do temperatury pokojowej. W celu uzyskania optymalnej czu³oœci testu próby w kierunku obecnoœci N. meningitidis grupy B oraz E. coli K1 powinno siê przeprowadzaæ na nieogrzanych próbkach (patrz Ograniczenia procedury ). 2. Próbki p³ynu mózgowo-rdzeniowego z widocznym zmêtnieniem nale y przed zbadaniem odwirowywaæ przez 10 min przy przyspieszeniu 1400 x g. Jako badan¹ próbkê wykorzystuje siê p³yn z warstwy powierzchniowej po wirowaniu. 3. Próbki badaæ zgodnie z opisem podanym w rozdziale Procedura testowa. Przygotowywanie próbki (surowica): 1. Rozcieñczyæ próbki surowicy o objêtoœci co najmniej 0,6 ml buforem Directigen w stosunku 1:1 i wymieszaæ. 2. Ogrzewaæ próbki przez 5 min w temperaturze 100 C (na przyk³ad w ³aŸni wodnej lub cieplarce), a nastêpnie przed u yciem pozostawiæ do ostygniêcia do temperatury pokojowej. 3. Za pomoc¹ drewnianej pa³eczki-aplikatora rozbiæ utworzony bia³kowy skrzep i energicznie wymieszaæ na mieszadle wibracyjnym (przez oko³o 5 sec). 2
4. Wirowaæ z przyspieszeniem co najmniej 1400 x g przez 15 min. 5. Poddaæ badaniu p³yn z warstwy powierzchniowej po wirowaniu zgodnie z opisem zawartym w rozdziale Procedura testowa. Przygotowywanie próbki (niezagêszczony mocz): 1. Rozcieñczyæ próbki moczu o objêtoœci co najmniej 0,4 ml buforem Directigen w stosunku 1:1 i wymieszaæ. 2. Ogrzewaæ próbki przez 5 min w temperaturze 100 C (na przyk³ad w ³aŸni wodnej lub cieplarce), a nastêpnie przed u yciem pozostawiæ do ostygniêcia do temperatury pokojowej. 3. Wirowaæ z przyspieszeniem co najmniej 1400 x g przez 10 min. 4. Poddaæ badaniu p³yn z warstwy powierzchniowej po wirowaniu zgodnie z opisem zawartym w rozdziale Procedura testowa. Przygotowywanie próbki (zagêszczony mocz): 1. Mêtne lub zawieraj¹ce cz¹stki sta³e próbki moczu powinno siê przed zagêszczeniem odwirowywaæ z przyspieszeniem 1400 x g przez 10 min. 2. Próbki moczu mo na zagêszczaæ 25-krotnie za pomoc¹ urz¹dzenia zagêszczaj¹cego Minicon B-15 (Amicon Corporation, Danvers, Massachusetts). 3. Rozcieñczyæ próbki koncentratu moczu o objêtoœci co najmniej 200 µl buforem Directigen w stosunku 1:1 i wymieszaæ. 4. Ogrzewaæ próbki przez 5 min w temperaturze 100 C (na przyk³ad w ³aŸni wodnej lub cieplarce), a nastêpnie przed u yciem pozostawiæ do ostygniêcia do temperatury pokojowej. 5. Wirowaæ z przyspieszeniem co najmniej 1400 x g przez 10 min. 6. Zbadaæ p³yn z warstwy powierzchniowej zgodnie z opisem zawartym w rozdziale Procedura testowa. Przygotowanie do potwierdzenia gatunku kolonii z posiewu: 1. Na pod³o u agarowym odnaleÿæ podejrzane kolonie bakteryjne z posiewu 18 24 h, spe³niaj¹ce kryteria oceny morfologii i wyników barwienia metod¹ Grama jako drobnoustroje odpowiednie do badania za pomoc¹ odczynników lateksowych testu Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Uwaga: Przed badaniem nale y przeprowadziæ barwienie metod¹ Grama w celu upewnienia siê, e dane drobnoustroje s¹ odpowiednie do badania za pomoc¹ odczynników lateksowych Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. 2. Pobraæ pipet¹ 0,5 ml (oko³o 10 kropli) odczynnika kontroli - do ma³ej probówki szklanej (10 x 75 mm lub o odpowiadaj¹cych jej parametrach). 3. Pobraæ ja³ow¹ ez¹ kilka (2 3) oddzielnych kolonii o podobnej morfologii z p³ytki oryginalnej lub z hodowli pochodnej i sporz¹dziæ we wspomnianej probówce zawiesinê zgodnie ze standardem mêtnoœci McFarlanda #1. Uwaga: Zbyt gêsty posiew stanie siê Ÿród³em nadmiernie gêstej zawiesiny, która mo e spowodowaæ mylne wyniki. 