Nazwa modułu: Planowanie i sterowanie produkcją Rok akademicki: 2015/2016 Kod: Punkty ECTS: 4 Wydział: Zarządzania Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: - Strona www: http://www.produkcja.zarz.agh.edu.pl Osoba odpowiedzialna: Mazur Gabriela (gmazur@zarz.agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr inż. Obrzud Jacek (jobrzud@zarz.agh.edu.pl) Mazur Gabriela (gmazur@zarz.agh.edu.pl) mgr inż. Czajka Kamil (kczajka@zarz.agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Rozpoznaje i ocenia jaką metodę planowania i sterowania produkcją zastosować w danych warunkach powiązania przedsiębiorstwa z jego klientami ZIP2A_W02 Egzamin M_W002 Planuje i organizuje przepływ przedmiotów pracy przez komórki produkcyjne przedsiębiorstwa ZIP2A_W11 Egzamin M_W003 Tworzy i testuje nowe rozwiązania w zakresie planowania i sterowania produkcją ZIP2A_W15 Egzamin Umiejętności M_U001 Identyfikuje, opisuje i wyjaśnia przyczyny strat w przebiegu produkcji ZIP2A_U05 Kolokwium M_U002 Potrafi powiązać aspekty techniczne, organizacyjne i ekonomiczne przebiegu produkcji i wynajdować najlepsze rozwiązania w zakresie planowania i organizowania przepływu produkcji ZIP2A_U03 Kolokwium Kompetencje społeczne M_K001 Potrafi prezentować i wyjaśniać szczegóły proponowanych rozwiązań w zakresie planowania i organizowania przepływu produkcji ZIP2A_K04 Sprawozdanie 1 / 6
M_K002 Potrafi weryfikować i modyfikować przyjęte rozwiązania w zakresie planowania i organizowania przepływu produkcji ZIP2A_K06 Sprawozdanie Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład Ćwiczenia audytoryjne Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenia projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 M_W002 M_W003 Umiejętności M_U001 M_U002 Rozpoznaje i ocenia jaką metodę planowania i sterowania produkcją zastosować w danych warunkach powiązania przedsiębiorstwa z jego klientami Planuje i organizuje przepływ przedmiotów pracy przez komórki produkcyjne przedsiębiorstwa Tworzy i testuje nowe rozwiązania w zakresie planowania i sterowania produkcją Identyfikuje, opisuje i wyjaśnia przyczyny strat w przebiegu produkcji Potrafi powiązać aspekty techniczne, organizacyjne i ekonomiczne przebiegu produkcji i wynajdować najlepsze rozwiązania w zakresie planowania i organizowania przepływu produkcji + - - - - - - - - - + + - - - - - - - - - + + - - - - - - - - - - - + - - - - - - - - - - - - + - - - - - - - Kompetencje społeczne M_K001 M_K002 Potrafi prezentować i wyjaśniać szczegóły proponowanych rozwiązań w zakresie planowania i organizowania przepływu produkcji Potrafi weryfikować i modyfikować przyjęte rozwiązania w zakresie planowania i organizowania przepływu produkcji - + - - - - - - - - - - - - + - - - - - - - 2 / 6
Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład Podstawowe pojęcia planowania i sterowania produkcją Podstawowe funkcje planowania i sterowania produkcją. Planowanie strategiczne, taktyczne i operacyjne. Planowanie i sterowanie produkcją na tle innych funkcji zarządzania. Rodzaje przepływu przedmiotów pracy przez komórki produkcyjne. Klasyfikacja systemów zlecania produkcji. Opcje decyzyjne i taktyki zagregowanego planowania produkcji Metody konstruowania zagregowanego planu produkcji. Dane wyjściowe i normatywy w planowaniu i sterowaniu produkcją: wielkość partii produkcyjnej, okresy powtarzalności produkcji (takt, rytm), cykl produkcyjny, zapasy produkcji w toku. Systemy sterowania: ogólnozakładowego, międzykomórkowego, wewnątrzkomórkowego. Dokumentacja