Dr Jerzy ROSZKOWSKI Management Systems Consulting Budowa modeli wymagań dla Regionalnych Systemów Informacji Medycznej opartych o hurtownie danych TIAPiSZ 09
Definiowanie wymagań Główny problem: Jak definiować w sposób formalny wymagania dla złoŝonych systemów? 2
Budowa modeli wymagań Budowa tego rodzaju modeli dotyczących wymagań do tej pory zazwyczaj oparta była o model przypadków uŝycia biznesowych i systemowych (Use Case) wywodzący się z UML Przypadek uŝycia reprezentuje tylko jedną perspektywę (widok) systemu informatycznego oparty o widoczną funkcjonalność systemu dla uŝytkownika końcowego. Reprezentowane podejście zakłada budowę wielowymiarowego i wielokryterialnego modelu (bądź modeli wymagań) będącego w swej istocie grafem skierowanym bądź teŝ zbiorem wzajemnie powiązanych grafów. Zwykle wymiarami tego modelu są róŝne widoki systemu np.: techniczny, architektury, funkcji biznesowych, bazy wiedzy. 3
RSIM główny model wymagań AI-01 LEGENDA Kategorie obiektów Funkcja techniczna IT CB-01 Struktura celów biznesowych Zamówienia Architektura informacyjna aplikacji W YMAGANIA OGÓLNE BW-06 Wymagania podmiotow o- przedmiotowe Metodyka modelowania procesów biznesowych BW-01 Klaster informacyjny WO-01 RSIM Metodyka modelowania HD BW-02 Obiekt biznesowy Funkcja biznesow a WT-01 administracji systemem WYMAGANIA BIZNESOWE bazy normatyw nej Metodyka modelowania procesów systemowych (przetw arzania danych) BW-03 Wiedza udokumentowana Atrybut eerm (opisujący) WT-02 WT-03 Architektura techniczna systemu RSIM Funkcje Techniczne ETL WB-01 projektem WB-03 Prawo miejscowe Metodyka zarządzania projektem BW-04 BW-05 Cel WT-04 modelowania hurtowni danych Architektura biznesowa wymagań biznesowych raportow ania Kategoria w iedzy WT-05 Funkcje techniczne narzędzi raportow ania WB-02 WB-04 WT-06 Funkcje techniczne SZBD WO-02 Licencjonowanie oprogramowania 4
RSIM Wymagania obsługa zarządzania procesem wytwórczym Struktura organizacyjna SO-01 WB-03 PW-01 Procesy wytwórcze projektem Produkty i usługi PU-01 pracą zasobami konfiguracją jakością zmianą ryzykiem WB-0301 WB-0302 WB-0303 WB-0304 WB-0305 WB-0306 5
RSIM Wymagania architektura informacyjna aplikacji AI-01 Architektura informacyjna aplikacji Architektura informacyjna docelow a RSIM AI-0101 Architektura informacyjna istniejąca Docelowy zakres biznesow y AI-0102 AI-0103 Informacje o kostce Modele referencyjne przetwarzana danych Ŝródłowych Tabela hierarchii Tabela faktów W ymiary Tabele danych źródłowych Struktura przepływów i mapowanie Struktura transferu (pliki płaskie) Atrybut eerm (klucz) Atrybut eerm (opisujący) 6
RSIM Wymagania funkcje techniczne narzędzi raportowania WT-05 Funkcje techniczne narzędzi raportowania funkcji raportow ania kokpitów managerskich BSC prognozow ania analizy zbiorów w spółpracy uŝytkow ników dystrybucji RPT KKP BSC PRG AZB WSP DST Funkcjonalność ogólna Funkcjonalność interfejsu form atowania Obs ługa analizy danych Funkcjonalność desktop Funkcjonalność prze glądarka RPT-F RPT-I RPT-FM RPT-A RPT-D RPT-P 7
RSIM Wymagania obsługa zarządzania procesem wytwórczym Struktura organizacyjna SO-01 WB-03 PW-01 Procesy wytwórcze projektem Produkty i usługi PU-01 pracą zasobami konfiguracją jakością zmianą ryzykiem WB-0301 WB-0302 WB-0303 WB-0304 WB-0305 WB-0306 8
Graf wymagań V 1 V 2 V 3 V 4 V 5 V 6 V 7 V 8 V 9... V n 9
