PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTU HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO DLA KLASY IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ Celem nauczania historii w szkole podstawowej jest zapoznanie uczniów z najważniejszymi wydarzeniami z przeszłości, rozwijanie poczucia więzi z rodziną, narodem, społecznością europejską i światową, kształtowanie postaw moralnych, patriotycznych i obywatelskich, szacunku do własnego państwa i symboli narodowych. Realizacji tych celów służy ocena wiadomości i umiejętności ucznia. Ma ona za zadanie przekazać informację uczniowi, jego rodzicom oraz nauczycielowi, co osiągnął, co zrobił dobrze i ile potrafi. Przedmiotem oceny są: wiadomości, umiejętności, postawa. I. PODSTAWOWE WYMAGNIA I KRYTERIA OCENIANIA -Na każdą lekcję historii uczeń przynosi: podręcznik, zeszyt ćwiczeń, zeszyt 32 kartkowy -Po każdej lekcji uczeń ma obowiązek: przeczytać odpowiedni temat w podręczniku (ze zwróceniem szczególnej uwagi na teksty źródłowe, mapy, ilustracje, tabele i inne elementy graficzne) -Uczniów obowiązują wiadomości zawarte w: podręczniku, zeszycie ćwiczeń, zeszycie oraz atlasie historycznym (jeśli jest wykorzystywany na lekcji) -W razie krótszej nieobecności w szkole, uczeń ma obowiązek nadrobić materiał na kolejną lekcję, na której będzie obecny będzie nieobecny w szkole dłużej- ustala z nauczycielem, w jakim czasie nadrobi materiał -Wszystkie oceny są wpisywane do Dziennika długopisem i nie ma możliwości ich usunięcia (np. w przypadku poprawy sprawdzianów, w dzienniku wpisywane są dwie oceny) -Nieprzygotowanie (dwa na semestr, chronią przed: - za brak pracy domowej, niezapowiedzianą kartkówką i odpowiedzią ustną, niewykorzystane w semestrze- przepadają, powinny być zgłaszane na początku lekcji dyżurnemu na kartce -W przypadku zgłoszenia trzeciego nieprzygotowania w semestrze uczeń otrzymuje -, powyżej trzech ocenę niedostateczną -Otrzymanie przez ucznia w danym semestrze trzech + skutkuje oceną bardzo dobrą za aktywność, trzech - zaś oceną niedostateczną Wartości dziesiętne poszczególnych stopni określa poniższa tabela: Wartości dziesiętne poszczególnych stopni 6 5+ 5 5-4+ 4 4-3+ 3 3-2+ 2 2-1+ 1 6,00 5,50 5,00 4,75 4,50 4,00 3,75 3,50 3,00 2,75 2,50 2,00 1,75 1,50 1,00 II. OCENIANIE BIEŻĄCE I II SEMESTR 1). Odpowiedz ustna: -Ucznia obowiązuje na kolejną lekcję ostatni temat z podręcznika -W czasie odpowiedzi ustnej uczeń odpowiada na 3 pytania zadane przez nauczyciela -Podstawą dla ucznia do przygotowania się powinny być podręcznik oraz notatki sporządzone w zeszycie podczas lekcji -W sytuacji gdy uczeń otrzyma ocenę niedostateczną, dopuszczającą bądź dostateczną może na własną prośbę poprawić się ponownie odpowiadając ustnie
-Oceny wyższe od wspomnianych nie podlegają poprawie -W dzienniku zapisywana jest druga ocena z poprawy -Oceny pierwszej nie można usunąć -W sytyacji gdy uczeń poprawi się, ocena pierwsza pozostaje w dzienniku jednak nie jest brana pod uwagę przez nauczyciela przy ocenie semestralnej, bądź końcoworocznej -Ocena bardzo dobra+ (5+) jest najwyższym stopniem jaki uczeń może otrzymać z odpowiedzi ustnej 2). Sprawdzian wiadomości -Nauczyciel w ciągu danego semestru przeprowadza sprawdzian pisemny 3-4 razy w zależności od harmonogramu realizacji materiału -Sprawdzian jest zapowiadany co najmniej na 7 dni wcześniej, maksymalnie 14 dni -Gdy uczniowie danej klasy mają zapowiedziane trzy sprawdziany w tygodniu, sprawdzian z historii będzie przesunięty