SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Przedmiot: etyka Klasy: IV/V Rok szkolny: 2015/2016 Szkoła: Szkoła Podstawowa im. Batalionów AK Gustaw i Harnaś w Warszawie ul. Cyrklowa 1 Nauczyciel prowadzący: mgr Piotr Skrobek Opracował: mgr Piotr Skrobek Program nauczania: Anna Ziemska, Łukasz Malinowski, Ludzkie ścieżki. Kompleksowy program nauczania etyki na II, III i IV poziomie edukacyjnym. Copyright 2015 by Piotr Skrobek
Dział programowy programu nauczania Człowiek jego prawa i obowiązki Tematyka 1. Wymagania edukacyjne z etyki w klasie IV/V. 2. Co to jest etyka? 3. Prawa człowieka w Polsce i na świecie. 4. Solidarność międzyludzka. 5. Przykłady łamania praw człowieka. 6. Postać Lecha Wałęsy. 7. Amerykański sen Martina Luthera Kinga. 8. Sylwetka Nelsona Mandeli. 9. Kim był Mahatma Gandhi? 10. Człowiek jego prawa i obowiązki Ocena dopuszczająca Uczeń: etyczne: etyka, prawa człowieka, solidarność międzyludzka, krótko (3-4. Ocena dostateczna Uczeń: etyczne: etyka, prawa człowieka, solidarność międzyludzka. Ocena dobra Uczeń: - rozróżnia czym są prawa człowieka i prawa dziecka, - wie, czym była Solidarność - potrafi podać przykłady łamania praw człowieka - zna przykłady krajów, w których łamane są prawa człowieka, - wymienia postacie związane z walką o prawa człowieka. Ocena bardzo dobra Uczeń: - potrafi biogramy następujących postaci: Lech Wałęsa, Martin Luther King, Nelson Mandela, Mahatma Gandhi, - rozumie związek przestrzegania lub nieprzestrzegania praw człowieka z funkcjonowaniem człowieka wśród społeczności i społeczeństw. Ocena celująca Uczeń: 2
Człowiek i jego zdrowie 1. W jaki sposób dbamy o własne zdrowie? 2. Zdrowie a choroba. 3. Sprawność i niepełnosprawność. 4. Świat ludzi niepełnosprawnych. 5. Historia Helen Keller. 6. Sportowa historia Oscara Pistoriusa. 7. Człowiek i jego zdrowie etyczne: zdrowie, choroba, sprawność, niepełnosprawność, krótko (3-4. etyczne: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, sprawność. - zna rodzaje zdrowia, chorób, sprawności i niepełnosprawności, - wie, kim była Helen Keller, - wie, jaki wpływ na świat sportu niepełnosprawnych wywarła postać Oscara Pistoriusa. - wykazuje związki pomiędzy zdrowiem i sprawnością oraz chorobą i niepełnosprawnością, - potrafi biogramy Helen Keller i Oscara Pistoriusa (w aspekcie sportowym). 3
Zagrożenia współczesne 1. Czym jest wola człowieka? 2. Co może osłabić naszą wolę? 3. Ćwiczenie silnej woli. 4. Co to jest uzależnienie? 5. Rodzaje i skutki uzależnień. 6. Asertywność. 7. Sposoby profilaktyki uzależnień. 8. Zagrożenia współczesne etyczne: wola człowieka, uzależnienie, asertywność, profilaktyka uzależnień, krótko (3-4. etyczne: wola człowieka, uzależnienie, asertywność, profilaktyka uzależnień. - wie, w jaki sposób może zostać osłabiona wola człowieka, - wie, jakie są przyczyny i skutki uzależnień, - wymienia rodzaje uzależnień i sposoby ich profilaktyki, - wie, kiedy należy być asertywnym w stosunku do innych. - charakteryzuje związek przyczynowoskutkowy pomiędzy wolną wolą człowieka, popadaniem w różnego rodzaju uzależnienia, ich profilaktyką a asertywnością. 4
Ludzie w potrzebie 1. Czym jest wolontariat? 2. Rola organizacji charytatywnych. 3. Co to jest egoizm? 4. Co to jest altruizm? 5. Ludzie w potrzebie etyczne: wolontariat, organizacja charytatywna, egoizm, altruizm, krótko (3-4. etyczne: wolontariat, organizacja charytatywna, egoizm, altruizm. - podaje przykłady wolontariatu, - wymienia przykłady organizacji charytatywnych, - wymienia cechy charakterystyczne dla postawy egoistycznej lub altruistycznej. - potrafi zestawić wolontariat i organizacje charytatywne oraz podać powiązania i różnice pomiędzy tymi dwoma pojęciami, - określa wpływ postawy egoistycznej lub altruistycznej na funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie. 5