4. Ogrzewaæ zawiesinê przez 3 min w temperaturze 100 C (na przyk³ad w ³aŸni wodnej w temperaturze wrzenia lub cieplarce) a nastêpnie przed u yciem pozostawiæ do ostygniêcia temperatury pokojowej. 5. Wirowaæ z przyspieszeniem co najmniej 1400 x g przez 10 min. 6. Zbadaæ p³yn z warstwy powierzchniowej zgodnie z opisem zawartym w rozdziale Procedura testowa. Uwaga: Jeœli stwierdza siê nietypowe wzorce aglutynacji, nale y postêpowaæ zgodnie z instrukcjami zawartymi w rozdziale Ograniczenia procedury. Kontrola jakoœci przez u ytkownika: Podczas badania ka dej serii próbek nale y uwzglêdniæ badanie przy pomocy kontroli i -, zgodnie z opisem w punkcie 1 rozdzia³u Procedura testowa. Musz¹ byæ spe³nione wymagania dotycz¹ce kontroli jakoœci, okreœlone w odpowiednich przepisach lokalnych i/lub krajowych albo warunkach akredytacji; konieczne jest ponadto przestrzeganie standardowych wewnêtrznych procedur kontroli jakoœci danego laboratorium. Zaleca siê skorzystanie z odpowiednich wytycznych CLSI (dawniej NCCLS) lub przepisów CLIA w celu ustalenia w³aœciwych zasad kontroli jakoœci. Procedura testowa (badanie p³ynu mózgowo-rdzeniowego, surowicy, moczu, zagêszczonego moczu oraz potwierdzanie gatunku kolonii bakteryjnej): Wyj¹æ odczynniki z lodówki i umieœciæ je wraz z kart¹ (lub szklan¹ p³ytk¹ do testów) w przeznaczonych do tego celu wg³êbieniach tacy tworz¹cej stanowisko pracy. U ywaæ wy³¹cznie kart testowych lub p³ytek szklanych zalecanych do stosowania ³¹cznie z niniejszym zestawem. Przed u yciem szklanej p³ytki oczyœciæ j¹ za pomoc¹ tkaniny niepozostawiaj¹cej w³ókien. Zapoznaæ siê z diagramem przedstawiaj¹cym wykonanie procedury, rozk³adana strona 9 1. Wkropliæ po jednej kropli Kontroli do kolistych pól o numerach od 1 do 6 w rzêdzie oznaczonym. Wkropliæ po jednej kropli Kontroli - do kolistych pól o numerach od 1 do 6 w rzêdzie oznaczonym -. 2. Wkropliæ za pomoc¹ mikropipety po 50 µl badanej próbki do kolistych pól o numerach od 1 do 6, rz¹d oznaczony liter¹ S (Sample, próbka) oraz do pól oznaczonych literami A i B. Rzêdy oznaczone symbolami (dodatni) i - (ujemny) przeznaczone s¹ dla kontroli. Dalsze badanie próbek mo na przeprowadzaæ, wykorzystuj¹c rzêdy:, - oraz S nowych (lub oczyszczonych) kart testowych (p³ytek). 3. Trzymaj¹c buteleczkê z dozownikiem za korek, wstrz¹sn¹æ energicznie (nie odwracaj¹c) w celu dok³adnego wymieszania ka dego z odczynników 1 6 oraz odczynników A i B. Przed odkorkowaniem ka dej z buteleczek postukaæ delikatnie jej nasad¹ o blat laboratoryjny, aby upewniæ siê, e w koñcówce buteleczki nie pozosta³a kropla odczynnika lateksowego. 4. Wkropliæ jedn¹ kroplê odczynnika A (kontrolna zawiesina lateksowa) do okr¹g³ego pola A. Powtórzyæ procedurê, wkraplaj¹c jedn¹ kroplê odczynnika B (kontrolna zawiesina lateksowa) do okr¹g³ego pola B. 5. Wkropliæ po jednej kropli lateksowej zawiesiny z oznaczeniem odczynnik 1 do okr¹g³ych pól w kolumnie 1, w rzêdach: (dodatni), - (ujemny) i S (Sample, próbka). Powtórzyæ procedurê z pozosta³ymi zawiesinami lateksowymi (odczynniki 2 6) w rzêdach:, - i S, w kolumnach od 2 do 6. 6. Wymieszaæ próbki i odczynniki lateksowe w ka dym okr¹g³ym polu za pomoc¹ plastikowego mieszad³a, u ywaj¹c naprzemiennie jednej koñcówki, a nastêpnie w s¹siednim polu koñcówki przeciwnej. Wyrzuciæ mieszad³o. 3
