Unia Europejska - logika interwencji (stara i nowa perspektywa)

Transkrypt

1 Warszawa, dn. 17 kwietnia 2007 roku Unia Europejska - logika interwencji (stara i nowa perspektywa) czyli w jakiej grze uczestniczymy i jak w niej moŝna wygrać? Paweł Kolas JODKA Consulting

2 Polityka spójności UE Polityka spójności UE to punkt wyjścia do planowania wspólnotowego oraz rozdziału środków. Wymiary spójności: Ekonomiczny PKB (PPS) Społeczny stopa bezrobocia Przestrzenny - liczba konsumentów (w danym czasie)

3 Polityka spójności UE (lata ) Fundusz Spójności Europejski Bank Inwestycyjny Fundusze Strukturalne Polityka strukturalna Polityka regionalna (Cel 1 i 2) Działania horyzontalne (całe terytorium UE)

4 Polityka strukturalna UE - podstawa interwencji Podstawą interwencji polityki strukturalnej UE są zapisy w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską. Zakłada się osiągnięcie podstawowych celów działania Wspólnoty, zapisanych w art. 2 tego Traktatu, które obejmują: Harmonijny i zrównowaŝony rozwój działalności gospodarczej Wysoki poziom zatrudnienia i ochrony socjalnej Równość szans ZrównowaŜony i bezinflacyjny wzrost gospodarczy Wysoki poziom konkurencyjności i konwergencji gospodarek Wysoki poziom ochrony i jakości środowiska naturalnego Podnoszenie poziomu Ŝycia Gospodarczą i społeczną spójność i solidarność między państwami członkowskimi

5 Cele polityki strukturalnej UE (wskazówka do rozdziału środków funduszy strukturalnych)* Cel 1: promocja rozwoju i dostosowanie strukturalne regionów słabiej rozwiniętych - finansowanie z ERDF, ESF, EAGGF, FIFG Cel 2: wzmocnienie społecznej i gospodarczej transformacji regionów przeŝywających kryzys strukturalny - finansowanie z ERDF, ESF Cel 3: pomoc w adaptacji i modernizacji polityki i systemu edukacji, szkoleń i zatrudnienia - finansowanie z ESF * rozporządzenie 1260/1999

6 Fundusze strukturalne UE ( ) Czym są? Fundusze strukturalne Unii Europejskiej to GŁÓWNE NARZĘDZIE realizacji polityki strukturalnej Wspólnoty Cztery fundusze: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) Europejski Fundusz Społeczny (ESF) Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EAGGF) Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIFG)

7 Zasady Funduszy Strukturalnych (1/3) koncentracji -środki są przeznaczone przede wszystkim dla obszarów znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji (Cel 1, a w drugiej kolejności Cel 2) partnerstwa - współpraca układu europejskiego, krajowego, regionalnego i lokalnego (wertykalne) oraz z partnerami gospodarczymi i społecznymi (horyzontalne)

8 Zasady Funduszy Strukturalnych (2/3) programowania - process organizowania, podejmowania decyzji i finansowania odbywa się w kilku szczegółowo określonych etapach koordynacji - pomiędzy poszczególnymi funduszami poprzez: dokumenty programowe, monitorowanie i ocenę pomocy, indykatywne wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie polityk Wspólnoty

9 Zasady Funduszy Strukturalnych (3/3) dodatkowości - środki europejskie muszą uzupełniać finansowanie krajowe, a nie mogą go zastępować zgodności - operacje finansowane z funduszy europejskich muszą być zgodne z innymi politykami Wspólnoty i prawodawstwem wspólnotowym

10 Fundusze przedakcesyjne i strukturalne potencjalna wysokość środków dla Polski fundusze przedakcesyjne 0,9 mld euro rocznie, fundusze strukturalnei Fundusz Spójności 3,8 mld euro rocznie (bez Wspólnej Polityki Rolnej); ogółem 11,37 mld euro, ok. 8,5 mld euro średniorocznie, razem ok. 59,5 mld euro.

