Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS)

Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) y Unijny system handlu uprawnieniami do emisji stanowi podstawę wypracowanej przez Unię Europejską strategii redukcji emisji wynikających z działalności człowieka gazów cieplarnianych, będących przyczyną efektu cieplarnianego i zmian klimatycznych na świecie. y System polega na ustanowieniu zmniejszanego co roku limitu całkowitej emisji w sektorach przemysłu o wysokiej emisji gazów cieplarnianych. W ramach tego limitu przedsiębiorstwa mogą kupować i sprzedawać uprawnienia do emisji zgodnie z własnymi potrzebami. Ten system typu limit i handel umożliwia firmom redukowanie emisji w elastyczny, najbardziej opłacalny dla nich sposób. y System EU ETS obejmuje ponad 11 tys. elektrowni i zakładów produkcyjnych w 28 państwach członkowskich UE, a także na Islandii, w Liechtensteinie i Norwegii. System obejmuje również emisje powstające podczas lotów w obrębie większości z tych państw i pomiędzy nimi. Łącznie około 45 % całkowitych emisji w UE jest objętych limitami EU ETS. y Jako najważniejszy rynek handlu emisjami związanymi z projektami oszczędzania emisji na całym świecie, unijny system handlu uprawnieniami do emisji jest głównym źródłem inwestycji w ekologicznie zrównoważony rozwój w krajach rozwijających się. System wspólnotowy jest największym na świecie rynkiem handlu uprawnieniami do emisji, co stanowi ponad trzy czwarte międzynarodowego handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla (CO 2 ). y EU ETS pobudza do rozwoju krajowe i regionalne systemy handlu emisjami w różnych częściach świata. Europa dąży do połączenia unijnego systemu handlu uprawnieniami z podobnymi systemami działającymi w innych krajach. Uzgodniono już zasady połączenia go z systemem australijskim. Działania w dziedzinie Klimatu

Gazy cieplarniane emitowane w wyniku działalności człowieka powodują globalne ocieplenie i zmiany klimatyczne na całym świecie o coraz poważniejszych skutkach dla ludzi, gospodarki i środowiska naturalnego. Dowody naukowe wskazują, że aby zmiany klimatyczne nie osiągnęły naprawdę groźnych rozmiarów, konieczne jest powstrzymanie wzrostu emisji tych gazów do 2020 r., a następnie radykalne ich zmniejszenie, do co najmniej połowy poziomu emisji z 1990 r. do 2050 r. i jeszcze drastyczniejsze w późniejszym okresie. Systemy handlu emisjami należą do najbardziej opłacalnych narzędzi redukcji emisji gazów cieplarnianych. Unia Europejska stworzyła unijny system handlu uprawnieniami do emisji w 2005 r. jako podstawę swojej strategii redukcji emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych przy jak najmniejszych kosztach. W przeciwieństwie do tradycyjnych regulacji typu dowodzenie i kontrola handel emisjami wykorzystuje siły rynkowe do określenia najtańszych sposobów redukcji emisji. EU ETS jest pierwszym i do dziś największym na świecie rynkiem handlu emisjami dwutlenku węgla. Jako pierwszy międzynarodowy system handlu emisjami uwzględniający emisje gazów cieplarnianych przez przedsiębiorstwa, EU ETS obejmuje ponad trzy czwarte wolumenu obrotu uprawnieniami na rynku międzynarodowym emisji dwutlenku węgla i stanowi jego siłę napędową. Ustalając cenę na dwutlenek węgla, a tym samym nadając wartość finansową każdej zaoszczędzonej tonie emisji, unijny system handlu uprawnieniami do emisji wprowadził zmiany klimatyczne do porządku obrad zarządów firm z całej Europy. Odpowiednio