7. W³o yæ kartê lub szklan¹ p³ytkê do mechanicznej wirówki i obracaæ z prêdkoœci¹ wynosz¹c¹ 100 ± 2 obroty na minutê przez 10 min. W celu zapobie enia parowaniu p³ynu nale y u yæ wilgotnej pokrywy nawil aj¹cej. 8. Bezpoœrednio po up³ywie 10 min odczytaæ wyniki testu, oceniaj¹c je makroskopowo w œwietle silnej arówki. Uwaga: Podczas badania próbki (p³yn mózgowo-rdzeniowy, surowica, mocz, zagêszczony mocz lub potwierdzanie wyniku posiewu) z u yciem jednego z odczynników 1 5 nale y u yæ odczynnika A. Podczas badania próbki z u yciem odczynnika 6 nale y u yæ odczynnika B. Postêpowaæ zgodnie z opisan¹ wy ej procedur¹. INTERPRETACJA WYNIKÓW TESTU W pierwszej kolejnoœci odnotowaæ wyniki testu z kontrolami i -. Test z u yciem kontroli w ci¹gu 10 min powinien wykazaæ siln¹ aglutynacjê w polach w rzêdzie z symbolem. Test z u yciem kontroli - powinien wykazaæ brak aglutynacji w polach w rzêdzie z symbolem -. Obecnoœæ aglutynacji w którymkolwiek z okr¹g³ych pól zawieraj¹cych kontrolê - oznacza reakcjê niemo liw¹ do interpretacji. Odnotowaæ wyniki badania próbki: Wynik testu dodatni Powinien wykazaæ aglutynacjê. Aglutynacja jakiegokolwiek stopnia w jednym z odczynników lateksowych wskazuje na obecnoœæ odpowiadaj¹cego mu antygenu. Aglutynacja obecna w dwóch lub wiêkszej liczbie odczynników lateksowych albo w odpowiadaj¹cym im odczynniku A (odczynniki 1 5) b¹dÿ w odczynniku B (odczynnik 6) oznacza reakcjê niemo liw¹ do interpretacji. Wynik testu ujemny Powinien wykazaæ brak aglutynacji. OGRANICZENIA PROCEDURY Omawiane testy aglutynacyjne nie zosta³y opracowane jako substytut badania posiewu. Potwierdzenie rozpoznania bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest mo liwe wy³¹cznie w drodze odpowiednich procedur posiewu. Próbki zawieraj¹ce bardzo niskie stê enia antygenu, na przyk³ad we wczesnym etapie infekcji, mog¹ dawaæ wyniki fa³szywie ujemne. Ponadto próbki z nadzwyczaj wysokimi stê eniami antygenu mog¹ ujawniaæ efekt prozony (hamowania reakcji wskutek nadmiaru antygenu), daj¹c nieprawid³owe wyniki ujemne. Chocia zjawisko prozony nie by³o dot¹d przedmiotem obszernych badañ, wiadomo, e obserwowano je w próbkach, do których wprowadzano antygen o wysokim stê eniu, nie zaœ w próbkach pochodzenia klinicznego. Omawiany odczyn s³u y do jakoœciowego wykrywania antygenów H. influenzae typu b, S. pneumoniae, N. meningitidis grup A, B, C, Y lub W135 oraz E. coli K1 w p³ynie mózgowo-rdzeniowym, surowicy lub moczu; a tak e do wykrywania antygenów Streptococcus grupy B w p³ynie mózgowo-rdzeniowym i surowicy. Ponadto zestaw testowy mo e byæ równie wykorzystywany do badania kolonii podejrzanych o obecnoœæ bakterii: H. influenzae typu b, S. pneumoniae, Streptococcus grupy B oraz N. meningitidis grup A, B C, Y lub W135. Nie oceniano skutecznoœci dzia³ania testu w badaniu innych typów próbek. Test kombinowany w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych Directigen Meningitis Combo Test nie mo e byæ wykorzystywany ³¹cznie z pod³o ami do posiewów wzbogaconymi krwi¹. Dodatni lub ujemny wynik testu na obecnoœæ paciorkowców grupy B wskazuje tylko na obecnoœæ lub nieobecnoœæ antygenu paciorkowcowego grupy B, nie zaœ na obecnoœæ lub nieobecnoœæ schorzenia wywo³ywanego przez paciorkowce grupy B. Niniejszego produktu nie nale y u ywaæ jako substytutu posiewu bakteryjnego w rozpoznawaniu posocznicy i/lub zapalenia opon, wywo³ywanych przez paciorkowce grupy B. Wynik dodatni lub ujemny jest orientacyjnym testem na obecnoœæ antygenu paciorkowcowego grupy B. Wynik ten musi byæ potwierdzony badaniem posiewu. Jedynymi próbkami pochodzenia niemowlêcego, polecanymi do bezpoœredniego wykrywania jakoœciowego antygenu paciorkowcowego grupy B, s¹: surowica i p³yn mózgowo-rdzeniowy. W chwili obecnej nie mo na polecaæ badania próbek moczu niemowl¹t celem bezpoœredniego wykrywania jakoœciowego antygenu paciorkowcowego grupy B; aktualnie brak dostatecznych danych potwierdzaj¹cych skutecznoœæ u ycia niniejszych testów w badaniu moczu jako rzetelnego czynnika predykcyjnego wystêpowania schorzeñ powodowanych przez paciorkowce grupy B. Szczepy dwoinek zapalenia p³uc oraz Haemophilus influenzae typu b, nieposiadaj¹ce antygenu otoczki, mog¹ nie byæ wykrywane za pomoc¹ technik immunologicznych. Znany jest fakt wystêpowania krzy owej reakcji odczynnika z przeciwcia³ami przeciwko H. influenzae w obecnoœci Escherichia coli K100. Odczynnik zawieraj¹cy przeciwcia³a przeciwko N. meningitidis grup C i W135 daje krzy ow¹ reakcjê w obecnoœci Escherichia coli K92. Wystêpowanie pozosta³ych reakcji krzy owych, wyników niemo liwych do interpretacji oraz wyników fa³szywie dodatnich mo na zredukowaæ lub wyeliminowaæ przez odpowiednie przygotowywanie próbki (patrz rozdzia³y Wstêpna obróbka próbki oraz Procedury Przygotowywanie próbki ). Badania prowadzone z u yciem próbek p³ynu mózgowo-rdzeniowego zaszczepionych antygenem N. meningitidis grupy B oraz E. coli K1 sugeruj¹, e ogrzanie próbki mo e skutkowaæ pewnym zmniejszeniem czu³oœci testu w porównaniu z próbkami nieogrzanymi. Próbki surowicy i moczu niepoddawane obróbce, badane z u yciem odczynników lateksowych, mog¹ dawaæ wyniki niemo liwe do interpretacji i dlatego nale y z nimi postêpowaæ zgodnie z opisem w rozdziale Procedury Przygotowywanie próbki. Próbki p³ynu mózgowo-rdzeniowego z widocznym zmêtnieniem nale y po ogrzaniu lub przed zbadaniem odwirowywaæ przez 10 min z przyspieszeniem wynosz¹cym 1400 x g. Jako badan¹ próbkê wykorzystuje siê p³yn z warstwy powierzchniowej po wirowaniu. Próbki moczu, które mimo obróbki zgodnej z opisem przedstawionym w rozdziale Procedury Przygotowywanie próbki daj¹ wynik niemo liwy do interpretacji lub domniemany wynik fa³szywie dodatni, mo na przefiltrowaæ przez filtr MILLIPORE Millex-HA 0,45 µm (#SLHA-0250S), a nastêpnie zbadaæ ponownie przy u yciu lateksowych odczynników testowych i odpowiadaj¹cych im lateksowych odczynników kontrolnych. Próbki kolonii bakteryjnych, badane w celu potwierdzenia ich gatunku, wykazuj¹ce reakcje aglutynacji niemo liwe do interpretacji lub nietypowe, mog¹ wymagaæ rozcieñczenia p³ynu z warstwy powierzchniowej w stosunku 1:10 odczynnikem kontroli -. Nale y do³o yæ starañ, by unikn¹æ tworzenia siê zawiesin bakterii o mêtnoœci wy szej ni #1 standardu McFarlanda. Lateksowe testy aglutynacyjne próbek moczu odznaczaj¹ siê potencjaln¹ u ytecznoœci¹ w dostarczaniu dowodów obecnoœci patogenów u niemowl¹t, u których stwierdza siê gor¹czkê bez adnych objawów lokalizuj¹cych miejsce infekcji 22. Jednak e wydalanie wraz z moczem antygenu mo e u niemowl¹t utrzymywaæ siê przez okres 3 14 dni, a nawet do 30 dni po podaniu szczepionki przeciwko Haemophilus influenzae typu b (Hib). Czêstoœæ wystêpowania antygenurii oraz czas jej trwania zale ¹ od danego pacjenta i rodzaju podanej szczepionki. W przypadku szczepionych niemowl¹t ustalenie kalendarza szczepieñ danego pacjenta jest istotne dla poprawnej interpretacji dodatnich wyników obecnoœci antygenu Hib w moczu 22-24. Niektóre szczepy z grupy paciorkowców zieleni¹cych (tj. S. mitis, S. sanguis II, S. salivarius) 25 dawa³y krzy owe reakcje z lateksowym odczynnikiem Directigen zawieraj¹cym przeciwcia³a przeciwko S. pneumoniae. Ró nicowanie obecnoœci S. pneumoniae oraz paciorkowców zieleni¹cych mo e wymagaæ przeprowadzenia dodatkowych testów. 4
