Scenariusz zajęd i materiały pomocnicze Szkolna kampania na rzecz zielonego transportu www.ceo.org.pl/aktywni Projekt jest współfinansowany ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie. Treści przedstawione na stronie wyrażają poglądy realizatora projektu i nie mogą byd utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem sponsorów.
Scenariusz 5 Szkolna kampania na rzecz zielonego transportu Przedmiot wiedza o społeczeostwie, godzina wychowawcza Cele lekcji Po zajęciach uczniowie: potrafią wykorzystad zdobytą wiedzę o zrównoważonym transporcie w konkretnej sytuacji życiowej znają argumenty przemawiające za używaniem środków transportu przyjaznych dla środowiska oraz potrafią je uzasadnid wiedzą, jak szukad informacji na temat ekologicznych środków transportu potrafią publicznie prezentowad własne stanowisko potrafią nawiązad współpracę z innymi w celu realizacji konkretnego przedsięwzięcia. Metody i formy pracy praca w grupach prezentacja praca indywidualna miniankieta Środki dydaktyczne karta pracy nr 1 (dla każdego ucznia) Nasza podróż do szkoły karta pracy nr 2 (dla każdej grupy uczniów) Nasza kampania informacyjna 2
instrukcja dla uczniów czyste kartki do pisania (A3) kolorowe flamastry i ewentualnie inne materiały do prezentacji kropki-naklejki do głosowania Czas trwania lekcji 45 minut Przebieg zajęd 1. Powiedz uczniom, że na dzisiejszej lekcji postaracie się przygotowad szkolną kampanię na rzecz środków transportu bardziej przyjaznych środowisku. Zanim uczniowie rozpoczną planowanie akcji informacyjnej, powinni jak najlepiej poznad jej odbiorców ich pierwszym zadaniem będzie przeprowadzenie krótkich wywiadów z uczniami w klasie. Rozdaj każdemu uczniowi kartę pracy nr 1 (Nasza podróż do szkoły) w wersji A lub B (niech połowa klasy dostanie wersję A, a druga B) i zapowiedz, że mają około 10 minut na jej wypełnienie. Zadaniem pierwszej grupy jest znalezienie i przeprowadzenie wywiadów z uczniami, którzy przyjeżdżają do szkoły samochodem i gimbusem (wersja A), a grupy drugiej z uczniami, którzy przychodzą do szkoły pieszo przyjeżdżają rowerem (wersja B). 2. Kiedy uczniowie skooczą, poproś, by zachowali wypełnione karty wykorzystają je podczas następnego dwiczenia. Na forum klasy zapytaj chętnych uczniów, czy jakaś odpowiedź ich zaskoczyła, była szczególnie interesująca i chcieliby się nią podzielid z resztą klasy. Poproś też, by zastanowili się, jak to, w jaki sposób docierają do szkoły, wpływa na środowisko. Podaj im informacje dotyczące wykorzystania energii przez każdy z tych środków transportu (możesz wcześniej przygotowad plakat z rysunkami poszczególnych środków transportu, przy których zaznaczysz odpowiednie dane liczbowe). Podsumuj, dlaczego warto (o ile to możliwe) jak najczęściej poruszad się pieszo, korzystad z rowerów, środków komunikacji zbiorowej a dopiero na samym koocu z samochodów. Zapytaj, które rozwiązania w ich miejscowości są możliwe. 3
3. Podziel uczniów na 3-4 grupy tak, by w każdej z nich było mniej więcej tyle samo uczniów z wypełnioną kartą pracy nr 1 w wersji A i w wersji B. Każda grupa powinna dostad duży arkusz papieru, flamastry i ewentualnie inne materiały, których mogą użyd podczas przygotowywania projektu kampanii informacyjnej na rzecz ekologicznego transportu. Poproś uczniów, by dokładnie zapoznali się kartą pracy nr 2 (Nasza kampania informacyjna instrukcja dla uczniów). Na wykonanie plakatu prezentującego projekt akcji uczniowie mają 15 minut. Uprzedź ich, że po skooczeniu pracy każda grupa będzie miała 3-4 minuty na prezentację swojego pomysłu. Podczas pracy w grupach obserwuj pracę uczniów, wyjaśniaj ewentualne wątpliwości, staraj się nie ingerowad w pomysły. 4. Po 15 minutach przedstawiciele poszczególnych grup prezentują swoje pomysły każda grupa wiesza swój plakat na ścianie i opowiada o głównych założeniach kampanii. Każdą prezentację doceocie oklaskami. 5. Po zakooczonych prezentacjach poproś uczniów, aby jeszcze raz przyjrzeli się prezentowanym pomysłom i zastanowili się, który z nich spodobał im się najbardziej. Uczniowie będą mogli w tej chwili ocenid projekty swoich kolegów każdy ma do dyspozycji punkty (3 kropki naklejki), które może przyznad. Swoje 3 punkty mogą podzielid dowolnie wszystkie dla jednego pomysłu lub rozdzielid je pomiędzy dwa lub trzy. Rozdaj uczniom naklejki i poproś o przyklejenie ich na wybranym plakacie (plakatach). 