wysoka cena dwutlenku węgla wspiera również inwestycje w czyste, niskoemisyjne technologie. Pozwalając przedsiębiorstwom na zakup jednostek z projektów ograniczających emisje w innych krajach na całym świecie, EU ETS działa jako główna siła napędowa międzynarodowych inwestycji w czyste technologie i rozwiązań niskoemisyjnych, przede wszystkim w krajach rozwijających się. Podczas pierwszych dwóch okresów handlu uprawnieniami ramy regulacyjne ETS nie były w zasadzie zmieniane. Początek trzeciego okresu w 2013 r. przyniósł jednak dużą ich reformę wprowadzającą wspólne zasady handlu wzmacniające system. Niniejsze opracowanie opisuje zasady działania EU ETS, jakie obowiązywały w październiku 2013 r. Zasady działania EU ETS Unijny system handlu emisjami działa na zasadzie limit i handel. Łączna wielkość emisji gazów cieplarnianych, które mogą być emitowane rocznie przez elektrownie, fabryki i inne przedsiębiorstwa objęte systemem, podlega limitom ustalonym na poziomie unijnym. W ramach tego europejskiego limitu firmy otrzymują lub nabywają uprawnienia do emisji, które mogą odsprzedawać. Od 2013 r. limit przydziałów na emisje dla elektrowni i innych instalacji stałych jest co roku zmniejszany o 1,74 %. Oznacza to, że w 2020 r. emisje gazów cieplarnianych w tych sektorach będą o 21 % niższe niż w 2005 r. Oddzielny limit stosuje się w sektorze lotniczym: w całym okresie 2013-2020 poziom emisji wyniesie o 5 % mniej niż roczny poziom w latach 2004-2006. Uprawnienia na emisje stanowią walutę ETS, a limit na łączną ilość uprawnień przydziałów nadaje im wartość. Każde uprawnienie daje prawo do wyemitowania jednej tony dwutlenku węgla, najważniejszego gazu cieplarnianego lub równowartości dwóch kolejnych najważniejszych gazów cieplarnianych, podtlenku azotu (N 2 O) i perfluorowęglowodorów (PFC). Uprawnienia można wykorzystać tylko raz. Firmy muszą złożyć ilość uprawnień odpowiadającą wyrażonej w tonach ilości emisji CO 2 (lub równoważnej ilości N 2 O lub PFC) w poprzednim roku, objętej systemem ETS. Te, które nie złożą odpowiedniej ilości uprawnień do emisji, zostają obciążone wysoką grzywną. Firmy mogą otrzymać od rządów państw część uprawnień za darmo. Aby pokryć resztę swoich emisji, muszą kupować dodatkowe uprawnienia lub korzystać z uprawnień niewykorzystanych w latach ubiegłych. W ramach limitów mogą również nabywać jednostki z niektórych zatwierdzonych projektów ograniczających emisje, realizowanych na całym świecie. Konieczność zakupu lub korzystania z własnych zaoszczędzonych uprawnień i jednostek stanowi stałą zachętę do redukowania emisji przez firmy. Firmy mogą również sprzedawać uprawnienia i jednostki, na przykład jeśli uznają, że dysponują większą ich ilością, niż będzie im potrzebna. Taka elastyczność systemu umożliwia im redukcję emisji w najbardziej opłacalny sposób. Firmy mają zatem następujące główne możliwości: inwestowanie w bardziej wydajne technologie lub przejście na źródła energii o mniejszej emisji dwutlenku węgla w celu zredukowania emisji, zakup dodatkowych uprawnień lub jednostek na rynku, połączenie tych rozwiązań. EU ETS najważniejsze informacje Działa w 28 krajach UE oraz na Islandii, w Liechtensteinie i Norwegii. Ogranicza emisję gazów cieplarnianych z: -- aponad 11 tys. instalacji zużywających duże ilości energii w energetyce i przemyśle wytwórczym; -- operatorzy lotów z UE, Islandii, Liechtensteinu i Norwegii i z powrotem. Obejmuje ok. 45 % emisji gazów cieplarnianych w UE.