Przed procedur¹ potwierdzania gatunku kolonii bakteryjnej nale y przeprowadziæ barwienie metod¹ Grama. Niektóre izolowane szczepy bakteryjne, pochodz¹ce z hodowli na pod³o ach wzbogaconych krwi¹, o morfologii podobnej do podejrzewanej kolonii, lecz ró ni¹ce siê wynikami barwienia metod¹ Grama (tj. beta-hemolizuj¹cy, niepatogenny gatunek Neisseria), mog¹ ujawniaæ nieswoiste odczyny aglutynacji i/lub reakcje fa³szywie dodatnie podczas badania z u yciem lateksowego odczynnika z przeciwcia³ami przeciwko paciorkowcom grupy B. SPODZIEWANE WARTOŒCI Wed³ug doniesieñ Haemophilus influenzae typu b, Neisseria meningitidis oraz Streptococcus pneumoniae stanowi¹ trzy czynniki przyczynowe odpowiedzialne za oko³o 84% przypadków bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych 3. Bakterie Streptococcus grupy B oraz Escherichia coli K1 u noworodków s¹ g³ównymi patogenami bakteryjnymi 4-7. Szczepy paciorkowców grupy B oraz E. coli K1 czêsto kolonizuj¹ pochwê i/lub odbyt i mog¹ wi¹zaæ siê z przypadkami posocznicy matek i noworodków, zapaleñ p³uc i opon mózgowo-rdzeniowych 8. CHARAKTERYSTYKA OZNACZENIA Czu³oœæ: W trakcie serii retrospektywnych badañ klinicznych za pomoc¹ lateksowych odczynników zestawu Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych testowano próbki p³ynu mózgowo-rdzeniowego (ogrzewane i nieogrzewane), surowicy i moczu. Badane próbki pochodzi³y od pacjentów, u których na podstawie posiewów, immunoelektroforezy przeciwpr¹dowej lub dostêpnych w sprzeda y odczynników lateksowych potwierdzono obecnoœæ zaka enia bakteriami: Haemophilus influenzae typu b, Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis grup A, B, C, W135 lub paciorkowcami grupy B. Wyniki testów lateksowych równie porównywano z immunoelektroforez¹ przeciwpr¹dow¹, lecz nie wszystkie próbki badano t¹ metod¹ (tabela 1, patrz str. 7). Lateksowe odczynniki zestawu Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych okaza³y siê jednakowo lub bardziej czu³e w porównaniu z immunoelektroforez¹ przeciwpr¹dow¹ w wykrywaniu antygenu w p³ynie mózgowo-rdzeniowym, surowicy i moczu. Czu³oœæ testu w odniesieniu do E. coli K1 okreœlano, zaszczepiaj¹c próbki p³ynów ustrojowych ca³ymi komórkami bakteryjnymi E. coli K1 i porównuj¹c wyniki z czu³oœci¹ dostêpnego w sprzeda y lateksowego odczynnika aglutynacyjnego. Odczynnik lateksowy Directigen z przeciwcia³ami przeciwko N. meningitidis grupy B by³ w stanie wykryæ obecnoœæ E. coli K1 w p³ynie mózgowo-rdzeniowym (4/4), surowicy (4/4), moczu (3/4) i zagêszczonym moczu (4/4). Koñcowe rezultaty badania czu³oœci by³y jednakowe lub wy sze w porównaniu z podobnym odczynnikiem lateksowym, dostêpnym w sprzeda y 15. Ka dy odczynnik lateksowy Directigen porównywano równie z immunoelektroforez¹ przeciwpr¹dow¹ pod wzglêdem zdolnoœci wykrywania czêœciowo oczyszczonego antygenu, wprowadzonego do próbki p³ynu mózgowo-rdzeniowego, surowicy, moczu i zagêszczonego moczu. Podczas immunoelektroforezy przeciwpr¹dowej u ywano dostêpnej w sprzeda y surowicy odpornoœciowej swoistej