PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA POWIAT NIDZICKI GMINA KOZŁOWO

Transkrypt

1 PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA POWIAT NIDZICKI GMINA KOZŁOWO 2016

2 Spis treści 1. Wstęp Ogólna charakterystyka gminy Położenie, wybrane dane o gminie Warunki naturalne Potencjalne możliwości magazynowania wód powierzchniowych na terenie gminy Uwarunkowania i ograniczenia w retencjonowaniu wód Zestawienie istniejących zbiorników wodnych Zestawienie istniejących budowli hydrotechnicznych Koncepcje budowy obiektów małej retencji

3 1. Wstęp Niniejszy załącznik jest częścią składową Programu małej retencji dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata Załącznik zawiera ogólną charakterystykę gminy, warunków naturalnych, klimatycznych oraz informację na temat istniejących zbiorników wodnych, budowli piętrzących, systemów melioracyjnych. W załączniku zawarto dane dotyczące potencjalnych możliwości retencjonowania wód na terenie gminy. W opracowaniu ujęto umieszczone w wyżej wymienionym programie propozycje obiektów, które nie zostały zrealizowane oraz propozycje obiektów małej retencji wysunięte przez samorządy gminne, instytucje związane z gospodarką wodną gmin, lasy państwowe i osoby prywatne. 2. Ogólna charakterystyka gminy 2.1. Położenie, wybrane dane o gminie leży w zachodniej części powiatu nidzickiego i graniczy z gminami Działdowo, Dąbrówno, Grunwald, Olsztynek, Nidzica, Janowiec Kościelny, Iłowo Osada. Połączenie gminy z siedzibą województwa zapewniają: drogi nr 545 i nr 538. Powierzchnia gminy wynosi 254 km 2, co stanowi 1,5 % powierzchni województwa. Gminę tworzy 30 sołectw w 40 miejscowościach. Mieszkańcy Teren gminy zamieszkuje 6260 osób przy średnim zaludnieniu 25 osoby na km 2. W gminie zamieszkuje wg stanu na 2013 r., 4014 osób w wieku produkcyjnym, przy czym osób pracujących jest 414, nie uwzględniając osób pracujących w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Działalność gospodarczą prowadzi 211 osób. Użytkowanie gruntów Użytki rolne zajmują ogólną powierzchnię ha w tym: grunty orne ogółem ha sady 16 ha łąki 2038 ha pastwiska 1493 ha 3

4 lasy i grunty leśne pozostałe grunty i nieużytki 3491,8 ha 640 ha Infrastruktura Sieć wodociągowa na terenie gminy ma łączną długość 32,2 km. Sumaryczna długość istniejącej sieci kanalizacyjnej wynosi 48,4 km Warunki naturalne Rzeźbę terenu gminy ukształtowało ostatnie zlodowacenie, erozja wietrzna i wodna oraz działalność człowieka. Charakteryzuje się ona pofałdowanym terenem, bardziej równinnym w dolinie rzeki Wkra. Najwyższe wzniesienie o wysokości 150 m n.p.m. występuje w okolicach wsi Sarnowo. 13,7 % powierzchni gminy stanowią lasy. nie posiada zwartych kompleksów leśnych. Łączna długość cieków podstawowych na terenie gminy wynosi 71,7 km. Na terenie gminy występuje 8 naturalnych zbiorników wodnych o zróżnicowanej powierzchni. Największym jest Jezioro Kownatki o powierzchni 252,5 ha, a najmniejszym Jezioro Głowacz o powierzchni 5,14 ha. Łączna powierzchnia gruntów pod wodami wynosi 568,8 ha, co stanowi 2,2 % obszaru gminy. Łączna powierzchnia jezior wynosi 402,4 ha. Klimat gminy charakteryzowany jest przez opady i temperaturę. Średnie opady w ciągu roku wynoszą 616 mm, w okresie wegetacyjnym 396 mm. Średnie temperatury roczne wynoszą 6,8 o C, w okresie wegetacyjnym 13,7 o C. W okresie wegetacji różnica między opadami a parowaniem wyraża się niedoborem wynoszącym średnio na terenie gminy 148 mm. Występujące niedobory opadów w okresie wegetacyjnym mają negatywny wpływ na warunki produkcji rolniczej. Niedobory opadów i swobodny ich wpływ w okresie poza wegetacyjnym stopniowo doprowadzają do uszczuplenia istniejących zasobów wód powierzchniowych i gruntowych. Jednym ze środków poprawy niekorzystnego bilansu jest retencjonowanie wód powierzchniowych w różnych formach zależnych od naturalnych warunków. 4