Co obejmuje unijny system handlu uprawnieniami do emisji? Mimo że handel emisjami może objąć potencjalnie różne sektory gospodarki i wiele gazów cieplarnianych, europejski system handlu emisjami skupia się na tych emisjach, które można z dużą dokładnością zmierzyć, zgłosić i zweryfikować. System obejmuje emisje dwutlenku węgla generowane przez elektrownie, instalacje w energochłonnych sektorach przemysłowych oraz linie lotnicze. Emisje podtlenku azotu pochodzące z produkcji niektórych kwasów oraz emisje perfluorowęglowodorów wydzielane przy produkcji aluminium są również uwzględniane (więcej informacji w ramce Gazy cieplarniane i sektory objęte systemem). Gazy cieplarniane i sektory objęte systemem Dwutlenek węgla (CO 2 ) - produkcja energii i ciepła, energochłonne sektory przemysłu, w tym rafinerie ropy, huty żelaza i stali, aluminium i metali, zakłady produkcji cementu, wapna, szkła, ceramiki, masy celulozowej, papieru i kartonu, kwasów i chemikaliów organicznych, lotnictwo cywilne. Podtlenek azotu (N 2 O) pochodzący z produkcji kwasu azotowego, adypinowego, glioksalowego lub glioksalu. Perfluorowęglowodory (PFC) pochodzące z produkcji aluminium. Uczestnictwo w unijnym systemie handlu uprawnieniami do emisji jest obowiązkowe dla firm działających w tych sektorach, ale w niektórych sektorach dotyczy to jedynie przedsiębiorstw określonej wielkości. Rządy mogą wyłączyć z systemu niektóre niewielkie instalacje, jeżeli wdrożone zostaną rozwiązania podatkowe lub inne, które spowodują porównywalne zmniejszenie ich emisji. System EU ETS obejmuje także emisje generowane przez przemysł lotniczy. Po przystąpieniu do międzynarodowego porozumienia dotyczącego globalnych działań w sprawie międzynarodowych emisji generowanych podczas lotów do 2020 r., Komisja Europejska zaproponowała ograniczenie zakresu systemu EU ETS do tamtego roku do części emisji generowanych przez samoloty, które odbywają loty w europejskiej regionalnej przestrzeni powietrznej. Wiele tras do i z krajów rozwijających się o względnie niskim poziomie emisji generowanych przez przemysł lotniczy nie będzie podlegać systemowi handlu emisjami. Ogólnie unijny system handlu uprawnieniami do emisji obejmuje około 45 % całkowitej emisji gazów cieplarnianych w 28 państwach UE. Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych cele UE* i terminy 2020: -20 % ((ub 30 %, jeżeli inne duże gospodarki zobowiążą się do podjęcia sprawiedliwej części działań na rzecz globalnej redukcji emisji) 2050: od 80 do 95 % *w porównaniu z poziomami z 1990 r. Rozdzielanie uprawnień Aukcje Do tej pory zdecydowana większość uprawnień do emisji była rozdzielana nieodpłatnie przez rządy. Od 2013 r. głównym sposobem przydzielania uprawnień jest sprzedaż aukcyjna. Oznacza to, że firmy muszą kupować coraz większą część swoich uprawnień na aukcjach. Ustawodawstwo europejskie zakłada wprowadzenie pełnego systemu aukcyjnego do 2027 r. Sprzedaż aukcyjna jest najbardziej przejrzystym sposobem przydzielania uprawnień i wprowadza w życie zasadę zanieczyszczający płaci. Od 2013 r. sektor energetyczny jest zmuszony do kupowania wszystkich swoich przydziałów, ponieważ w przeszłości przedsiębiorstwom energetycznym udawało się przerzucać hipotetyczne koszty uprawnień na emisje na klientów, nawet wtedy gdy uprawnienia te uzyskiwały nieodpłatnie. Jednak osiem państw członkowskich, które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 r. lub później (Bułgaria, Republika Czeska, Estonia, Cypr, Litwa, Węgry, Polska i Rumunia), korzysta nadal z możliwości przyznawania