na najwcześniejszy możliwy termin -Nauczyciel ustala zakres materiału obowiązującego na dany sprawdzian w formie zagadnień, których uczeń musi się nauczyć i przyswoić (uczniowie otrzymują zagadnienia co najmniej 7 dni przed sprawdzianem) -Zagadnienia do sprawdzianu obejmują zakres materiału zawarty w podręczniku, zeszycie ćwiczeń oraz zeszycie -Ocena ze sprawdzianu ustalana jest według następującego przedziału procentowego: 100% 6 celujący 99%-96%- 5+ bardzo dobry+ 95%-92%- 5 bardzo dobry 91%-88%- 5- bardzo dobry- 87%-84%- 4+ dobry+ 83%-79%- 4 dobry 78%-74%- 4- dobry- 73%-66%- 3+ dostateczny+ 65%-58%- 3 dostateczny 57%-50%- 3- dostateczny- 49%-45%- 2+ dopuszczający+ 44%-40%- 2 dopuszczający 39%-35%- 2- dopuszczający- 34%-30%- 1+ niedostateczny+ 29%-0%- 1 niedostateczny Przedziały procentowe w oparciu, o które ustalana jest ocena ze sprawdzianu zostały opracowane na podstawie wewnątrzszkolnego systemu oceniania -Uwzględniając potrzebę dostosowania kryteriów oceniania do specyficznych potrzeb edukacyjnych uczniów, uczeń posiadający opinię uprawnionej poradni, po przedstawieniu w/w opinii pedagogowi szkolnemu może: a) nie odpowiadać ustnie na stojąco na forum klasy b) mieć oceniane prace pisemne tylko pod względem treści c) nie czytać prac domowych na forum klasy d) mieć wydłużony czas pracy podczas sprawdzianów -Sprawdziany pisemne nie przewidują zadanie na szóstkę -Uczeń ze sprawdzianu może otrzymać ocenę celującą w przypadku gdy napisze sprawdzian bezbłędnie i otrzyma 100 %
-Uczeń może poprawić sprawdzian jeśli otrzyma ocenę niedostateczną, dopuszczającą. Ocenę dostateczną może poprawić tylko z jednego sprawdzianu w semestrze. Pozostałe oceny ze sprawdzianów nie podlegają poprawie -W dzienniku zapisywana jest druga ocena z poprawy -Oceny pierwszej nie można usunąć -Jeżeli ocena z poprawy będzie wyższa, wówczas pierwsza ocena nie będzie brana pod uwagę przez nauczyciela przy ocenie semestralnej, bądź końcoworocznej -Jeśli uczeń z poprawy otrzyma gorszą ocenę, niż ze sprawdzianu nie jest wtedy ona wpisywana do dziennika.wówczas pierwsza ocena zostaje uznana za ocenę ostateczną -Wyjątek stanowi przypadek jeśli uczeń otrzymał ze sprawdzianu oraz z poprawy ocenę niedostateczną. W powyższej sytuacji przysługuje mu prawo do poprawy w formie ustnej odpowiedzi, z której ocena będzie ostateczna -Jeśli uczeń ze sprawdzianu otrzymał ocenę niedostateczną, a z poprawy dopuszczającą nie ma już możliwości jej poprawy. -Jeśli ocena z poprawy jest taka sama jak ze sprawdzianu, nie będzie wpisana do dziennika -Poprawa sprawdzianu odbywa się w formie pisemnej i stanowi inną wersję obejmującą ten sam zakres materiału -Sprawdzianu uczeń nie może wziąć do domu. Prace pisemne uczniów są przechowywane i zabezpieczone w odpowiedni sposób przez nauczyciela. Rodzice mają możliwość osobistego wglądu w prace pisemne uczniów na terenie szkoły -Na prośbę rodzica nauczyciel zobowiązuje się udostępnić potrzebne prace uczniów -W sytuacji gdy uczeń nie był obecny w dniu, w którym był przeprowadzony sprawdzian, po powrocie do szkoły na najbliższej lekcji historii jest zobowiązany ustalić jego termin z nauczycielem -Nie przystąpienie do sprawdzianu w pierwszym terminie nie zwalnia ucznia z obowiązku jego napisania -Nie przystąpienie przez ucznia do sprawdzianu w terminie 21 dni od dnia, w którym był on przeprowadzony skutkuje otrzymaniem oceny niedostatecznej -Ocena wystawiona przez nauczyciela ze sprawdzianu jest ostateczna. Może ulec zmianie jedynie w przypadku