Wpływ wysiłku fizycznego na organizm człowieka
Ruch jest potrzebą biologiczną zwierząt t i ludzi, jest elementarną podstawą zdrowia psychicznego i fizycznego. W organizmach pozbawionych ruchu zachodz odzą procesy patologiczne, organizmy te chorują i szybciej starzeją się.. Wynika to z funkcji, jaką spełniaj niają w metabolizmie całego ustroju mięś ęśnie. Praca mięś ęśni i ruch to nie tylko czynniki niezbędne do utrzymania sprawności i wydolności psychofizycznej osób dorosłych, lecz takŝe e bardzo istotny czynnik rozwoju wzrastającego organizmu. Specjalną formą pracy szczególnie silnie działaj ającą na organizm sąs ćwiczenia fizyczne, zwłaszcza trening sportowy. Pod wpływem wysiłku fizycznego zachodzi szereg zmian w organizmie człowieka (we wszystkich układach). Dochodzi do wzrostu czynności ci układu oddechowego i krąŝ ąŝenia, zmian w napięciu układu nerwowego, w układzie mięś ęśniowym wysiłek fizyczny zwiększa i przyspiesza wiele procesów biochemicznych, wywołuj ując c swego rodzaju reakcję łańcuchową,, wytrącaj cającą organizm ze stanu równowagi. r RównoczeR wnocześnie nie pojawiają się tendencje zmierzające do przywrócenia zakłóconej równowagi r (homeostazy). Odpowiedzią organizmu na zmiany zachodzące ce pod wpływem wysiłku fizycznego jest proces przystosowawczy do danej pracy, polegający na: Usprawnieniu koordynacji mięś ęśniowo nerwowej zwanej wyćwiczeniem powodującym obniŝenie ujemnych skutków w pracy. Zmianach w budowie mięś ęśni. Końcowym efektem zachodzących cych zmian w organizmie pod wpływem pracy jest pojawienie się hipertrofii roboczej. Hipertrofia robocza (przerost) to normalne, nie patologiczne zmiany, zachodzące ce w strukturze i funkcji organizmu prowadzące do przystosowania się do zwiększonego wysiłku związanego zanego z wyspecjalizowaną formą pracy czy treningu. Proces hipertrofii pojawia się we wszystkich układach organizmu ludzkiego.
Zmiany w narządach wywołane wysiłkiem fizycznym
Układ mięś ęśniowy wzrost masy mięś ęśniowej pod wpływem wysiłku układ mięś ęśniowy oddziałuje kształcąco co na układ kostny (np( np.. u osób b z dolegliwościami kręgos gosłupa systematyczne ćwiczenia mięś ęśni grzbietu i kręgos gosłupa powodują wzrost i wzmocnienie tych mięś ęśni, doprowadzając c do wzmocnienia tzw. gorsetu mięś ęśniowego, co łagodzi, a nawet likwiduje dolegliwości odkręgos gosłupowe) wzrost liczby otwartych czynnych naczyń włosowatych, lepsze odŝywianie pracującego cego mięś ęśnia, usprawnienie wydalania produktów w przemiany materii (spalania) zmiany biochemiczne prowadzące do zwiększenia się odporności na zmęczenie oraz do szybszej odnowy sił wzrost ilości substancji energetycznych w mięś ęśniach
Zmiany w mięś ęśniach zaleŝą od intensywności i czasu trwania wysiłku wysiłek umiarkowany (50% max obciąŝ ąŝenia) nie zachodzą istotne zmiany, uczynnienie rezerwowych moŝliwo liwości mięś ęśni duŝy y wysiłek fizyczny (80% max obciąŝ ąŝenia) zwiększenie wymiarów w włókien w mięś ęśniowych max obciąŝ ąŝenie długotrwad ugotrwałe podobnie jak w duŝych obciąŝ ąŝeniach, ale w miarę narastania obciąŝ ąŝeń narastają procesy degradacji włókien w mięś ęśniowych (licznych), zdolność do pracy zmniejsza się ze względu na proces uszkodzeń w mięś ęśniach.
