Załącznik do Uchwały Nr XXVI/191/2008 Rady Miejskiej w Nowym Tomyślu z dnia 30 czerwca 2008r. OTWARTE DRZWI projekt realizowany przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Priorytet VII. Promocja Integracji Społecznej. Działanie 7.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji. Poddziałanie 7.1.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej. Termin realizacji: marzec 2008 r. grudzień 2008 r. Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu ul. Marszałka Piłsudskiego 8 64-300 Nowy Tomyśl tel/fax 0-61 4422587
I. CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU 1.1. Cel projektu Na przestrzeni kilkunastu lat w błyskawicznym tempie wzrastała liczba osób, która całkowicie została wyłączona z rynku pracy. Z danych Powiatowego Urzędu Pracy w Nowym Tomyślu wynika, że wzrost ten notowano do 2006 r. Stopa bezrobocia wynosiła na dzień 31.12.06r. 9,4% dla powiatu nowotomyskiego. W grudniu 2006 r. na terenie gminy N.Tomyśl liczącej 24.754 mieszkańców odnotowano 755 osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP, w tym 487 kobiet i 268 mężczyzn, w tym długotrwale bezrobotnych 431 osób. Od 2007 r. zauważa się spadek osób bezrobotnych. Na dzień 31.12.2007 r. gminę Nowy Tomyśl zamieszkiwało 24.505 osób w wieku aktywności zawodowej (tj. kobiety od 18 r. życia do 60 r. życia i mężczyźni od 18 r. życia do 65 r. życia dane z ewidencji ludności Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu). Stopa bezrobocia na dzień 30.11.2007 r. dla powiatu nowotomyskiego wynosiła 5,1%. W PUP zarejestrowanych było 378 osób bezrobotnych, w tym 260 kobiet i 118 mężczyzn, w tym długotrwale bezrobotnych odnotowano 194 osoby. Bezrobocie stało się problemem społecznym. Spowodowało zubożenie określonych grup społecznych i stało się główną przyczyną korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. Z danych OPS (na podstawie sprawozdań) wynika, że w 2006 roku na 641 środowisk (osoby i rodziny) korzystających z różnych form pomocy materialnej aż 277 środowisk (tj.43,21% ogółu korzystających) było dotkniętych problemem bezrobociem. W 2007 r. na 473 środowisk korzystających z pomocy aż 181 środowisk (38,26% ogółu korzystających) było dotkniętych bezrobociem, w tym 135 kobiet i 46 mężczyzn. Większość z nich korzysta z pomocy Ośrodka od wielu lat i jest uzależniona od pomocy społecznej. Przyczynami powodującymi pozostawanie poza rynkiem pracy osób korzystających z pomocy społecznej są zdezaktualizowane umiejętności i kwalifikacje zawodowe, brak adekwatnego do rynku pracy wykształcenia, wiek oraz zły stan zdrowia. Są to osoby, które nie są objęte innymi programami aktywizacji zawodowej i których publiczne służby zatrudnienia dotychczas nie włączyły w readaptację zawodową. Dodatkowo osoby te wskazują na pogarszające się samopoczucie i brak motywacji. Z relacji tych osób wynika, że czują się oni zepchnięci na margines życia społecznego. Od wielu lat korzystają z pomocy społecznej nie widząc dla siebie możliwości zmiany tego stanu rzeczy. Powyższe problemy potwierdzają ankiety przeprowadzone w m-cu styczniu 2008 r. przez pracowników socjalnych z 60 odbiorcami pomocy społecznej. Oczekiwania tej grupy osób jednoznacznie wskazują na konieczność podejmowania działań, które przeciwdziałają marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. W przypadku osób pozostających bez pracy dotychczasowa praca socjalna prowadzona przez OPS w N.T. nie daje pożądanych efektów. Istnieje zatem potrzeba rozszerzenia oferty usług OPS w Nowym Tomyślu. Zadaniem programu jest udzielenie klientom OPS takiej pomocy, która spowoduje u nich odbudowanie i podtrzymywanie umiejętności uczestnictwa w życiu społeczności, powrót do pełnienia ról społecznych oraz samodzielnego świadczenia pracy. Usługi te będą realizowane poprzez działania o charakterze terapeutycznym, edukacyjnym i zatrudnieniowym. W tym celu zamierzamy zrealizować projekt Otwarte drzwi mający charakter warsztatów i będący odpowiedzią na oczekiwania osób, które głównie z powodu brak pracy w sposób stały korzystają z pomocy społecznej. Celem ogólnym jaki przyświeca realizacji projektu Otwarte drzwi jest dążenie do zwiększenia aktywizacji społecznej i 2