11 Polityka spójności UE (lata ) Fundusz Spójności Europejski Bank Inwestycyjny Europejski Fundusz Inwestycyjny Fundusze Strukturalne Polityka strukturalna: Cel 1: Konwergencja Cel 2: Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie Cel 3: Europejska współpraca regionalna rozporządzenie 1083/2006

12 Cele polityki strukturalnej UE (wskazówka do rozdziału środków funduszy strukturalnych)* Cel 1: Konwergencja - regiony, w których PKB (PPS) na mieszkańca wynosi mniej niŝ 75% średniej wspólnotowej. Państwa członkowskie, w celu Konwergencja, w których DNB na mieszkańca jest mniejszy niŝ 90% średniej wspólnotowej, mają korzystać z pomocy w ramach Funduszu Spójności. Cel 2: Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie - Obszary poza celem 1, byłe regiony celu 1 w latach , które nie spełniają kryteriów kwalifikowalności do celu Konwergencja i które korzystają ze wsparcia przejściowego. Cel 3: Europejska współpraca regionalna - Obejmuje regiony połoŝone przy granicach lądowych lub morskich, obszary współpracy transnarodowej w związku z działaniami wspierającymi rozwój regionalny, współpracę międzyregionalną oraz wymianę doświadczeń * rozporządzenie 1083/2006

13 Cele polityki strukturalnej UE Cel 1: Konwergencja Ukierunkowany na przyspieszenie konwergencji najsłabiej rozwiniętych państw członkowskich i regionów poprzez poprawę warunków wzrostu i zatrudnienia dzięki zwiększeniu ilości i poprawie jakości inwestycji w kapitał rzeczowy i ludzki, rozwojowi innowacyjności i społeczeństwa opartego na wiedzy, zdolnościom adaptacyjnym do zmian gospodarczych i społecznych, ochronie i poprawie jakości środowiska naturalnego oraz zwiększeniu wydolności administracji. Cel ten stanowi priorytet funduszy.

14 Cele polityki strukturalnej UE (wskazówka do rozdziału środków funduszy strukturalnych)* Cel 1: Konwergencja - Finansowanie: EFRR, EFS i Fundusz Spójności Cel 2: Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie - Finansowanie: EFRR i EFS Cel 3: Europejska współpraca regionalna - EFRR * rozporządzenie 1083/2006

15 Fundusze strukturalne UE ( ) Czym są? Fundusze strukturalne Unii Europejskiej to GŁÓWNE NARZĘDZIE realizacji polityki strukturalnej Wspólnoty Dwa fundusze: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) Europejski Fundusz Społeczny (ESF)

16 Zasady stosowania pomocy w nowej perspektywie Komplementarność, spójność, koordynacja i zgodność (rozdział 4, art.9) Programowanie art. 10 Partnerstwo art. 11 Terytorialny szczebel realizacji art. 12 Interwencja proporcjonalna (w zkresie: wskaźników, oceny, systemów, sprawozdawczości) art. 13 NaleŜytego zarządzania finansami (podział zarządzania) art. 14 Zasada dodatkowości art. 15 Równość męŝczyzn i kobiet oraz niedyskryminacja art. 16 ZrównowaŜony rozwój art. 17

17 Ramy finansowania Zasoby na lata (ceny z 2004 roku) Indeksacja 2% rocznie Cel Konwergencja: 81,54% Euro (art. 20) Cel Konkurencyjność regionalna i zatrudnialność: 15,95% zasobów Cel Europejska współpraca terytorialna: 2,52% zasobów Pułap mający zastosowanie dla Polski (cel 1) to 85% wielkości procentów kwalifikowalnych wydatków Załącznik III, 1083/2006

18 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Dodatkowość wkład instrumentów strukturalnych nie zastępuje wydatków publicznych lub równowaŝnych wydatków strukturalnych ponoszonych przez dane Państwo Członkowskie. Środki pochodzące z Unii Europejskiej wywołują w kraju efekt dźwigni, czyli sprzyjają zaangaŝowaniu sektora prywatnego w realizowanie działań współfinansowanych ze środków UE.

19 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Koncentracja dla osiągnięcia zakładanych celów środki finansowe i wysiłki regulacyjne będą koncentrowane w ograniczonych dziedzinach oraz w odniesieniu do przestrzeni na określonych obszarach. Podstawowymi obszarami wsparcia będą te, które gwarantują zachowanie wysokiego wzrostu oraz zatrudnienia.

20 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Komplementarność i spójność z innymi politykami wspólnotowymi działania podejmowane przez Państwa Członkowskie na szczeblu krajowym, w tym regionalnym i lokalnym, które są współfinansowane przez fundusze strukturalne i Fundusz Spójności, muszą być spójne z priorytetami wyznaczonymi przez Wspólnotę Europejską. Spójność interwencji funduszy strukturalnych z działaniami, politykami i priorytetami Wspólnoty wynika ze SWW, NSS i zapisów programów operacyjnych.