5 3. Potencjalne możliwości magazynowania wód powierzchniowych na terenie gminy Realizacja retencjonowania wody może przybierać rozmaite formy od wykorzystania naturalnych warunków gruntowo wodnych, szaty roślinnej, retencji glebowo gruntowej i retencji leśnej po retencję naturalnych zbiorników wodnych, koryt i dolin rzecznych, a także budowę obiektów inżynierskich i zbiorników. Najistotniejsza i możliwa do zastosowania pod kątem dysponowania zmagazynowanymi zasobami jest retencja koryt i dolin rzecznych oraz naturalnych zbiorników wodnych. Należy jednak zwrócić uwagę, iż możliwości wykorzystania tej formy retencji są niekiedy bardzo ograniczone. 4. Uwarunkowania i ograniczenia w retencjonowaniu wód Głównymi uwarunkowaniami retencjonowania wody są warunki naturalne, a szczególnie rzeźba terenu, zabudowa, stan użytkowania gruntów, własność terenów, zapotrzebowanie samorządów i właścicieli na gromadzenie wody. Ograniczenia w retencjonowaniu wód, szczególnie dla potrzeb gospodarczych mogą stanowić planowane obszary chronionego krajobrazu. Poważnym ograniczeniem w retencjonowaniu wód mogą być również sprzeczne interesy właścicieli gruntów lub innych użytkowników wody sąsiadujących z planowanym obiektem retencji. 5. Zestawienie istniejących zbiorników wodnych na terenie gminy W zestawieniu tym ujęto: retencje korytowe rzek i kanałów, powstałe wskutek piętrzenia wody zlokalizowanymi na nich jazami i zastawkami, jeziora o powiększonej pojemności retencyjnej wskutek podpiętrzania wykonanymi na odpływach budowlami piętrzącymi, sztuczne zbiorniki wodne Charakterystyka istniejących obiektów ZBIORNIK WIERZBOWO 1/Z/26/281103_2 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 1,76 ha Średnia głębokość: 1,0 m Pojemność retencyjna: m 3 5

6 STAWY NIEDANOWO 2/ZST/26/281103_2 ZBIORNIK NIEDANOWO 3/Z/26/281103_2 ZBIORNIK WAŻYNY 4/Z/26/281103_2 ZBIORNIK KAMIONKA 5/Z/26/281103_2 ZBIORNIK KROKOWO 6/Z/26/281103_2 ZBIORNIK DZIURDZIEWO 7/Z/26/281103_2 ZBIORNIK KOZŁOWO 8/Z/26/281103_2 JEZIORO KOWATKI 9/JST/26/281103_2 JEZIORO SZKOTOWSKIE 10/JST/26/281103_2 Kompleks stawów rybnych Powierzchnia lustra wody: 11 ha Średnia głębokość: 1,5 m Pojemność retencyjna: m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,23 ha Średnia głębokość: 1,0 m Pojemność retencyjna: 2300 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,23 ha Średnia głębokość: 2,0 m Pojemność retencyjna: 4600 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,41 ha Średnia głębokość: 2,0 m Pojemność retencyjna: 8000 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,44 ha Średnia głębokość: 2,0 m Pojemność retencyjna: 8800 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,25 ha Średnia głębokość: 1,5 m Pojemność retencyjna: 3000 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 3,8 ha Średnia głębokość: 1,4 m Pojemność retencyjna: 5300 m 3 Jezioro Kownatki stabilizacja zwierciadła wody Powierzchnia lustra wody: 252,5 ha Średnia głębokość: 10 m Pojemność retencyjna: m 3 Jezioro Szkotowskie stabilizacja zwierciadła wody Powierzchnia lustra wody: 49,7 ha Średnia głębokość: 4,0 m Pojemność retencyjna: m 3 6

7 RETENCJA KORYTOWA 11/Rk/26/281103_2 RETENCJA KORYTOWA 12/Rk/26/281103_2 RETENCJA KORYTOWA 13/Rk/26/281103_2 Retencja korytowa utworzona na rz. Szkotówka wskutek piętrzenia jazem w km Powierzchnia lustra wody: 0,13 ha Średnia głębokość: 1,0 m Pojemność retencyjna: 4800 m 3 Retencja korytowa utworzona na rz. Wkry wskutek piętrzenia jazem w km Powierzchnia lustra wody: 0,25 ha Średnia głębokość: 1,0 m Pojemność retencyjna: m 3 Retencja korytowa utworzona na rz. Wkry wskutek piętrzenia jazem w km Powierzchnia lustra wody: 0,2 ha Średnia głębokość: 1,0 m Pojemność retencyjna: m 3 7

