MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

WYKŁAD VI: MODEL IS-LM/AS-AD OGÓLNE RAMY DLA ANALIZY MAKROEKONOMICZNEJ Linia FE: Równowaga na rynku pracy Krzywa IS: Równowaga na rynku dóbr Krzywa LM: Równowaga na rynku aktywów Równowaga ogólna w modelu IS-LM Regulacja cen i osiąganie równowagi ogólnej Zagregowany popyt i zagregowana podaż

FE, FULL EMPLOYMENT Rynek siły roboczej Równowaga na rynku siły roboczej Pełne zatrudnienie () Produkcja przy pełnym zatrudnieniu () Zależność od równowaga na rynku pracy jest niezależna od zmian realnej stopy procentowej

LINIA FE linia FE

LINIA FE Czynniki, które powodują przesunięcie linie FE Poziom zatrudnienia przy pełnym zatrudnieniu Poziom kapitału Produktywność Przesunięcie w prawo Szoki podażowe Wzrost podaży siły roboczej Wzrost zasobów kapitału

LINIA FE, PRZESUNIĘCIA Szoki podażowe Więcej produkcji może być wytwarzana przez tą samą wielkość kapitału i zasobów siły roboczej Jeśli MPN, popyt na siłę roboczą zatrudnienia Wzrost podaży siły roboczej Zatrudnienie w równowadze wzrasta produkcji przy pełnym zatrudnieniu Wzrost zasobów kapitału Więcej produkcji przy tym samym poziomie zatrudnienia. K MPN popyt na siłę roboczą i zatrudnienie w równowadze.

IS RÓWNOWAGA NA RYNKU DÓBR Rynek dóbr pożądane I d = pożądane S d Dostosowania realnej stopy procentowej Przy każdym poziomie produkcji Y, krzywa IS wskazuje poziom realnej stopy procentowej dla której rynek dóbr jest w równowadze.

WYPROWADZENIE IS, ZALEŻNOŚCI Krzywa oszczędności rosnąca wyższa realna stopa procentowa zwiększa oszczędność Wzrost produkcji przesunięcie krzywej oszczędności w prawo, ludzie oszczędzają więcej, gdy ich dochód jest wyższy Inwestycje malejąca wyższe realne stopy procentowe zmniejsza pożądany zasób kapitału, a tym samym zmniejszenie inwestycji

KRZYWA IS Jaki jest mechanizm przywraca równowagę? Y krzywa oszczędności w prawo krzywa inwestycji (malejąca), równowaga przy wyższym poziomie produkcji przy niższej realnej stopie procentowej Y r ISmalejąca Krzywa IS pokazuje zależność pomiędzyr a Y, dla których I =S

WYPROWADZENIE IS S S IS I I d S d

KRZYWA IS Alternatywna interpretacja perspektywa równowagi na rynku dóbr Zakładamy r Ludzie chcą S C I popytu na dobra podaży dóbr Nowy poziom równowagi na rynku dóbr Stąd r Y

KRZYWA IS Czynniki, które powodują przesuniecie IS Wszystko co wpływa na I d i S d Jeśli założymy że Ystałe S Irelatywnie do S rmusi I i S S

KRZYWA IS, WZROST G S S IS I IS I d S d

KRZYWA IS Czynniki, które powodują przesuniecie IS Zmiany w zagregowanym popycie na dobra jeśli przewyższy podaż dóbr r by C i I Wzrost zamożności pożądanes ( C) r IS w prawo S

KRZYWA IS Przesunięcia IS Wzrost oczekiwanej przyszłej produkcji pożądanes ( C) r IS w prawo Chwilowy wzrost zamówień rządowych pożądanes ( C) r IS w prawo Spadek podatków Brak zmian jeśli ricardiańska równoważność się sprawdza Jeśli się nie sprawdza C ( S) r IS w lewo

KRZYWA IS Przesunięcia IS wzrost oczekiwanego przyszłego MPK I r IS w prawo spadek efektywnej stopy podatkowej z kapitału I r IS w lewo

