REFORMA SYSTEMU EMERYTALNEGO Z ROKU 2013 Dnia 14 lutego 2014 weszła w życie ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. www.sgh.waw.pl 1
REFORMA SYSTEMU EMERYTALNEGO Z ROKU 2013 Na mocy ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych: wprowadzenie mechanizmu okresowych analiz zmian dotyczących funkcjonowania kapitałowej części systemu emerytalnego zobowiązanie Rady Ministrów do dokonywania przeglądu funkcjonowania systemu emerytalnego nie rzadziej niż co 3 lata pierwszy przegląd systemu emerytalnego nie później niż do 31 grudnia 2013 r www.sgh.waw.pl 2
GŁÓWNE ZMIANY Przeniesienie obligacyjnej części kapitału z OFE do ZUS Określenie zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w OFE i sposobu przenoszenia uprawnień emerytalnych ubezpieczonych z OFE do ZUS Ustalenie nowej wysokości składki przekazywanej do OFE Umożliwienie ubezpieczonym dokonania wyboru, czy chcą w dalszym ciągu przekazywać część składki do OFE Likwidację minimalnej stopy zwrotu i urynkowienie zasad inwestowania OFE Rewizję systemu opłat i wynagrodzeń funduszy emerytalnych. Stymulację III filara zmiany w IKZE www.sgh.waw.pl 3
PRZENIESIENIE OBLIGACYJNEJ CZĘŚCI KAPITAŁU Z OFE DO ZUS Przekazanie część aktywów w łącznej kwocie odpowiadającej 51,5% jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunku każdego członka OFE na dzień 31 stycznia 2014 r. (3 lutego 2014) Zaewidencjonowanie wartości przekazanych środków na subkontach ubezpieczonych prowadzonych przez ZUS (do 31 marca 2015) Umorzenie przekazanych Skarbowych Papierów Wartościowych oraz przekazanie pozostałych kategorii aktywów do Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD) www.sgh.waw.pl 4
UMOŻLIWIENIE UBEZPIECZONYM DOKONANIA WYBORU, CZY CHCĄ NADAL PRZEKAZYWAĆ CZĘŚĆ SKŁADKI DO OFE Obowiązkowe oszczędzanie w II filarze ubezpieczeń emerytalnych Decyzja odnośnie przekazywania przyszłych składek do OFE Czas na złożenie oświadczenia: 4 miesiące dla ubezpieczonego wchodzącego do systemu emerytalnego dla członków OFE w okresie przejściowym, od 1 kwietnia 2014 r. do 31 lipca 2014 r Cykliczne podejmowanie decyzji odnośnie dalszego przekazywania składki do OFE: po raz pierwszy w roku 2016 następnie co 4 lata www.sgh.waw.pl 5
UZASADNIENIE WPROWADZANYCH ZMIAN Cel reformy, którą wprowadzono OFE, to zapewnienie wypłat emerytur w sytuacji przewidywanych niekorzystnych zmian demograficznych: przekazanie zarządzania częścią składki na ubezpieczenie emerytalne prywatnym podmiotom natychmiastowy wzrost kosztów działania systemu emerytalnego Przeciętny koszt refundacji składek przekazywanych do OFE w latach 1999 2012 to 1,2% PKB Koszt obsługi dodatkowego długu publicznego to ok. 0,9% PKB www.sgh.waw.pl 6
UZASADNIENIE WPROWADZANYCH ZMIAN Brak powiązania przekazania części składki do OFE z przekazaniem części ryzyka demograficznego Struktura aktywów OFE Wysokie koszty tej części emerytury względem emerytury z ZUSu (opłaty pobierane przez PTE za zarządzanie OFE) www.sgh.waw.pl 7
DEBATA PUBLICZNA WYWOŁANA REFORMĄ Liczni przedstawiciele świata ekonomii i polityki: 2 pisma sprzeciwiające się reformie OFE, przesłane do Prezydenta RP, podpisane przez: 60 prawników 144 ekonomistów Argumenty profesora Leszka Balcerowicza przeciw reformie OFE Argumenty profesor Leokadii Oręziak przemawiające za reformą OFE www.sgh.waw.pl 8
ARGUMENTY PROFESORA BALCEROWICZA Chęć uniknięcia jakichkolwiek reform strukturalnych i naprawy finansów publicznych w roku wyborczym Niesłuszność uznania OFE za powód wysokich deficytów i długu publicznego Polski Naruszenie szeregu przepisów i wartości konstytucyjnych Utrata zaufania i wiarygodności systemu emerytalnego www.sgh.waw.pl 9
ARGUMENTY PROFESORA BALCEROWICZA Możliwość przeniesienia obciążeń demograficznych w czasie Finansowanie realnej sfery gospodarki przez OFE Pełnienie przez OFE roli instytucjonalnego inwestora na giełdzie Zwiększenie bezpieczeństwa całości świadczenia poprzez dywersyfikację źródeł finansowania (części kapitałowa i repartycyjna): OFE: ryzyko inwestycyjne, stopa zwrotu zależna od efektywności inwestycji funduszy i sytuacji na rynku kapitałowym ZUS: ryzyko polityczne, waloryzacja zależna od dynamiki funduszu płac oraz inflacji www.sgh.waw.pl 10
ARGUMENTY PROFESOR ORĘZIAK Generowanie długu przez OFE - przyrost niemal 300 mld zł od 1999 wobec 272 mld zł aktywów zgromadzonych w OFE na koniec czerwca 2013 r Ryzyko związane z OFE - możliwy duży spadek wartości ich aktywów w krótkim czasie Pomnażanie kapitału w OFE to w dużej części odsetki od polskich obligacji skarbowych Wprowadzenie do systemu wielu drogich pośredników Podwójnie obciążenie kosztami jednego pokolenia: kosztami bieżących świadczenia z systemu starego i przyszłych świadczenia dla siebie www.sgh.waw.pl 11
ARGUMENTY PROFESOR ORĘZIAK OFE jako przymusowe rozwiązanie wprowadzone pod presją Banku Światowego Inwestycje w akcje nielicznych spółek (obecnie ponad 250), wobec ponad 3 mln firm działających w Polsce Interes elit oraz towarzystw ubezpieczeniowych kosztem najsłabszych Wypaczenie panujących w starej Unii Europejskiej zasad zbiorowej przezorności ubezpieczenia społecznego www.sgh.waw.pl 12