nieodpłatnie do 2019 r. ograniczonej liczby uprawnień dla istniejących elektrowni. W zamian państwa te będą inwestować co najmniej równowartość tych nieodpłatnych uprawnień w modernizację swojego sektora energetycznego. Ze względu na duże znaczenie sektora energetycznego w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji, szacuje się, że począwszy od 2013 r., ponad 40 % całkowitej liczby uprawnień będzie sprzedawanych w systemie aukcyjnym i to pomimo przekazywania nieodpłatnie części uprawnień w ośmiu państwach członkowskich. 88 % uprawnień przeznaczonych do sprzedaży aukcyjnej zostanie rozdzielonych pomiędzy państwa według przydziału, jaki otrzymały na podstawie zweryfikowanych emisji z instalacji objętych unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji w 2005 r. 10 % zostanie przydzielonych najmniej zamożnym państwom członkowskim jako dodatkowe źródło dochodu, aby w ten sposób wesprzeć inwestycje w tych krajach na rzecz zmniejszenia zużycia dwutlenku węgla oraz adaptacji do zmian klimatu. Pozostałe 2 % uprawnień zostanie rozdzielonych jako premia, zgodnie z protokołem z Kioto, tym państwom członkowskim, którym do 2005 r. udało się obniżyć emisje gazów cieplarnianych o co najmniej 20 % w stosunku do zawartego w protokole odpowiedniego roku lub okresu wyjściowego. Są to: Bułgaria, Republika Czeska, Estonia, Litwa, Łotwa, Węgry, Polska, Rumunia i Słowacja,. Aukcje, prowadzone przez firmy wskazane przez rządy poszczególnych państw, są otwarte dla nabywców ze wszystkich państw biorących udział w unijnym systemie handlu uprawnieniami do emisji. Większość rządów używa wspólnej platformy aukcyjnej, ale Niemcy, Polska i Zjednoczone Królestwo zdecydowały się na korzystanie z własnych platform.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami europejskimi co najmniej połowę wpływów z aukcji i wszystkie wpływy ze sprzedaży aukcyjnej uprawnień dla sektora lotniczego należy przeznaczyć na cele walki ze zmianami klimatu, zarówno w Europie, jak i w innych krajach. Państwa członkowskie są zobowiązane do informowania Komisji o tym, jak wykorzystują te wpływy. Niemcy na przykład przeznaczają dużą część swoich wpływów ze sprzedaży aukcyjnej na projekty dotyczące zmian klimatu w krajach rozwijających się i gospodarkach wschodzących. Przydziały nieodpłatne W sektorach innych niż energetyczne przejście na system aukcyjny odbywa się stopniowo. W 2013 r. przemysł wytwórczy otrzyma 80 % swoich uprawnień nieodpłatnie, ale ilość ta będzie corocznie obniżana, aby w 2020 r. osiągnąć poziom 30 %. Uprawnienia nieprzydzielone nieodpłatnie będą sprzedawane w systemie aukcyjnym. W lotnictwie w całym okresie 2013-2020 tylko 15 % uprawnień będzie sprzedawanych na aukcjach. Zapobieganie ucieczce emisji Terminem ucieczka emisji określa się sytuację, która może wystąpić, jeżeli z przyczyn związanych z kosztami polityki klimatycznej przedsiębiorstwa przenoszą produkcję do innych krajów o mniejszych ograniczeniach dotyczących emisji gazów cieplarnianych. Może to doprowadzić do wzrostu ich łącznych emisji. Ryzyko ucieczki emisji może być większe w niektórych sektorach energochłonnych. Sektory i podsektory, które uznaje się za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji, są umieszczane w oficjalnym wykazie. Wykaz ustala się raz na pięć lat na podstawie jasno określonych kryteriów i po pogłębionych konsultacjach z zainteresowanymi stronami. Pierwszy wykaz dotyczący ucieczki emisji dotyczy przydziału nieodpłatnych uprawnień do emisji w latach 2013 i 2014. Wykaz, sporządzony w oparciu o uzgodnione