21 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Koordynacja Komisja Europejska i Państwa Członkowskie, zgodnie ze swoimi kompetencjami, odpowiadają za zachowanie koordynacji pomiędzy pomocą z poszczególnych funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejskiego Funduszu Rybackiego, a interwencjami EBI i innych istniejących instrumentów finansowych.

22 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Ocena ma na celu poprawę jakości, skuteczności i spójności interwencji pochodzących z Funduszy oraz poprawę strategii wdraŝania programów operacyjnych z uwzględnieniem specyficznych problemów strukturalnych dotykających Państwa Członkowskie i regiony, z jednoczesnym uwzględnieniem celu zrównowaŝonego rozwoju i innych właściwych regulacji wspólnotowych w zakresie wpływu na środowisko oraz strategicznej oceny środowiskowej.

23 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Partnerstwo cele funduszy strukturalnych realizowane są w ramach ścisłej współpracy Komisji Europejskiej i Państwa Członkowskiego na zasadzie partnerstwa. Przy opracowaniu, wdraŝaniu, monitoringu i ocenie programów operacyjnych Państwo Członkowskie współpracuje partnersko z właściwymi organami administracji rządowej i samorządowej i innymi władzami publicznymi, partnerami gospodarczymi i społecznymi oraz innymi właściwymi podmiotami. Partnerstwo realizowane jest z pełnym poszanowaniem uprawnień instytucjonalnych, prawnych i finansowych wskazanych partnerów.

24 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Proporcjonalność zasoby finansowe i administracyjne wykorzystywane przez Komisję i Państwa dla wdraŝania Funduszy są proporcjonalne do łącznej kwoty wydatków alokowanych dla danego programu operacyjnego.

25 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Programowanie cele funduszy strukturalnych realizowane są w ramach systemu wieloletniego programowania zorganizowanego w kilku etapach obejmujących określenie priorytetów, finansowanie oraz system zarządzania i kontroli. Programowanie ma charakter kompleksowy i komplementarny, co wymusza ścisłą koordynację prowadzenia i osiągania celów polityki spójności UE na szczeblu wspólnotowym oraz w poszczególnych Państwach Członkowskich na szczeblu centralnym, jak i regionalnym.

26 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Poprawa rządzenia promowanie i wspieranie zasad dobrego rządzenia w relacjach pomiędzy władzą publiczną a obywatelami i tworzonymi przez nich organizacjami.

27 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Subsydiarność dla zapewnienia odpowiedniej efektywności polityki spójności UE naleŝy dąŝyć do decentralizacji i dekoncentracji wykonywania zadań związanych z programowaniem i zarządzaniem funduszami strukturalnymi przez przeniesienie tych kompetencji na szczebel niŝszy, który zapewnia większą skuteczność i efektywność, tzn. na poziom Państw Członkowskich i władz regionalnych. Komisja Europejska definiuje priorytety polityki spójności, na podstawie których państwa członkowskie i władze regionalne opracowują programy operacyjne.

28 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Społeczeństwo obywatelskie stworzenie trzeciej, poza sferą publiczną i biznesową, przestrzeni, dla aktywności obywatelskiej. W społeczeństwie obywatelskim istnieją zaleŝności polityczne oparte na zasadach równości i stosunki społeczne polegające na zaufaniu i współpracy. W przestrzeni tej mogą funkcjonować instytucje, organizacje, grupy społeczne i jednostki, które mając poczucie współzaleŝności dobrowolnie współdziałają ze sobą na rzecz realizacji wspólnych interesów, podnoszenia Ŝycia poszczególnych ludzi oraz społeczeństwa jako całości.

29 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych Równość szans wspólnym zadaniem Komisji i Państw Członkowskich jest zapewnienie wsparcia zasady równości męŝczyzn i kobiet oraz uwzględniania problematyki równości szans na poszczególnych etapach wdraŝania funduszy strukturalnych. WiąŜe się to z zapobieganiem wszelkim przejawom dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub przynaleŝność etniczną, wyznanie lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.

30 Zasady zastosowania funduszy strukturalnych ZrównowaŜony rozwój orientacja na poprawę jakości Ŝycia obecnych i przyszłych pokoleń, przy zapewnieniu ochrony i zachowania zasobów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego oraz właściwej struktury demograficznej społeczeństwa.

