W przypadku inwestycji na giełdzie ważna będzie obserwacja takich wskaźników, jak: ISM Indeks, PMI, NY Empire State, Philadelphia Index oraz Chicago PMI. Wskaźniki gospodarcze obrazujące sytuację ekonomiczną, opisującą skalę makro PKB (inflacja, stopa procentowa, sprzedaż detaliczna i produkcja przemysłowa) pokazują, jak wygląda sytuacja obecnie, co jest konsekwencją przeszłych wydarzeń. Nie pozwalają jednak (poza informacją o sprzedaży i produkcji) na prognozowanie przyszłości, która przecież dla inwestorów jest istotniejsza niż przeszłość. Dlatego jeśli chcesz wiedzieć, jak rozwija się gospodarka i jakie może mieć to odzwierciedlenie w bliższym i dalszym okresie dla skali makro, warto abyś analizował na bieżąco wskaźniki rozwoju gospodarczego. Jeśli inwestujesz na giełdzie, powinieneś przede wszyst kim obserwować takie wskaźniki, jak: ISM Indeks, PMI, NY Empire State, Philadelphia Index oraz Chicago PMI. Wskaźnik makroekonomiczne co oznaczają? ISM Indeks mierzy aktywność w amerykańskim sektorze przedsiębiorstw przemysłowych 1 / 8
PMI indeks aktywności gospodarczej w sektorze wytwórczym; europejski odpowiednik amerykańskiego ISM NY Empire State/Philadelphia Index mierzą aktywność sektora wytwórczego w wybranych rejonach kraju Chicago PMI wskaźnik obrazuje aktywność sektora wytwórczego okręgu Chicago, jeden z najważniejszych regionalny ISM Najpopularniejszym wskaźnikiem opisującym stan gospo darki amerykańskiej jest indeks ISM. Wskaźnik publiko wany przez Institute for Supply Management (Instytut Za rządzania Podażą) przeprowadza ankietę wśród menedżerów 370 przedsiębiorstw. Ich odpowiedzi w większości o cha rakterze tak/nie pozwalają wyliczyć wartość wskaźnika. 2 / 8
Zapamietaj! Wartością istotną dla ISM jest 50. Jeżeli ISM jest wyższy od 50 oznacza to rozwój gos Na ISM składa się 9 czynników, z czego część opisuje sferę usług i tworzy indeks ISM Services Non-Manufac turing, a część sferę produkcji, co generuje indeks ISM Manufacturing. Te właśnie dwie dane są przewidywane i oczekiwane przez rynek. Informacja o usługach jest znacznie istotniejsza z uwagi na fakt, że PKB w USA w ponad 85% tworzone jest z wykonywanych usług. Ankieta służąca do wyliczenia indeksu dotyczy 6 sfer działania przedsiębiorstwa: nowych zamówień, produkcji, zatrudnienia, zapasów, ceny i portfela zamówień. Dla każ dej z nich tworzony jest osobny subindeks i dopiero one służą do wyznaczenia indeksu produkcyjnego i usługowego ISM. Trzy z tych subwskaźników są dostosowywane sezonowo, co pozwala wykluczyć cykliczne zmiany. Warto, abyś zwrócił uwagę również na termin publikacji zarówno ISM-produkcja, jak i ISM-usługi. Część produkcyjna jest ogłaszana pierwszego roboczego dnia miesiąca, a dopiero dwa dni później rynki dowiadują się o zmianie w sekcji usługowej. Ponieważ druga publikacja opisuje znacznie dokładniej zmiany zachodzące w gospodarce, jej ogłoszenie oznacza większą nerwowość na rynkach przy jednoczesnych prognozach i nastrojach będących konsekwencją informacji o produkcji. Tu dochodzimy do istotnej różnicy pomiędzy danymi faktycznymi, jakimi były informacje ze strefy makro, a indeksami ISM. W poprzednich wskaźnikach liczyły się fakty, a sposób 3 / 8
konstrukcji ISM wskazuje, że tworzo ne są one z ankiet, a więc ich nieodłącznym elementem są ludzkie emocje i nastroje. To szybko zmieniające się czynniki, przez co niemierzalne i nieprzewidywalne, więc nie możemy mówić o obiektywnych prognozach. Znaczenie ISM dla inwestorów Oba wskaźniki ISM opisują łącznie ponad 95% gospodarki amerykańskiej i prezentują jej stan niemal na PMI Wskaźniki ISM opisują rozwój gospodarki amerykańskiej. Analogiczną funkcję dla Europy pełnią indeksy PMI. Wskaźniki te opisują aktywność gospodarczą w sekto rze wytwórczym i są publikowane przez agencję Reuters. Agencja przeprowadza ankietę wśród menedżerów ds. zakupów w firmach (stąd nazwa Indeks Menedżerów Logistyki ) i, podobnie jak w ankiecie ISM, pyta o nowe zamówienia, produkcję, zatrudnienia, wielkość zapasów, cenę i portfel zamówień. PMI również występuje w odmianie usługowej i produk cyjnej. PMI-Services (usługi) oraz PMI-Manufacturing (produkcja) to dane opisujące aktualny rozwój gospodarczy w badanym 4 / 8