zawodowej 11 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w ramach działań OPS w gminie N.Tomyśl w okresie od 01.03.08r. do 31.12.08r. Wpisuje się on w cel działania Priorytetu VII. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji, a mianowicie Rozwijanie aktywnych form integracji społecznej i umożliwianie dostępu do nich osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym oraz poprawa skuteczności funkcjonowania instytucji pomocy społecznej w regionie. Ponadto jest próbą znalezienia rozwiązania problemów społecznych gminy Nowy Tomyśl. Wpisuje się on w Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych gminy Nowy Tomyśl na lata 2005-2010, gdyż jednym z celów jest dążenie do aktywizacji zawodowej i społecznej osób bezrobotnych. Cele szczegółowe, jakie wyodrębniono w ramach realizacji projektu to: 1. Zwiększenie poczucia dobrostanu psychicznego uczestników projektu. 2. Wyposażenie uczestników projektu w umiejętności aktywnego poszukiwania pracy. 3. Pomoc w powrocie na rynek pracy osób doświadczających nierówności ze względu na brak kwalifikacji oraz niski poziom wykształcenia. 4. Zapewnienie udziału w rozwoju społeczeństwa informacyjnego poprzez nabycie umiejętności z zakresu obsługi komputera i posługiwania się internetem. 1.2. Grupa docelowa. Do udziału w projekcie Otwarte drzwi wytypowana została grupa 11 osób w wieku aktywności zawodowej zamieszkujących gminę Nowy Tomyśl, które z powodu braku wykształcenia i zdezaktualizowanych kwalifikacji zawodowych mają trudności z uzyskaniem zatrudnienia i zmuszona jest do stałego korzystania z pomocy społecznej. Są to osoby, które nie są objęte innymi programami aktywizacji zawodowej i których publiczne służby zatrudnienia dotychczas nie włączyły w readaptację zawodową. Wyboru uczestników do projektu dokonali pracownicy socjalni OPS w Nowym Tomyślu. Podstawą rekrutacji była analiza ankiet, rodzinnych wywiadów środowiskowych oraz ocena sytuacji zawodowej, co pozwoliło na właściwy dobór uczestników. Uczestnicy wyłonieni do projektu to liczba 11 kobiet. Wśród uczestników projektu osoby z wykształceniem podstawowym stanowią 36,4%(4 os.), zawodowym 54,5%(6 os.) i średnim technicznym 9,1%(1 os.). Dziewięć osób zarejestrowanych jest w PUP jako osoby bezrobotne, w tym 7 os. powyżej 12 m-cy. Wytypowane osoby charakteryzują się niskim poczuciem własnej wartości. Dokonując wyboru tej grupy kierowaliśmy się zasadą równości szans. Zgodnie z założeniami Działania 7.1. POKL uczestnikami projektu są: - osoby korzystające z pomocy społecznej, które nie pracują i są w wieku aktywności zawodowej, o niskich kwalifikacjach i małym doświadczeniu zawodowym. 1.3. Działania Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu zamierza zrealizować projekt Otwarte drzwi zgodnie z zasadami i celami Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w czterech etapach zwanych działaniami. Podstawowym celem jaki postawiono w projekcie jest dążenie do zwiększenia aktywizacji społecznej i zawodowej 11 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w gminie Nowy Tomyśl w okresie od 01.03.2008 r. do 31.12.2008 r. Istotą projektu jest rozwój aktywnych form integracji społecznej i umożliwienie dostępu do nich osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym. 3