kryteria, zawiera 170 sektorów i podsektorów, obejmujących bardzo wysoki udział emisji przemysłowych. Zagwarantowanie przestrzegania ustaleń Uprawnienia przydzielone nieodpłatnie przemysłowi wytwórczemu są przekazywane do firm na podstawie zharmonizowanych zasad. Dzięki temu zapewnia się równość traktowania dla instalacji danego typu w całej Unii Europejskiej. U podstaw tych zasad znajdują się ambitne wskaźniki emisyjności, opracowane w porozumieniu z sektorem przemysłowym. Dzięki nagradzaniu najbardziej efektywnych instalacji wskaźniki stanowią dla firm dodatkową zachętę do redukcji emisji. Instalacje w sektorach i podsektorach, które uznaje się za narażone na duże ryzyko ucieczki emisji, są traktowane na specjalnych zasadach w celu wsparcia ich konkurencyjności (patrz ramka Zapobieganie ucieczce emisji). Te, które osiągają poziom wskaźnika emisyjności, z zasady otrzymują bezpłatnie wszystkie niezbędne im uprawnienia, w zależności od ich historycznych emisji, dla całego okresu 2013-2020. Instalacje, które nie uzyskały poziomu wskaźnika emisyjności, otrzymują proporcjonalnie mniejszy przydział nieodpłatnych uprawnień w stosunku do swoich emisji, a zatem muszą zmniejszyć emisje lub zakupić więcej uprawnień. W sektorach, których nie uważa się za narażone na znaczne ryzyko ucieczki emisji, obiekty osiągające poziom wskaźnika emisyjności z zasady otrzymują nieodpłatnie 80 % uprawnień, których potrzebują w 2013 r. Odsetek ten jest rocznie zmniejszany i w 2020 r. osiągnie 30 %. Instalacje nieosiągające poziomu wyznaczonego wskaźnikiem emisyjności otrzymują proporcjonalnie niższy przydział uprawnień. Firmy muszą monitorować i zgłaszać swoje emisje w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji dla każdego roku kalendarzowego, a ich raporty muszą być sprawdzane przez akredytowanego weryfikatora. Muszą złożyć ilość uprawnień odpowiadającą ich całkowitym emisjom do 30 kwietnia następnego roku. Uprawnienia te są następnie anulowane, aby nie mogły być ponownie wykorzystane. Firma, która nie złoży odpowiedniej ilości uprawnień, jest karana. Musi wówczas zakupić uprawnienia, aby zrekompensować niedobór. Jest też napiętnowana przez podanie jej nazwy do publicznej wiadomości i płaci wysoką grzywnę za każdą tonę wyemitowanego gazu cieplarnianego. Grzywna w 2013 r. wynosi 100 euro za tonę dwutlenku węgla wyemitowanego ponad limit (lub równoważnej ilości podtlenku azotu lub perfluorowęglowodorów). Kara będzie zwiększana zgodnie z roczną stopą inflacji w strefie euro (w grupie państw UE, które przyjęły euro jako swoją walutę). EU ETS etapy realizacji 2005-2007: 1. okres handlu uprawnieniami mający na celu uczenie się w praktyce. Unijny system handlu uprawnieniami do emisji skutecznie przekształcił się w największy na świecie rynek emisji dwutlenku węgla. Jednakże liczba uprawnień oparta na szacunkowych potrzebach okazała się zbyt wielka, w związku z tym cena uprawnień w pierwszym okresie spadła do zera w 2007 r. 2008-2012: 2. okres handlu uprawnieniami. Przystąpienie do systemu Islandii, Norwegii i Liechtensteinu (01.01.2008). Liczba uprawnień uległa w tym okresie zmniejszeniu o 6,5 %, lecz kryzys gospodarczy spowodował jeszcze większy spadek poziomu emisji, a zarazem popytu. Doprowadziło to do powstania nadwyżki niewykorzystanych uprawnień i jednostek, co miało wpływ na ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Uwzględnienie w systemie sektora lotniczego (01.01.2012). 2013-2020: 3. okres handlu uprawnieniami. Wejście w życie istotnej reformy (01.01.2013). Największe zmiany to wprowadzenie jednego limitu emisji w całej UE (obniżanego co roku o 1,74 %) i stopniowe przejście od bezpłatnego rozdzielania uprawnień do systemu aukcyjnego. Przystąpienie do systemu ETS Chorwacji (01.01.2013). 2021-2028: 4. okres handlu uprawnieniami

