PSZENŻYTO OZIME WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uwagi ogólne i omówienie wyników. Powierzchnia uprawy tego gatunku w Polsce miała tendencję wzrostową do roku 2009 (1277 tys. ha). Największą dynamikę wzrostu obserwowano w latach 2001-2006, kiedy to areał uprawy zwiększył się o około 400 tys. ha. W 2011 roku powierzchnia uprawy pszenżyta ozimego wynosiła 1157 tys. ha. W naszym województwie ma ono bardzo duże znaczenie, areał uprawy zajmuje ponad 20% powierzchni zasiewów. Wysokie potencjalne możliwości plonotwórcze a także wartość paszowa zbliżona do pszenicy i jęczmienia, pozwalają na wykorzystanie go w żywieniu tuczników i drobiu. Ostatnio duże nadzieje wiąże się również z wykorzystaniem pszenżyta do wypieku chleba. Ziarno pszenżyta może być też wykorzystywane do innych celów technologicznych. Oprócz młynarstwa i piekarstwa stosuje się je w cukiernictwie przy produkcji biszkoptów, herbatników, ciast piaskowych i kruchych oraz pierników bakaliowych. Specyficzność ciasta pszenżytniego nie wyklucza możliwości wykorzystania tego gatunku do produkcji mąki czy innych produktów spożywczych, nowe technologie przetwarzania wymagają odmiennego surowca. Z tego względu pszenżyto mające odmienne cechy technologiczne w porównaniu do pszenicy i żyta staje się alternatywą i szansą do produkcji nowych wyrobów prozdrowotnych o korzystnych cechach sensorycznych. Nowy kierunek wykorzystania pszenżyta wymaga wzmożonej pracy hodowców, agronomów i technologów żywności. Krajowy rejestr obecnie liczy 38 odmian w tym 12 krótkosłomych. Odmiany rejestrowane w ostatnich latach wnoszą postęp przede wszystkim w plenności. W miarę zwiększania się powierzchni uprawy tego gatunku zwiększa się nasilenie występowania chorób na pszenżycie, które jest powszechnie porażane przez mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę liści i plew. Największe różnice odmianowe występują w odporności na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną. Zarejestrowane ostatnio odmiany wnoszą postęp w odporności na ważniejsze choroby pszenżyta. Odmiany nie różnią się wyraźnie pod względem wymagań glebowych, natomiast wykazują pewne zróżnicowanie reakcji na niski odczyn gleby. Przyjmuje się, że odmiany krótkosłome nie powinny być uprawiane na najsłabszych glebach przeznaczonych pod pszenżyto. W sezonie 2011/2012 na terenie województwa mazowieckiego zostały założone 4 doświadczenia z 20 odmianami pszenżyta ozimego. Doświadczenia zlokalizowane były w następujących jednostkach: - Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Seroczynie - Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Kawęczynie - DANKO Hodowla Roślin ZHR O/ Laski - Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie O/Radom W sezonie 2011/2012 odnotowano wyraźny spadek plonowania pszenżyta w stosunku do roku poprzedniego ze względu na duże wymarzanie w okresie zimy. Najwięcej martwych roślin odnotowano w Kawęczynie-ponad 55%, najmniej w Seroczynie, ale tam było duże porażenie pleśnią śniegową. Najwyższe plony osiągnięto w Laskach mimo, że było tam dużo martwych roślin. Spośród odmian badanych w 2012 roku na obu poziomach agrotechniki najlepiej plonowały: Pizzaro, Todan, Borwo,Pawo. Z nowo zarejestrowanych odmian na uwagę zasługuje odmiana Borowik. Porażenie przez choroby w 2012 roku było nieco większe niż w latach poprzednich. - 1 -
