Rzeszowski Inteligentny System Transportowy po wdrożeniu Krzysztof Łakota
Zakres rze zowy głów ego projektu Unikatowy i zaraze złożo y zakres projektu o ej ował trzy o szary działa ia, tzw. trzy fundamentalne filary projektu: 1. Prze udowę i roz udowę lokal ego układu ko u ika yj ego 2. Zakup nowoczesnego taboru autobusowego 3. Zaprojektowanie i wdroże ie Rzeszowskiego I telige t ego Syste u Transportowego Projekt Budowa systemu integrującego transport publiczny miasta Rzeszowa i okolic jest przedsięwzię ie innowacyjnym zarówno pod względe skali, ko pleksowoś i, jak i owo zes oś i rozwiązań problemów transportu publicznego realizowanych w ramach jednego projektu i w o rę ie ałego miasta, realizują y ideę zrów oważo ej o il oś i miejskiej.
Lokaliza ja aplika yj a głów ego projektu i jego udżet Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nr Umowy: POPW.03.01.00-18-002/11-00 Priorytet 3: Wojewódzkie ośrodki wzrostu Działanie 3.1: Systemy miejskiego transportu zbiorowego Instytucja Zarządzająca: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Instytucja Pośrednicząca: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Beneficjent: Gmina Miasto Rzeszów - www.transport.erzeszow.pl Jednostki Realizujące Projekt: Zarząd Transportu Miejskiego w Rzeszowie, Miejski Zarząd Dróg w Rzeszowie, Urząd Miasta Rzeszowa, Biuro Gospodarki Mieniem Miasta Rzeszowa Wartość projektu: 333 110 068,93 PLN* (pierwotnie ponad 415 mln PLN) Kwota dofinansowania: 250 555 783,35 PLN (maksymalnie 85% wydatków kwalifikowalnych)* Wkład własny: 82 554 285,58 PLN * Okres przygotowania i realizacji: IV.2007 roku 30.VI.2015 roku * * zgodnie z aneksem nr 2 do umowy o dofinansowanie
Przebudowa i roz udowa lokal ego układu ko u ika yj ego ul. Podkarpacka ul. Lubelska W ramach pierwszego filaru projektu rozbudowano prawie 9 kilometrów głów y h arterii drogowych miasta, w tym: ul. Podkarpa ką, ul. Lu elską, al. Rejtana. Jednak najbardziej złożo ą i ajwiększą i westy ją yła przebudowa węzła drogowego łą zą ego aleję Wyzwolenia i uli ę Warszawską. W jej ramach ustabilizowano ist ieją e osuwisko, przykryto potok Przyrwa i dobudowano drugi pas jezdni w iągu al. Wyzwolenia. Przebudowano i rozbudowano rów ież wiadukt drogowy w iągu ul. Warszawskiej. W ramach każdej z powyższy h inwestycji utworzono i zmodernizowano ś ieżki rowerowe oraz poszerzono chodniki dla pieszych. Ponadto zmodernizowano 11 skrzyżowań, 7 przystanków i dwie pętle autobusowe, a w centrum miasta wydzielono pasy autobusowe o łą z ej długoś i 6 km al. Rejtana al. Wyzwolenia-ul. Warszawska
Nowoczesny tabor autobusowy AUTOSAN SANCITY MERCEDES CITARO CNG MERCEDES CITARO ON W ramach drugiego filaru projektu zostało zakupionych 80 nowych autobusów miejskich, speł iają y h surowe normy środowiskowe (EEV), w tym 30 zasilanych ekologicznym paliwem sprężo y gazem ziemnym (CNG). Tak zasilane pojazdy sta owią teraz ponad 40% ałego taboru autobusowego komunikacji miejskiej Gminy Miasto Rzeszów. Zostały rów ież wyposażo e w urządze ia dynamicznej informacji pasażerskiej i biletomaty. Komfortowy, bezpieczny i ekologiczny tabor autobusowy u ożliwia zaoferowanie ieszkań o zbiorowej komunikacji publicznej jakość jaka do tej pory dostęp a yła wyłą z ie dla użytkow ików indywidualnego transportu samochodowego. Zastosowane rozwiąza ia techniczne u ożliwiają peł e korzystanie z komunikacji miejskiej rów ież osobom iepeł ospraw y, starszym oraz dzieciom, zwiększają ich o il ość.