produkcyjna. Metoda MRP planowania i sterowania produkcją Dane wyjściowe i normatywy w systemie MRP. Zapotrzebowania niezależne. Struktura wyrobu. Zapotrzebowania zależne. Pojęcie jednostki terminu. Harmonogram zapotrzebowania materiałowego. Zapas dysponowany. Wielkość partii produkcyjnej lub partii dostawy. Harmonogram główny. Istotne zależności w harmonogramie głównym. Planowanie zapotrzebowania potencjału w metodzie MRP. Ewidencja zleceń produkcyjnych. Podejścia do planowania nadrzędnego. Terminowanie zadań produkcyjnych wprzód i wstecz. Filozofia JiT i OPT Osiem kategorii strat w produkcji. System produkcji typu push i typu pull. JiT jako system typu push. Przepływ produkcji z użyciem kart kanban. Minimalizacja zapasów produkcyjnych w systemie JiT. System gwarantowanych dostawców. Teoria ograniczeń jako podstawa metody OPT. Ćwiczenia audytoryjne Harmonogramowanie zadań produkcyjnych Harmonogramowanie zadań produkcyjnych w produkcji powtarzalnej i niepowtarzalnej. Istota harmonogramów wzorcowych w produkcji powtarzalnej. Kontrola kolejek na stanowiskach roboczych. Szeregowanie zadań produkcyjnych. Reguły priorytetów. Harmonogram zapotrzbowania materiałowego Tworzenie harmonogramu zapotrzebowania materiałowego. Dobór wielkości partii produkcyjnej lub partii dostawy. Określanie długości cyklu produkcyjnego lub cyklu dostawy. Posługiwanie się krótkimi i długimi jednostkami terminu. Metoda MRP Przeliczanie potrzeb brutto MRP na podstawie danych głównego harmonogramu produkcji i planowanych uruchomień. Przeliczanie potrzeb netto. Ustalanie wielkości oraz terminów rozpoczęcia oraz zakończenia poszczególnych uruchomień produkcji z uwzględnieniem przyjętego sposobu partiowania produkcji. Wykres Gantt`a. Cyklogram produkcyjny. System JiT Ustalanie liczby kart kanban w obiegu pomiędzy procesem dostawcy a procesem odbiorcy. Zakres informacyjny kart kanban. Równoważenie produkcji heijunka. 3 / 6
Metoda OPT Werbel Bufor Linia jako przykład rozwiązania sterowania produkcją w procesach z wąskim gardłem. Ćwiczenia projektowe Krótkookresowe planowanie produkcji Zastosowanie wybranych metod międzykomórkowego (wg taktu, wg okresu powtarzalności produkcji, wg programu i zapasów, wg wyprzedzeń, wg cyklu produkcyjnego) i wewnątrzkomórkowego (w liniach potokowych zsynchronizowanych i niezsynchronizowanych, w liniach potokowych zmiennych, w gniazdach o produkcji powtarzalnej, w gniazdach o produkcji niepowtarzalnej) sterowania przepływem produkcji. Bilansowanie zadań i zasobów Zgrubne i szczegółowe bilansowanie stanowisko chłonności zadań produkcyjnych ze zdolnością produkcyjną oraz pracochłonności z dostępnym zasobem siły roboczej. MRP I Opracowanie harmonogramu zapotrzebowania materiałowego dla podanych założeń. MRP II Planowanie wykorzystania potencjału metodą do przodu i do tyłu dla podanych założeń. Planowanie dystrybucji Opracowanie planu dostaw dla kluczowego klienta, zgodnie z podanymi założeniami. E-learning Sterowanie przepływem produkcji Pojęcie odpływu, dopływu i pobytu. Schematy przepływów umownie ciągłych. Schematy przepływów dyskretnych. Wybrane metody międzykomórkowego sterowania przepływem produkcji Sterowanie wg taktu produkcji. Sterowanie wg rytmu produkcji. Sterowanie wg stanów minimum-maksimum zapasów magazynowych. Sterowanie wg stanu zamówieniowego zapasów magazynowych. Sterowanie wg wyprzedzeń. Sterowanie wg cyklu produkcyjnego. Wybrane metody wewnątrzkomórkowego sterowania przepływem produkcji Sterowanie w liniach potokowych stałych synchronicznych, stałych asynchronicznych, zmiennych. Sterowanie w gniazdach przedmiotowych o produkcji powtarzalnej i niepowtarzalnej. Sposób obliczania oceny końcowej Ocena końcowa to średnia ważona (50% ocena z egzaminu, 25% ocena z zaliczenia, 25% ocena z laboratorium). Wymagania wstępne i dodatkowe Wymagana wiedza z zakresu podstaw matematyki wyższej, elementów statystyki opisowej, podstaw informatyki oraz metod organizacji i zarządzania przedsiębiorstwem. Zalecana literatura i pomoce naukowe 4 / 6