KRZYWA LM: RÓWNOWAGA NA RYNKU AKTYWÓW Równowaga na rynku aktywów: realna podaż pieniądza = realny popyt na pieniądz Realna podaż pieniądza bank centralny, nie zależy od realnej stopy procentowej Realny popyt na pieniądz spada realna stopa procentowa rośnie dochód spada

KRZYWA LM Jaki jest mechanizm przywraca równowagę? Y MD Wzrost popytu na pieniądze sprzedaż aktywów niepieniężnych ceny tych aktywów & realnej stopy procentowej stopy procentowej popytu na pieniądz aż do osiągnięcia równowagi

KRZYWA LM MS LM MD MD I d S d

KRZYWA LM Czynniki, które powodują przesunięcie krzywej LM Każda zmiana, która zmniejsza realną podaż pieniądza w stosunku do realnego popytu pieniądza Dla danego poziomu produkcji, zmniejszenie realnej podaży pieniądza w stosunku do realnego popytu na pieniądz stopa procentowa Wzrost realnej stopy procentowej jest pokazany jako przesunięcie w górę krzywej LM Podobnie, zmiana, która zwiększa rzeczywistą podaż pieniądza w stosunku do realnego popytu pieniądza przesuwa krzywą LM w dół i w prawo

KRZYWA LM, PRZESUNIĘCIA Wzrost nominalnej podaży pieniądza M Realna podaż pieniądza r LM przesuwa się w prawo Spadek poziomu cen P Realna podaż pieniądza r LMprzesuwa się w prawo wzrost oczekiwanej inflacji Popyt na pieniądz r LMprzesuwa się w prawo spadek nominalnej stopy procentowej, Popyt na pieniądz r LM przesuwa się w lewo

KRZYWA LM, PRZESUNIĘCIA Każdy czynniki, który zwiększa realny popyt na pieniądz zwiększając realna stopę procentową LM w lewo Wzrost zamożności Zwiększenie się ryzyka alternatywnych aktywów w stosunku do ryzyka trzymania pieniędzy Spadek płynności aktywów alternatywnych Spadek efektywności technologii płatniczych

KRZYWA LM, ZWIĘKSZENIE PODAŻY PIENIĄDZA MS MS LM LM LM MD I d S d

KRZYWA LM MS LM LM MD MD I d S d

RÓWNOWAGA OGÓLNA, MODEL IS-LM linia FE LM IS

RÓWNOWAGA OGÓLNA Negatywny szok podażowy Załóżmy, że produktywność w funkcji produkcji spada chwilowo Szok podażowy zmniejsza krańcową wydajność pracy, a tym samym popyt na pracę Niższy popyt na siłę roboczą, płaca realna i zatrudnienie spadają Nisze zatrudnienie i niższa wydajność mniejszy poziom produkcji równowagi, przesunięcie linii FE w lewo

RÓWNOWAGA OGÓLNA, NEGATYWNY SZOK PODAŻOWY Negatywny szok podażowy FE w lewo Krzywa LM poziom cen dostosowuje się przesunięcie krzywej LM aż do osiągnięcia równowagi ogólnej Dostosowania poprzez wzrost cen

RÓWNOWAGA OGÓLNA, NEGATYWNY SZOK PODAŻOWY FE FE LM LM IS

RÓWNOWAGA OGÓLNA, NEGATYWNY SZOK PODAŻOWY Negatywny szok podażowy FE w lewo Krzywa LM poziom cen dostosowuje się przesunięcie krzywej LM aż do osiągnięcia równowagi ogólnej Dostosowania poprzez wzrost cen

RÓWNOWAGA OGÓLNA, NEGATYWNY SZOK PODAŻOWY Inflacja wzrośnie czasowo, nie na stałe Spadek płacy realnej, zatrudnienia i produkcji, podczas gdy realna stopa procentowa i poziom cen jest wyższy Jest chwilowy wzrost inflacji wyższy poziom cen Ponieważ realna stopa procentowa jest wyższa, a produkcja jest mniejsza, konsumpcja i inwestycje spadają

