Istotne znaczenie polityki pieni??nej Date : 25 Luty 2015 Jednym z najwa?niejszych tematów i czynników decyduj?cych o przep?ywach kapita?u b?dzie w tym roku, wed?ug nas, zró?nicowanie polityki pieni??nej prowadzonej przez ró?ne banki centralne na ca?ym?wiecie. Jak dot?d przewag? ma rozlu?nianie polityki; tylko w pierwszym miesi?cu 2015 r., 14 banków centralnych podj??o jakie? dzia?ania w tym kierunku, g?ównie maj?ce form? ci?? stóp procentowych lub skupu aktywów.[1] Je?eli chodzi o ten pierwszy kierunek, wyj?tkowo agresywne ruchy wykona? du?ski bank centralny, który redukowa? stopy czterokrotnie na przestrzeni trzech tygodni. Z kolei Europejski Bank Centralny (EBC) og?osi? plany luzowania ilo?ciowego, pod??aj?c?cie?k? przetart? przez Rezerw? Federaln? (Fed) w USA oraz Bank Japonii. 1 / 6
?ci?lej rzecz ujmuj?c, luzowanie nie jest precyzyjnym terminem mowa tu raczej o rozszerzaniu. Pierwsz? faz? luzowania ilo?ciowego (QE1) zainicjowano w USA pod koniec 2008 r. w odpowiedzi na kryzys na ameryka?skim rynku kredytów subprime, w formie programu skupu obligacji rz?dowych, papierów zabezpieczonych kredytami hipotecznymi (MBS) oraz innych aktywów g?ównie od banków odczuwaj?cych konsekwencje spadku warto?ci tych aktywów. Pocz?tkowo zak?adano,?e warto?? programu si?gnie 600 mld USD, ale spodziewane cele zwi?zane z o?ywieniem gospodarczym i rozlu?nieniem warunków na rynku kredytowym nie zosta?y zrealizowane zgodnie z oczekiwaniami. Dlatego w 2010 r. uruchomiono rund? QE2, a dwa lata pó?niej QE3, gdy twórcy polityki pieni??nej z coraz wi?ksz? desperacj? poszukiwali nowych bod?ców dla gospodarki. Ogólnie rzecz bior?c, na luzowanie ilo?ciowe wydano ponad 4 bln USD (niemal równowarto?? chi?skich rezerw walutowych), czyli ok. sze?ciokrotnie wi?cej ni? pocz?tkowo planowano. W rezultacie, bilans Fedu trzykrotnie powi?kszy? swe rozmiary. W mojej ocenie, nale?y przede wszystkim zaznaczy?,?e Stany Zjednoczone nie by?y jedynym krajem, który prowadzi? tego typu dzia?ania w ostatnich latach. W Wielkiej Brytanii, w 2009 r. uruchomiono program o warto?ci 75 mld funtów (ok. 120 mld USD), który stopniowo rozszerzano do??cznie 375 mld funtów (ok. 600 mld USD). Rozmiary bilansu Bank of England powi?kszy?y si? czterokrotnie, a rz?d wykorzysta? nowe pieni?dze do wykupu swego w?asnego zad?u?enia. Poprawa warunków ekonomicznych w USA i Wielkiej Brytanii prowokuje dzi? dyskusj? na temat dogodnego momentu na wstrzymanie tej stymulacji i podwy?szenie stóp procentowych. Podczas gdy skala luzowania jest ograniczana w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, w innych krajach dzia?ania w tym obszarze s? coraz bardziej zdecydowane. W pa?dzierniku 2014 r., Bank Japonii zwi?kszy? skal? swego programu skupu aktywów do 80 bln jenów (647 mld USD) rocznie. W ramach polityki zwanej przez niektórych luzowaniem ilo?ciowo-jako?ciowym ( QQE ), japo?ski bank centralny walczy z deflacj? i stara si? pobudzi? gospodark? po latach stagnacji. Strefa euro niezmiennie odczuwa konsekwencje problemów z zad?u?eniem bud?etowym i d?ugiego okresu anemicznego wzrostu, któremu towarzysz? deflacyjne efekty uboczne. W styczniu, EBC zdecydowa? si? na rozwi?zanie sprawdzone niedawno przez Stany i Zjednoczone i Japoni?, og?aszaj?c plany skupu obligacji o warto?ci co najmniej 1 bln euro od marca, z my?l? o zasileniu rynków dodatkow? p?ynno?ci?. Na rynkach wschodz?cych tak?e dostrzegamy pewne rozbie?no?ci w obszarze polityki pieni??nej, jednak zauwa?alna jest powszechna tendencja do rozlu?niania polityki. Przyjrzyjmy si? bli?ej ostatnim dzia?aniom niektórych banków centralnych i ich uzasadnieniom. Chiny (rozlu?nianie polityki) Po zaskakuj?cej redukcji stóp procentowych w listopadzie, 4 lutego Ludowy Bank Chin obni?y? poziomy wymaganych rezerw bankowych o 50 punktów bazowych (0,50%), maj?c na celu 2 / 6