Zidentyfikowane problemy komunikacyjne Zarządza ie ruchem odpływ pasażerów z systemu transportu publicznego do indywidualnego iezadawalają y stan techniczny taboru istnienie wyłą z ie komunikacji autobusowej nieodseparowanej od ruchu samochodowego aleją a efektyw ość ekonomiczna transportu publicznego brak ożliwoś i dynamicznego oddziaływa ia na rozkład ruchu i dynamicznej informacji o ruchu ograniczone ożliwoś i monitorowania atężeń ruchu osób i pojazdów brak nadzoru nad jakoś ią sterowania kolejki na skrzyżowa ia h oraz duże straty czasu w korytarzach ruchu aleją a efektyw ość ist ieją ej infrastruktury drogowej
Zakres rze zowy Zi tegrowa ego Syste u Zarządza ia Ru he i Tra sporte Pu li z y System Zarządza ia Transportem Publicznym (SZTP) System Informacji Pasażerskiej (E-Info) System Elektronicznego Poboru Opłat (E-Bilet) Platforma Teleinformatyczna (PTITS) System Obszarowego Sterowania Ruchem Drogowym (SOSRD) Uzyskane efekty Rzeszowski Inteligentny System Transportowy System Dynamicznego Waże ia Pojazdów Rozbudowa Rzeszowskiego Inteligentnego Systemu Transportowego Z przeprowadzonych wielu analiz jednoznacznie wy ikało, że dla osiąg ie ia zakłada y h rezultatów i zapewnienia ich utrzymania iez ęd e jest wprowadzenie nowoczesnych inteligentnych systemów transportowych. Tak powstała idea wieloetapowego utworzenia i rozwoju Rzeszowskiego Inteligentnego Systemu Transportowego
Rzeszowski Inteligentny System Transportowy Zarządza ie Tra sporte Pu li z y System Zarządzania Transportem Publicznym - umożliwia zarządzanie flotą autobusów poprzez m.in. bieżącą identyfikację i lokalizację pojazdów, a także kontrolę standardów jakości świadczonych usług i obsługi podróżnych. Jednocześnie system umożliwia prowadzenie statystyk związanych z liczbą pasażerów korzystających z komunikacji miejskiej i wspiera optymalizację układu linii autobusowych i ich rozkładów jazdy.
Rzeszowski Inteligentny System Transportowy Dy a i z a I for a ja pasażerska Osoby niewidome i niedowidzące mogą korzystać z zapowiedzi głosowych w autobusach (zawsze) i na przystankach (na żądanie - za pośrednictwem przycisków opisanych alfabetem Braille a lub pilotów zdalnego sterowania ). Wykorzystując tablet lub smartfon i serwis internetowy www.rtm.erzeszow.pl (zakładka E-info lub www.einfo.erzeszow.pl), za pomocą tzw. wirtualnej tablicy informacji pasażerskiej, można z dowolnego miejsca uzyskać bieżące informacje na temat czasu odjazdu autobusów poszczególnych linii z każdego przystanku, nawet jeżeli nie została na nim zamontowana tablica informacji pasażerskiej. Informacje dostępne są również w darmowej aplikacji mybus na systemy: Android, Windows, ios. System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej (E-info) - wykorzystuje i przetwarza dane ze wszystkich systemów, a następnie generuje użyteczne dla podróżnych informacje, pozwalające planować podróż i kontrolować jej przebieg. Informacje te udostępniane są na tablicach przystankowych, gdzie wyświetlany jest rzeczywisty czas odjazdu autobusów poszczególnych linii. Natomiast na tablicach znajdujących się w autobusach, podróżni informowani są m.in. o przebiegu linii oraz o bieżącym i następnym przystanku. Z kolei biletomaty pozwalają sprawdzić układ linii jak też aktualny rozkład jazdy. Za pośrednictwem dedykowanej aplikacji lub strony internetowej www.rtm.erzeszow.pl informacje związane z planowaniem podróży i kontrolą jej przebiegu dostępne są także w stacjonarnych i mobilnych urządzeniach komputerowych, w tym w smartfonach i tabletach.