Projekt ujęty w ramy (czterech) działań zakłada pracę w formie warsztatów z 11 osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym. Cele: Zwiększenie aktywizacji społecznej i zawodowej Zwiększenie poczucia dobrostanu psychicznego uczestników projektu. Wyposażenie uczestników projektu w umiejętności aktywnego poszukiwania pracy. Zapewnienie udziału w rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Pomoc w powrocie na rynek pracy. Powyższe cele pragniemy osiągnąć poprzez działania indywidualne i grupowe, w szczególności poprzez kontrakty socjalne, poradnictwo psychologiczne, zawodowe, szkolenia komputerowe, warsztaty językowe, doradztwo i kursy zawodowe. Adresatom projektu zostanie udzielone wsparcie w polepszeniu ich kondycji psychicznej, zdobyciu nowych kwalifikacji (w tym również korzystania z nowoczesnych technologii we wszystkich aspektach życia codziennego i zawodowego) oraz zatrudnieniu. W trakcie programu w celu zniwelowania barier zostaną przyznane Beneficjentom zasiłki okresowe oraz zasiłki celowe. Twórcy projektu oczekują, że poprzez formy aktywnej integracji realizowanej w ramach projektu Otwarte drzwi nastąpi aktywizacja i powrót na rynek pracy osób doświadczających nierówności ze względu na brak kwalifikacji oraz niski poziom wykształcenia, a tym samym zmniejszy się liczba klientów stale korzystających z pomocy społecznej. W konsekwencji pozwoli to na bardziej racjonalne wykorzystanie środków pozostających do dyspozycji Ośrodka Pomocy Społecznej na intensywną, krótkotrwałą pomoc potrzebującym. Ponadto projekt stanowi dobry przykład kompleksowego wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, które nie posiadają umiejętności poruszania się po rynku pracy. Realizowany projekt będzie upowszechniony przez prasę lokalną oraz ogólnie dostępną stronę internetową Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu. Projekt realizowany będzie w II etapach zwanych działaniami. Pierwszy etap obejmuje: 1. Rekrutacje grupy docelowej, której dokonano w m-cu styczniu br. Rekrutacji dokonali pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu na podstawie przygotowanych ankiet i wywiadów środowiskowych. Wytypowano 11 osób korzystających z pomocy społecznej, biernych zawodowo, w wieku aktywności zawodowej. W działaniach będą brały udział wszystkie osoby spełniające kryteria bez względu na płeć. 2. Ustalono skład zespołu projektującego oraz zespołu zarządzającego projektem. Projekt realizowany będzie przez specjalistów: pracowników socjalnych, psychologa, doradcę zawodowego, trenerów szkoleń. Zespół zarządzający projektem będzie obejmował koordynatora projektu, księgową oraz Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej. Na realizację 4
projektu wyznaczono pomieszczenia Ośrodka Pomocy Społecznej, gdzie odbywać się będą zajęcia cykliczne prowadzone przez psychologa i doradcę zawodowego. Zaplanowano także zajęcia komputerowe, które odbywać się będą w sali komputerowej Zespołu Szkół Nr 2 w Nowym Tomyślu, ul. E. Sczanieckiej. Natomiast zajęcia językowe (j.angielski) odbywać się będą w Centrum Języków Obcych Idea w Nowym Tomyślu, ul. Krótka. Powyższe ustalono z dyrektorami w/wym. instytucji w m-cu styczniu 2008 r. 3. Zorganizowano spotkanie integracyjne marzec 2008 r. Zaproszono zespół specjalistów oraz beneficjentów i przedstawiono cele, zadania i korzyści z projektu. Poinformowano w/wym. osoby, iż projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Zatrudniony zostanie na umowę zlecenie koordynator projektu, który będzie odpowiedzialny za prawidłową realizację projektu oraz osoba odpowiedzialna za sprawozdawczość finansową projektu. Drugi etap projektu będzie obejmował realizację zadania aktywna integracja. Do jego realizacji zatrudniony zostanie psycholog, doradca zawodowy oraz pracownicy socjalni. Działania realizowane będą w formie kontraktów socjalnych. W ramach zadania aktywna integracja realizowane będą następujące etapy: 1. W m-cu marcu br. wytypowani pracownicy socjalni zawarli z każdym beneficjentem kontrakty socjalne i będą czuwać nad ich realizacją przez okres realizacji projektu. 2. W m-cu kwietniu br. zakupiono niezbędne materiały biurowe i promocyjne, przygotowano również opracowanie pt. ABC pracy z komputerem i Internetem. 