Projekt ENERGA Wisła Toruń 05.03.2013
Komu potrzebna jest Polska? To pytanie zadał Stefan Kisielewski 4 marca 1990 r. w Tygodniku Powszechnym Najkrótsza odpowiedź brzmiała: potrzebna jest mnie, to wiem na pewno. I dalej: Potrzebna mi jest Polska dzisiejsza, ze Szczecinem, Wrocławiem, Opolem. Polska o logicznych granicach, z morzem, ze spławnymi rzekami, z obfitym rolnictwem, Polska nierozdwojona czy roztrojona wewnętrznie, Polska zdolna do życia w bogatej Europie. Polska, która nie byłaby ani pawiem i papugą narodów, ani Chrystusem narodów, ani tylko sercem, jak u Wyspiańskiego. Toruń 05.03.2013 2
Stan dróg wodnych w Polsce Toruń 05.03.2013 3
W 1996 r. w porozumieniu AGN (European Agreement on Main Inland Waterways of International Importance) ustalono sieć europejskiego systemu dróg wodnych w ramach transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Trzy drogi wodne o znaczeniu międzynarodowym znajdują się na terenie Polski: E 30 E 40 E 70 łącząca Morze Bałtyckie z Dunajem w Bratysławie łącząca Morze Bałtyckie z Morzem Czarnym europejski szlak komunikacyjny wschód-zachód łączący Antwerpię (Belgia, wybrzeże Atlantyku) z Kłajpedą (Litwa, wybrzeże Bałtyku). Toruń 05.03.2013 4
Klasy międzynarodowych dróg wodnych Międzynarodowa droga wodna powinna zapewnić przepływ jednostek o ładowności: 1 000 1 500 t klasa IV, 1 500 3 000 t klasa Va, ponad 3 000 t klasa Vb. Minimalna głębokość tranzytowa dla drogi wodnej klasy IV wynosi 2,8 m. Toruń 05.03.2013 5
Droga wodna E 40 Aby powstała droga E 40 konieczna jest na Wiśle budowa stopni siedmiu wodnych: Tczew, Opalenie, Chełmno, Solec Kujawski, Ciechocinek, Płock, Wyszogród. Toruń 05.03.2013 6
Strategia rozwoju żeglugi śródlądowej i energetyki wodnej Stopień wodny i zbiornik to ze swej natury obiekty wielofunkcyjne. Ich lokalizacja musi wynikać ze strategii opracowanej na poziomie krajowym, a takiej brak. I to jest problem Do stworzenia strategii rozwoju energetyki wodnej należało by wykorzystać istniejące koncepcje: Kaskady Dolnej Wisły Kaskady Bugu Toruń 05.03.2013 7
Hydroenergetyka: Moc zainstalowana (GW) UNIA EUROPEJSKA 145,1 136,5 SE 16,7 16,5 ES 18,5 18,0 UK 4,4 4,3 FR 25,5 25,1 DE 11,0 9,0 IT 21,5 20,3 CZ 2,2 2,1 AT 12,7 11,6 PL 2,3 2,1 SK 2,5 2,4 RO 6,5 6,1 BG 3,0 1,9 KRAJ moc w GW na rok 2010 moc w GW na rok 2000 Toruń 05.03.2013 8
Hydroenergetyka: Produkcja i wykorzystany potencjał Niemcy Francja Hiszpania Polska Produkcja (2010r) GWh Wykorzystany potencjał Techniczne możliwości poprawy 20 427 62 013 42 0278 2 920 75-80 % 94% 65% 25% Ok 10% Ok 2% Ok 30% Ok 70% Potencjał hydroenergetyczny Dolnej Wisły GWh % Potencjał (na tle Polski) 3404 30% Wykorzystany potencjał Dolnej Wisły 750 22% Techniczne możliwości poprawy 2645 78% Toruń 05.03.2013 9
Niedobór opadów w okresie wegetacyjnym: N = P E gdzie P wysokość opadu [mm] docierająca do powierzchni gruntu, E wysokość parowania potencjalnego [mm], N - niedobory opadu [mm]. N < 0 oznacza brak wody opadowej w okresie wegetacyjnym Mapy opadów i niedoborów wody w okresie wegetacyjnym na terenie Polski Największe niedobory wody występują na obszarze Kujaw i Mazowsza (N=-160 mm przy czym Toruń i Łódź: N=-160 mm, Warszawa: N=-160 mm), R.Szymkiewicz: GWiOPP temat 3 (zasoby) 10/31
R.Szymkiewicz: GWiOPP temat 3 (zasoby) 11/31
Odpływ i retencjonowanie wody Oszacowany średni odpływ roczny z terytorium Polski w latach 1901 1990 wynosi ok. 61.5 km 3 w tym spoza granic państwa dopływa ok. 7.6 km 3. Zasoby dyspozycyjne (ok. 40 % zasobów w roku średnim) szacuje się na ok. 24.4 km 3. W przeliczeniu na jednego mieszkańca zasoby wodne Polski należą do najmniejszych w Europie! Zasoby wodne liczone na 1 mieszkańca Polski wynoszą: 1 430 m 3 w roku przeciętnym, 783 m 3 w roku suchym. R.Szymkiewicz: GWiOPP temat 3 (zasoby) 12/31