Rzeszowski Inteligentny System Transportowy Bilet i płat oś i elektro i z e W ramach Systemu Biletu Elektronicznego Komunikacji Miejskiej (E-bilet) wprowadzona została nowa, elektroniczna forma zapłaty za przejazd autobusami komunikacji miejskiej Rzeszowska Karta Miejska. Podróżni niezależnie od dnia i godziny mają możliwość zarządzania e-biletem (za pośrednictwem 29 biletomatów stacjonarnych i 80 biletomatów mobilnych, kasowników lub też za pośrednictwem serwisu internetowego www.rtm.erzeszow.pl), w tym doładowywania środków finansowych, zakupu biletów krótko i długoterminowych na kolejny okres ważności, zmiany taryfy. Ponadto bez ograniczeń czasowych w biletomatach można nabyć tradycyjne bilety papierowe płacąc za nie zarówno gotówką, jak i kartami bankowymi (w tym zbliżeniowymi).
Rzeszowski Inteligentny System Transportowy Syste łą z oś i radiowej Platforma Teleinformatyczna zapewnia dedykowaną łącznością radiową dla integracji wszystkich elementów projektu i to zarówno tych statycznych (centra sterowania, przestanki, sygnalizacje świetlne), jak i tych będących w ruchu (autobusy).
Ułatwie ia ko u ika yj e
Zidentyfikowane problemy komunikacyjne Komponenty Systemu Obszarowego Sterowania Ruchem Drogowym (SOSRD)
Projekt ITS Rzeszów w liczbach zakres SOSRD 56 sygnalizacji świetl y h wpięty h do systemu adrzęd ego Sitraffic SCALA 73 kamery monitoringu wizyjnego pra ują e w systemie nadzoru Bosh Video Management System 69 kamer do rozpoznawania tablic rejestracyjnych (Odcinkowy Pomiar Czasu Przejazdu) Około 700 detektorów pętli indukcyjnych zatopionych w jezdni detekcja systemowa strategiczna Około 230 detektorów nadjezdniowych wideodetekcja detekcja lokalna 2 obszary sterowania obszarowego optymalizacja sieciowa MOTION 17 tablic o zmiennej treś i 9 stacji osło y meteorologicznej 20 odbiorników do realizacji priorytetu dla transportu zbiorowego 56 jednostek radiowych w technologii LDMS transmisja danych 17 jednostek radiowych w technologii WiMax transmisja danych
Centrum Systemu Sterowania Ruchem Drogowym System Obszarowego Sterowania Ruchem Drogowym (SOSRD) wspomaga zarządzanie ruchem w zależności od jego natężenia, poprzez dynamiczną optymalizację działania sygnalizacji świetlnych i nadając priorytet dla komunikacji miejskiej. Sercem systemu jest Sitraffic SCALA/CONCERT. System zarządzania strategicznego jest narzędziem wyższego poziomu służące do zarządzania ruchem, naprowadzania ruchu, informowania o ruchu, związanych ze środowiskiem kontroli ruchu i wykrywania incydentów wewnątrz systemu i umożliwia zarządzanie ruchem nie tylko w śródmiejskich obszarów miast i poza ale równocześnie we wszystkich obszary, które są objęte całym systemem zarządzania ruchem.
System sterowania ruchem drogowym Sitraffic SCALA Mapa GIS z obiektami Plany sygnalizacyjne Nadzór pracy TASS Wiązki koordy a yj e Centrala SITRAFFIC Scala/Concert to arzędzie, które wspiera wiele procesów m. in.: strategiczne sterowanie i zarządza ie ruchem, zbieranie, archiwizacja i wizualizacja on-line danych o ruchu oraz syg ałów wejś iowy h i wyjś iowy h (wizualizacja o iążeń sieci, pracy urządzeń itd.), wizualizacja, ocena jakoś iowa i iloś iowa starowania sygnalizacjami świetl y i, wizualizacja, ocena jakoś iowa i iloś iowa nadawania priorytetów dla transportu zbiorowego, monitorowanie i wizualizacja o iążeń sieci drogowej, planowanie systemu transportowego, projektowanie, sy ula ję i programowanie algorytmów sterowania ruchem drogowym, zarządza ie i for a ją przesyła ą na znaki zmiennej treś i tablice tekstowe oraz do mediów, monitorowanie, o sługa i zarządza ie serwisem urządzeń.
