Dodatki do żywności Czy wiemy, co jemy?
Konserwowanie żywności nie jest pomysłem współczesnych lat. Nasi przodkowie w celu przedłużenia trwałości produktów spożywczych wykorzystywali promienie słoneczne i wiatr, stosowali wędzenie, a mięso i ryby konserwowali przy pomocy soli.
Z czasem funkcje te przejął przemysł spożywczy wykorzystując różne metody konserwowania, w tym substancje chemiczne. Odpowiedni smak i wygląd osiąga się często dopiero po dodaniu nie jednej, lecz wielu takich substancji
Obecnie można kupić nieomal wszystko, a żywności jest nadmiar. Kilka rodzajów chleba, masła, serów, wędlin i... czego tylko dusza zapragnie. Przebieramy w tych produktach zwracając uwagę na opakowanie i cenę, często także na markę, rzadko jednak czytamy, co jest napisane, zwykle drobnym drukiem na odwrocie pudełka.
Konserwanty są stosowane zgodnie z przewidzianymi prawem normami (Rozporządzenie Ministra Zdrowia, Dz.U. 2004 Nr 94, poz. 933) [2], jednak spożywane regularnie kumulują się w organizmie i mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów.
Dodatki do żywności Podzielone są według funkcji, które określają ich rolę. Wszystkie dopuszczone do użytku substancje dodatkowe są przebadane przez technologów, chemików, państwowe instytuty i określane jako bezpieczne. Ale wśród nich są mniej i bardziej bezpieczne.
Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, tylko dawka decyduje, że jakaś substancja nie jest trucizną substancje dodatkowe, dopuszczone do użytku są określane jako bezpieczne i wówczas posiadają oznaczenie QS, dla pozostałych-mniej bezpiecznych określona jest maksymalna waga (dawka).
Substancje E To substancje wprowadzone do produktów żywnościowych w celu nadania im określonych cech lub ich poprawienia, Nie są produktami spożywczymi!
Podział substancji dodatkowych barwniki (E100 do E199), substancje konserwujące (E200 do E299), przeciwutleniacze (E300 do E399), substancje stabilizujące, zagęszczające, emulgujące (E400 do E499), substancje inne (E 500- E 899), substancje słodzące (E900 do E999), substancje wypełniające (E 1000- E 1999)
W jakim celu stosujemy dodatki do żywności? Przedłużanie trwałości produktu Zapobieganie niekorzystnym zmianom wywoływanym przez drobnoustroje Zapobieganie utlenianiu witamin Zapobieganie niekorzystnym zmianom organoleptycznym smak, zapach, barwa, konsystencja
W jakim celu stosujemy dodatki do żywności? Zamiana składników droższych lub trudno dostępnych Podniesienie atrakcyjności konsumenckiej Utrzymanie stałej, powtarzalnej jakości produktów Ułatwianie produkcji
Produkty nie zawierające dodatkowych substancji Miód pszczeli Oleje i tłuszcze roślinne i zwierzęce nie zemulgowane Masło Mleko Śmietana
Produkty nie zawierające dodatkowych substancji Woda źródlana Kawa naturalna Herbata w liściach nie aromatyzowana Cukier biały
Barwniki...
Konserwanty...
Przeciwutleniacze
Środki spulchniające, żelujące
Wzmacniacze smaku, środki słodzące
Nowotwory Alergie Bóle głowy Reakcje niepożądane Wysypka Nadpobudliwość ruchowa Biegunki
Czy należy bać się dodatków? Nie, ale należy spożywać żywność jak najmniej przetworzoną
W ciągu roku, przeciętny człowiek z kraju wysoko uprzemysłowionego spożywa ok. 2 kg tych dodatków
Wiele produktów zawierających konserwanty ma na rynku swoje odpowiedniki pozbawione chemicznych dodatków. Warto ich szukać w trosce o własne zdrowie.
Szkodliwe barwniki dodawane do żywności Barwnik Nazwa Występowanie Skutki dla organizmu E 102 Tartrazyna Napoje w proszku, esencje owocowe, sztuczny miód, musztarda E 110 E 123 E 124 E 127 Żółcień pomarańczowa Barwnik amoniakalny Czerwień koszenilowa Erytrozyna czterojodofluo resceina Marmolady, żele, gumy do żucia, powłoki tabletek Różne produkty spożywcze Wędzone ryby, cukierki pudrowe, budynie Owoce kandyzowane, wiśnie koktajlowe Wysypki, nerwowość, problemy z oddychaniem Wysypki i bóle głowy Wysypki Kłopoty z oddychaniem Hamuje wzrost, zwiększa występowanie chorób tarczycy
Szkodliwe konserwanty dodawane do żywności Konserwanty Nazwa Występowanie Skutki dla organizmu E 220-E227 E 230-E 232 Siarczyny i ich związki Fenol i jego pochodne Powidła, dżemy, soki owocowe, koncentrat i przecier pomidorowy, żelatyna spożywcza, wino, miody pitne, piwo, chrzan tarty, musztarda, suszone owoce- morele, gruszki, śliwki Impregnowanie skórek owoców Zakłócają czynność jelit Zakłócają czynność jelit E 249-E 252 Azotyny i ich związki Wędzonki, peklowane wędliny i konserwy mięsne, sery dojrzewające, wędliny surowe Szkodliwe przy nadciśnieniu
Szkodliwe antyutleniacze dodawane do żywności Antyutleniacze Nazwa Występowanie Skutki dla organizmu E 310-E 312 Pochodne kwasu galusowego Płatki i puree ziemniaczane, gumy do żucia E 320 BHA Tłuszcze, guma do żucia, biszkopty, rosoły w kostkach, łuskane orzechy, Wysypki Zwiększa poziom cholesterolu, zwiększa rozkład wit D, niedozwolony dla małych dzieci
Szkodliwe antyutleniacze dodawane do żywności Antyutleniacze Nazwa Występowanie Skutki dla organizmu E 321 BHT Guma do żucia Zwiększa poziom cholesterolu, wysypka, niedozwolony dla małych dzieci E 338-E 341 Kwas ortofosforowy Cola, ciasta w proszku, zabielacze do kawy, przetwory owocowe, pomidory konserwowane Zakłócają trawienie
Szkodliwe emulgatory dodawane do żywności Emulgatory Nazwa Występowanie Skutki dla organizmu E 407 Karagen Desery, sery topione, galaretki w proszku, dżemy, marmolady, napoje mleczne, twarogi termizowane, ketchup E 461-E 466 Związki celulozy Zagęszczacz w gumie do żucia, dodatek do wypieków, zup w puszkach, serków topionych, paluszków rybnych, lodów Zakłóca trawienie Zakłóca trawienie
Szkodliwe wzmacniacze smaku i substancje słodzące Emulgatory Nazwa Występowanie Skutki dla organizmu E 620-E 621 Związki kwasu glutaminowego Przyprawy sypkie i obiadowe, koncentraty obiadowe, koncentraty zup, konserwy mięsne, wędliny E 951 Aspartam Słodzik dla diabetyków Zawroty głowy, nadmierna potliwość i uczucie niepokoju Bóle i zawroty głowy, nudności, wysypki, depresje, bezsenność, utrata smaku E 954 Sacharyna Słodzik rakotwórcze
Dziękujemy za uwagę Mirosława Jakiel- Sadowska Adriana Kęsik