Informacja z przeprowadzonych kontroli planowych w zakresie jakości handlowej wyrobów garmażeryjnych w III kwartale 2010 r. Zgodnie z Programem kontroli planowej w zakresie jakości handlowej wyrobów garmażeryjnych (GI-BKJ-403-13/10) w III kwartale 2010 roku Wojewódzki Inspektorat JHARS w Olsztynie przeprowadził kontrolę 7 zakładów (64% wszystkich zgłoszonych zakładów) prowadzących działalność w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania i obrotu wyrobami garmażeryjnymi na terenie województwa warmińsko- mazurskiego. Celem przeprowadzonych kontroli było sprawdzenie jakości handlowej wyrobów garmażeryjnych, głównie pierogów i gotowych drugich dań ze szczególnym uwzględnieniem jakości handlowej tych wyrobów w zakresie zgodności z wymaganiami, których spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta oraz prawidłowości znakowania. KONTROLĄ OBJĘTO: w zakresie oceny organoleptycznej, fizykochemicznej oraz znakowania 15 partii wyrobów garmażeryjnych o łącznej masie 927 kg, w tym: - pierogi (Wiejskie z ziemniakami i mięsem wieprzowym, Ruskie, z mięsem, z pieczarkami, Pielmieni syberyjskie ) - drugie dania i zupy (Pyzy/Kartacze, Flaczki wolowe elbląskie krojone, Flaczki wolowe elbląskie w rosole, Kartacze mazurskie, Kiszka ziemniaczana, Zupa po węgiersku mrożona, Żurek mrożony, Flaki wołowe na zasmażce mrożone, Kopytka, Kluski ziemniaczane ) w zakresie zgodności deklarowanej masy nominalnej z masą rzeczywistą - 9 partii wyrobów garmażeryjnych o łącznej masie 588 kg. 1 / 6
(Kluski ziemniaczane, Kopytka, Flaczki wołowe elbląskie krojone, blanszowane, Flaczki wołowe elbląskie w rosole, Flaki wołowe na zasmażce mrożone, Żurek mrożony, Zupa po węgiersku mrożona, Kartacze Mazurskie, Kiszka Ziemniaczana) WYNIKI KONTROLI: W wyniku przeprowadzonych czynności stwierdzono zgodność deklarowanej w oznakowaniu masy nominalnej z masą rzeczywistą wszystkich badanych artykułów. WYMAGAŃ JAKOŚCI HANDLOWEJ NIE SPEŁNIAŁY: w zakresie parametrów fizykochemicznych - 5 partii wyrobów (33% zbadanych próbek) o masie 35 2 kg (38 % skontrolowanej masy): - z uwagi na zaniżoną wartość nadzienia w stosunku do wymagań zadeklarowanych przez producenta. Zawartość nadzienia była zaniżona w Pierogach Wiejskich, Pyzach/Kartaczach, Pierogach z mięsem, Pierogach z pieczarkami w zakresie od 14% do 30,8% oraz zaniżono zawartość flaków we Flaczkach wołowych elbląskich o 10%, w zakresie cech organoleptycznych- 2 partie flaczków (13 % pobranych próbek) o łącznej masie 69 kg (7,4 % skontrolowanej masy): 2 / 6
- z uwagi na niespełnienie wymagań deklarowanych przez producenta w zakresie barwy (barwa jasnozielonkawa, obecność flaków nie dokładnie oczyszczonych), smaku i zapachu (obecny posmak i zapach źle umytego surowca), wyglądu ogólnego i twardawej konsystencji. w zakresie znakowania -9 partii wyrobów garmażeryjnych (60 % skontrolowanych partii) o łącznej masie 650 kg ( 70 % skontrolowanej masy) tj. / Pierogi Wiejskie, Pyzy/Kartacze, Flaczki wołowe elbląskie krojone, blanszowane, Flaczki wołowe elbląskie w rosole, Flaki wołowe na zasmażce, Pierogi z mięsem, Pierogi z pieczarkami, Żurek mrożony, Zupa po węgiersku mrożona/ z uwagi na: - brak podania informacji o składnikach alergennych, - brak umieszczenia w składzie wszystkich składników użytych w toku produkcji oraz nie podania ilościowej zawartości składników występujących w nazwie środka spożywczego, - brak podania w wykazie składników wchodzących w skład składnika złożonego oraz dozwolonych substancji dodatkowych w rzeczywistości wykorzystanych jako składniki do produkcji wyrobu i nadal w nim obecnych, - brak podania formy prawnej tj. imienia i nazwiska producenta, kodu pocztowego oraz podanie błędnego numeru siedziby zakładu, - brak zachowania, malejącego według masy, porządku składników wymienionych w wykazie, - podanie w wykazie składników innych niż użytych do produkcji wyrobu, - wprowadzanie konsumenta w błąd zastosowanymi graficznymi ilustracjami odnośnie 3 / 6