zwi?kszenie poda?y pieni?dza o ok. 600 mld yuanów (96 mld USD). Ludowy Bank Chin zapowiedzia? tak?e dodatkow? obni?k? o 50 punktów bazowych wska?nika wymaganych rezerw dla mniejszych instytucji finansowych koncentruj?cych si? na kredytach dla mikroprzedsi?biorców i rolników oraz obni?k? o 400 punktów bazowych (4%) analogicznego wska?nika dla Chi?skiego Banku Rozwoju Rolnictwa. Rz?d ma nadziej?,?e te dzia?ania pobudz? gospodark? w obliczu ca?ego szeregu rozczarowuj?cych danych statystycznych, takich jak notowania kluczowego barometru dynamiki w sektorze produkcji indeksu PMI, który spad? w styczniu 2015 r. poni?ej poziomu 50. W 2014 r., wzrost chi?skiego produktu krajowego brutto (PKB) wyniós? 7,4% rok do roku, w porównaniu z 7,7% rok do roku w 2013 r. W Templeton Emerging Markets Group nie obawiamy si? spadku dynamiki chi?skiego wzrostu gospodarczego, uznaj?c,?e wzrost przekraczaj?cy 7% w przypadku gospodarki tych rozmiarów jest ca?kiem solidny. Niemniej jednak, Ludowy Bank Chin najwyra?niej zamierza pilnowa?, by Chiny utrzyma?y sw? pozycj? si?y nap?dowej globalnego wzrostu, zatem kolejne kroki w kierunku rozlu?niania polityki pieni??nej w tym roku nie b?d? dla nas zaskoczeniem. Indie (rozlu?nianie polityki) Indie równie? rozlu?niaj? polityk? pieni??n?, pomimo solidnego wzrostu PKB. W efekcie zmiany metodologii obliczania krajowych danych ekonomicznych, która przybli?a statystyki dotycz?ce PKB Indii do standardów mi?dzynarodowych, dane o PKB tego kraju zosta?y znacz?co skorygowane w gór?. Niedawno opublikowane dane wskazuj?,?e wzrost PKB przyspieszy? do 6,9% rok do roku w roku bud?etowym ko?cz?cym si? w marcu 2014 r., w porównaniu z 4,7% rok do roku wed?ug poprzednich oblicze?. Analogicznie, wzrost za rok bud?etowy 2012/2013 zosta? skorygowany z 4,5% do 5,1% rok do roku. W styczniu, Bank Rezerw Indii zaskoczy? rynki redukcj? swej kluczowej stopy procentowej o 25 punktów bazowych (0,25%) do poziomu 7,75%. S?abn?ca presja inflacyjna sk?oni?a bank centralny do obni?ki stóp w celu stymulacji wzrostu gospodarczego. Nast?pnie, 3 lutego, ustawowy wska?nik p?ynno?ci (okre?laj?cy udzia? depozytów i zobowi?za?, jakie banki musz? utrzymywa? jako rezerwy) zosta? obni?ony do 21,5%, aby zach?ci? banki do zwi?kszenia akcji kredytowej. Indyjski indeks cen konsumenckich wprawdzie wzrós? z rekordowo niskiego listopadowego poziomu 4,4% do 5,0% w grudniu 2014 r. w uj?ciu rok do roku, jednak nadal by? znacznie ni?szy w porównaniu z zanotowanym w styczniu 2014 r. poziomem 8,8%, co zwi?ksza?o pole manewru do rozlu?niania polityki. Gubernator Banku Rezerw Indii Raghuram Rajan stwierdzi?,?e spadek cen ropy zmniejszy? zagro?enie ze strony inflacji i zapowiedzia?,?e mo?na spodziewa? si? dalszych obni?ek stóp procentowych. Rosja (rozlu?nianie polityki) Bank centralny Rosji nieoczekiwanie obci?? w styczniu sw? referencyjn? stop? procentow? o 200 punktów bazowych (2,0%) do poziomu 15%, aby zapewni? wsparcie dla krajowej gospodarki. Poprzednio, bank podniós? stopy z 10,5% w grudniu do 17%, w ramach dzia?a? maj?cych 3 / 6