dla ka dego antygenu. Odczynniki lateksowe Directigen wykaza³y wy sz¹ czu³oœæ ni immunoelektroforeza przeciwpr¹dowa 15. Swoistoœæ: Swoistoœæ odczynników zestawu Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych okreœlano na podstawie retrospektywnego i prospektywnego badania próbek p³ynu mózgowo-rdzeniowego, surowicy, moczu i zagêszczonego moczu w ramach wielu badañ klinicznych (tabela 2, patrz str. 8). Badano próbki zarówno z ujemnym wynikiem posiewu, jak i z dodatnim wynikiem wzrostu bez klasyfikacji. Dane wskazuj¹ na swoistoœæ mieszcz¹c¹ siê w przedziale 97 100%, w zale noœci od rodzaju odczynnika lateksowego i badanej próbki. Potwierdzanie gatunku kolonii bakteryjnej: Odczynniki lateksowe badano z wykorzystaniem zawiesin sporz¹dzonych na bazie wyizolowanych kolonii, spe³niaj¹cych kryteria morfologiczne dla danych mikroorganizmów. Charakterystykê dzia³ania zamieszczono w tabeli 3 (patrz str. 8). ASORTYMENT Nr kat. Opis 252360 Directigen Meningitis Combo Test (30 zestawów testowych do badania, 60 kontroli) 255460 Directigen Group B Strep Test (30 zestawów testowych do badania, 60 kontroli). 252260 Directigen H. influenzae type b Test (30 zestawów testowych do badania, 60 kontroli). 255560 Directigen N. meningitidis group B / E. coli K1 Test (30 zestawów testowych do badania, 60 kontroli). 250160 Directigen N. meningitidis groups A, C, Y and W135 Test (30 zestawów testowych do badania, 60 kontroli). 251960 Directigen S. pneumoniae Test (30 zestawów testowych do badania, 60 kontroli). 256391 Directigen Specimen Buffer, 8 ml. 252350 Directigen Meningitis Negative Control Reagent, 9 ml, pude³ko zawieraj¹ce 4 sztuki. 278051 Macro-Vue Card Test Rotator (z pokryw¹ nawil aj¹c¹), 100 ± 2 rpm, automatyczny licznik czasu, napêd cierny, model 51-II (110 V). 250780 Directigen Meningitis, generic, 12 okr¹g³ych pól testowych, pude³ko zawieraj¹ce 30 sztuk. PIŒMIENNICTWO 1. Rothrock, S.G., S.M. Green, J. Wren, D. Letai, L. Daniel-Underwood, E. Pillar: Pediatric bacterial meningitis: is prior antibiotic therapy associated with unaltered clinical presentation?, Annals Emerg. Med. 21:146-152, 1992. 2. Fasola, E. and P. Ferrieri: Laboratory diagnostic methods for central nervous system infections, Neuro. Clinics N. Amer. 3:279-290, 1992. 3. Morbidity and Mortality Weekly Report (CDC), Surveillance summary: bacterial meningitis and meningococcemia, United States, 28:277-279, 1978. 4. Finegold, S.M. and Martin, W.J.: Bailey and Scott s Diagnostic Microbiology, Sixth Ed., C.V. Mosby Co., 1982. 5. Baker, C.J.: Summary of the workshop on perinatal infections due to group B Streptococcus, NIH News, J. Infec. Dis., 136:137-152, 1977. 6. Mulder, C.J.J., Van Alphen, L. and Zanen, H.C.: Neonatal meningitis caused by Escherichia coli in the Netherlands, J. Infect. Dis., 150:935, 1984. 7. Sarff, L.D., McCracken, G.H., Jr., Schiffer, M.S., Glocle, M.P., Robbins, J.B. and Orskov, F.: Epidemiology of Escherichia coli K1 in healthy and diseased newborns, Lancet, 1:1099-1104, 1975. 8. Blaunstein, H., Tucker, E.B., and Gibson, B.C.: Identification and significance of Streptococcus agalactiae, Am. J. Clin. Path., 51:207-213, 1969. 5