Tabela 1 PSZENŻYTO OZIME. Odmiany badane. Rok zbioru: 2012 Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej- -pełnomocnika w Polsce 1 2 3 4 1 PAWO* 2002 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. ul.główna 20,PL-99-307 Strzelce 2 BALTIKO* 1 2006 3 ALGOSO* 2007 4 TRISMART* 2007 5 BORWO * 1 2008 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. ul. Główna 20, PL-99-307 Strzelce 6 ATLETICO* 1 2009 7 TULUS 2009 Saaten-Union Polska sp. z o.o. ul. Staszewska 70 PL- 62-100 Wągrowiec 8 CERBER* 2010 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. ul.główna 20,PL-99-307 Strzelce 9 CYRKON* 2010 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. ul.główna 20,PL-99-307 Strzelce 10 ELPASO* 2010 11 FREDRO* 2010 12 TODAN* 2003 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. ul.główna 20,PL-99-307 Strzelce 13 LEONTINO* 2008 14 PIZZARO* 2008 15 AGOSTINO 1 2011 Lantmannen SW Seed sp.z o.o. Ul. Terenowa 6g Pl-52-231 Wrocław 16 BERENIKO* 2011 17 BOROWIK* 2011 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. ul.główna 20,PL-99-307 Strzelce 18 KWS TRISOL 2011 KWS Lochow Petkus sp. z o.o. Kondratowice Ul. Słowiańska5 PL-57-150 Prusy 19 MAESTOZO* 2011 20 MIKADO* 2011 1 - odmiany krótkosłome *- odmiana chroniona krajowym wyłącznym prawem hodowców - 2 -
Tabela 2 PSZENŻYTO OZIME. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2012 Miejscowość Seroczyn Kawęczyn Laski Powiat Siedlce Sochaczew Grójec Kompleks rolniczej przydatności gleby 4 4 4 Klasa bonitacyjna gleby IIIb IIIa IV PH gleby w KCI 5,97 5,97 * Przedplon Gorczyca biała Rzepak ozimy Owies Data siewu 21.09 23.09 20.09 Obsada nasion (szt/m 2 ) 400 400 400 Data zbioru 28.07 24.07 01.08 Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) 80 88 113 N na poziomie a 2 (kg/ha) 120 128 140 P 2 O 5 ( kg/ha) 40 36 44 K 2 O (kg/ha) 60 96 66 Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 (l/ha) Insol 3 1,0 l Insol 3 1,0 l - 3 - Insol 3 1,0 l Insol 3 1,0 l Insol 3 1,0 l Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Oxafun T Vitavax 2000FS Maxim 025 FS Herbicyd ( nazwa, dawkaa) Legato Plus 600 SC 1,4 Legato Plus 600 SC 1,5 l Komplet 560 SC-0,5l Chwastox Extra300 3,0l Insektycyd ( nazwa, dawka) Decis 2,5 EC-0,3 l - - Tylko na poziomie a 2 Fungicyd - pierwszy zabieg (nazwa, dawka) Falcon 460EC0,6l Alert 375 SC 1l Input 460 EC 1,0l Fungicyd - drugi zabieg (nazwa, dawka) Amistar 250 SC +Artea 330 EC 0,6+0,4 l Falcon 460EC0,6l Prosaro 250 EC 1,0 l Regulator wzrostu (nazwa, dawka) Cerone 480 SL 1,0 l Cerone 480 SL 1,0 l Modus 250 0,3 l * - brak danych
Tabela 3 PSZENŻYTO OZIME. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2012 Lp. Cecha Seroczyn Kawęczyn Laski a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 0 ) 8,3 8,7 8,6 2 Stan roślin po zimie (skala 9 0 ) 5,4 4,6 4,8 3 Martwe rośliny (%) 20,7 55,4 43,1 4 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 20.05 23.05 21.05 23.05 21.05 22.05 5 Termin dojrzałości wosk. (dzień, m-c) 11.07 10.07 14.07 16.07 16.07 16.07 6 Wysokość roślin (cm) 94,4 90,5 109,7 101,6 97,6 97,5 7 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 0 ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8 Wyleganie przed zbiorem (skala 9 0 ) 7,5 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 9 Porastanie ziarna przed zbiorem (skala 9 0 ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 Porażenie przez choroby (skala 9 0 ) 10 Pleśń śniegowa 5,7 9,0 9,0 11 Fuzarioza kłosów 7,0 8,5 9,0 9,0 * * 12 Septorioza liści 7,0 8,4 8,2 8,1 * * 13 Septorioza plew 6,6 8,7 7,4 8,1 * * 14 Mączniak prawdziwy 6,7 8,1 7,7 8,4 * * 15 Masa 1000 ziarn (g) 46,8 48,6 48,3 51,5 45,7 45,4 16 Wilgotność ziarna (%) 11,9 12,6 15,0 14,8 12,0 13,4 16 Plon ziarna (dt z ha) 57,6 68,4 57,8 66,2 65,7 83,3-4 -