gdy nauczyciel źle policzył otrzymane przez ucznia punkty. Ilość przyznanych punktów za poszczególne zadania nie podlega zmianie. -Nauczyciel sprawdza sprawdziany w terminie 21 dni od daty ich przeprowadzenia 3). Kartkówka -Kartkówka jest zapowiadana -Nauczyciel w ciągu danego semestru może zrobić 1-2 razy niezapowiedzianą kartkówkę -Na kartkówkę obowiązuje uczniów materiał z dwóch ostatnich lekcji -Ocena z kartkówki nie podlega poprawie (np. jeśli uczeń otrzyma ocenę dopuszczającą, dostateczną to nie może jej poprawić). Uczeń może poprawić jedynie ocenę niedostateczną w formie pisemnej -Kartkówki oceniane są w ten sam sposób co sprawdziany pisemne zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania -Z kartkówki maksymalnie można otrzymać ocenę bardzo dobrą -Gdy uczeń zdobędzie maksymalną ilość punktów 100%, otrzyma ocenę bardzo dobrą 4). Praca na lekcji (aktywność) -Pracę na lekcji stanowią wszelkie formy aktywności uczniów w czasie zajęć oceniane odpowiednio + na danej lekcji -Otrzymanie przez ucznia w danym semestrze trzech + skutkuje oceną bardzo dobrą za aktywność, trzech - zaś oceną niedostateczną
5). Praca domowa -Należy pamiętać, że na semestralny i końcoworoczny wynik ucznia składa się również jego samodzielna praca w domu. Uczeń odrabiając prace domowe (np. pisząc prace, rozwiązując zadania w zeszytach ćwiczeń, analizując mapy, interpretując teksty źródłowe itp.) nabywa odpowiednie umiejętności, niezbędne na lekcji historii każdemu uczniowi -Samodzielna praca w domu ma na celu uzupełniać brakujące wiadomości, których uczeń nie był w stanie opanować w ciągu jednej jednostki lekcyjnej oraz utrwalać wiadomości, które zdołał przyswoić -Zeszyt ćwiczeń podlega ocenie w ciągu roku szkolnego -Uczeń jest zobowiązany w miarę systematycznie uzupełniać poszczególne tematy w zeszycie ćwiczeń po każdej lekcji -Zeszyt ćwiczeń jest dodatkiem w warsztacie pracy uczniów. Ma on na celu poszerzać, utrwalać zdobyte wiadomości 6). Konkursy przedmiotowe oraz zajęcia dodatkowe -Uczniowie w ciągu roku szkolnego mają możliwość uczestnictwa w konkursach przedmiotowych, olimpiadach -Uczniowie pracują pod kierunkiem nauczyciela, który przygotowuje ich merytorycznie do udziału w organizowanych konkursach przedmiotowych -Za uczestnictwo w konkursie przedmiotowym, bez względu na osiągnięty wynik, uczeń otrzymuje jednorazowo za każdy konkurs ocenę celującą, której waga jest równa ocenie ze sprawdzianu, a więc 45% -Zajęcia dodatkowe koło historyczne (udział w kole historycznym jest dobrowolny) -Tematyka zajęć koła historycznego realizowana jest według specjalnie przygotowanego programu przez nauczyciela -Udział w zajęciach nie ma wpływu na ocenę semestralną i końcoworoczną. Wyjątkiem może być sytuacja, w której uczeń z historii na semestr lub koniec roku otrzymuje ocenę bardzo dobrą i dodatkowo uczęszczał na koło historyczne. Wówczas nauczyciel może podnieść ocenę z bardzo dobrej na celującą. -Praca uczniów na zajęciach koła historycznego podlega ocenia jednak nie ma ona wpływu na ocenę z historii poza wyźej wymienionym przypadkiem -Należy pamiętać, że kóło historyczne ma jedynie rozwijać zainteresowania uczniów, dodatkowo kształtować ich umiejętności oraz poszerzać wiadomości w zakresie historii 7). Prace dodatkowe -Uczniowie na lekcji historii mają możliwość przygotowywania referatów w formie ustnej oraz prezentacji multimedialnej -Uczniowie przygotowują referat w dowolnej formie parami po 2 osoby, bądź pojedyńczo -Każda para może przygotować tylko jeden referat w ciągu semestru -Uczniowie wygłaszają referat na forum klasy -Referat podlega ocenie -Referat powinien w sposób zwięzły i precyzyjny przedstawiać główne hasła omawianego tematu -Referat może być wygłaszany przez uczniów maksymalnie przez 25 minut