9. Kasper, D.L., Winkelhake, J.L., Zollinger, W.D., Brandt, B.L. and Artenstein, M.S.: Immunochemical similarity between polysaccharide antigens of Escherichia coli: 07:K1 (L): NM and group B Neisseria meningitidis, J. Immunol., 110:262-268, 1973. 10. Lifely, M.R., Gilbert, A.S. and Moreno, C.: Sialic Acid polysaccharide antigens of Neisseria meningitidis and Escherichia coli: esterification between adjacent residues, Carbohydr. Res., 94:193-203, 1981. 11. Edwards, E.A.: Immunologic investigations of meningococcal disease, group-specific Neisseria meningitidis antigens present in the serum of patients with fulminant meningococcemia, J. Immunol. 106:314-317, 1971. 12. Whittle, H.C., Egler, J.J., Tugwell, P. and Greenwood, B.M.: Rapid bacteriological diagnosis of pyogenic meningitis by latex agglutination, Lancet, 2:619-621, 1974. 13. Ingram, D.L., Anderson, P. and Smith, D.H.: Countercurrent Immunoelectrophoresis in the diagnosis of disease caused by Haemophilus influenzae type b, J. Ped., 81:1156-1159, 1972. 14. Newman, R.B., Stevens, R.W. and Gaafar, H.H.: Latex agglutination test for the diagnosis of Haemophilus influenzae meningitis, J. Lab. Clin. Med., 76:107-113, 1970. 15. Data on file at BD Diagnostic Systems. 16. Tilton, R.C., Dias, F. and Ryan, R.W.: Comparative evaluation of three commercial products and counterimmunoel ectrophoresis for the detection of antigens in cerebrospinal fluid, J. Clin. Microbiol., 20:231-234, 1984. 17. Rench, M.A., Metzger, T.G. and Baker, C.J.: Detection of group B streptococcal antigen in body fluids by a latex-coupled monoclonal antibody assay, J. Clin. Microbiol., 20:852-854, 1984. 18. Clinical and Laboratory Standards Institute. 2005. Approved Guideline M29-A3. Protection of laboratory workers from occupationally acquired infections, 3rd ed. CLSI, Wayne, Pa. 19. Garner, J.S. 1996. Hospital Infection Control Practices Advisory Committee, U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention. Guideline for isolation precautions in hospitals. Infect. Control Hospital Epidemiol. 17:53-80. 20. U.S. Department of Health and Human Services. 1999. Biosafety in microbiological and biomedical laboratories, HHS Publication (CDC), 4th ed. U.S. Government Printing Office, Washington, D.C. 21. Directive 2000/54/EC of the European Parliament and of the Council of 18 September 2000 on the protection of workers from risks related to exposure to biological agents at work (seventh individual directive within the meaning of Article 16(1) of Directive 89/391/EEC). Official Journal L262, 17/10/2000, p. 0021-0045. 22. Jones, R.G., Bass, J.W., Weisse, M.E., and Vincent, J.M. Antigenuria after immunization with Haemophilus influenzae oligosaccharide CRM197 conjugate (HbOC) vaccine. Pediatr. Inf. Dis. J. 1991; 10:557-559. 23. Goepp, J.G., Hohenboken, M., Almeido-Hill, J., and Santocham, M. Persistent urinary antigen excretion to infants vaccinated with Haemophilus influenzae type b capsular polysaccharide conjugated with outer membrane protein from Neisseria meningitidis. Pediatr. Inf. Dis. J. 1992; 11:2-5. 24. Rothstein, E.P., Madore, D.V., et. al. Comparison of antigenuria after immunization with three Haemophilus influenzae type b conjugate vaccines. Pediatr. Inf. Dis. J. 1991; 10:311-314. 25. Holmberg, H., Danielsson, D., Hardie, J., Krook, A., Whiley, R.: Cross-reactions between α-streptococci and omniserum, a polyvalent pneumococcal serum, demonstrated by direct immunofluorescence, immunoelectroosmophoresis, and latex agglutination, J. Clin. Microbiol., 21:745-748, 1985. 6