3. Opracowanie przez psychologa diagnozy osobowości beneficjentów (diagnoza psychologa). Diagnoza zostanie opracowana podczas indywidualnych rozmów beneficjentów z psychologiem. Psycholog ustali zainteresowania uczestników, dominujące cechy osobowości, predyspozycje zawodowe, ogólny potencjał intelektualny, motywacje do podjęcia pracy. W tym celu zostanie zastosowany test Ravena oraz NEOFI. Forma ustalenia opinia psychologiczna stanie się ważnym załącznikiem do opracowanego później przez doradcę zawodowego Indywidualnego Planu Działania. 4. Psychoedukacja 18 godz.(6 spotkań 3 godz.). Zajęcia prowadzone przez psychologa w formie warsztatowej w wymiarze 1 raz w tygodniu 3 godziny). Zajęcia te mają za zadanie zniwelowanie braków tzw. inteligencji emocjonalnej beneficjentów poprzez właściwy trening interpersonalny. Warsztaty z tego zakresu obejmują naukę skutecznego porozumiewania się oraz funkcjonowania w warunkach stresu i wzmacnianie samooceny. Przewiduje się zajęcia psychoedukacyjne w okresie od 01.05.2008 r. do 15.06.2008 r. 5. Doradztwo zawodowe zajęcia prowadzone przez doradcę zawodowego (51 godz., tj. 17 spotkań 3 godz.), w tym: - rozmowa doradcza w formie indywidualnych spotkań z beneficjentami. Obejmować będzie poznanie sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, stanu zdrowia, zainteresowań i aktywności na rynku pracy beneficjentów. - badania indywidualne beneficjentów. Beneficjenci indywidualnie wypełnią test będący narzędziem poradnictwa zawodowego identyfikującego zainteresowania osoby bezrobotnej oraz Test na komunikację i Test na relację z innymi ludźmi. Wyniki testów pozwolą na określenie obszarów zawodowych, w których Beneficjenci mogliby 5
odnieść sukces i podwyższyć kwalifikacje. Metoda indywidualnych spotkań pozwoli na dokładne poznanie Beneficjentów, ich zainteresowań, ocenę indywidualnych predyspozycji zawodowych i dobór kierunków szkoleń. - zapoznanie Beneficjentów z sytuacją na lokalnym rynku pracy, przedstawienie form pomocy oferowanych przez PUP z zastosowaniem prezentacji multimedialnej. - omówienie zasad tworzenia dokumentów aplikacyjnych, rodzajów dokumentów i najczęściej popełnianych błędów. - omówienie zasad zakładania własnej działalności gospodarczej Pomoc w sprecyzowaniu pomysłu, przedstawienie szans i zagrożeń. - nauka tworzenia dokumentów aplikacyjnych, zajęcia w formie warsztatowej oraz w formie indywidualnych spotkań. Warsztaty pomogą uczestnikom w nabyciu umiejętności aktywnego poszukiwania pracy, przygotowania dokumentów, tj. własnego CV, listu motywacyjnego, pism urzędowych i podań. - przedstawienie przez doradcę zawodowego stron internetowych zawierających oferty pracy i sprawdzenie umiejętność wyszukiwania przez grupę docelową ofert pracy. 6. Warsztaty aktywizacji zawodowej (12 godzin, tj. 4 spotkania 3 godzinne). Doradca zawodowy wspólnie z psychologiem przeprowadzą zajęcia z zakresu autoprezentacji oraz warsztaty wzmacniające motywację do podjęcia zatrudnienia. Warsztaty pomogą uczestnikom w: nabyciu umiejętności aktywnego poszukiwania pracy i przygotowania dokumentów, nabyciu umiejętności przygotowania własnego CV, listu motywacyjnego, pism urzędowych i podań, rozpoznaniu własnych predyspozycji i celów zawodowych, budowaniu własnej ścieżki zawodowej, samodzielne poszukiwanie ofert pracy przez Internet i lokalną prasę. 7. Opracowanie przez psychologa diagnozy osobowości beneficjentów na podstawie przeprowadzonych wcześniej badań i wydanie indywidualnych opinii dla 11 beneficjentów. Opinie te staną się ważnym załącznikiem do opracowania przez doradcę zawodowego Indywidualnych Planów Działania. (6 godz.) 8. Opracowanie przez doradcę zawodowego Indywidualnych Planów Działania i dobór kierunków szkoleń (12 godz.). Doradca zawodowy omówi z beneficjentami (forma indywidualnych spotkań) wyniki przeprowadzonych testów na wcześniejszym etapie realizacji projektu. Na podstawie wyników testów i opinii psychologa opracuje Indywidualne Plany Działania. Powyższe pozwoli na precyzyjny i trafny wybór kierunków szkoleń zawodowych dla Beneficjentów. Zgodnie ze strategią projektu realizacja zadań ma zapewnić osiągnięcie Celu 4 w projekcie, tj. zapewnienie uczestnikom projektu udziału w rozwoju społeczeństwa informacyjnego poprzez nabycie umiejętności z zakresu obsługi komputera i posługiwania się Internetem. W związku z tym Ośrodek Pomocy Społecznej zatrudni na umowę zlecenie informatyka zatrudnionego w Zespole Szkół Nr 2 w Nowym Tomyślu, ul. E. Szczanieckiej. Zajęcia informatyczne realizowane będą w w/wym. Zespole Szkół, gdyż jest to jednostka, która posiada doświadczenie i odpowiednią bazę dydaktyczną. Sala komputerowa wyposażona jest w 11 stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu. 6
