Tworzenie programów w Unii Europejskiej

Fundusze unijne w okresie programowania 2007-2013

Plan Programowanie na poziomie Unii Europejskiej Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Cele polityki spójności Wymagania dla krajów członkowskich Nowe zasady Programowanie na poziomie Polski Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Programy Operacyjne Innowacyjna Gospodarka Infrastruktura i Środowisko Rozwój Polski Wschodniej Rozwój Obszarów Wiejskich Kapitał Ludzki Regionalne Programy Operacyjne 15.10.2009 Programowanie w UE 3

Programowanie na poziomie Unii Europejskiej

Odnowiona Strategia Lizbońska Luty 2004 r. - średniookresowy przegląd Strategii Lizbońskiej (Trzeci Raport na temat spójności gospodarczej i społecznej) wnioski: realizacja celów Strategii niejednolita w UE wcześniejsze wyzwania jeszcze bardziej naglące w obliczu starzejącego się społeczeństwa i globalnej konkurencji przyczyny: przeładowanie programu polityk niezadowalający poziom koordynacji przeciwstawne interesy poszczególnych państw członkowskich efekt: komunikat Partnerstwo na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia Nowy start Strategii Lizbońskiej 15.10.2009 Programowanie w UE 5

Zmiana sposobu wdrażania SL Realia pierwszych prób: brak koordynacji (horyzontalnej i wertykalnej) rynek pracy wzrost konkurencyjności brak postępów w reformach Odpowiedź Zintegrowany Pakiet Wytycznych dla Wzrostu Gospodarczego i Zatrudnienia (36 na lata 2005-2008) wymiar makro wymiar mikro rynek pracy Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Krajowe Plany Reform wymiar gospodarczy wymiar społeczny wymiar strukturalny 15.10.2009 Programowanie w UE 6

Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Dokument strategiczny przygotowany przez Radę Europejską (COREPER!!!), opiniowany przez Parlament Europejski, przyjęty 6 października 2006 zakres polityki spójności priorytety (nie tylko cele!) polityki spójności ramy dla obszarów interwencyjnych funduszy Priorytet 1 Przekształcenie Europy i jej regionów w bardziej atrakcyjne miejsce dla inwestycji i pracy Priorytet 2 Poprawa wiedzy i innowacji dla wzrostu Priorytet 3 Więcej lepszych miejsc pracy (Europejska Strategia Zatrudnienia) 15.10.2009 Programowanie w UE 7

Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Priorytety I. Zwiększanie atrakcyjności państw członkowskich, regionów i miast poprzez: poprawę dostępności, zapewnienie odpowiedniej jakości i poziomu usług oraz zachowanie stanu środowiska II. Wspieranie innowacyjności, przedsiębiorczości oraz rozwoju gospodarki opartej na wiedzy poprzez: wykorzystywanie możliwości w dziedzinie badań i innowacji, w tym nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych III. Tworzenie lepszych miejsc pracy oraz większej ich liczby poprzez: zainteresowanie większej ilości osób zdobyciem zatrudnienia oraz działalnością gospodarczą, zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw oraz zwiększenie inwestycji w kapitał ludzki 15.10.2009 Programowanie w UE 8

Obecny i nowy okres programowania Źródła finansowania Cele polityki regionalnej OKRES PROGRAMOWANIA 2000-2006 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) Europejski Fundusz Społeczny (EFS) Fundusz Spójności EFOiGR FIWR Cel 1 Cel 2 Cel 3 Inicjatywy Wspólnotowe (INTERREG, EQUAL, etc.) Działania innowacyjne OKRES PROGRAMOWANIA 2007-2013 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) Europejski Fundusz Społeczny (EFS) E F Fundusz Spójności - - Cel Konwergencja Cel Konkurencyjność i Zatrudnienie w Regionach R R E F S FS Cel Europejska Współpraca Terytorialna 15.10.2009 Programowanie w UE 9

Alokacje finansowe 13,2 mld E 57,9 mld E 240 mld E Cel Konwergencja Cel Konkurencyjność i Zatrudnienie w Regionach Cel Europejska Współpraca Terytorialna 15.10.2009 Programowanie w UE 10

Środki dla Polski na politykę spójności w ramach UE 2004-2006 UE - 94% 2007-2013 Polska= 6% 12,8 mld E UE 80,7% Polska = 19,3% 67 mld E 15.10.2009 Programowanie w UE 11

Wsparcie absorpcji Inicjatywa JEREMIE (Joint European Resources for Micro to Medium Enterprise) Wzmacnianianie przez EBI funduszy pożyczkowych, poręczeniowych oraz inwestycyjnych wspierających finansowo MŚP: dostęp do ekspertyz przygotowywanych przez Grupę EBI w procesie wyboru, oceny i pomocy technicznej, akredytowania pośredniczących instytucji finansowych, możliwości korzystania ze zdolności Grupy EBI do uzyskiwania pożyczek na międzynarodowych rynkach finansowych, pożyczki grupy EBI dla rozwoju MŚP, najlepsze praktyki i dzielenie się doświadczeniami 15.10.2009 Programowanie w UE 12