31 Nowe akty prawne polityki spójności na lata Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r., ustanawiające przepisy ogólne EFRR, EFS i F. Spójności uchylające 1260/1999 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r., w sprawie EFRR uchylające 1783/1999 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006 z dnia 5 lipca 2006 r., w sprawie EFS uchylające 1784/1999 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 5 lipca 2006 r., w ustanawiające Fundusz Spójności uchylające 1164/1994 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1082/2006 z dnia 5 lipca 2006 r., w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT)

32 Dokumenty strategiczne polityki spójności Narodowy Plan Rozwoju Strategia Rozwoju Kraju Podstawy Wsparcia Wspólnoty Narodowa Strategia Spójno jności = Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia

33 Narodowa Strategia Spójności Zgodnie z projektem rozporządzenia Rady wprowadzającym ogólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności Komisja Europejska przygotowała projekt Strategicznych Wytycznych Wspólnoty (SWW) dotyczących spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej, określających ramy dla interwencji funduszy w latach Na podstawie SWW kaŝdy kraj członkowski, będący beneficjentem funduszy, przygotowano projekt Narodowej Strategii Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia).

34 Narodowa Strategia Spójności Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia stanowią podstawę do programowania interwencji Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności. Jednocześnie dokument ten powinien zapewniać, Ŝe wsparcie udzielane w ramach Funduszy jest zgodne z SWW oraz pokazywać związek pomiędzy priorytetami Wspólnoty i priorytetami Krajowego Programu Reform. Opis zawartości: 1083/2006 rozdział II, art. 27 i następne.

35 Narodowa Strategia Spójności Narodowa Strategia Spójności na lata (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) wspiera wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Jest to dokumentem określającym działania o charakterze rozwojowym, jakie Rząd polski zamierza podjąć w latach w zakresie promowania trwałego wzrostu gospodarczego, wzrostu konkurencyjności oraz wzrostu zatrudnienia. NSS słuŝy jednocześnie zapewnieniu skutecznej pomocy na rzecz regionów i grup społecznie zmarginalizowanych oraz pomocy w restrukturyzacji sektorów i regionów problemowych.

36 Narodowa Strategia Spójności Projekt NSS składa się z następujących części: Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej i przestrzennej, Analiza SWOT, Kierunki i efekty polityki strukturalnej w Polsce w latach , Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, spójność z polityką Wspólnoty oraz dokumentami programowymi kraju, Zarys programów operacyjnych i realizowanych w ich ramach działań, Finansowanie System realizacji

37 NSS cel strategiczny Celem strategicznym Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej Polski w ramach Unii Europejskiej i wewnątrz kraju.

38 NSS cele szczegółowe 1. Tworzenie warunków dla utrzymania trwałego i wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, 2. Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego oraz społecznego 3. Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw w tym szczególnie sektora usług, 4. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów, 5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej, 6. Rozwój obszarów wiejskich.

39 SL, SWW, NSS/NSRO układ celów NSS

40 NSS programy operacyjne Regionalne programy operacyjne Program operacyjny Rozwój Polski Wschodniej Program Europejskiej Współpracy Terytorialnej Programy operacyjny Infrastruktura i środowisko Program operacyjny Innowacyjna gospodarka Program operacyjny Kapitał ludzki Program operacyjny Pomoc techniczna

41 Regionalne programy operacyjne zakres wsparcia Społeczeństwo informacyjne Inicjatywy lokalne w zakresie zatrudnienia i rozwoju oraz wsparcie struktur świadczących usługi lokalne w tworzeniu nowych miejsc pracy Środowisko Zapobieganie i zwalczanie zagroŝeń przyrodniczych i technologicznych. Turystyka Inwestycje w kulturę Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość Inwestycje w transport Inwestycje energetyczne Inwestycje w kształcenie (zwłaszcza zawodowe) Inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia oraz w infrastrukturę społeczną Opcjonalnie w ramach RPO moŝna realizować inwestycje z zakresu: Wsparcia obszarów problemowych wybranych miast Współpracy międzyregionalnej

42 Program operacyjny Rozwój Polski Wschodniej Stworzenie instrumentu wsparcia dla województw Polski Wschodniej jest z jednej strony próbą przeciwdziałania problemom społeczno-gospodarczym tej części Polski, z drugiej strony wykorzystania istniejących potencjałów do rozwoju. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej obejmie następujące województwa: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego.

43 Program operacyjny Infrastruktura i środowisko Celem PO Infrastruktura i środowisko jest rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej, w tym transportowej, środowiskowej, energetycznej, kultury i zdrowia, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów.