kraju lub strefie gospodarczej. PMI jest tworzony osobno dla każdego kraju europejskiego, a metodologia obliczania indeksu jest różna dla różnych krajów, tak aby najdokładniej oddawać lokalną sytuację gospodarczą. Oprócz tego publikowane są również wskaź niki PMI obejmujące całą strefę euro i Unię Europejską. Ponieważ idea wskaźnika PMI jest zbliżona do ISM, również i w tym przypadku strefę rozwoju od recesji oddziela wartość 50. Wskaźnik ten ma takie wady, jak ISM. Głównym proble mem są tu nastroje, co doskonale można zaobserwować analizując wartości, jakie PMI prezentował w przeszłości i obecnie. Najwyższy odczyt PMI-usługi dla strefy euro wskaźnik zanotował w kwietniu 2000 r. (60 pkt) a więc tuż przed pęknięciem bańki internetowej i okresem 12-miesięcznej recesji. Dopiero w trzecim kwartale 2003 r. indeksowi udało się na trwałe wyjść powyżej granicy 50 pkt. Wtedy już gospodarki europejskie wkraczały w okres najszybszego rozwoju od kilkunastu lat. Historyczne minima wskaźnik zaliczył w lutym 2009 r. mając 33 pkt, ale już od maja 2008 r. wskazywał recesję. Bazując na jego podstawie można było uniknąć strat na giełdzie, odpowiednio wcześnie wycofując środki. Obecnie wskaźnik ten po rocznym rajdzie jest blisko szczytów z okresu 2006-2007, ale na razie takie odbicie to skutek setek miliardów dolarów wpompowanych w stymulusach gospodarczych do krajów na całym świecie. 5 / 8
Znaczenie PMI dla inwestorów Wskazania PMI mają silną korelację z europejskim PKB. Jeżeli przyjąć analogię do poprzednich okresów NY Empire State/Philadelphia Index Nie wszystkie wskaźniki rozwoju opisują całe gospodarki. Wiele indeksów koncentruje się na mniejszych regionach, jak np. indeksy NY Empire State i Philadelphia Index. Oba mierzą aktywność gospodarczą sektora wytwórczego w wybranych regionach USA. Posiadają one dwa istotne czynniki. Po pierwsze, obliczane są podobnie do indeksów krajowych, co gwarantuje poprawną metodologię. Po drugie, mają dużą wartość prognostyczną, czyli wykazują dużą korelację z głównym indeksem rozwoju (ISM). Philadelphia Index, mimo że mierzy zmiany gospodarcze tylko w trzech stanach (Pensylwania, New Jersey i Delaware) posiada historyczną zbieżność z ogólnym ISM rzędu 78%. Indeks NY Empire State to z kolei ankieta przeprowadzana wśród 175 szefów firm ze stanu New York, w której oceniają oni perspektywy biznesu w najbliższych 6 miesiącach. Za obliczanie wartości tych indeksów odpowiedzialne są regionalne oddziały Banku Rezerwy Federalnej, co uwiarygodnia odczyty. W przypadku tych wskaźników rozwój gospodarki jest sygnalizowany wartościami powyżej zera, a na kurczenie się gospodarki wskazują ujemne liczby. 6 / 8
Znaczenie NYES/PI dla inwestorów Największą zaletą indeksów regionalnych dla inwe storów jest ich termin publikacji. Są one podawane d Chicago PMI Wskaźnik Chicago PMI obrazuje aktywność sektora wytwórczego okręgu Chicago. Indeks ten jest jednym z najważniejszych regionalnych wskaźników, ponieważ wykazuje aż w 91% korelację z indeksem ISM. Interpretacja Chicago PMI jest prosta, ponieważ ma on konstrukcję podobną do ISM i również wartością oddzie lającą rozwój od recesji jest poziom 50 pkt. Znaczenie Chicago PMI dla inwestorów Indeks Chicago PMI jest publikowany w ostatnich dniach miesiąca, a więc 1-3 dni przed ogłoszeniem ind 7 / 8
Opisane wskaźniki gospodarcze uznaje się za wyznaczniki przyszłego rozwoju gospodarczego. Dzięki comiesięcznej publikacji i bieżącym ankietom wskaźniki te pozbawione są wad historyczności odczytu, jak się to dzieje w przypadku wskaźników strefy makro. Zarówno ISM, jak i PMI to indeksy cieszące się szerokim zainteresowaniem i uznawane za dobrze odzwierciedlające aktualny stan gospodarczy i najbliższe perspektywy. Wnioski z nich płynące są znacznie dokładniejsze, jeżeli możemy połączyć je z wskaźnikami opisującymi sytuację na rynku pracy. 8 / 8