Alfred Marshall (1842-1924) Drugi (obok Leona Walrasa) twórca ekonomii neoklasycznej Zasady ekonomii, 1890 (osiem wydań do 1920) Ekonomia polityczna a ekonomia w ujęciu Marshalla Główny cel ekonomii: poprawa dobrobytu ludzi, a zwłaszcza ubogich
Alfred Marshall o matematyce w ekonomii 1. Używaj matematyki jako języka stenograficznego, a nie jako narzędzia badawczego. 2. Trzymaj się jej aż skończysz. 3. Przetłumacz to na angielski. 4. Zilustruj to przykładami mającymi znaczenie w realnym świecie. 5. Spal matematykę (to znaczy twój zapis matematyczny). 6. Jeżeli nie udaje ci się 4. to spal 3.
Metoda badawcza Marshalla Kombinacja podejścia matematycznego oraz podejścia historycznego (tzw. szkoła historyczna m.in. Max Weber) Podejście oparte na równowadze cząstkowej Marshall zdawał sobie sprawę, że formalne podejście oparte na równowadze ogólnej jest bardziej dokładne, ale sądził, że są powody by upraszczać analizę Te powody to: Złożoność gospodarki (wszystko wydaje się zależeć od wszystkiego) Problem ujęcia czasu w modelach ekonomicznych Zakres analizy w ramach modeli opartych na równowadze cząstkowej można rozszerzać w kierunku równowagi ogólnej
Marshall o modelowaniu w ekonomii metafora kamienia Jeżeli pomiędzy popytem i podażą zachodzi stała równowaga, wówczas w razie, gdyby jakiś przypadek zwiększył lub zmniejszył skale produkcji w stosunku do jej poziomu równowagi, natychmiast zaczynają działać czynniki, zmierzające do przywrócenia produkcji do poziomu równowagi; zupełnie tak samo, jak wówczas, gdy kamień, zawieszony na sznurku, zostanie wyprowadzony z położenia równowagi: tutaj siła ciążenia będzie od razu starała się doprowadzić go z powrotem do położenia równowagi. Wahania skali produkcji około poziomu jej równowagi będą miały mniej więcej podobny charakter. W praktyce oscylacje takie rzadko są rytmiczne, jak wahania kamienia, zawieszonego swobodnie na sznurku. Porównanie byłoby bardziej ścisłe, gdybyśmy przypuścili, że sznur zawieszony jest w zburzonych wodach około upustu młyńskiego, gdzie promień wody to płynie swobodnie, to znowu zostaje częściowo zatrzymany. I takie nawet skomplikowanie porównania nie wystarcza do tego, aby zilustrować działanie wszystkich czynników, z któremi zarówno ekonomista, jak człowiek interesów liczyć się musi. Lepiej obrazować będzie istniejące tu trudności przykład człowieka, który trzyma sznurek w reku i porusza go częściowo ruchami rytmicznemi, częściowo nierytmicznemi. Tabele popytu i podaży w praktyce nie pozostają długo niezmienne, lecz wciąż się zmieniają; każda zmiana przy tem pociąga za sobą zmianę ilości i ceny, odpowiadających równowadze, i w ten sposób wyznacza nowe położenia ośrodków, około których oscyluje ilość podaży i popytu oraz cena.
Metodologia Marshalla Aby uwzględnić znaczenie czasu w badaniach ekonomicznych wprowadził analityczny podział na 4 rodzaje czasu: Okres rynkowy (krzywa podaży sztywna) Okres krótki (krzywa podaży elastyczna) Okres długi (krzywa podaży dosk. elastyczna) Okres sekularny (zmiany technologii, liczby ludności)
Teoria wartości A. Marshalla Jest syntezą klasycznej i marginalistycznej teorri cen Uwzględnia analityczny podział czasu na 4 kategorie Zasadnicza teza: w ogólnym przypadku MU, koszt produkcji i cena są współzależne, nawzajem wyznaczają swoje wartości Nie ma jednej przyczyny ceny
Teoria wartości A. Marshalla Analogia do kul umieszczonych w misie Metafora nożyc: Równie poważnie możemy dysputować o tem, które ostrze nożyc kraje papier, jak i o tem, czy wartość zależy od użyteczności, czy też od kosztów produkcji. Prawda, że jeżeli jedno ostrze jest nieruchome i krajanie papieru dokonywa się poprzez poruszanie drugiego, to możemy powiedzieć krótko, ale nieściśle, że krajanie odbywa się przy pomocy ruchomego ostrza; lecz zdanie to nie jest zupełnie ścisłe i można je przyjąć tylko o tyle, o ile będziemy je uważali za potoczne, nie zaś za ścisłe i naukowe przedstawienie rzeczywistego stanu rzeczy. Teorie wartości klasyczna, marginalistyczna i inne są błędne W zależności od długości okresu analitycznego inne czynniki odgrywają dominującą rolę w wyznaczaniu ceny Im dłuższy okres, tym większa rola kosztu produkcji (podaży) Rozróżnienie na krótki i długi okres na trwałe zagościło w ekonomii (zastosowanie m.in. u Keynesa w makroekonomii)
Teoria wartości Marshalla Okres rynkowy o cenie decyduje popyt Okres krótki o cenie współdecydują popyt i podaż Okres długi o cenie decyduje podaż
Inne osiągnięcia Marshalla Upowszechnił w ekonomii pojęcie cenowej elastyczności popytu (procentowa zmiana ilości żądanej w stosunku do procentowej zmiany ceny) Wprowadził inne innowacje teoretyczne Pojęcie nadwyżki konsumenta Analiza kosztów produkcji i podaży w różnych okresach analitycznych w konkurencji doskonałej Pojęcie zewnętrznych (dla pojedynczej firmy) korzyści skali produkcji Modyfikacja teorii produkcyjności krańcowej
Osiągnięcia i wpływ Marshalla Synteza istniejącej wiedzy; wkład metodologiczny; kilka innowacji teoretycznych Neoklasyczna teoria wartości Podejście oparte na równowadze cząstkowej Uwzględnienie roli czasu Mikroekonomia współczesna na poziomie podstawowym i średnim jest Marshallowska (poza teoriami konkurencji niedoskonałej, ekonomią informacji i paroma ledwie innowacjami)