Seroczyn Kawęczyn Laski Seroczyn Kawęczyn Laski Tabela 4 PSZENŻYTO OZIME. Plon ziarna w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2012 Poziom a 1 Poziom a 2 Lp. Odmiana Wzorzec dt/ha 57,6 57,8 65,7 68,4 66,2 83,3 1 Pawo 105 139 127 95 127 125 2 Baltiko 94 85 91 108 94 102 3 Algoso 106 107 119 116 120 114 4 Trismart 110 126 120 117 135 127 5 Borwo 113 146 115 119 140 107 6 Atletico 77 0 84 88 0 77 7 Tulus 104 122 113 89 116 121 8 Cerber 77 66 66 84 72 69 9 Cyrkon 76 0 50 97 0 60 10 Elpaso 91 0 100 78 0 99 11 Fredro 109 140 120 114 118 115 12 Todan 114 149 126 108 138 134 13 Leontino 98 105 90 88 97 86 14 Pizzaro 119 163 130 117 164 125 15 Agostino 101 73 58 99 88 53 16 Bereniko 86 81 61 81 79 56 17 Borowik 109 147 127 110 150 118 18 KWS Trisol 106 104 104 84 105 93 19 Maestozo 102 110 88 93 118 99 20 Mikado 103 136 111 115 140 118 Wzorzec: wszystkie badane odmiany - 5 -
Tabela 5 PSZENŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2012,2011,2010 Poziom a Mrozoodporność 1 Poziom a 2 Lp. Odmiana (skala 9 0 2011-2010- 2011-2010- ) 2012 2011 2010 2012 2011 2010 2012 1012 2012 2012 Wzorzec dt/ha 60,3 75,5 71,3 67,9 69,0 72,6 99,4 108,0 80,2 87,0 1 Pawo 6,0 124 90 108 105 106 117 90 107 102 104 2 Baltiko 4,0 90 90 86 90 89 102 91 100 96 98 3 Algoso 4,5 111 108 100 109 105 117 110 107 113 111 4 Trismart 6,0 119 104 89 111 109 126 104 108 114 106 5 Borwo 5,5 124 103 98 112 107 121 99 95 109 104 6 Atletico 5,0 55 97 92 78 83 57 103 95 83 87 7 Tulus 4,5 113 105 123 109 114 109 106 112 107 109 8 Cerber 4,0 70 113-94 - 75 112-95 - 9 Cyrkon 3,5 42 103-76 - 53 100-79 - 10 Elpaso 4,5 66 92-80 - 63 96-81 - 11 Fredro 4,0 123 104-112 - 116 102-108 - 12 Todan 5,0 129-111 - - 127-106 - - 13 Leontino 4,0 98-107 - - 90-106 - - 14 Pizzaro 5,0 137-124 - - 134-104 - - 15 Agostino 4,5 76 - - - - 78 - - - - 16 Bereniko 4,0 75 - - - - 71 - - - - 17 Borowik 5,0 128 - - - - 125 - - - - 18 KWS Trisol 3,5 105 - - - - 94 - - - - 19 Maestozo 5,0 100 - - - - 103 - - - - 20 Mikado 5,5 117 - - - - 124 - - - - Liczba doświadczeń 3 3 3 6 9 3 3 3 6 9 Wzorzec - wszystkie badane odmiany Skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny - 6 -
Tabela 6 PSZENŻYTO OZIME. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenia od wzorca). Rok zbioru: 2012, 2010-1012 Liczba Mączniak Fuzarioza kłosów Septorioza liści Lp. Odmiana lat badań 2012 2010-2012 2012 2010-2012 2012 2010-2012 Wzorzec (skala 9 0 ) 7,2 6,8 7,0 7,3 7,6 7,6 1 Pawo 3 0,3 0,3 1,0 0,3 0,4 0,2 2 Baltiko 3-2,5-1,5 0,5-0,1-1,1-0,8 3 Algoso 3 0,3-0,5 1,0 0,5-0,1-0,1 4 Trismart 3 0,0 0,3 0,5 0,1-0,1-0,1 5 Borwo 3-1,2-0,8 0,5 0,3-0,6 0,1 6 Atletico 3-4,2-2,0 0,0-0,1-2,1 -,6 7 Tulus 3-0,5 0,3-2,0-0,2-0,3 0,0 8 Cerber 2 0,8 - -0,5-0,7-9 Cyrkon 2 0,8 - -2,5 - -1,6-10 Elpaso 2-4,2-1,0 - -1,6-11 Fredro 2 0,0-2,0-0,2-12 Todan 1 0,3 - -1,0-0,4-13 Leontino 1-1,2 - -0,5 - -0,1-14 Pizzaro 1 1,8-1,0-1,2-15 Agostino 1 1,0-1,1-0,9-16 Bereniko 1 1,5-0,0 - -0,3-17 Borowik 1 1,0-0,5-0,2-18 KWS Trisol 1 1,5 - -2,0-0,2-19 Maestozo 1 0,0 - -0,5 - -0,1-20 Mikado 1 0,0-0,5 - -0,1 - Liczba doświadczeń 2 8 1 4 2 6 Wzorzec - wszystkie badane odmiany Skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny - 7 -
Nie wystąpiło Nie wystąpiło Tabela 7 PSZENŻYTO OZIME. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenie od wzorca). Lata zbioru 2012, 2010-2012 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wyleganie (skala 9 0 ) Wysokość roślin Masa 1000 ziarn w fazie dojrzałości przed zbiorem (cm) (g) mlecznej 2012 2010-2012 2012 2010-2012 2012 2010-2012 2012 2010-2012 Poziom agrotechniki a 1 Wzorzec 7,5 7,5 100,6 105,8 46,9 44,5 1 Pawo 3-0,5-0,6 4,4 7,7-2,6 -,7 2 Baltiko 3 1,0 0,1-13,7-14,9-3,1-3,6 3 Algoso 3-0,5-0,6 4,4 10,4 5,6 4,1 4 Trismart 3-0,5-0,5 9,9 9,7 7,7 8,3 5 Borwo 3 1,0 0,8-0,7-4,3-2,5-0,1 6 Atletico 3 0,5 0,8-14,8-13,5-1,5 0,4 7 Tulus 3 0,0 0,1-1,4 4,2 1,3 3,1 8 Cerber 2 0,5 - -7,6-0,0-9 Cyrkon 2 0,5 - -11,6 - -0,7-10 Elpaso 2-0,5 - -6,6 - -6,6-11 Fredro 2-0,5 - -0,6-0,7-12 Todan 1-0,5-11,9-1,4-13 Leontino 1-0,5-3,9 - -0,8-14 Pizzaro 1-0,5-6,9 - -1,5-15 Agostino 1 0,0 - -15,6 - -3,1-16 Bereniko 1-0,5 - -2,4 - -7,3-17 Borowik 1 1,0-17,1-6,9-18 KWS Trisol 1-0,5-0,1-7,7-19 Maestozo 1 0,0-5,9 - -1,4-20 Mikado 1 0,0 - -9,9 - -4,2 - Liczba doświadczeń 1 6 3 9 3 9-8 -