ustabilizowa? rubla i ograniczy? presj? inflacyjn?. Inflacja wzros?a w grudniu do najwy?szego poziomu od ponad pi?ciu lat, przede wszystkim w wyniku wzrostu cen?ywno?ci, a indeks cen konsumenckich skoczy? w gór? do 11,4% rok do roku, w porównaniu z 9,1% w listopadzie. Na przestrzeni ostatnich miesi?cy, rz?d zapowiedzia? szereg dzia?a? w ramach walki z krajowym kryzysem ekonomicznym, których warto?? szacowana jest na co najmniej 35 mld USD. Planowane dzia?ania to, mi?dzy innymi, rekapitalizacja systemu bankowego?rodkami o warto?ci 15,7 mld USD oraz zasilenie pa?stwowego banku rozwoju kapita?em rz?du 4,7 mld USD, w celu umo?liwienia mu udzielania wi?kszej ilo?ci kredytów i tym samym wspierania rozwoju gospodarczego kraju. Rosja musi jednak zmierzy? si? z wyzwaniami, wobec których sama polityka pieni??na jest bezradna. W styczniu, mi?dzynarodowa agencja ratingowa Standard & Poor s obni?y?a rating dla rosyjskiego zad?u?enia skarbowego z BBB- do BB+, czyli poni?ej statusu inwestycyjnego, uzasadniaj?c t? decyzj? pogorszeniem jako?ci aktywów w systemie finansowym w efekcie deprecjacji rubla, ograniczonym dost?pem do mi?dzynarodowych rynków kapita?owych w konsekwencji na?o?onych na Rosj? sankcji oraz prawdopodobie?stwem recesji w 2015 r. Turcja (rozlu?nianie polityki) W warunkach s?abn?cej presji inflacyjnej wraz ze spadkami cen ropy, bank centralny Turcji obni?y? w styczniu sw? referencyjn? stop? procentow? o 50 punktów bazowych (0,5%) do poziomu 7,75%. Warto?? indeksu wzrostu cen konsumenckich posz?a w dó? z 9,2% rok do roku w listopadzie do 8,2% rok do roku w grudniu. Turcja zmaga si? z ca?ym szeregiem problemów. Deficyt w bud?ecie rz?du centralnego rozszerzy? si? w 2014 r. o ponad 20% rok do roku do 9,9 mld USD, natomiast wed?ug danych tureckiego Ministerstwa Gospodarki, deficyt na rachunku obrotów bie??cych zaw?zi? si? z 64,7 mld USD w 2013 r. do 45,8 mld USD w 2014 r. Brazylia (zaostrzanie polityki) Brazylia prawdopodobnie ch?tnie przyj??aby cho? cz??? presji deflacyjnej, jak? notuje Japonia czy EBC w 2014 r., brazylijski indeks cen konsumenckich wzrós? o 6,4%, co oznacza najszybsze tempo wzrostu od 2011 r., znacznie przewy?szaj?ce cel inflacyjny banku centralnego. Wa?n? przyczyn? tego wzrostu by?a deprecjacja brazylijskiego reala, który w 2014 r. os?abi? si? w stosunku do USD o 11%.[2] Pomimo anemicznego wzrostu gospodarczego w Brazylii, obawy przed inflacj? sk?oni?y 21 stycznia bank centralny do podniesienia (po raz trzeci z rz?du) referencyjnej stopy procentowej o 50 punktów bazowych (0,5%) do najwy?szego od sierpnia 2011 r. poziomu 12,25%. Nastroje w?ród brazylijskich konsumentów osi?gn??y najni?szy poziom od 2005 r., pod wp?ywem obaw zwi?zanych z inflacj? i s?ab? kondycj? rynku pracy. W podstawowym bud?ecie brazylijskiego sektora publicznego zanotowano w 2014 r. pierwszy deficyt od ponad dekady. Ni?sze przychody z podatków i wy?sze wydatki w okresie poprzedzaj?cym pa?dziernikowe wybory prezydenckie prze?o?y?y si? na deficyt si?gaj?cy 13,8 mld USD (0,6% PKB). Minister finansów Joaquim Levy zapowiedzia? szereg dzia?a? maj?cych poprawi? kondycj? finansów publicznych, w tym podwy?ki podatków od paliw, kredytów i importu, a tak?e zniesienie ulg podatkowych dla posiadaczy samochodów. 4 / 6