charakterystyki środka spożywczego, w tym jego rodzaju, właściwości oraz składu, - brak podania przy nazwie informacji towarzyszącej dotyczącej procesu technologicznego stosowanego w produkcji wyrobu, tj. chłodzony, - podanie niewłaściwej dodatkowej informacji dotyczącej stanu wprowadzenia do obrotu środka spożywczego, tj.: umieszczono sformułowanie głęboko zamrożone, a winno być produkt głęboko mrożony, - niewłaściwy sposób podania na opakowaniu deklaratywu dotyczącego ilości nominalnej towaru paczkowanego. Producent (paczkujący) zadeklarował na opakowaniu ilość nominalną towaru tj.:,,masa NETTO: 300g, podczas gdy faktyczna ilość nominalna artykułu wynosi 400g, ponieważ oznakowanie zawiera także informację cyt.,,teraz +33% GRATIS! (400g). Prawidłowo powinno być: ilość nominalna towaru,,masa NETTO: 400g, informacja,,teraz +33% GRATIS!(100 g), - podanie niewłaściwych wyrażeń poprzedzających datę minimalnej trwałości, to jest: najlepiej spożyć przed końcem, należy spożyć do, a winno być najlepiej spożyć przed, - błędne podanie wyrażenia poprzedzającego informację o ilości nominalnej produktu, jest,,netto winno być objętość netto,,,masa netto lub zawartość netto, -podanie w niewłaściwej kolejności informacji dotyczących wartości odżywczej z pominięciem informacji o wartości odżywczej węglowodanów oraz formy tabeli, - możliwość wprowadzenia w błąd konsumenta poprzez podanie w oznakowaniu produktu dwóch sprzecznych informacji dotyczących procesu technologicznego stosowanego w produkcji tj. w nazwie produktu wskazano, iż jest on pakowany próżniowo natomiast pod wykazem składników zamieszczono informacje, iż produkt pakowany jest w atmosferze gazowej MAP. W rzeczywistości przy pakowaniu środka spożywczego użyto gazu obojętnego Gourmetmix 20 powodującego przedłużenie okresu trwałości tego środka, 4 / 6
- brak informacji o ilościowej (wyrażonej w procentach) zawartości składników (pieczarek, mięsa) występujących w nazwie środka spożywczego, - brak kodu identyfikacyjnego partii produkcyjnej, bądź umieszczenie kodu identyfikacyjnego partii produkcyjnej, który uniemożliwia identyfikację artykułu rolno-spożywczego z danej partii produkcyjnej, tj. producent przyjął, jako kod identyfikacyjny partii produkcyjnej datę minimalną trwałości podającą miesiąc i rok. SANKCJE W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami zastosowano następujące sankcje: - wydano 4 decyzje administracyjne w sprawie określenia rodzaju i ustalenia stopnia wady, - wydano 5 decyzji nakazujących zmianę oznakowania wyrobów, - ukarano mandatami karnymi 2 przedsiębiorców, którzy nie dokonali zgłoszenia Wojewódzkiemu Inspektorowi JHARS podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania i obrotu, - wszczęto 3 postępowania administracyjne zmierzające do wydania decyzji o karze pieniężnej oraz 2 postępowania zmierzające do wydania decyzji zakazujących wprowadzanie do obrotu artykułów rolno- spożywczych zafałszowanych i 1 dotyczące ustalenia stopnia wady, - przekazano zalecenia pokontrolne czterem podmiotom gospodarczym. WNIOSKI Porównując obecne wyniki kontroli wyrobów garmażeryjnych z ostatnimi przeprowadzonymi na terenie województwa warmińsko - mazurskiego w III kw. roku 2009 w ramach kontroli planowych, należy stwierdzić, iż w branży garmażeryjnej wciąż utrzymuje się niesatysfakcjonująca jakość handlowa przedmiotowych wyrobów. W wyniku kontroli stwierdzono, iż zafałszowania dotyczyły 40% badanych wyrobów. 5 / 6
W odniesieniu do nieprawidłowości w zakresie cech fizycznych zaobserwowano spore pogorszenie jakości w porównaniu do roku ubiegłego tj. wzrost z 11 % partii posiadających uchybienia w tym zakresie w roku 2009 do 33 % w roku bieżącym. Stwierdzone znacznie zaniżone zawartości głównych i charakterystycznych, a także najbardziej oczekiwanych przez konsumentów składników przedmiotowych wyrobów jakimi są nadzienie i flaki, stanowią znaczące pogorszenie jakości handlowej kwestionowanych wyrobów, powodując ich dużą wadliwość. W zakresie cech organoleptycznych zauważono nieznaczną poprawę, tj. spadek z 22 % partii niespełniających wymagań jakości handlowej w przedmiotowym zakresie w roku 2009 do 13 % w roku bieżącym oraz w zakresie prawidłowości znakowania (spadek z 67 % nieprawidłowo oznakowanych partii w roku 2009 do 60 % w roku bieżącym), co świadcz y o skuteczności działań kontrolnych inspektoratu. 6 / 6