44 Program operacyjny Innowacyjna gospodarka Celem Programu Operacyjnego Konkurencyjna Innowacyjna gospodarka (PO IG) jest wzmocnienie roli przedsiębiorstw w procesie budowy gospodarki opartej na wiedzy. Analiza poziomu konkurencyjności polskiej gospodarki pozwoliła na zdefiniowanie następujących celów szczegółowych PO IG: (1) wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw, (2) zwiększenie wpływu sektora nauki na gospodarkę, (3) tworzenie miejsc pracy w nowoczesnej gospodarce oraz (4) wzmocnienie powiązań międzynarodowych polskiej nauki i gospodarki.

45 Program operacyjny Kapitał ludzki Celem niniejszego PO jest umoŝliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, a takŝe podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, poprzez wyposaŝenie odbiorców wsparcia w kompetencje zwiększające konkurencyjność na rynku pracy, w tym osób niepełnosprawnych.

46 Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej Programy współpracy przygranicznej Programy współpracy transnarodowej Programy współpracy międzyregionalnej

47 Program operacyjny Pomoc techniczna Nadrzędnym celem tego PO jest zapewnienie sprawnego i efektywnego przebiegu realizacji NSS oraz osiągnięcie pełnej absorpcji środków funduszy strukturalnych moŝliwych do pozyskania w latach Sprawna absorpcja tak duŝych sum wymagać będzie znacznych nakładów finansowych na zapewnienie sprawnego działania systemu zarządzania, wdraŝania, monitorowania, informowania, kontroli i oceny pomocy strukturalnej. Ponadto, obsługa tego systemu wymaga zaangaŝowania duŝych zasobów administracyjnych w postaci wykwalifikowanej kadry urzędników państwowych.

48 Finansowanie NSS Łączna wielkość zaangaŝowanych środków finansowych w realizację Narodowej Strategii Spójności w latach wyniesie ok. 85,6 mld euro, z czego ok. 69,3 mld euro stanowić będzie wkład publiczny. Z tej sumy wielkość alokacji środków wspólnotowych to 59,5 mld euro (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Funduszu Spójności); ok. 9,7 mld euro stanowi publiczny wkład krajowy w projekty współfinansowane ze źródeł budŝetu Wspólnoty.

49 Finansowanie NSS Z ogólnej sumy środków finansowych z budŝetu UE na politykę spójności zaangaŝowanych w realizację Narodowej Strategii Spójności 67% będzie pochodzić z zasobów funduszy strukturalnych (52% z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 15% z Europejskiego Funduszu Społecznego) pozostałe 33% środków finansowych pochodzić będzie z Funduszu Spójności.

50 Finansowanie NSRO Obok środków publicznych w realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, wykorzystane zostaną takŝe środki prywatne. Łączna wartość wkładu podmiotów prywatnych szacowana jest na około 16,3 mld euro, co podwyŝsza łączną sumę środków zaangaŝowanych w realizację NSS do 85,6 mld euro.

51 Finansowanie NSS programy operacyjne zaangaŝowanie funduszy 16 Regionalnych Programów Operacyjnych 26,8% całości środków (ok. 15,9 mld euro), PO Rozwój Polski Wschodniej 3,6% całości środków (ok. 2,7 mld euro), Programy operacyjne europejskiej współpracy terytorialnej 1% całości środków (ok. 0,6 mld euro), PO Infrastruktura i środowisko 35,7% całości środków (ok. 21,3 mld euro), PO Innowacyjna gospodarka 11,7% całości środków (7 mld euro), PO Kapitał ludzki 13,7% całości środków (8,1 mld euro), PO Pomoc techniczna - 0,4% całości środków (0,2 mld euro).

52 Finansowanie NSS - rezerwy Krajowa rezerwa programowa 5% alokacji funduszy strukturalnych Krajowa rezerwa wykonania 3% alokacji funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności Krajowa rezerwa na pokrycie nadzwyczajnych strat i nieprzewidzianych wydatków 1% alokacji EFRR, EFS i FS. Określone w 1083/2006 Rozdział II, art. 50 i następne

53 Wkład funduszy Wkład funduszy na poziomie programów operacyjnych oblicza się w odniesieniu do: a. całkowitej kwoty wydatków kwalifikowanych, w tym wydatków publicznych i prywatnych; albo b. publicznych wydatków kwalifikowanych Na podstawie 1083/2006 Według Tytułu V, art. 52

54 WaŜne adresy stron www: strony Urzędów Marszałkowskich, gdzie znajdują się projekty Regionalnych Programów Operacyjnych