System sterowania ruchem drogowym Sitraffic SCALA Obliczenia tmz Planowanie sieci ulicznej Logika dla akomodacji Sy ula ja popraw oś i i implementacja w sterowniku W ramach funkcjonowania centrum realizowane są astępują e metody do realizacji astępują y h celów: strategiczne sterowanie ruchem z uży ie metod makroskopowych zależ e od ruchu, zdalne monitorowanie sterowników sygnalizacji świetl ej i innych urządzeń podłą zo y h do centrum sterowania, zdalne monitorowanie i wizualizacja o iążeń sieci, wizualizacja, ocena jakoś iowa i iloś iowa sterowania sygnalizacjami świetl y i, zbieranie, archiwizacja i wizualizacja stanów detektorów wykorzystywanych dla nadawania priorytetu pojazdom transportu indywidualnego i publicznego symulacja i wizualizacja projektów sterowania, pomiar czasu podróży, monitoring wizyjny miasta poprzez kamery CCTV, informacja dla użytkow ików poprzez stro ę WWW, informacja dla użytkow ików poprzez tablice o zmiennej treś i VMS.
Zasada funkcjonowania priorytetu dla komunikacji zbiorowej Autokomputer (nadajnik priorytetu) Protokół VDV Sterownik sygnalizacji świetlnej odbiornik priorytetu Transmisja danych technologia LDMS Centrum SOSRD
System Odcinkowego Pomiaru Czasu Przejazdu Kamera ANPR Transmisja danych technologia LDMS Przetwarzanie danych Wizualizacja na mapie GIS
Syste Mo itori gu Wizyj ego a skrzyżowa ia h Kamera monitoringu wizyjnego Transmisja danych technologia LDMS Wizualizacja w Centrum SOSRD
Naty h iastowy dostęp do aktual y h da y h System Informacji o Ruchu stanowi integralną cz ć Systemu Obszarowego Sterowania Ruchem Drogowym. System Informacji o Ruchu przekazuje informacje użyteczne dla uczestników ruchu. W zależno ci od wykorzystywanego rodka przekazu może ona być przekazywana w zróżnicowanej formie znaków zmiennej tre ci oraz serwisu WWW (www.rtm.erzeszow.pl). System zapewnia możliwo ć przekazania w czasie rzeczywistym informacji dla uczestników ruchu drogowego w postaci tekstowych i graficznych o zmiennej tre ci i przekazuje informacje o: utrudnieniach w ruchu, takich jak: wypadki, awarie pojazdów, roboty drogowe, imprezy masowe, panujących warunkach atmosferycznych ( nieg, lód, temperatura itp.), odcinkach ulic przeciążonych ruchem, robotach drogowych, trasach alternatywnych i czasach podróży.
Syste Dy a i z ego Waże ia Pojazdów w Ru hu Celem Systemu Dynamicznego Ważenia Pojazdów jest wykrywanie w potoku pojazdów, pojazdów przeciążonych lub przeładowanych oraz rejestracja informacji o wykrytych wykroczeniach. System monitorowania pojazdów składa się z punktów pomiarowych monitorujących ruch (zestawu czujników płyt ważących) oraz z systemu centralnego umożliwiającego dostęp do zbieranych w czasie rzeczywistym. Stacja pomiarowa to czujniki zainstalowane w nawierzchni drogi (na każdym pasie ruchu), pętle indukcyjne, kamery do identyfikacji pojazdów ANPR, sterowniki oraz znaki o zmiennej treści.