Wnioski najzdrowszy, najkorzystniejszy dla zdrowia organizmu ludzkiego jest długotrwad ugotrwały y wysiłek o umiarkowanej intensywności. korzystna przebudowa mięś ęśni wywołana jest tylko wysiłkiem długotrwad ugotrwałym, ale o duŝej intensywności (80% max obciąŝ ąŝenia) wysiłek długotrwad ugotrwały y o max.. Intensywności prowadzi do chronicznego zmęczenia najsilniej na wzrost i rozwój j układu mięś ęśniowego wpływa trening siłowy, trening wytrzymałościowy prowadzi do wykształcenia mięś ęśni bardziej smukłych o mniejszych obwodach
Układ kostny zwiększenie zakresu ruchomości ci w stawie kształtowanie towanie powierzchni stawowych zwiększenie elastyczności ci i spręŝ ęŝystości torebek i wiązade zadeł w stawach ćwiczenia warunkują w duŝej mierze uwapnienie kości
Układ krąŝ ąŝenia większ kszą objęto tość serca (szczególnie po treningu wytrzymałościowym) wzrost pojemności minutowej serca, które zmuszane do częstego wysiłku podczas treningu wszechstronnie dostosowuje się do nowych, większych wymagań.. Objawia się to jego rozrostem i powiększon kszoną zdolności cią do przepompowywania krwi spowolnienie tętna t tna spoczynkowego, a takŝe e obniŝenie ciśnienia krwi zmiany przystosowawcze układu krąŝ ąŝenia do zwiększonego wysiłku fizycznego (zdolność szybkiego zwiększania pracy pod wpływem obciąŝ ąŝenia, szybki powrót t do poziomu wyjściowego po zakończeniu pracy) profilaktycznie stosowany ruch moŝe e mieć znaczenie w zapobieganiu niewydolności krąŝ ąŝenia, chorobie wieńcowej, zmianach zatorowo zakrzepowych naczyń mózgowych na tle miaŝdŝycy, nadciśnieniu nieniu i wielu innych
Układ oddechowy zwolnieniu rytmu oddechowego zwiększaniu pojemności płuc p wzrost wykorzystania tlenu w powietrzu wdychanym silne mięś ęśnie oddechowe kształtuj tują klatkę piersiową powodując c jej rozrost i poprawę postawy ciała znacznie usprawniają się procesy i zaopatrzenia organizmu w tlen
Układ nerwowy rozwój j dodatkowych gałą łązek nerwowych prowadzących do włókien w mięś ęśniowych ćwiczenia pobudzają pracę ośrodkowego układu nerwowego rozwija się pamięć ruchowa oraz szybkość i łatwość oddziaływania na bodźce zewnętrzne specjalne ćwiczenia mogą usunąć lub zmniejszyć zaburzenia równowagi r i koordynacji ruchów
Zmiany w narządach wewnętrznych poddawany systematycznym ćwiczeniom organizm doskonali funkcjonowanie wątroby, gruczołów w dokrewnych, gospodarkę hormonalną i enzymową poprawia się system obronny, wzrasta odporność na zachorowania
Aktywność fizyczna jako bodziec naturalny potrafi oddziaływa ywać na cały y nasz organizm, wpływaj ywając c korzystnie na czynności ci wszystkich jego narządów. Jest osią,, wokół której budować moŝna całą strategię zdrowego stylu Ŝycia pod warunkiem, Ŝe e trening jest prowadzony poniŝej wartości krytycznej, jest odpowiednio dozowany, umiarkowany, a obciąŝ ąŝenia wzrastają stopniowo i systematycznie. Pozytywne zmiany, jakie zachodzą w organizmie pod wpływem ćwiczeń są wszechstronne: Ćwiczenia zwiększaj kszają siłę i masę mięś ęśni, co stymuluje wzmocnienie psychiczne, a ponadto wspomaga sprawność intelektualną
Ćwiczenia fizyczne z reguły y eliminują nałogi. Sprawność jako element nowoczesnego, zdrowego stylu Ŝycia coraz bardziej sprzeczna jest z uleganiem nałogom jako dowodem słabos abości, a nawet zacofania Aktywność fizyczna skutecznie reguluje procesy metaboliczne, kontroluje tendencje do nadwagi i koryguje błęb łędy Ŝywieniowe Podniesienie kondycji najwaŝniejszego niejszego organu serca nie moŝe e być osiągni gnięte Ŝadnym innym sposobem. Jedyną metodą jest ruch i okresowe zmuszanie serca do intensywniejszej pracy. Wiele korzystnych zmian, jakie zachodzą w wyniku systematycznego treningu widoczna jest nawet gołym okiem. SąS to zazwyczaj: prosta, szczupła a sylwetka mimo lepszego umięś ęśnienia, energiczny spręŝ ęŝysty chód, brak objawów w zmęczenia przy fizycznej i na ogół lepsze samopoczucie w dniach, w których inni czują się gorzej.