Nie wystąpiło Nie wystąpiło Ciąg dalszy tabeli 7 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wyleganie (skala 9 0 ) Wysokość roślin Masa 1000 ziarn w fazie dojrzałości przed zbiorem (cm) (g) mlecznej 2012 2010-2012 2012 2010-2012 2012 2010-2012 2012 2010-2012 Poziom agrotechniki a 2 Wzorzec 7,8 7,8 96,5 100,9 48,5 47,0 1 Pawo 3-0,8-1,0 5,5 8,0-1,6-0,6 2 Baltiko 3 1,2 0,5-13,2-13,4-1,3-1,5 3 Algoso 3-0,3-0,1 4,3 8,3 5,2 5,3 4 Trismart 3-0,8-0,8 8,7 10,3 10,9 8,7 5 Borwo 3 0,7 0,4-2,0 1,7-3,8-1,7 6 Atletico 3 0,2 0,6-13,8-11,5-1,8 0,3 7 Tulus 3 0,7 0,2-5,0 1,3 1,2 2,6 8 Cerber 2 1,2 - -6,5 - -0,4-9 Cyrkon 2-0,3 - -9,0 - -0,2-10 Elpaso 2-0,3 - -7,0 - -7,7-11 Fredro 2-0,8 - -2,5-0,1-12 Todan 1-0,8-8,7-2,0-13 Leontino 1-0,8-3,7 - -0,3-14 Pizzaro 1-0,8-9,8 - -2,1-15 Agostino 1 0,7 - -13,0 - -4,2-16 Bereniko 1-0,3-2,7 - -8,0-17 Borowik 1 0,7-15,2-7,1-18 KWS Trisol 1 0,2-0,2-7,4-19 Maestozo 1-0,8-5,3 - -2,7-20 Mikado 1 0,7 - -6,8 - -6,3 - Liczba doświadczeń 1 6 3 9 3 9 Wyleganie: wyniki pochodzą z tych doświadczeń, w których miało ono miejsce; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Wzorzec - wszystkie badane odmiany - 9 -
PSZENŻYTO OZIME CHARAKTERYSTYKA ODMIAN BADANYCH W ROKU 2012 (sporządzona na podstawie wieloletnich badań przeprowadzanych na trenie całego kraju) 1. PAWO - Odmiana o dość dużej mrozoodporności. Odporność na rdzę brunatną, fuzariozę kłosów dość duża, na mączniaka, rdzę źdźbłową, septoriozę plew, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła przeciętna. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie średnie, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka w ziarnie średnia. Plenność przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. 2. BALTIKO - Odmiana typu półkarłowego o dość małej mrozoodporności. Odporność na mączniaka, septoriozę plew i fuzariozę kłosów dość duża, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła średnia, na rdzę brunatną dość mała. Rośliny bardzo niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie ziarna w kłosie przeciętna, liczba opadania mała do bardzo małej. Zawartość białka dość mała. Plenność dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 3. ALGOSO - Odmiana o średniej mrozoodporności. Odporność na rdzę brunatną, septoriozę plew, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła- średnia, na rynchosporiozę - dość mała, na septoriozę liści mała, na mączniaka mała do bardzo małej. Rośliny są dość wysokie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, gęstość w stanie zsypnym mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania średnia. Zawartość białka mała. Plenność dobra do bardzo dobrej. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. 4. TRISMART- Odmiana o dość dużej mrozoodporności. Odporność na septoriozę plew i fuzariozę Klosów- średnia, na mączniaka, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła- dość mała do bardzo małej, na rdzę brunatną- bardzo mała. Rośliny są dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia- dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, gęstość w stanie zsypnym- mała do bardzo małej. Odporność na porastanie ziarna w kłosie- średnia, liczba opadania dość duża. Zawartość białka średnia. Plenność - przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. 