Tabela 1 Porównanie testu Directigen oraz immunoelektroforezy przeciwpr¹dowej (CIE) na podstawie badania dostarczonych próbek Próbka Obecny antygen Metody Liczba wyników dodatnich Liczba wyników ujemnych H. influenzae typu b Directigen 83 14 CIE 66 31 S. pneumoniae Directigen 36 9 CIE 33 12 Streptococcus grupy B Directigen 18 6 P³yn CIE 2 4 mózgowo- N. meningitidis grupy A Directigen 22 3 rdzeniowy CIE Nie badano Nie badano N. meningitidis grupy B Directigen 11 16 CIE 7 20 N. meningitidis grupy C lub W135 Directigen 8 0 CIE 2 4 H. influenzae typu b Directigen 7 2 CIE 5 4 Surowica S. pneumoniae Directigen 17 5 CIE 17 5 N. meningitidis grupy A, B, C Directigen 12 9 lub W135 CIE 7 13 H. influenzae typu b Directigen 12 4 CIE 2 14 S. pneumoniae Directigen 7 12 Mocz CIE 1 18 Streptococcus grupy B Directigen 41 16 CIE 2 3 N. meningitidis grupy A lub C Directigen 5 2 CIE 1 4 7
Tabela 2 Swoistoœæ na podstawie badania próbek pochodzenia klinicznego o ujemnych i dodatnich wynikach posiewu Próbka Odczynnik lateksowy Liczba badanych Liczba wyników Swoistoœæ % szczepów ujemnych H. influenzae typu b 146 146 100 P³yn S. pneumoniae 146 146 100 mózgowo- Streptococcus grupy B 127 127 100 rdzeniowy N. meningitidis grupy C / W135 236 232 98,3 N. meningitidis grupy A / Y 75 74 98,7 N. meningitidis grupy B / E. coli K1 148 148 100 H. influenzae typu b 124 124 100 S. pneumoniae 125 125 100 Surowica Streptococcus grupy B 64 64 100 N. meningitidis grupy C / W135 143 143 100 N. meningitidis grupy A / Y 36 35 97,2 N. meningitidis grupy B / E. coli K1 126 126 100 H. influenzae typu b 120 119 99 S. pneumoniae 120 119 99 Moez Streptococcus grupy B 82 81 98,7 N. meningitidis grupy C / W135 147 147 100 N. meningitidis grupy A / Y 51 50 98 N. meningitidis grupy B / E. coli K1 120 120 100 H. influenzae typu b 30 30 100 S. pneumoniae 30 29 97 Mocz Streptococcus grupy B 41 40 97,5 (zagêszczony) N. meningitidis grupy C / W135 53 52 98,1 N. meningitidis grupy A / Y 37 37 100 N. meningitidis grupy B / E. coli K1 30 30 100 Tabela 3 Charakterystyka skutecznoœci potwierdzania gatunku kolonii Test Directigen w kierunku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych w porównaniu z identyfikacj¹ biochemiczn¹ Podejrzewany mikroorganizm Liczba Wzglêdna czu³oœæ Wzglêdna swoistoœæ % wyników badanych (95% przedzia³ ufnoœci) (95% przedzia³ ufnoœci) niemo liwych szczepów do interpretacji H. influenzae typu b 112 100% (92 100) 98,5% (92 100) 2 3,6% S. pneumoniae 124 93% (84 98) 79,0% (66 88) 1 0% Streptococcus grupy B 129 100% (95 100) 90,5% (80 96) 1 0% Neisseria meningitidis grupy A / Y 106 100% (83 100) 100% (96 100) 2 10,4% Neisseria meningitidis grupy C / W135 94 96% (82 100) 98,5% (92 100) 2 11,7% Neisseria meningitidis grupy B 106 85% (55 98) 100% (96 100) 2 4,7% 1 Patrz rozdzia³ Ograniczenia procedury. 2 Wyniki po powtórzeniu testu z rozcieñczeniem w stosunku 1:10. 8
Diagram wykonania procedury Wykonywanie testu 1 Directigen MENI 2 Directigen MENIN - - S Becton, Dickinson and Company 3 4 Directigen MENINGITIS TEST - S Becton, Dickinson and Company 5 Directigen MENI 6 Directigen - - Directigen MENINGITIS TEST 7 Card Test Rotator S 9
10
Becton, Dickinson and Company 7 Loveton Circle Sparks, MD 21152 USA (800) 638-8663 BENEX Limited Bay K 1a/d, Shannon Industrial Estate Shannon, County Clare, Ireland Tel: 353-61-47-29-20 Fax: 353-61-47-25-46 MILLIPORE is a trademark of Millipore Corporation. BD, BD Logo, Directigen and Macro-Vue are trademarks of Becton, Dickinson and Company. 2008 BD.