Wsparcie absorpcji Inicjatywa JASPERS (Joint Assistance in Supporting Projects in European Regions) program pomocy technicznej adresowany przede wszystkim do nowych państw członkowskich służy przygotowaniu nowych projektów infrastrukturalnych w sektorze transportu i środowiska 15.10.2009 Programowanie w UE 13

Wsparcie absorpcji Inicjatywa JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) zakłada współpracę między KE, EBI oraz Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOiR), wspieranie inwestycji w zakresie zrównoważonego rozwoju na obszarach miejskich w UE. IW mogą korzystać z zewnętrznych ekspertów oraz mieć zwiększony dostęp do kapitału w celu wspierania rozwoju miejskiego, w tym uzyskania pożyczek na działania związane z mieszkalnictwem społecznym. 15.10.2009 Programowanie w UE 14

Zmiany w zasadach Ułatwienia w dostępie do środków UE: wzrost współfinansowania UE z 75 % do 85 %, zasada n+3 zamiast n+2 (do 2010 r.), obecne zasady kwalifikowalności podatku VAT, uznanie mieszkalnictwa za sektor kwalifikowalny w EFRR początek okresu kwalifikowalności kosztów = będzie data przedłożenia Komisji Europejskiej programu operacyjnego (dla wszystkich projektów składanych przed 1 stycznia 2007) trwałość projektów = 5 lat, ale od czasu zakończenia projektu, (obecnie: od daty decyzji finansowej) 15.10.2009 Programowanie w UE 15

Dokumenty programowe OKRES PROGRAMOWANIA 2000 2006 Strategia Lizbońska OKRES PROGRAMOWANIA 2007 2013 Strategia Lizbońska (SWW) Narodowy Plan Rozwoju Podstawowe Wytyczne Wspólnoty Programy Operacyjne Strategia Rozwoju Kraju Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (Narodowa Strategia Spójności) Programy Operacyjne Uzupełnienie PO 15.10.2009 Programowanie w UE 16

Architektura programowania OKRES PROGRAMOWANIA 2000 2006 Strategia Lizbońska OKRES PROGRAMOWANIA 2007 2013 Strategia Lizbońska (SWW) Narodowy Plan Rozwoju Podstawowe Wytyczne Wspólnoty Programy Operacyjne Strategia Rozwoju Kraju Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (Narodowa Strategia Spójności) Programy Operacyjne Uzupełnienie PO 15.10.2009 Programowanie w UE 20

Architektura programowania Schemat programowania w nowej perspektywie finansowej Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Program Operacyjny Program Operacyjny Program Operacyjny Projekt Projekt Projekt Projekt Projekt Projekt 15.10.2009 Programowanie w UE 21

Programowanie na poziomie krajowym w Polsce

Schemat spójności ODNOWIONA STRATEGIA LIZBOŃSKA (SL) ZINTEGROWANY PAKIET WYTYCZNYCH (ZPW) wspólna polityka rolna polityka spójności 60% wspólna polityka rybołówstwa Rozporządzenie Rady w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich Rozporządzenie Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dla Polityki Rozwoju Obszarów Wiejskich Rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskich Grup Współpracy Terytorialnej Strategiczne Wytyczne Wspólnotowe Wspierające Wzrost Gospodarczy i Zatrudnienie (SWW) N owa Perspektywa Finansowa 2007-2013 Krajowy Program Reform 2005-2008 16 RPO PO Infrastruktura i Środowisko PO Kapitał ludzki PO Nowoczesna gospodarka NSRO PO Pomoc techniczna PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej STRATEGIA ROZWOJU KRAJU 2007 2015 Program rozwoju Polski wschodniej Krajowy Plan Strategiczny dla obszarów wiejskich PO Rozwój Obszarów Wiejskich Strategia Rozwoju Rybołówstwa PO Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich Program konwergencji Inne STRATEGIE KRAJOWE 15.10.2009 Programowanie w UE 23

Architektura całości działań Zintegrowany Pakiet Wytycznych (ZPW) Rada Europejska Komisja Europejska Polityka Spójności Wspólna Polityka Rolna Wspólna Polityka Rybacka Strategiczne Wytyczne Wspólnoty (SWW) Strategiczne Wytyczne UE dla Polityki Rozwoju Obszarów Wiejskich Krajowy Program Reform Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO)/ Narodowa Strategia Spójności Narodowa Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich państwa członkowskie Narodowy Plan Strategiczny dla Rybołówstwa Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 PROJEKT 27 czerwca 2006 r. 15.10.2009 Programowanie w UE 24

Układ dokumentów krajowych Zintegrowany Pakiet Wytycznych (ZPW) Integrated Guidelines for Growth and Jobs Strategiczne Wytyczne Wspólnoty (SWW) Community Stategic Guidelines Krajowy Program Reform National Reform Programme Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) National Strategic Reference Framework Strategiczne Wytyczne UE dla Polityki Rozwoju Obszarów Wiejskich EU Strategic Guidelines for Rural Development Policy Narodowa Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich National Rural Development Strategy Narodowy Plan Strategiczny dla Rybołówstwa National Strategic Plan STRATEGIA ROZWOJU KRAJU 15.10.2009 Programowanie w UE 25