III. OCENIANIE SEMESTRALNE I KOŃCOWOROCZNE 1). Ocenianie semestralne -Na ocenę semestralną uczeń pracuje przez cały okres trwania semestru -Nie ma możliwości podwyższenia oceny za wykonanie dodatkowych prac pisemnych lub odpowiedzi -Ocena semestralna jest wynikiem pracy ucznia w przeciągu całego semestru, stąd też musi być obiektywna i współmierna do opanowanej przez niego wiedzy i umiejętności -Ocena semestralna nie jest średnią arytmetyczną uzyskanych ocen w semestrze I -Ocena semestralna jest średnią ważoną wszystkich ocen uzyskanych w semestrze I -Uczeń może otrzymać ocenę celującą jeśli nie miał oceny niedostatecznej w okresie całego semestru -Każda ocena w zależności od tego, czy jest z odpowiedzi ustnej, sprawdzianu pisemnego, kartkówki, pracy domowej, czy aktywności ma swoją wartość tzw. wagę Przydział wag dla poszczególnych form oceniania uczniów jest następujący: Forma oceniania: Symbol: Waga: odpowiedz ustna ODP 20% sprawdzian pisemny SP 45% kartkówka KR 15% praca na lekcji(aktywność) AK 10% praca domowa PD 10% Razem: 100% Dla przypomnienia: Wartości dziesiętne poszczególnych stopni 6 5+ 5 5-4+ 4 4-3+ 3 3-2+ 2 2-1+ 1 6,00 5,50 5,00 4,75 4,50 4,00 3,75 3,50 3,00 2,75 2,50 2,00 1,75 1,50 1,00 Ostateczna ocena na semestr jest ustalana według następujących przedziałów średnich: 6,000-5,610-6 celujący x <5,610-4,400-5 bardzo dobry x <4,400-3,700-4 dobry x <3,700-2,500-3 dostateczny x <2,500-1,750-2 dopuszczający x <1,750-1,000-1 niedostateczny Przedziały średnich zostały ustalone w oparciu o wewnątrzszkolny system oceniania W sytuacji gdy uczeń osiągnął średnią mniejszą o (0,01-0,06) od wymaganej na dany stopień nauczyciel zobowiązany jest wystawić ocenę wyższą na korzyść ucznia -W sytuacji gdy uczeń oraz rodzice będą zgłaszać obiekcje co do wystawionej przez nauczyciela oceny semestralnej, w celu podwyższenia oceny uczeń ma możliwość przystąpienia do semestralnego sprawdzianu wiadomości, uwzględniającego zakres materiału zrealizowanego w semestrze I -Do powyższego sprawdzianu uczeń może przystąpić w przypadku gdy spełnia następujące warunki: -sumiennie wywiązuje się z obowiązków ucznia oraz przyjmuje właściwy stosunek do nauczanego przedmiotu -średnia ocen ucznia ze wszystkich dłuższych form zaliczenia materiału (sprawdzianów, testów) jest wyższa co najmniej o 0,50 od oceny semestralnej wystawionej przez nauczyciela
-Sprawdzian będzie oceniony zgodnie z zasadami, według których były sprawdzane sprawdziany pisemne w ciągu semestru -Ostateczna ocena semestralna uzależniona jest od wyniku sprawdzianu -Jeśli uczeń ze sprawdzianu semestralnego otrzyma ocenę, o którą się ubiegał nauczyciel jest zobowiązany do jej wystawienia 2). Ocenianie końcoworoczne -Na ocenę końcoworoczną uczeń pracuje przez cały rok szkolny -Nie ma możliwości podwyższenia oceny za wykonanie dodatkowych prac pisemnych lub odpowiedzi -Ocena końcoworoczna jest wynikiem pracy ucznia w przeciągu całego roku szkolnego z uwzględnieniem ocen z I i II semestru, stąd też musi być obiektywna i współmierna do opanowanej przez niego wiedzy i umiejętności -Ocena końcoworoczna nie jest średnią arytmetyczną uzyskanych ocen -Ocena końcoworoczna jest średnią ważoną wszystkich uzyskanych ocen w ciągu roku