Zasada działa ia syste u preselek ji wagowej Przeciążony pojazd Płyta ważąca DAW100 Transmisja danych technologia LDMS Centrum SOSRD
Uzyskane efekty ILOŚĆ PRZECIĄ ONYCH POJAZDÓW W OKRESIE WRZEŚNIA 2016. ul. Krakowska ul. Lubelska ul. Lwowska ul. Podkarpacka ul. Warszawska Suma 1400 1275 1200 1000 800 600 504 400 324 218 167 200 62 0 wrzesień
Uzyskane efekty Natężenia ruchu utrzymały się na tym samym poziomie - brak wzrostu natężenia ruchu Czasy przejazdu na badanym odcinku skróciły się w szczycie: porannym o 274 s tj. około 4,5 min popołudniowym o 436 s tj. o około 7,2 min Ilości zatrzymań na badanym odcinku spadły w szczycie porannym z 8,6 do 6,4 popołudniowym z 32,4 do 23,6 Natężenia ruchu wzrosły: szczyt poranny o 40% wzrost z 618 pojazdów na godzinę do 868 szczyt popołudniowy 13% wzrost z 1463 pojazdów na godzinę do 1653 Czasy przejazdu na badanym odcinku skróciły się mimo znacznego wzrostu natężeń: szczyt poranny spadek o 13 s szczyt popołudniowy spadek o 5,6 s
Naty h iastowy dostęp do aktual y h da y h 17.12.2015 04.01.2016 05.01.2016 DATA POMIARU 138043 138.976 277.019 278.350 139272 139.078 261.335 135183 126.152 126665 245.163 17.12.2015 118.498 153949 142.574 147671 138.242 NAT ZENIE RUCHU (P/24H) 285.913 296.523 O ż Ó L N E D O B O W E N ATĘ E N I E R U C H U W P O S Z C Z E ż Ó L N Y C H D N I AC H P O M I AR U I L O Ś Ć P O J AZ D Ó W W J E D AJ ĄC Y C H I W Y J E D Z AJ ĄC Y C H Z M I AS T A wlot wylot suma 04.10.2016 04.10.2016
Naty h iastowy dostęp do aktual y h da y h Nat żenie ruchu na kordonach miasta 1.600.000 Nat żenie ruchu (P/m-c) 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0 listopad grudzień Mazowieckiego styczeń luty Zał ski marzec Lwowski kwiecień maj Narutowicza czerwiec lipiec Zamkowy sierpień wrzesień Karpacki
Naty h iastowy dostęp do aktual y h da y h Z M N I E J S Z E N I E R U C H U N A U L I C AC H W L O T O W Y C H W Z W I ĄZ K U Z O T WAR C I E M AU T O S T R AD Y A4 25000 20000 15000 10000 5000 0 Wlot Wylot Wlot Krakowska 19.07.2016 05.10.2016 17652 17517 Wylot Lwowska 18350 17985 22000 16610 21949 16431
Naty h iastowy dostęp do aktual y h da y h SPADEK NATĘ ENIA RUCHU PO WPROWADZENIU STREŻY PŁATNEżO PARKOWANIA W ODNIESIENIU DO 05.10.2016R. - RINż ŚRÓDMIEŚCIE W CZASIE OBOWIĄZYWANIA STREŻY - 9.00-17.00 18.12.2016r. 9% 8% 8% 7% 6% 6% 6% 6% 6% 5% 4% 4% 3% 2% 1% 2% 1% 0% ul. Targowa ul. Targowa Most ul. Szopena ul. ul. Piłsudskiego - Piłsudskiego PDP ul. Zamkowy - ul. ul. al. ul. Targowa Naruszewicza Kilara Słowackiego Cieplińskiego Skrzy owanie Plac ul. Lisa-Kuli reniawitów ul. Jagiellońska
Pla y a przyszłość Rozbudowa systemu dynamicznej informacji dla kierowców i odcinkowego pomiaru czasu przejazdu Rozbudowa sterowników sygnalizacji świetlnej zapewniająca rozszerzenie funkcjonalności pracy w systemie sterowania ruchem przy jednoczesnym zmniejszeniu zapotrzebowania na zużycie energii poprzez zastosowanie układów energooszczędnych dla diod LED o napięciu 40V Rozbudowa systemu priorytetu dla autobusów Stacje pomiarowe natężenia parametrów środowiska ruchu drogowego oraz pomiaru zanieczyszczenia Rozbudowa serwisu internetowego dla kierowców o nowe funkcjonalności Inteligentny system rejestrujący przejazd przez skrzyżowanie na czerwonym świetle, z rejestracją i analizą danych Rozbudowa systemu dynamicznego ważenia pojazdów włącznie z rozbudową wag preselekcyjnych na wylotach w istniejących lokalizacjach Rozbudowa istniejącego systemu monitoringu wizyjnego Budowa stacji pomiarowych parametrów ruchu drogowego
Pla y a przyszłość Dzi kuj za uwag Koordynator Projektu w zakresie SOSRD Krzysztof Łakota