WYKORZYSTANIE IS LM Wiele modeli, które są stosowane w badaniach makroekonomicznych opiera się na modelu IS-LM Istnieją trzy główne etapy w użyciu modelu ekonomicznego do prognozowania 1. Model ekonometryczny szacuje parametry modelu (nachylenia, zależności, elastyczności) poprzez analizę danych statystycznych 2. Prognozy na bazie zmiennych egzogenicznych (zmiennych poza modelem) jak ceny ropy naftowej i zmiany w wydajności 3. Model jest rozwiązany dla wartości zmiennych endogenicznych, takich jak produkcja, zatrudnienie i stopy procentowe

PROGNOZY NBP, RAPORT O INFLACJI

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Skutki ekspansji monetarnej Wzrost podaży pieniądza przesunięcie krzywej LM w dół i w prawo Rynki finansowe najszybciej reagują na zmiany warunków rynek aktywów odpowiada na zachwiania Linia FE reaguje powoli, ponieważ zmiana zatrudnienie i renegocjacja płac wymaga czasu Krzywa IS reaguje nieco wolniej Zakładamy, że rynek pracy nie jest w równowadze więc jest równowaga w krótkim okresie na przecięciu krzywych IS i LM

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Skutki ekspansji monetarnej Wzrost podaży pieniądza ludzie starają się pozbyć nadmiaru pieniądza poprzez zakup aktywów realna stopa procentowa realnej stopy procentowej czasowego konsumpcji i inwestycji Produkcja czasowo by spełniać dodatkowe zapotrzebowanie

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Skutki ekspansji monetarnej Regulacja poziomu cen Ponieważ popyt na towary przewyższa pożądany poziom podaży, firmy ceny poziomu cen przesunięcie krzywej LM w górę Poziom cen nadal rośnie, aż krzywa LM przecina linię FE i krzywą IS

RÓWNOWAGA OGÓLNA, MODEL IS-LM linia FE LM IS

RÓWNOWAGA OGÓLNA, MODEL IS-LM linia FE LM LM Wzrost podaży pieniądza IS

RÓWNOWAGA OGÓLNA, MODEL IS-LM linia FE LM LM Wzrost cen IS

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Skutki ekspansji monetarnej Rezultatem jest brak zmian w zatrudnieniu, produkcji czy realnej stopie procentowej Poziom cen -wyższy o tej samej proporcji jak wzrost podaży pieniądza wszystkie wartości realne (w tym płaca realna) pozostają bez zmian, wartości nominalne (w tym płaca nominalna) wzrosła proporcjonalnie do zmian w podaży pieniądza

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Skutki ekspansji monetarnej Trend wzrostu pieniądza i inflacji Jeśli zarówno podaż pieniądza i poziom cen w takiej samej proporcji, nie ma zmian w realnej podaży pieniądza, a krzywa LM nie zmienia Jeśli podaż pieniądza rosłaby szybciej niż poziom cen, krzywa LM przesunie w dół iw prawo

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Klasycy versus keynesowska wersja IS-LM Istnieją dwa kluczowe pytania w debacie między podejściem klasycznym i keynesowskim Jak szybko gospodarka osiąga poziom równowagi ogólnej? Jakie są skutki polityki pieniężnej dla gospodarki? Dostosowanie cen i autokorekta gospodarki Gospodarka jest doprowadzona do równowagi ogólnej poprzez dostosowanie poziomu cen Szybkość, z jaką to dostosowanie nastąpi - dyskusyjne

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Klasycy versus keynesowska wersja IS-LM Klasyczni ekonomiści widzą szybkie dostosowania poziomu cen Więc gospodarka powraca szybko do pełnego zatrudnienia po szoku Jeżeli firmy zmienią ceny zamiast produkcji w odpowiedzi na zmiany popytu, proces dostosowawczy jest prawie natychmiastowy Keynesiści- powolne dostosowanie poziomu cen kilka lat, zanim ceny i płace dostosują się w pełni gdy gospodarka nie jest w równowadze, produkcja zależy od zagregowanego popytu na przecięciu krzywych IS i LM, a rynek pracy nie jest w równowadze

