Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałZdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2016/2017 Kierunek studiów: Fizjoterapia Forma studiów: Niestacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: bez specjalności Profil: Praktyczny Kod kierunku: FIZ 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Fizjoterapia w ortopedii Kod przedmiotu WZINM FIZP1N E8 16/17 Kategoria przedmiotu Przedmioty kliniczne Liczba punktów ECTS 2 Język wykładowy polski 2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk 6 15 5 0 0 0 0 10 0 0 Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie
3 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 Przygotowanie do przeprowadzenia badania czynnościowego i terapii segmentarnej oraz prowadzenia fizjoterapii u osób ze schorzeniami ortopedycznymi. Przybliżenie całokształtu specyfiki, problematyki fizjoterapii w kompleksowej rehabilitacji osób ze schorzeniami narządu ruchu. Badanie kliniczne, testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni przy współudziale badań dodatkowych, głównie radiologicznych i biochemicznych, jako bardzo ważne elementy badania fizjoterapeutycznego. Specyfika i opanowanie umiejętności prowadzenia dokumentacji fizjoterapeutycznej u pacjentów z wadami rozwojowymi i nabytych zniekształceń i zaburzeń czynności narządu ruchu. Zrozumienie specyfiki i opanowanie umiejętności zaprogramowania indywidualnego programu fizjoterapii dla osób ze schorzeniami ortopedycznymi,plany krótko i długo terminowe, cele i programowanie fizjoterapii ortopedycznej. Cel 2 Trening fizjoterapeutyczny pacjentów ze schorzeniami narządu ruchu, zasady planowania i prowadzenia ćwiczeń fizycznych, formy treningu najczęściej stosowane w programie rehabilitacji ortopedycznej, określenie obciążeń treningowych. 4 Modułowe efekty kształcenia MW1 Wiedza: M-W02. Definiuje proces rozwoju narządu ruchu od dzieciństwa poprzez dojrzałość. M-W3 Zna i posiada ogólną znajomość dotyczącą budowy i funkcji organizmu człowieka oraz biomechanicznej analizy postawy ciała i ruchów. M-W5 Wymienia i zna narzędzia diagnostyczne oraz metody oceny pacjenta dla potrzeb fizjoterapii w ortopedii oraz zasady stosowania postępowania usprawniającego u osób z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu stosownie do ich stanu klinicznego. M-W10 Wymienia i zna mechanizmy działania określonych czynników fizykalnych oraz wskazania i przeciwwskazania do stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych w ortopedii. M-W12 Rozumie i ma podstawą wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy w placówkach ochrony zdrowia oraz w pracowniach fizjoterapii. MU2 Umiejętności: M-U1 Zna i potrafi samodzielnie wykonywać zabiegi z zakresu kinezyterapii, fizykoterapii i masażu leczniczego. Wykorzystuje umiejętności praktyczne w zakresie podmiotowej i przedmiotowej oceny stanu pacjentów leczonych zachowawczo lub operacyjnie. M-U3 Potrafi w sposób prawidłowy wykorzystywać oraz obsługiwać aparaturę i sprzęt do testów funkcjonalnych, aparaty i sprzęt do fizykoterapii i kinezyterapii. M- U6 Analizuje i posługuje się wiedzą teoretyczną z zakresu zmian patologicznych ogólnych i miejscowych dla potrzeb diagnostyki funkcjonalnej oraz wykonywania zabiegów fizjoterapeutycznych. MK3 Kompetencje społeczne: M-K01 Uczestniczy i rozumie konieczność ustawicznego kształcenia się oraz rozwoju zawodowego. M-K03 Współdziała i stosuje zasady etyczne obowiązujące w Kodeksie Fizjoterapeuty oraz przestrzega właściwych relacji z pacjentem, z rodziną pacjenta, z najbliższym otoczeniem i społeczeństwem. M-K07 Identyfikuje i stosuje zasady BHP obowiązujące w placówkach ochrony zdrowia oraz realizuje zadania w sposób zapewniający bezpieczeństwo własne i otoczenia. 5 Treści programowe Strona 2/6
Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin W zakresie przedmiotu realizowane będą zagadnienia z zakresu ortopedii obejmujące: 1. Badanie ortopedyczne dla potrzeb fizjoterapii. Badanie podmiotowe.badanie fizykalne. 2. Wrodzone i nabyte wady narządy ruchu: a) Choroba Scheuermanna ( młodzieńcza kifoza); b) Skoliozy; c) Plecy okrągłe, wklęsłe,okrągło-wklęsłe,płaskie; d) Wysokie wrodzone ustawienie łopatek, zniekształcenie Sprengla; e) Kręcz szyi ; f) Wrodzona dysplazja biodra i wrodzone zwichnięcie biodra; g) Wady stóp. Stopa końsko-szpotawa. h) Wady kolan; i) Jałowe, aseptyczne martwice, choroba Perthesa, choroba Osgood-Schlattera, jałowa martwica trzonów kręgów, jałowa martwica guza kości piętowej; J) Przepuklina oponowo-rdzeniowa; k) Choroby reumatyczne, zapalenie kilku stawów; l) Wad wrodzone. 3. Budowa stawu skroniowo-żuchwowego. Badanie okolicy skroniowo-żuchwowej. 4. Kręgosłup.Ocena ruchomości kręgosłupa. Testy funkcjonalne kręgosłupa. Testy klatki piersiowej. Testy szyjnego odcinka kręgosłupa: a) Badanie górnych segmentów odcinka szyjnego kręgosłupa; b) Badanie odcinka szyjno-piersiowego kręgosłupa. Postępowanie ortopedyczne i fizjoterapeutyczne w schorzeniach kręgosłupa: A. Zmiany deformacyjne i dysfunkcje w odcinku C, Th i L kręgosłupa; B. Zespoły bólowe kręgosłupa; C. Mechanizm uszkodzeń przeciążeniowych, charakterystyka i rozległość porażeń; 5. Badanie miednicy: A. Staw krzyżowo-biodrowy; B. Czynnościowe i prowokacyjne testy stawu krzyżowo - biodrowego. Zaburzenia statyki miednicy a zespoły bólowe dolnego odcinka kręgosłupa. 6. Zaburzenia postawy. A. Postawa ciała i wady postawy. Teoria balonowa. B. Obiektywne metody oceny postawy ciała; C. Skoliozy, fizjoterapia w leczeniu skolioz; D. Lordosis: E. Kifoza; F. Fizjoterapia młodzieńczej kifozy piersiowej; 7. Zaopatrzenie ortotyczne i ortopedyczne stosowane w ortopedii: A. Tułowia i szyi; B. Kończyn górnych; C. Kończyn dolnych; D. Głowy. 8. Badanie kliniczne rejonu stawu biodrowego. Testy funkcjonalne stawu biodrowego. Testy określające przykurcze w stawach biodrowych i wpływ tych ograniczeń na długości kończyn dolnych. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu biodrowego. Zespoły bólowe biodra. Zmiany zwyrodnieniowe. Szyjka kości udowej. Krętarz i trzon kości udowej. Wrodzone zwichnięcie stawu W1 biodrowego.fizjoterapia po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego. 9. Badanie fizjoterapeutyczne rejonu stawu kolanowego. Testy rozciągania mięśni; 15 A. Rzepka - chondromalacja rzepki; B. Łąkotka testy łąkotkowe; C. Testy stabilności kolana, D. Test odwiedzenia-przywiedzenia; E. Testy funkcjonalne do oceny tylnego więzadła krzyżowego. Fizjoterapia, staw kolanowego: A. Zmiany zwyrodnieniowe. B. Uszkodzenie więzadeł ACL, PCL i więzadeł pobocznych. C. Uszkodzenia łąkotek. D. Uszkodzenia stawu rzepkowo - udowego. Fizjoterapia po wszczepieniu endoprotezy stawu kolanowego. 10. Badanie fizjoterapeutyczne rejonu stawów stopy i stawu skokowo-goleniowego. Ocena ruchomości stawu skokowego i stopy. Testy funkcjonalne stawu skokowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu skokowo - goleniowego: A. Skręcenie; B. Uszkodzenia ścięgna Achillesa; C. Wrodzona stopa końsko-szpotawa; D. Zespół stopy cukrzycowej. Fizjoterapia po endoplastyce stawu skokowego. 11. Badanie fizjoterapeutyczne kompleksu barkowo-ramiennego. Testy funkcjonalne barku; A. Staw barkowo-obojczykowy; B. Bolesny łuk. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu barkowego: A. Niestabilność stawu ramiennego; B. Zwichnięcie stawu ramiennego; C. Ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia; D. Pierścień rotatorów; E. Objawy zespołu cieśni; F. Kość ramienna. Endoprotezy stawu ramiennego. 12. Badanie fizjoterapeutyczne stawu łokciowego. Testy funkcjonalne stawu łokciowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu łokciowego: A. Zmiany zwyrodnieniowe; B. Objaw Łokcia golfisty; C. Objaw Łokcia tenisisty; D. Objaw ucisku pni nerwowych. 13. Badanie fizjoterapeutyczne stawu nadgarstkowego i stawów ręki: A. Testy funkcjonalne ręki; B. Motoryczne testy funkcjonalne ręki; C. Szybkie testy dla nerwu Strona 3/6 promieniowego, pośrodkowego i łokciowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne
Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Razem 15 Zajęcia Praktyczne Lp Tematyka zajęć Liczba godzin 1. Badanie kliniczne stawu biodrowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu biodrowego i miednicy: a) Zmiany zwyrodnieniowe i dysplastyczne; b) Usprawnianie w ortopedii po plastyce stawów biodrowych. 2. Badanie kliniczne stawu kolanowego. Postępowanie usprawniające w schorzeniach stawu kolanowego: a. - Zmiany zwyrodnieniowe; b. - Zmiany chorobowe ACL, PCL, więzadła poboczne; c. -Schorzenia łąkotek; d. - Fizjoterapia po plastyce stawu kolanowego. 3. Badanie kliniczne stawu skokowo-goleniowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu skokowo goleniowego: a. zmiany chorobowe ścięgna Achillesa; b. zespół stopy cukrzycowej; c. usprawnianie po plastyce stawu skokowego. 4. Badanie kliniczne stawu ramiennego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu Zp1 ramiennego i kompleksu barkowego: a- ciasnota podbarkowa, zamrożony bark;; 10 b- schorzenia mięśnia dwugłowego ramienia; c- zmiany zwyrodnieniowe i schorzenia pierścienia rotatorów; d- plastyka stawu ramiennego i związany z tym program usprawniania leczniczego dla potrzeb ortopedii. 5.Badanie kliniczne stawu łokciowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu łokciowego: a. Zmiany zwyrodnieniowe; b. Łokieć golfisty; c. Łokieć tenisisty. 6. Badanie kliniczne stawu promieniowo - nadgarstkowego. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach stawu nadgarstkowego: a. Zespół cieśni nadgarstka; b. Choroba Querwaina; c. Zespól Guyona. 7. Zespoły bólowe odcinka C,Th i L kręgosłupa. Diagnostyka i programowanie fizjoterapii. 8. Ocena stereotypu lokomocji. Analiza, determinanty, praca mięśni w czasie chodu fizjologicznego. Chód patologiczny i jego rodzaje. Razem 10 Ćwiczenia Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Badanie kliniczne, testy funkcjonalne oraz badanie ortopedyczne dla potrzeb C1 chorych z dysfunkcją narządu ruchu. Nabycie umiejętności kontrolowania efektów fizjoterapii w rehabilitacji ortopedycznej wraz z odpowiednią 5 dokumentacją fizjoterapeutyczną. Razem 5 6 Metody oceny Ocena podsumowująca P10. Obserwacja P11. Aktywność na zajęciach Strona 4/6
P13. Test wielokrotnego wyboru P14. Studium przypadku I1. Obecność 100% na zajęciach praktycznych I2. Sprawdzian ustny na ocenę; I3. Zaliczenie praktyczne; I4. Praca z pacjetem po urazie i dysfunkcji narządu ruchu. Warunki zaliczenia przedmiotu 1 a. Obecność 100% na zajęciach praktycznych i ćwiczeniach; 2 b. Praca z pacjentem; 3 c. Aktywność na zajęciach; 4 d. Zaliczenie teoretyczne i praktyczne. Kryteria oceny Na ocenę 3 Na ocenę 3.5 Na ocenę 4 Na ocenę 4.5 Na ocenę 5 55-59% punktów z testu wielokrotnego wyboru z pytaniami otwartymi i zamkniętymi. W stopniu dostatecznym demonstruje wiedzę z zakresu 60-69% punktów z testu wielokrotnego wyboru z pytaniami otwartymi i zamkniętymi. W stopniu ponad dostatecznym demonstruje wiedzę z zakresu 70-79% punktów z testu wielokrotnego wyboru z pytaniami otwartymi i zamkniętymi. W stopniu dobrym demonstruje wiedzę z zakresu fizjoterapii w ortopedii. 80-85% punktów z testu wielokrotnego wyboru z pytaniami otwartymi i zamkniętymi. W stopniu ponad dobrym demonstruje wiedzę z zakresu 86-100% punktów z testu wielokrotnego wyboru z pytaniami otwartymi i zamkniętymi. W stopniu bardzo dobrym demonstruje wiedzę z zakresu 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Żuk, Tomasz; Dziak, Artur; Gusta, Andrzej; Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Podstawy ortopedii i traumatologii podręcznik dla studentów, Warszawa, 1980, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich [2] Dega, Wiktor; Bernardczyk, Karol; Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Ortopedia i rehabilitacja, Warszawa, 1984, Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich [3] Kwolek, Andrzej; Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Rehabilitacja medyczna, Wrocław, 2003, Urban & Partner [4] Nowotny, Janusz; Gaździk, Tadeusz Szymon Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu, Warszawa, 2006, MediPage [5] Kubacki J Zarys ortopedii i traumatologii, Katowice, 2004, AWF [6] Brotzman, S. Brent.; Wilk, Kevin E.; Kamiński, Bogdan.; Dziak, Artur; Elsevier, Urban & Partner Rehabilitacja ortopedyczna, Wrocław, 2011, Elsevier Urban & Partner [7] Dutton Ortopedia, Warszawa, 2014, PZEL Literatura uzupełniająca: [1] Dobosiewicz K. Boczne idiopatyczne skrzywienie kręgosłupa, Katowice, 1977, UŚ Strona 5/6
[2] Kusz D Kompendium ortopedii, Warszawa, 2009, PZWL [3] Olszewski, Jurek.; Czernicki, Jan.; Wydawnictwo Lekarskie PZWL Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny kompendium, Warszawa, 2011, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 8 Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę mgr Jerzy Zemła (kontakt: jerzyzemla@poczta.onet.pl) Oboby prowadzące przedmiot Jerzy Zemła (kontakt: gjzemla@gmail.com) Strona 6/6