Kurs z zakresu podstawowej obsługi komputera i Internetu zaplanowano w okresie 05.05.2008 r. do 30.06.2008 r. 24 godziny (3 godziny tygodniowo przez 8 tygodni). W każdym spotkaniu udział bierze 11 beneficjentów. Każdy uczestnik kursu otrzyma certyfikat ukończenia kursu Pt. Obsługa komputera i korzystania z Internetu, co potwierdzi osiągnięcie zamierzonych celów. Istotne dla wykonawcy projektu są wyniki badania ankietowego, przeprowadzonego w m-cu styczniu br. wśród grupy docelowej, z których wynika, że 100% ankietowanych zadeklarowało chęć udziału w szkoleniu z zakresu obsługi komputera. Po szkoleniu z zakresu znajomości komputera i Internetu od m-ca października br. zaplanowano szkolenia zawodowe i podnoszące kwalifikacje. Wstępnie zaplanowano szkolenia w zawodzie fryzjer, kosmetyczka, tipserka, obsługa kasy fiskalnej. Szkolenia zostaną doprecyzowane po sporządzeniu przez doradcę zawodowego indywidualnych planów działania. Rezultaty twarde: 11 osób zostanie objętych kontraktem socjalnym; 11 osób uzyska psychologiczną diagnozę osobowości; 11 osób podejmie psychoedukację;11 beneficjentów nabędzie umiejętność tworzenia dokumentów aplikacyjnych; 11 beneficjentów nabędzie wiedzę z zakresu aktywnego poszukiwania pracy; 11 osób nabędzie umiejętność obsługi komputera i internetu; 11 osób uczestniczyć będzie w kursie nauki j.obcego; 11 osób uzyska zaświadczenia o ukończeniu kursu z zakresu obsługi komputera i korzystania z Internetu. 80% beneficjentów zdobędzie nowe kwalifikacje zawodowe. Rezultaty miękkie: 1. Nabycie umiejętności radzenia sobie ze zmieniającą się sytuacją na rynku pracy oraz sprawnego poruszania się po rynku pracy. 2. Zwiększenie u beneficjentów wiary we własne możliwości oraz poczucia własnej wartości. 3. Rozpoznanie własnych predyspozycji i celów zawodowych. 4. Wzrost motywacji do poszukiwania pracy. 5. Umiejętność samodzielnego poszukiwania pracy przez ogłoszenia prasowe i Internet. Rezultaty będą monitorowane w następujący sposób: na podstawie analizy opinii specjalistów w danej dziedzinie, wyników testów i ankiet wypełnianych przez beneficjentów, list obecności uczestników i pracowników zajęć, dzienników zajęć. W celu osiągnięcia zakładanych rezultatów wykorzystany zostanie harmonogram działań, zgodnie z którym projekt będzie realizowany. Ze względu na trudną sytuację grupy docelowej istniej zagrożenie realizacji projektu w wyniku choroby beneficjenta lub członka rodziny beneficjenta, a także rezygnacji uczestników z proponowanych działań, czemu specjaliści będą przeciwdziałać dzięki odpowiedniej opiece psychologicznej i indywidualnemu podejściu do uczestników. W przypadku rezygnacji z uczestnictwa w projekcie któregoś z beneficjentów zostanie na jego miejsce wprowadzona nowa osoba. Zastosowane rezultaty mają skutkować: zmianą postawy biernej na aktywną, zwiększeniem wiary uczestników we własne możliwości i w siebie, uzyskaniem kwalifikacji zawodowych i umiejętności odpowiadających zainteresowaniom szkolonych i adekwatnych do rynku pracy, 7
ograniczeniem systematycznego korzystania ze świadczeń pomocy społecznej, zmotywowaniem do podjęcia pracy, powrotem na rynek pracy, ograniczeniem zjawiska wykluczenia społecznego. Projekt Otwarte drzwi zarządzany będzie przez Dyrektora OPS w Nowym Tomyślu. Wszelkie formy płatności będą prowadzone przez Księgowość OPS poprzez wydzielone na cele projektu konto bankowe. Przewodniczący Rady Miejskiej /-/ mgr inż. Piotr Szymkowiak 8