8 Zestawienie istniejących zbiorników wodnych na terenie gminy Symbol 1/Z/26/281103_2 2/ZST/26/281103_2 3/Z/26/281103_2 4/Z/26/281103_2 5/Z/26/281103_2 6/Z/26/281103_2 7/Z/26/281103_2 8/Z/26/281103_2 9/JST/26/281103_2 10/JST/26/281103_2 11/Rk/26/281103_2 12/Rk/26/281103_2 13/Rk/26/281103_2 Nazwa Wierzbowo Stawy Niedanowo Niedanowo Ważyny Kamionka Krokowo Dziurdziewo Jezioro Kownatki Jezioro Szkotowskie Retencja korytowa Retencja korytowa Retencja korytowa Lokalizacja Zlewnia Budowla Funkcja Koszty orientacyjne tys. zł Charakterystyka techniczna Dodatkowa Pow. Orientacyjna pojemność zw. głębokość ret. wody tys. m 3 m ha Obr. Wierzbowo - - retencja 50 36,2 1,0 1,76 Obr. Niedanowo rz. Wkra przepustozastwaka hodowla ryb ,5 11 Obr. Niedanowo - - retencja 30 2,3 1,0 0,23 Obr. Ważyny - - retencja 30 4,6 2,0 0,23 Obr. Kamionka - - retencja 30 8,0 2,0 0,41 Obr. Krokowo - - retencja 30 8,8 2,0 0,44 Obr. Dziurdziewo - - retencja 30 3,0 1,5 0,25 Obr. - - retencja 50 53,0 1,4 3,8 Obr. Kownatki rz. Szkotówka jaz Obr. Szkotowo rz. Szkotówka jaz stabilizacja zw. wody stabilizacja zw. wody , ,7 Obr. Sarnowo rz. Szkotówka jaz retencja 100 4,8 1,0 0,13 Obr. Szymany rz. Wkra jaz retencja ,5 1,0 0,25 Obr. Pielgrzymowo rz. Wkra jaz retencja ,2 1,0 0,20 Właściciel Osoba prywatna Osoba prywatna Skarb Państwa - ZMiUW Skarb Państwa - ZMiUW Skarb Państwa - ZMiUW Skarb Państwa - ZMiUW Skarb Państwa - ZMiUW 8

9 6. Zestawienie istniejących budowli hydrotechnicznych na terenie gminy Lp. Rodzaj budowli i jej nazwa Nazwa cieku i km Obręb 1 Jaz Wkra km Szymany 2 Jaz Wkra km Pielgrzymowo 3 Jaz Szkotówka km Sarnowo 4 Jaz Szkotówka km Zabłocie Kozłowskie 6 Zastawka Szkotówka km Rogóż 7 Zastawka Szkotówka km Rogóż 9 Zastawka Szkotówka km Szkotowo 10 Zastawka Szkotówka km Szkotowo 11 Jaz Szkotówka km Szkotowo 12 Jaz Szkotówka km Kownatki Przeznaczenie budowli stabilizacja zw. wody Jez. Szkotowo stabilizacja zw. wody Jez. Kownatki 7. Koncepcje budowy obiektów małej retencji Charakterystyka proponowanych obiektów ZBIORNIK KOZŁOWO 14/Z/26/281103_2 ZBIORNIK WIERZBOWO 15/Z/26/281103_2 ZBIORNIK ZALESIE 16/Z/26/281103_2 retencyjny, rekreacyjny Powierzchnia lustra wody: 9,5 ha Średnia głębokość: 1,2 m Pojemność retencyjna: m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,2 ha Średnia głębokość: 1,5 m Pojemność retencyjna: 3000 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,6 ha Średnia głębokość: 1,5 m Pojemność retencyjna: 9000 m 3 9

10 ZBIORNIK BROWINA 17/Z/26/281103_2 ZBIORNIK ZABOROWO 18/Z/26/281103_2 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,2 ha Średnia głębokość: 1,2 m Pojemność retencyjna: 2300 m 3 retencyjny Powierzchnia lustra wody: 0,1 ha Średnia głębokość: 1,5 m Pojemność retencyjna: 1600 m 3 10

11 Zestawienie planowanych obiektów na terenie gminy Symbol Nazwa Lokalizacja Zlewnia Budowla Funkcja Koszty orientacyjne tys. zł Charakterystyka techniczna Dodatkowa pojemność ret. tys. m 3 Orientacyjna głębokość m Pow. zw. wody ha Właściciel 14/Z/26/281103_2 Obr. rz. Wkra zastawka retencja, rekreacja ,2 9,5 Firma prywatna 15/Z/26/281103_2 Wierzbowo Obr. Wierzbowo - - retencja 30 3,0 1,5 0,20 16/Z/26/281103_2 Zalesie Obr. Zalesie - - retencja 60 9,0 1,5 0,6 17/Z/26/281103_2 Browina Obr. Browina - - retencja 30 2,3 1,2 0,2 18/Z/26/281103_2 Zaborowo Obr. Zaborowo - - retencja 25 1,6 1,5 0,1 11