Macierz incydencji ID 1 ID 2 ID 3 ID 4 ID 5 ID 6 ID 7 ID 8 ID 9 ID n ID 1 v 1 1 1 1 0 0 0 0 0...v 1n ID 2 1 v 2 0 0 1 1 1 0 0.. v 2n ID 3 1 0 v 3 0 0 0 0 1 1...v 3n ID 4 1 0 0 v 4 0 0 0 0 0...v 4n [V ij ]= ID 5 0 1 0 0 v 5 0 0 0 0....v 5n ID 6 0 1 0 0 0 v 6 0 0 0...v 6n ID 7 0 1 0 0 0 0 v 7 0 0..v 7n ID 8 0 0 1 0 0 0 0 v 8 0..v 8n ID 9 0 0 1 0 0 0 0 0 v 9..v 9n.. ID n v n1 v n2 v n3 v n4 v n5 v n6 v n7 v n8 v n9 v nn (2) Max oi O ΣVij i=j 10
ZałoŜenia RSIM Cele informacyjne, funkcjonalne, technologiczne i techniczne: informatyzacja i wspieranie podstawowych procesów w zakresie gromadzenia, analizy i raportowania danych, gromadzenie w hurtowni danych i udostępnianie informacji niezbędnych do wypełnienia ustawowych funkcji uŝytkowników systemu, informacje te powinny być cyklicznie pozyskiwane z systemów działających w zewnętrznych podmiotach raportujących, za pośrednictwem plików płaskich o ściśle określonej strukturze zdefiniowanej przez Wykonawcę. docelowo w wersji eksploatacyjnej RSIM do plików tych informacje będą cyklicznie ładowane przez podmioty raportujące 11
Architektura RSIM Architektura systemu RSIM powinna składać się czterech warstw : źródeł udostępniających dane do pobrania za pośrednictwem plików płaskich, narzędzi ETL i aplikacji zbudowanej w środowisku ETL słuŝących do pobierania danych ze źródeł udostępnionych przez podmioty raportujące podmiotów raportujących, czyszczenia oraz ładowania pobranych danych do hurtowni danych, hurtowni danych będącej instancją bazy danych funkcjonującą w środowisku systemu zarządzania bazą danych, narzędzi raportowania wielowymiarowego, zawierających mechanizmy drąŝenia danych i data mining. 12
Architektura RSIM (1) - diagram aplikacji Jednostki ZOZ Aplikacje ZOZ NFZ SZBD ETL Aplikacja ETL Urząd Marszałkowski RSIM Hurtownia Danych Narzędzia analiz i raportowania analitycznego Pracownik Uprawniony Urzędu Marszałkowskiego Internet Portal z klientem internetowyn Pracownik uprawniony ZOZ 13
Architektura RSIM (2) (mapowanie na strukturę organizacyjną) ODDZIAŁ SZPITALA Dane do raportów Aplikacja Dedykowana (zarządzanie szpitalem) Dane do rozliczeń Pakiet Świadcze -niodawcy Plik XML Oddział NFZ Dodatkowe dodać usługi dla nieubezpieczonych Przeliczenie z układu świadczeń na układ l. pacjentów Rejestr RZOZ Urząd Marszałkowski jest technicznie odpowiedzialny za *.XLS RSIM Narzędzie Raportowania Raport dedykowany jest uŝytkownikiem Dział Statystyki szpitala 14
Architektura RSIM (3) (przykładowe rozwiązanie) 15
Funkcjonalność przykładowego rozwiązania Portal Business Intelligence (InfoView) usługi raportowania (WebIntelligence, Desktop Intelligence). usługi analityczne (Web Intelligence, Desktop Intelligence, Predictive Analysis, Set Analysis) pulpity kierownicze (Dashboard Manager) dają moŝliwość koncentrowania się na wybranych kluczowych zagadnieniach biznesowych i szybkiej oceny sytuacji, usługi data mining (Set Analysis) odkrywanie korelacji, wzorców i trendów w danych z systemów transakcyjnych, narzędzia współpracy (InfoView, Encyclopedia, panele dyskusyjne) tworzą miejsce swobodnej wymiany informacji pomiędzy uŝytkownikami, 16
Podsumowanie Zastosowanie zaawansowanego modelowania wymagań zgodnego zarówno z koncepcją architektury korporacyjnej (TOGAF) oraz z architekturami zgodnymi z tą koncepcją (ARIS) pozwala uporządkować wszystkie rodzaje wymagań i uczynić je mierzalnymi Powinno to takŝe się przyczynić do usprawnienia procedur przetargowych poprzez zmniejszenie liczby protestów poniewaŝ tak przedstawione wymagania stają się bardziej zrozumiałe dla przyszłych wykonawców i pozwalają składać w ofertach propozycje rozwiązań bardziej zgodnych z oczekiwaniami zamawiającego przedstawionymi właśnie za pomocą takich modeli. 17