DOSTOSOWANIA CEN I RÓWNOWAGA OGÓLNA Klasycy versus keynesowska wersja IS-LM Neutralność pieniądza Pieniądz jest neutralny, jeśli zmiana nominalnej podaży pieniądza zmienia poziom cen proporcjonalnie, ale nie ma żadnego wpływu na zmienne realne Klasyczny pogląd -ekspansja monetarna wpływa na ceny szybko z co najwyżej efektem przejściowym na wielkości realne Keynesiści gospodarce zajmuje zbyt dużo czasu wychodzenie z nierównowagi ekspansja monetarna zwiększa produkcję i zatrudnienie, a powoduje, że realna stopa procentowa spadnie Klasycy Krótki czas

ZAGREGOWANA PODAŻ I ZAGREGOWANY POPYT Krzywa AD pokazuje zależność między wielkością popytu na dobra a poziomem cen, gdy na rynki dóbr i aktywów są w równowadze Tak więc krzywa AD reprezentuje poziom cen i poziomu wyjściowej produkcji, przy którym krzywe IS i LM się przecinają

WYPROWADZENIE KRZYWEJ AD LM LM IS AD

KRZYWA AD w przeciwieństwie do innych krzywych popytu, jest relacją całkowitej ilości towarów do ogólnego poziomu cen Nachylenia ujemne wyższy poziom cen niższa realna podaż pieniądza, przesunięcie krzywej LM w górę, poziom realnej stopy procentowej, produkcji

KRZYWA AD Czynniki, które przesuwają krzywą AD Każdy czynnik, który powoduje, że punkt przecięcia krzywych IS i LM Na przykład, tymczasowy wzrost zamówień rządowych przesuwa krzywą IS w górę i na prawo, więc przesuwa krzywą AD w górę i na prawo oraz

WYPROWADZENIE KRZYWEJ AD LM IS IS AD AD

KRZYWA AD Czynniki, które przesuwają krzywą IS w górę i w prawo, a zatem krzywą AD w górę i w prawo Wzrost: produkcji w przyszłości, bogactwa, zakupów rządowych, lub oczekiwanej przyszłej MPK Zmniejszenie: podatków, (jeżeli równoważnik ricardiańskinie działa), efektywnej stawki podatku od kapitału Czynniki, które przesuwają krzywą LM w dół i w prawo, a więc krzywą AD w górę i w prawo Wzrost nominalnej podaży pieniądza lub w oczekiwanej inflacji Spadki nominalnego oprocentowania pieniędzy lub realnego popytu na pieniądz

KRZYWA AS Krzywa zagregowanej podaży pokazuje zależność między poziomem cen i zagregowaną wielkością produkcji dostarczaną przez firmy W krótkim okresie, ceny pozostają stałe, więc firmy dostarczają bez względu na wielkość popytu na produkcję AS jest pozioma W długim okresie produkcja przy pełnym zatrudnieniu nie jest zależna od poziomu cen AS jest pionowa

KRÓTKOOKRESOWA I DŁUGOOKRESOWA KRZYWA AS LRAS SRAS

KRZYWA AS Czynniki, które przesuwają AS Krzywa SRAS przesuwa gdy przedsiębiorstwa zmieniają ceny w krótkim okresie Czynniki takie jak wzrost kosztów produkcji towarów doprowadzą firmy do podnoszenia cen, przesuwanie SRAS w górę Wszystko, co zwiększa produkcje przy pełnym zatrudnieniu przesuwa LRAS w prawo zmiany na rynku pracy, wydajności pracy

MODEL ASAD LRAS SRAS AD

MODEL ASAD Jeśli gospodarka nie jest w równowadze, siły ekonomiczne działają w celu przywrócenia równowagi ogólnej zarówno na diagramie AD-AS i IS-LM

NEUTRALNOŚĆ PIENIĄDZA W RAMACH MODELU ASAD LRAS SRAS AD AD Wzrost podaży pieniądza

NEUTRALNOŚĆ PIENIĄDZA W RAMACH MODELU ASAD LRAS Wzrost poziomu cen SRAS SRAS AD AD

NEUTRALNOŚĆ PIENIĄDZA W RAMACH MODELU ASAD Kluczowe pytanie brzmi: Jak długo trzeba czekać, aby przejść z SR do LR? Odpowiedź na to pytanie podzieliła klasyków i keynesistów