O cyklach frekwencyjnych niektórych słów i wyrażeń w latach 2010 2015 Piotr Pęzik, Uniwersytet Łódzki
Słowa ważne, choć nie kluczowe Słowa sezonowe Słowa dnia, tygodnia, miesiąca, które zazwyczaj nie są słowami roku
Słowa o negatywnej kluczowości Słowa, których częstości w okresie badanym były znacząco niższe od ich częstości w okresie referencyjnym Słowa, których już tak często nie używamy
Dane Wyszukiwarka frazeo.pl. 3 7 tys. publikacji dziennie, głównie z kanałów RSS portali informacyjnych Ponad 10 milionów publikacji od 2010 do 2015 r. 5 miliardów segmentów słów Każda publikacja ma datę dzienną, co pozwala na badanie użycia języka w czasie
http://frazeo.pl
Dane Duży korpus Nie do końca zrównoważone próbki, sporadyczne braki danych Duplikacja, warianty depesz Ograniczam analizę sezonowości do intuicyjnych przypadków Uściślona analiza kluczowości frazeo.pl
Trendy
Sezonowość słów Przewidywalne maksimum częstości Kiedy w cyklu tygodniowym, miesięcznym lub rocznym używamy pewnych słów? Częstość słów a kalendarz Sezonowość punktowa (słowa ze stałym, dającym się zinterpretowań pozajęzykowo maksimum częstości) Sezonowość rozmyta (bez stałego maksimum) Sezonowość zmienna (z przewidywalnym maksimum)
Sezonowość punktowa poniedziałek Stałe maksimum w poniedziałek Źródło: http://frazeo.pl
Sylwester Źródło: http://frazeo.pl
Stałe maksimum 24 XII choinka
Perseidy
Inne roje Perseidy (maks. 12 sierpnia, ZHR=90) Geminidy (maks. 14 grudnia, ZHR=120)
wiosna Sezonowość rozmyta z punktowym, przewidywalnym, interpretowalnym maksimum ok. 20 marca Rozmycie wynika częściowo z powszechnego użycia w innych kontekstach
jajko Sezonowość ze zmiennym czasowo, ale przewidywalnym, możliwym do zinterpretowania maksimum Względnie niska częstość użycia zwiększa podatność na przypadkowe maksima, por. lipiec 2015
zaćmienie Inny rodzaj punktowej przewidywalności
Sezonowość rozmyta truskawka Częściowo przewidywalne maksimum
mróz Różna intensywność zjawisk, mnogie maksima
śnieg OR zima OR lód OR mróz Sezonowość pól semantycznych bywa trudniejsza do zinterpretowania
sezon ogórkowy Frazeologizm, brak dokładnej interpretacji kalendarzowej Mimo to, obserwujemy sezonowość tego częściowo kompozycyjnego wyrażenia
Słowa sezonowe Sezonowość to jeden z aspektów użycia słów Czy jest on wart uwzględnienia w słownikach? Sezonowość może mieć znaczenie przy określaniu częstości znaczeń, np. jajko w prasie to przede wszystkim jajko wielkanocne Różne typy sezonowości i przewidywalności ze względu na występowanie i charakter maksimów częstości użycia
Słowa o negatywnej kluczowości Słowa, których częstości w okresie badanym były znacząco niższe od ich częstości w okresie referencyjnym Słowa, których już tak często nie używamy Czasem są to słowa, których używamy znacząco rzadziej
uchodźca Słowo kluczowe w 2015 r W latach 2010 2014 rzecz. uchodźca wystąpił 521 razy w czterech badanych próbkach źródeł, tj. gazeta.pl, rp.pl, gazetaprawna.pl, polskatimes.pl o łącznej wielkości 998 556 segmentów słów W okresie od stycznia do października 2015 odnotowano już 2039 wystąpień
Tabela kontyngencji PB PR SUMA Słowo a b a + b Pozostałe c d c + d SUMA a + c b + d N = a + b + c + d Wartości tabeli są używane w miarach istotności różnic między wartościami oczekiwanymi na podstawie zbioru referencyjnego a wartościami zaobserwowanymi w zbiorze badanym Na przykład, kluczowość uchodźcy w 2015 r. wg miary loglikelihood ratio (Dunning 1991) wynosi 4295,27
uchodźca
łupkowy W latach 2010 2014 przym. łupkowy wystąpił 1434 razy w czterech badanych źródłach, tj. gazeta.pl, rp.pl, gazetaprawna.pl, polskatimes.pl o łącznej wielkości 998 556 segmentów słów W okresie od stycznia do października 2015 odnotowano tylko 31 wystąpień Kluczowość negatywna : 427,09
Częstości z kilkuset źródeł łupkowy
prezydencja Słowo roku 2011, prezydencja Polski w Radzie UE 15: 1479 wystąpień
gender
Ukraina Porównanie 2014 i 2015 Okres referencyjny ma fundamentalne znaczenie
referendum, PKW, separatysta Porównanie miesiąca z większym okresem referencyjnym Porównanie 2015/10 z 2014/10 2015/09
migrant, imigrant, uchodźca Październik a wrzesień 2015
Podsumowanie Dwa typy słów ważnych, choć nie kluczowych, o których warto pamiętać Słowa sezonowe, które są częste, ale ze względu na swoją przewidywalność nie są kluczowe Słowa niespodziewanie rzadkie, słowa, które czasy swej największej popularności mają już za sobą, np. prezydencja
Bibliografia Elena Tognini Bonelli, Theoretical overview of the evolution of corpus linguistic, Red. O Keeffe, Anne, and Michael McCarthy, eds. The Routledge Handbook of Corpus Linguistics. Routledge Handbooks in Applied Linguistics. Milton Park, Abingdon, Oxon ; New York: Routledge, 2012. Serwis frazeo.pl