6. Poproś jednego z uczniów o podliczenie przyznanych punktów i pogratuluj autorom najbardziej popularnego pomysłu. Zapewnij uczniów, że wszystkie pomysły były ciekawe, warte realizacji i jeszcze raz nagrodźcie je wszystkie brawami. 7. Wytłumacz uczniom, że argumenty, których użyli w swoich kampaniach mogą wykorzystad podczas rozmów z koleżankami i kolegami czy z rodziną, aby zachęcid ich do korzystania z bardziej przyjaznych środowisku środków transportu. Zapewnij ich, że każde takie małe działanie (np. spacer do sklepu zamiast jazdy samochodem ma znaczenie). 8. Na koniec zapytaj chętnych, co najbardziej podobało im się na tej lekcji a co było trudne 4
do zrobienia. Podziękuj uczniom za aktywny udział w zajęciach. Możesz więcej: Najciekawszy pomysł na kampanię może byd wprowadzony w życie w szkole, tak by uczniowie mieli szansę przełożyd swoje pomysły na konkretne działania i sprawdzid się w akcji. Warto wykorzystad metodę projektu, by przeprowadzid akcję informacyjną w szkole wśród uczniów, a może nawet wśród mieszkaoców waszej miejscowości. Na zajęciach plastycznych, spotkaniach kółka teatralnego czy muzycznego uczniowie mogą wymyślid ulotkę, przedstawienie lub utwór muzyczny promujący ekologiczne podróżowanie. Taki artystyczny występ mógłby towarzyszyd zakooczeniu roku szkolnego (lub semestru), kiedy wiele osób planuje wakacyjne podróże 5
Materiały dydaktyczne Materiały dla uczestników Karta pracy nr 1 Nasza podróż do szkoły Wersja A Znajdź w klasie jak najwięcej osób, które przyjeżdżają do szkoły samochodem z rodzicami i wypełnij tabelkę: IMIĘ ILE KILOMETRÓW JEST OD TWOJEGO DOMU DO SZKOŁY? JAKIE SĄ DOBRE STRONY PRZYJEŻDŻANIA DO SZKOŁY SAMOCHODEM? CZY MYŚLAŁEŚ/AŚ O TYM, ŻEBY ZMIENID ŚRODEK TRANSPORTU? JEŚLI TAK TO NA JAKI? JEŚLI NIE, TO DLACZEGO?
Karta pracy nr 1 Nasza podróż do szkoły Wersja B Znajdź w klasie jak najwięcej osób, które przychodzą do szkoły pieszo (lub przyjeżdżają rowerem) i wypełnij tabelkę: ILE KILOMETRÓW JEST WYMIEO 3 DOBRE STRONY CHODZENIA DO WYMIEO 3 ZŁE STRONY CHODZENIA DO IMIĘ OD TWOJEGO DOMU DO SZKOŁY? SZKOŁY NA PIECHOTĘ LUB DOJEŻDŻANIA ROWEREM SZKOŁY NA PIECHOTĘ LUB DOJEŻDŻANIA ROWEREM
Karta pracy nr 2: Nasza kampania informacyjna instrukcja dla uczniów Waszym zadaniem będzie stworzenie projektu kampanii informacyjnej w waszej szkole, której celem jest zwiększenie użycia przyjaznych dla środowiska środków transportu. Na wykonanie zadania macie 15 minut. Nie planujcie dokładnie wszystkich działao, a tylko zarys tego, co chcielibyście zrobid. Przygotujcie plakat, na którym zaprezentujecie hasło towarzyszące waszej akcji, najważniejsze jej założenia i działania. Określcie adresatów oraz zastanówcie się, kto wam może pomóc w przygotowaniu tej kampanii. Przygotujcie też uzasadnienie waszego działania dlaczego zachęcacie do wykorzystywania bardziej ekologicznych środków transportu. Po zakooczeniu pracy będziecie mieli szansę zaprezentowania swojego pomysłu reszcie klasy. Bądźcie kreatywni! Poniżej znajdują się trzy złote zasady tworzenia kampanii, które pomogą wam w pracy. Każda kampania powinna mied slogan. Hasło powinno byd ciekawe, atrakcyjne dla odbiorców, łatwe do zapamiętania. Ważne, żeby oddawało sens waszej kampanii i tego, co chcecie przekazad. Zastanówcie się, co trafiłoby do waszych koleżanek i kolegów? Wymyślcie takie hasło! Proponowane działania muszą byd możliwe do wykonania. Nie stawiajcie sobie nierealnych celów; nie proponujcie np. wszystkim uczniom w szkole, żeby od dziś chodzili do szkoły pieszo, bo niektórzy z nich mieszkają kilkanaście kilometrów od szkoły i na pewno nie będą chętni do włączenia się w taką kampanię. Zastanówcie się, jakie inne rozwiązanie możecie im zaproponowad. Wykorzystajcie miniankiety, które wypełnialiście na początku lekcji z nich dowiecie się, jakie potrzeby mają wasi rówieśnicy. Proponowane działania muszą byd atrakcyjne. Zastanówcie się, jak najskuteczniej przekonad koleżanki i kolegów z innych klas oraz nauczycieli i pracowników szkoły do waszego pomysłu. Pomyślcie, w jakie działania wy sami chętnie byście się włączyli?