szkolnego z uwzględnieniem ocen z I i II semestru -Uczeń może otrzymać ocenę celującą jeśli nie miał oceny niedostatecznej w okresie całego roku szkolnego (I i II semestr) -Każda ocena w zależności od tego, czy jest z odpowiedzi, sprawdzianu, kartkówki, pracy domowej, aktywności ma swoją wartość tzw. wagę -Przydział wag dla poszczególnych form oceniania uczniów w semestrze I i II jest taki sam -Ostateczna ocena na koniec roku jest ustalana według tych samych przedziałów średnich jak w semestrze I opracowanych w oparciu o wewnątrzszkolny system oceniania -W sytuacji gdy uczeń oraz rodzice będą zgłaszać obiekcje co do wystawionej przez nauczyciela oceny końcoworocznej, w celu podwyższenia oceny uczeń ma możliwość przystąpienia do rocznego sprawdzianu wiadomości, uwzględniającego zakres materiału zrealizowanego w semestrze I i II -Procedura przeprowadzenia rocznego sprawdzianu wiadomości odbywa się w tym samym trybie co procedura semestralnego sprawdzianu wiadomości Uczeń otrzyma ocenę: IV. OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW KRYTERIA OCEN Wymagania na poszczególne stopnie szkolne w klasyfikacji semestralnej i rocznej NIEDOSTATECZNĄ jeżeli: nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności. nie opanował minimum wiadomości programowych DOPUSZCZAJĄCĄ jeżeli: opanował zakres wiedzy i umiejętności na poziomie elementarnym, nie pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje zadania wskazane przez nauczyciela nie pracuje w grupie ani zespole zadaniowym, nie formułuje własnych wniosków, przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste polecenia wymagające zastosowania
podstawowych umiejętności. DOSTATECZNĄ jeżeli: opanował zakres wiedzy i umiejętności w stopniu poprawnym, czasami pracuje niesystematycznie i niezbyt chętnie podejmuje pracę indywidualną, grupową lub zespołową, rzadko uczestniczy w dyskusji i pracach zespołowo grupowych, czasami poprawnie formułuje wnioski, ma problemy z obroną swoich poglądów, nie zawsze wywiązuje się z powierzonych zadań lub ich części, potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji. DOBRĄ jeżeli: opanował zakres wiedzy i umiejętności w stopniu średnim, charakteryzuje go najczęściej systematyczna i efektywna praca zarówno indywidualna jak grupowa, często uczestniczy w dyskusji i pracach zespołowo grupowych, poprawnie formułuje wnioski i udaje mu się bronić swoich poglądów, odpowiednio wywiązuje się z powierzonych zadań, potrafi korzystać ze wszystkich poznanych w czasie lekcji źródeł informacji. BARDZO DOBRĄ jeżeli: opanował w pełni zakres wiedzy i umiejętności programowych, charakteryzuje go systematyczna i efektywna praca indywidualna i zespołowa, chętnie uczestniczy w dyskusjach i pracach zespołowych, właściwie formułuje wnioski i broni swoich poglądów, wyróżniająco wywiązuje się z powierzonych zadań i ról, sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji. potrafi dzięki wskazówkom nauczyciela dotrzeć do innych źródeł wiadomości. bierze udział w konkursach historycznych. wykorzystuje wiedzę nie tylko z historii ale również przedmiotów pokrewnych. CELUJĄCĄ jeżeli: posiada wiedzę wykraczającą poza materiał programowy. samodzielnie sięga do różnych źródeł informacji. przejawia samodzielne inicjatywy rozwiązywania konkretnych problemów. odnosi sukcesy w konkursach historycznych, w których wymagana jest wiedza wykraczająca poza treści programowe. wiąże dzieje własnego regionu z dziejami Polski lub powszechnymi. opr. mgr Adam Zmysłowski