Reklama 1. Czym jest reklama? 2. Jak działa reklama? 3. Funkcje reklamy. 4. Ofiary a odbiorcy reklamy. 5. Reklama negatywna i pozytywna. 6. Reklama etyczne: reklama, odbiorca reklamy, ofiara reklamy, reklama pozytywna, reklama negatywna, krótko (3-4. etyczne: reklama, odbiorca reklamy, ofiara reklamy, reklama pozytywna, reklama negatywna. - wie, na czym polega schemat działania reklamy, - wymienia funkcje reklamy, - wskazuje różnice pomiędzy ofiarą i odbiorcą reklamy i reklamą pozytywną oraz negatywną. - uzasadnia działanie reklamy w połączeniu z jej funkcją oraz nastawieniem na konkretnego odbiorcę, - rozumie i uzasadnia, negatywny lub pozytywny wpływ reklamy na życie człowieka. 6
Człowiek i jego otoczenie 1. Człowiek jako cząstka kosmosu. 2. Skutki działalności człowieka. 3. Ekologia wybór czy obowiązek moralny? 4. Człowiek i jego otoczenie etyczne: niszczyciel (człowiek),obowiązek moralny, ekologia, otoczenie, krótko (3-4. etyczne: niszczyciel (człowiek),obowiązek moralny, ekologia, otoczenie. - wymienia przykłady pozytywnych i negatywnych skutków działalności człowieka dla innych ludzi oraz środowiska naturalnego, - rozumie znaczenie ekologii w życiu ludzi. - wie i rozumie, co znaczy, że człowiek jest cząstką kosmosu, - uzasadnia dlaczego skutki działalności człowieka mogą być pozytywne lub negatywne dla innych ludzi oraz dla środowiska naturalnego. 7
Człowiek i religia 1. Co to jest religia? 2. Dlaczego świat jest wieloreligijny? 3. Chrześcijaństwo. 4. Krótka historia Biblii. 5. Judaizm. 6. Islam. 7. Koran i prawo zwyczajowe. 8. Mądrości Dalekiego Wschodu. 9. Hinduizm. 10. Buddyzm. 11. Człowiek i religia etyczne: religia, wieloreligijność, chrześcijaństwo, Biblia, judaizm, islam, hinduizm, buddyzm, krótko (3-4. etyczne: religia, wieloreligijność, chrześcijaństwo, Biblia, judaizm, islam, hinduizm, buddyzm. - wie, które z wymienionych religii są monoteistycznymi, a które politeistycznymi, - zna podstawowe nazwy świąt w poszczególnych religiach, - rozumie znaczenie świętych ksiąg dla poszczególnych religii. - potrafi Biblię i Koran jako święte księgi dwóch największych religii monoteistycznych, - charakteryzuje najważniejsze święta w religiach: chrześcijańskiej, judaistycznej i islamskiej, - rozumie ideę istnienia i funkcjonowania świata wieloreligijnego, - zna rodowód historyczny największych religii świata. 8
Autorytet 1. Co to znaczy autorytet? 2. Kto może być autorytetem? 3. Wybór lub odrzucenie autorytetu. 4. Współczesne autorytety młodych ludzi. 5. Autorytet etyczne: autorytet, wybór autorytetu, odrzucenie autorytetu, krótko (3-4. etyczne: autorytet, wybór autorytetu, odrzucenie autorytetu. - wymienia znane sobie lub poznane historyczne autorytety, - wymienia znane sobie lub poznane autorytety współczesne. - wie, na czym polega wybór lub odrzucenie autorytetu, - potrafi w sposób konstruktywny opisać wybrany przez siebie autorytet historyczny lub współczesny. 9
Etyka i kultura osobista 1. Etyka w życiu codziennym. 2. Kultura osobista. 3. Przejawy braku kultury. 4. Różne przejawy i rodzaje przemocy. 5. Kultura słowa. 6. Człowiek to brzmi dumnie. 7. Etyka i kultura osobista 8. Czego nauczyliśmy się na lekcjach etyki w klasie IV/V? etyczne: kultura osobista, kultura słowa, przemoc, krótko (3-4. etyczne: kultura osobista, kultura słowa, przemoc. - podaje przykłady obserwowanych zachowań kulturalnych i niekulturalnych wśród dzieci i dorosłych, - podaje przykłady przejawów i rodzajów przemocy. - rozpatruje w charakterze wartości moralnych kulturę osobistą oraz kulturę słowa, - uzasadnia, w jaki sposób przejawy i rodzaje przemocy wpływają na obniżenie autorytetu człowieka. 10