5. BORWO - Odmiana typu półkarłowego, o dość dużej mrozoodporności. Odporność na rdzę brunatną bardzo duża, na mączniaka i fuzariozę kłosów duża do bardzo dużej, na septoriozę liści i septoriozę plew duża, na rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła dość duża, Rośliny są niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania późny. Masa 1000 ziaren dość duża, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania mała. Zawartość białka dość mała. Plenność bardzo dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. 6. ATLETICO - Odmiana krótkosłoma o średniej mrozoodporności. Plenność - dobra. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na mączniaka i septoriozę liści dość duża, na rynchosporiozę, choroby podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów średnia, a na septoriozę plew - mała. Rośliny są niskie do bardzo niskich, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziarn dość duża, gęstość w stanie 10
zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość duża. Liczba opadania duża. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. 7. TULUS - Odmiana o prawie średniej mrozoodporności. Plenność bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na mączniaka i septoriozę liści i plew, fuzariozę kłosów dość duża, a na rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła przeciętna. Rośliny są dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, zaś dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren duża, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie mała. Liczba opadania i zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 8. CERBER Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na rdzę brunatną, choroby podstawy źdźbła, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści średnia, na mączniaka prawdziwego i fuzariozę kłosów dość mała, na rdzę żółtą mała, na septoriozę plew mała do bardzo małej. Rośliny przeciętnej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren i gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, a liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 9. CYRKON - Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na rdzę brunatną duża, choroby podstawy źdźbła dość duża, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści i plew średnia, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą i fuzariozę kłosów mała. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren i gęstość w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania niska. Zawartość białka przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 10. ELPASO - Odmiana pastewna, o normalnej wysokości. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na fuzariozę kłosów duża do bardzo dużej, na septoriozę plew dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, rdzę żółtą i choroby podstawy źdźbła średnia, na septoriozę liści mała. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren bardzo mała, gęstość w stanie zsypnym dość dobra. Odporność na porastanie ziarna w kłosie przeciętna, liczba opadania duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 11. FREDRO odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na septoriozę plew i fuzariozę kłosów duża, na rdzę brunatną dość duża, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści i choroby podstawy źdźbła średnia, na mączniaka prawdziwego dość mała, na rdzę żółtą mała. Rośliny przeciętnej wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania wczesny. Masa 100 ziaren i gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka dość duża. tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 12. TODAN - Odmiana o średniej mrozoodporności. Odporność na rdzę brunatną duża, na mączniaka i fuzariozę kłosów dość duża, na septoriozę liści, septoriozę plew, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła średnia, na rdzę źdźbłową dość mała. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość w 11
stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka przeciętna. Plenność dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. 13. LEONTINO - Odmiana o dość małej mrozoodporności. Odporność na mączniaka duża do bardzo dużej, na septoriozę plew duża, na septoriozę liści, rdzę brunatną i fuzariozę kłosów dość duża, na rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła średnia. Rośliny są średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania dość mała. Zawartość białka średnia. Plenność dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. 14. PIZARRO - Odmiana o średniej mrozoodporności. Odporność na rdzę brunatną i septoriozę liści bardzo duża, na mączniaka duża do bardzo dużej, na septoriozę plew, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła dość duża, na fuzariozę kłosów średnia. Rośliny są dość wysokie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka średnia. Plenność dobra do bardzo dobrej. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia 15. AGOSTINO - Odmiana pastewna, typu półkarłowego. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę liści, septoriozę plew duża, na rdzę źdźbłową, rdzę żółtą, fuzariozę kłosów, choroby podstawy źdźbła dość duża. Rośliny niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 16. BERENIKO - Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na mączniaka prawdziwego bardzo duża, na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na septoriozę liści i fuzariozę kłosów duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozę plew dość duża, na rynchosporiozę i rdzę żółtą średnia. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania dość duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 17.BOROWIK - Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na rdzę brunatną i septoriozę liści duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła dość duża, na septoriozę plew, rynchosporiozę średnia. Rośliny o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 18. KWS TRISOL - Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała. Odporność na mączniaka prawdziwego duża do bardzo dużej, 12
na rdzę brunatną duża, choroby podstawy źdźbła dość duża, na septoriozę liści, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów średnia, na septoriozę plew dość mała. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 19. MAESTOZO - Odmiana pastewna. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na mączniaka prawdziwego i septoriozę liści duża, na septoriozę plew, rdzę żółtą, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła dość duża. Rośliny wysokie do bardzo wysokich o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie w kłosie, liczba opadania i zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 20. MIKADO - Odmiana pastewna, typu półkarłowego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność dość duża. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na rdzę żółtą i fuzariozę kłosów dość duża, na septoriozę liści i plew, rynchosporiozę średnia, na choroby podstawy źdźbła dość mała. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania i zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 13