Strategia Rozwoju Kraju (2007-2015) Program Działań Rządu Solidarne Państwo stwo Podstawowy dokument strategiczny w obszarze społeczno-gospodarczym, który: nakreśla wizję Polski w 2015 roku, identyfikując potrzeby, uwarunkowania i kierunki rozwoju kraju, wskazuje na poziom życia polskich obywateli, który chcemy osiągnąć w stosunku do innych krajów UE, odnosi się do wyzwań związanych ze społeczeństwem informacyjnym i gospodarką opartą na wiedzy, wyznacza cele i główne priorytety rozwoju kraju, określa wymogi realizacyjne (sposoby, środki, mechanizmy), jest nadrzędnym, wieloletnim dokumentem strategicznym rozwoju kraju, stanowiącym odniesienie dla innych strategii i programów rządowych i samorządowych. 15.10.2009 Programowanie w UE 26

Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 Cel: podniesienie poziomu i jakościżycia mieszkańców Polski; poszczególnych obywateli i rodzin. Podniesienie poziomu życia = wzrost siły nabywczej dochodów w sektorze gospodarstw domowych, ułatwienie dostępu do edukacji i szkolenia, co prowadzi do: podwyższenia poziomu wykształcenia społeczeństwa i podnoszenia kwalifikacji obywateli, wzrostu zatrudnienia i wydajności pracy, skutkujące zarówno obniżeniem bezrobocia, jak i zwiększeniem poziomu aktywności zawodowej, poprawę zdrowotności mieszkańców Polski. 15.10.2009 Programowanie w UE 27

Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 Priorytety określone w SRK: 1. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki 2. Poprawa stanu infrastruktury odstawowej: technicznej i społecznej 3. Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości 4. Budowa zintegrowanej wspólnoty, systemu bezpieczeństwa i zasad współpracy 5. Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej 15.10.2009 Programowanie w UE 28

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Podstawa do programowania interwencji EFRR, EFS oraz Funduszu Spójności NSRO: zapewnia, że wsparcie udzielane w ramach Funduszy jest zgodne z SWW pokazuje związek pomiędzy priorytetami Wspólnoty i priorytetami Krajowego Programu Reform 15.10.2009 Programowanie w UE 29

SL -> SWW -> NSRO Strategia Lizbońska SWW NSRO Europa jako bardziej atrakcyjne miejsce do lokowania inwestycji Tworzenie większej ilości i lepszych miejsc pracy Wiedza i innowacyjność na rzecz wzrostu Uczynienie z Europy i jej regionów miejsca bardziej atrakcyjnego dla inwestowania i pracy Większa liczba lepszych miejsc pracy Rozwój wiedzy i innowacyjności na rzecz wzrostu gospodarczego Wymiar terytorialny polityki spójności Tworzenie warunków dla utrzymania trwałego i wysokiego tempa wzrostu gospodarczego Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego i społecznego Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora usług Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej, i przestrzennej Rozwój obszarów wiejskich 15.10.2009 Programowanie w UE 30

Cele i PO w NSRO Regionalne Regionalne Programy Programy Operacyjne Operacyjne Tworzenie warunków dla utrzymania Tworzenie warunków dla utrzymania trwałego i wysokiego tempa wzrostu trwałego i wysokiego tempa wzrostu gospodarczego gospodarczego Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego i społecznego kapitału ludzkiego i społecznego Podniesienie konkurencyjności polskich Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, w tym szczególnie przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora usług sektora usług Budowa i modernizacja infrastruktury Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów konkurencyjności Polski i jej regionów Wzrost konkurencyjności polskich Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, marginalizacji społecznej, gospodarczej, i przestrzennej gospodarczej, i przestrzennej Rozwój obszarów wiejskich Rozwój obszarów wiejskich PO PO Rozwój Rozwój Polski Polski Wschodniej Wschodniej PO PO Europejskiej Europejskiej Współpracy Terytorialnej Współpracy Terytorialnej PO PO Infrastruktura Infrastruktura i i środowisko środowisko PO Kapitał ludzki PO Kapitał ludzki PO PO Konkurencyjna Konkurencyjna gospodarka gospodarka PO PO Pomoc Pomoc Techniczna Techniczna 15.10.2009 Programowanie w UE 31

PO w NSRO Program operacyjny Regionalne Programy Operacyjne PO Rozwoju Polski Wschodniej PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej PO Infrastruktura i środowisko PO Kapitał ludzki PO Konkurencyjna gospodarka PO Pomoc techniczna Wielkość alokacji (mln EUR) 15 985,5 2 161,6 576,0 21 275,2 8 125,9 7 004,9 216,7 Procentow a wielkość alokacji 29% 4% 1% 38% 15% 13% >1% 15.10.2009 Programowanie w UE 32

PO w NSRO PO Infrastruktura i Środowisko 38% Regionalne Programy Operacyjne 29% PO Konkurencyjna gospodarka 13% PO Pomoc Techniczna >1% PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej PO Rozwój województw Polski Wschodniej PO Kapitał 4% ludzki 15% 15.10.2009 Programowanie w UE 33