Do dokładnego rozliczania wszystkich rozdzielonych uprawnień służy rejestr wspólnotowy z zabezpieczeniami wysokiego stopnia. Rejestr odnotowuje wszelkie zmiany przydziału uprawnień na elektronicznych rachunkach, działając w podobny sposób jak rejestr klientów i ich środków pieniężnych w systemie bankowym. Promowanie inwestycji w technologie niskoemisyjne w Europie Tworząc limity dla całkowitych emisji gazów cieplarnianych pochodzących z głównych sektorów gospodarki, unijny system handlu uprawnieniami do emisji zachęca przedsiębiorstwa do inwestowania w technologie zmniejszające emisje. Im wyższa jest rynkowa cena uprawnień do emisji (cena dwutlenku węgla), tym większa motywacja firm. Ponadto wpływy ze sprzedaży 300 milionów uprawnień (5% wszystkich dostępnych uprawnień w okresie 2013-2020) są wykorzystywane do dofinansowania budowy i funkcjonowania wielkoskalowych projektów demonstracyjnych w dwóch obszarach technologii niskoemisyjnych: wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla oraz innowacyjne technologie energii odnawialnej. Program finansujący tego typu inwestycje nosi nazwę NER300. Powstanie unijnego systemu handlu emisjami Dyrektywa ustanawiająca system handlu emisjami gazów cieplarnianych została przyjęta przez Parlament Europejski i Radę reprezentujące państwa członkowskie w 2003 r., a w 2009 r. znacznie ją zmieniono w celu usprawnienia tego systemu, począwszy od 2013 r. Przepisy niezbędne do wdrożenia konkretnych postanowień dyrektywy (dotyczących na przykład ucieczki emisji, systemu aukcyjnego, międzynarodowych jednostek) zostaną przyjęte przez Komisję Europejską po zatwierdzeniu przez Komitet ds. Zmian Klimatu UE (składający się z ekspertów z państw członkowskich) i po konsultacjach z Parlamentem Europejskim. Budowa międzynarodowego rynku emisji Komisja Europejska uznaje unijny system handlu uprawnieniami do emisji za ważny element w rozwoju międzynarodowej sieci systemów handlu emisjami. Międzynarodowy rynek emisji ma rozwijać się dzięki oddolnemu łączeniu podobnych systemów typu limit i handel, działających w poszczególnych krajach. Systemy krajowe lub regionalne działają już obecnie w Australii, Japonii, Nowej Zelandii, Stanach Zjednoczonych i Szwajcarii, a wdrożenie takich systemów jest planowane w Chinach, Kanadzie i Korei Południowej. Łączenie EU ETS z innymi dobrze funkcjonującymi systemami handlu emisjami oferuje wiele potencjalnych korzyści, m.in. obniżenie kosztów redukcji emisji, zwiększenie płynności rynku, ustabilizowanie ceny dwutlenku węgla, zapewnienie równych warunków działania na poziomie międzynarodowym i wspieranie globalnej współpracy w zakresie zmian klimatycznych. Dokonując ważnego kroku w kierunku pierwszego pełnego międzykontynentalnego połączenia systemów handlu uprawnieniami do emisji, Komisja Europejska i Australia postanowiły, że EU ETS i australijski system handlu uprawnieniami do emisji zostaną połączone całkowicie w połowie 2018 r., przy czym od 1 lipca 2015 nastąpi połączenie wstępne. Oznacza to, że australijskie firmy będą miały prawo do korzystania z uprawnień z UE i do pokrywania części własnych emisji w ramach systemu australijskiego. Trwają również rozmowy ze Szwajcarią w sprawie powiązania EU ETS z systemem szwajcarskim. Inwestycje w czyste technologie w krajach rozwijających