Zasoby wody pitnej w przeliczeniu na mieszkańca (źródło: GUS) Pod względem zasobów wodnych Polska należy do najuboższych krajów Europy!!! R.Szymkiewicz: GWiOPP temat 3 (zasoby) 13/31
Średnie roczne zasoby wodne na 1 mieszkańca [m 3 ] poniżej 1 000 Dostępność wody skrajnie mała 1 000 2 000 bardzo mała 2 000 5 000 mała 5 000 10 000 średnia 10 000 20 000 powyżej średniej 20 000 50 000 duża powyżej 50 000 bardzo duża R.Szymkiewicz: GWiOPP temat 3 (zasoby) 14/31
ENERGA Wisła: Budowa II stopnia na rzece Wiśle Cel projektu: Lokalizacja: Siarzewo Budowa nowego stopnia piętrzącego na rzece Wiśle, który zapewni bezpieczeństwo publiczne w rejonie stopnia Włocławek wraz z elektrownią wodną o mocy 60 80 MWe Toruń 05.03.2013 15
Cele do osiągnięcia bezpieczeństwo Włocławka; poprawa bezpieczeństwa powodziowego; nowy odcinek drogi wodnej klasy Va; zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych; poprawa bezpieczeństwa krajowego systemu energetycznego (podnoszenie z black out u); podniesienie (przywrócenie stanu naturalnego) poziomu wód gruntowych w dolinie Nieszawko Ciechocińskiej; stabilizacja pracy ujęć wody; Toruń 05.03.2013 16
Siarzewo II Siarzewo Nieszawa Przypust Hutnicza (Włocławek)
Porównanie parametrów Siarzewa i Włocławka Siarzewo Włocławek Przekrój piętrzenia [km] 706,5 ± 500 m 674,75 Spad [m] 4.86 11,30 NPP [m n.p.m. Kr86] 46,00 57,14 MaxPP [m n.p.m. Kr86] 46,50 (0,5 m) 58,34 (1,2 m) MinPP [m n.p.m. Kr86] 45,30 56,34 Przepływ nienaruszalny [m 3 /s] 450 450 Liczba przęseł jazu 15 10 Światło przęsła [m] 25 20 Liczba hydrozespołów 6 do 8 6 Przełyk instalowany elektrowni wodnej [m 3 /s] 1800 2100 Moc instalowana [MW] 60 80 160,2 Klasa śluzy żeglugowej na planowanym stopniu Va Va Klasa drogi wodnej na planowanym zbiorniku Va Va Orientacyjna długość zbiornika wodnego [km] ok. 31,5 55 Toruń 05.03.2013 18
Usytuowanie elementów stopnia Toruń 05.03.2013 19
Droga wodna Ren-Dunaj Kanał Men Dunaj (171 km): w roku 793 za poleceniem Karola Wielkiego prowadzono pierwsze prace budowlane kanału, w celu połączeniu rzeki Ren z Dunajem Toruń 05.03.2013 20
Udział Dróg Wodnych w transporcie (Niemcy rok 2010) Przepływ kontenerów w (TEU) 2008 6,5 % Udział Dróg Wodnych w transporcie (Polska rok 2010) 0,5 % Przepływ kontenerowy na rzece Ren wyniósł na rok 2010 około 1,9 mln TEU Toruń 05.03.2013 21
Droga wodna E 70 Koszt Mostu wodnego: 110 mln euro Koszt infrastruktury towarzyszącej ok 300 mln euro Most Wodny koło miasta Magdeburg jest fragmentem drogi wodnej E70 Toruń 05.03.2013 22
Stopień wodny Iffezheim (Niemcy) Rzeka Ren Wykorzystany potencjał hydroenergetyczny Rejon Ren Ok 85% Przepławka dla ryb: Moc: 2 MW Przepływ: 13 m³/s 4 turbin 5 turbin Przekazane do eksploatacji (rok) 1978 2012 Moc (MW) 108 142 Przepływ (m³/s) 1100 Spadek w (m) 11 Toruń 05.03.2013 23
Stopień wodny Rheinfelden (Niemcy) Rzeka Ren Wykorzystany potencjał hydroenergetyczny Rejon Ren Ok 85% Stary stopień Nowy stopień Przekazane do eksploatacji (rok) 1898 2012 Moc (MW) 25,7 100 Przepływ (m³/s) 1500 600 Spadek w (m) 6,0-9,1 4,2-6,0 Toruń 05.03.2013 24
Stopień wodny Chancy Pougny (Francja Szwajcaria) Rzeka Rodan Wykorzystany potencjał hydroenergetyczny Rejon Rhone - Alpes Ok 90% Stopień Po modernizacji Przekazane do eksploatacji (rok) 1924 2006-2013 Moc (MW) 34 49 Przepływ (m³/s) 520 620 Spadek w (m) 11 Toruń 05.03.2013 25
Zapora La Breña II (Hiszpania) Rzeka Guadalquivir Wykorzystany potencjał hydroenergetyczny Rejon Guadalquivir Ok 30% Przy budowie zapory La Breña II w Andaluzji konieczne było pogodzenie wymagań rolnictwa z obostrzeniami obszaru Natura 2000. Inwestor został zobowiązany do zrealizowania szeregu działań ochronnych i kompensacyjnych, m.in. ochrony gruntu, rekultywacji terenów parków maszynowych jak i stworzenie nowego siedliska dla rysia iberyjskiego Toruń 05.03.2013 26
Dziękuję za uwagę Toruń 05.03.2013 27