Podsumowanie: konsekwencje dla inwestorów Uwa?am,?e rozlu?nianie polityki pieni??nej przez najwi?ksze banki centralne na?wiecie mo?e pomóc o?ywi? wzrost gospodarczy, ale jednocze?nie chroni banki prywatne przed konieczno?ci? podejmowania trudnych decyzji dotycz?cych z?ych inwestycji. Spora cz??? nowych pieni?dzy pozosta?a w bilansach banków, ku niezadowoleniu przedstawicieli banków centralnych, licz?cych na wzrost akcji kredytowej i o?ywienie gospodarcze. Niskie stopy procentowe, z jakimi mamy dzi? do czynienia na ca?ym?wiecie, s? niekorzystne dla posiadaczy zwyk?ych lokat bankowych i emerytalnych produktów oszcz?dno?ciowych, ale z kolei s? mile widziane przez inwestorów dzia?aj?cych na rynkach akcji. Kolejnym?ród?em ryzyka dla niskooprocentowanych dzi? lokat bankowych mo?e by? wzrost inflacji, a tak?e p?cznienie ba?ki cenowej. Przecena na rynku ropy stanowi pewne zabezpieczenie, ale nie s?dzimy, by ceny surowca pozosta?y tak niskie w d?u?szej perspektywie. Co wi?cej, narastaj? obawy przed wojnami walutowymi w warunkach powszechnego luzowania polityki poszczególne kraje za wszelk? cen? os?abiaj? swe waluty, by stymulowa? wzrost eksportu. Uwa?amy,?e ostatnie dzia?ania Banku Japonii, EBC, Ludowego Banku Chin, Banku Rezerw Indii i innych banków centralnych w kierunku rozlu?niania polityki pieni??nej powinny zniwelowa? wp?yw mo?liwych podwy?ek stóp procentowych w USA, a mo?e tak?e w innych krajach. Naszym zdaniem, polityka banków centralnych wci?? b?dzie zasila? rynki p?ynno?ci?, a coraz wi?ksze ilo?ci kapita?u powinny nap?ywa? na?wiatowe rynki akcji, gdy inwestorzy b?d? poszukiwa? wy?szych dochodów. B?dziemy jednak uwa?nie obserwowa? sytuacj?, wypatruj?c sygna?ów ewentualnych niepo??danych wstrz?sów wtórnych. Komentarze, opinie i analizy dr. Mobiusa s? przedstawione wy??cznie w celach informacyjnych i nie stanowi? indywidualnych porad inwestycyjnych ani zach?ty do zainwestowania w jakiekolwiek papiery warto?ciowe czy stosowania jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Bior?c pod uwag? zmienno?? warunków rynkowych i ekonomicznych, wszelkie komentarze, opinie i analizy s? w pe?ni aktualne wy??cznie w dniu ich publikacji i mog? ulec zmianie bez odr?bnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie stanowi? kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotycz?cych jakiegokolwiek kraju, regionu, rynku, bran?y, inwestycji czy strategii inwestycyjnej. Informacja natury prawnej Wszelkie inwestycje wi??? si? z ryzykiem, w??cznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapita?u. Inwestowanie w instrumenty zagraniczne wi??e si? ze szczególnym ryzykiem, m.in. dotycz?cym waha? kursów wymiany, niestabilno?ci gospodarczej czy zmian na arenie politycznej. Inwestycje na rynkach wschodz?cych, do których nale?? tak?e nowe rynki wschodz?ce, obarczone s? wi?kszym ryzykiem wynikaj?cym z powy?szych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk zwi?zanych z wzgl?dnie niewielkimi rozmiarami, mniejsz? p?ynno?ci? i brakiem odpowiednich ram 5 / 6
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Inwestowanie na rynkach wschodz?cych prawnych, politycznych, biznesowych i spo?ecznych dla rynków papierów warto?ciowych. Poniewa? wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i spo?eczne s? zwykle jeszcze s?abiej rozwini?te na nowych rynkach wschodz?cych, a wyst?puj? tak?e rozmaite inne czynniki, takie jak podwy?szony potencja? skrajnych waha? kursów, braku p?ynno?ci, barier ograniczaj?cych transakcje oraz mechanizmów kontroli gie?d, ryzyka zwi?zane z rynkami wschodz?cymi s? nasilone w przypadku nowych rynków wschodz?cych. Ceny akcji podlegaj? wahaniom (cz?sto nag?ym i gwa?townym) wywo?ywanym czynnikami dotycz?cymi poszczególnych spó?ek, bran? czy sektorów lub ogólnymi warunkami panuj?cymi na rynkach. [1]?ród?o: Thompson Reuters. [2]?ród?o: Bloomberg. 6 / 6