1.Adam E.E., Ebert R.J.: Production and operations management. Concepts, models and behavior, Prentice Hall, Englewood-Cliffs 1992. 2.Borkowski S., Ulewicz R., Zarządzanie produkcją. Systemy produkcyjne. Oficyna Wydawnicza Humanitas. Sosnowiec 2008. 3.Brzeziński M., (red.) Organizacja i sterowanie produkcją. Projektowanie systemów produkcyjnych i procesów sterowania produkcją, Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin 2004. 4.Burchart-Korol D., Furman J., Zarządzanie produkcją i usługami. Wyd. Politechniki Śląskiej. Gliwice 2008. 5.Durlik I., Inżynieria Zarządzania, cz.2. Strategia wytwarzania, projektowanie procesów i systemów produkcyjnych, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1996. 6.Dwilinski L., Zarządzanie produkcją, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002. 7.Fretsch M., Podstawy Zarządzania przepływem materiałów w przykładach, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 2008. 8.Fretsch M., Logistyka produkcji, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 2007. 9.Jasiński Z., (red). Podstawy Zarządzania operacyjnego. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005. 10.Johnston R. Zarządzanie działalnością operacyjną. Analiza przypadków, PWN, Warszawa 2002. 11.Kosieradzka A., (red.). Podstawy Zarządzania produkcją. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2008. 12.Liwowski B., Kozłowski R., Podstawowe zagadnienia Zarządzania produkcją. Oficyna Ekonomiczna. Kraków 2006. 13.Mazur Z., Mazur G., Dudek M., Obrzud J., Zarządzanie produkcją. Zagadnienia wybrane, Wyd. Scriptorium TEXTURA, Kraków 2001. 14.Orlicky J., Planowanie potrzeb materiałowych, PWN, Warszawa 2004. 15.Pająk E., Zarządzanie produkcją. Produkt, technologia, organizacja. PWN, Warszawa 2006. 16.Pasternak K., Zarys zarządzania produkcją. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. Warszawa 2005. 17.Senger Z., Sterowanie przepływem produkcji, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1998. 18.Skołud B., (red). Systemy wspomagania decyzji w planowaniu produkcji. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice 2001. 19.Świć A., Elastyczne systemy produkcyjne, Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin 1998. 20.Wróblewski K. J., Podstawy sterowania przepływem produkcji, WNT, Warszawa 1993. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Nie podano dodatkowych publikacji Informacje dodatkowe Warunkiem przystąpienia do ćwiczeń laboratoryjnych jest konieczność zaliczenia kartkówek weryfikujących wiedzę teoretyczną nabytą podczas samodzielnego studiowania tematyki wykładów. Ogólne warunki uczestnictwa w zajęciach określa regulamin studiów. 5 / 6
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Udział w ćwiczeniach audytoryjnych Udział w ćwiczeniach projektowych Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Przygotowanie do zajęć Przygotowanie sprawozdania, pracy pisemnej, prezentacji, itp. Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 9 godz 6 godz 9 godz 31 godz 28 godz 15 godz 2 godz 100 godz 4 ECTS 6 / 6