się Podczas gdy główną walutą unijnego systemu handlu emisjami są uprawnienia, przedsiębiorstwa aby pokryć część swoich własnych emisji mogą również korzystać z jednostek z niektórych rodzajów projektów ograniczających emisje na całym świecie. Projekty te muszą być uznawane na mocy mechanizmu czystego rozwoju (CDM) wynikającego z protokołu z Kioto lub mechanizmu wspólnego wdrożenia (JI) za działania przynoszące realne i rzeczywiście dodatkowe ograniczenie emisji. Mogą być również wykorzystane dostępne jednostki z projektów realizowanych w ramach nowych mechanizmów rynkowych. Pozwalając firmom na zakup jednostek w innych krajach, unijny system handlu uprawnieniami do emisji przeznacza duże inwestycje i znaczącą liczbę rozwiązań z zakresu czystych technologii na wspieranie niskoemisyjnego rozwoju w krajach rozwijających się i przechodzących transformację gospodarczą. Międzynarodowe jednostki mogą być ogólnie przeznaczone na pokrycie emisji około 1,6 mld ton dwutlenku węgla (lub równoważnej ilości podtlenku azotu lub perfluorowęglowodorów) w latach 2008-2020. Stanowi to połowę redukcji emisji zrealizowanej w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji w tym okresie. Do końca 2012 r. wykorzystano już ponad 1 mld jednostek. Można wykorzystywać jednostki pochodzące z wszystkich rodzajów projektów, z wyjątkiem projektów dotyczących energii jądrowej, zalesiania lub ponownego zalesiania oraz projektów związanych z gazami przemysłowymi. Reformy strukturalne Jednakże ETS stoi przed wyzwaniem w postaci rosnącej nadwyżki uprawnień do emisji, spowodowanej głównie większą niż przewidywano redukcją emisji od 2008 r., do której przyczynił się kryzys gospodarczy. W perspektywie krótkoterminowej nadwyżka ta grozi osłabieniem właściwego funkcjonowania rynku emisji. W dalszej perspektywie może to mieć negatywny wpływ na zdolność EU ETS do opłacalnej realizacji bardziej wymagających celów redukcji emisji. Pierwszym krokiem zaradczym podjętym przez Komisję jest inicjatywa na rzecz przesunięcia sprzedaży aukcyjnej części uprawnień, a jednocześnie zapoczątkowanie debaty na temat reform strukturalnych, które mogą stworzyć trwałe rozwiązanie dla problemu nadwyżki w perspektywie długoterminowej.

ML-03-13-549-PL-C Handel emisjami w praktyce Wszyscy posiadacze rachunków w rejestrze wspólnotowym mogą kupować lub sprzedawać uprawnienia, niezależnie od tego, czy są spółkami objętymi EU ETS, czy też nie. Handel może odbywać się bezpośrednio pomiędzy kupującymi i sprzedającymi, za pośrednictwem kilku giełd lub poprzez licznych pośredników działających na rynku dwutlenku węgla. Cena uprawnień zależy od podaży i popytu. Dziennie przedmiotem obrotu jest ponad 40 mln uprawnień. W 2012 r. sprzedano ponad 6,7 mld uprawnień o łącznej wartości 56 mld euro (patrz wykres). Wolumeny transakcji uprawnieniami do emisji w UE (w mln ton) 9.000 7.903 8.000 7.000 6.713 6.000 5.410 5.631 5.000 4.000 3.000 2.327 2.000 998 1.000 94 460 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Auctions Aukcje Źródło: Bloomberg New Energy Finance. W tym zestawieniu wykorzystano dane liczbowe z giełd Bloomberg, ICE, Bluenext, EEX, GreenX, Climex, CCX, Greenmarket, Nordpool. Wśród innych źródeł znalazły się dane szacunkowe z UNFCCC i Bloomberg New Energy Finance. Październik 2013 r. doi:10.2834/59611 OTC Pozagiełdowym Exchange Zamiana Unia Europejska, 2013. Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła. Wydrukowano na papierze z recyklingu, wyróżnionym odznaką ekologiczną ue dla papieru graficznego (http://ec.europa.eu/ecolabel)