PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI W SP nr 5 z OI w DZIERŻONIOWIE Przedmiot: muzyka Nauczyciel: Jolanta Gromadzik Obszary PSO wynikające z Ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 2015r.), Rozporządzenia MEN z dnia 10.06.2015r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów. I. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów II. Warunki i tryb uzyskania wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych. III. Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania ocen klasyfikacyjnych. 1. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów czyli obszary aktywności ucznia podlegające ocenianiu. 2. Wagi ocen 3. Procentowe kryteria oceny z kartkówek 3. Wagi ocen klasyfikacyjnych 1. Warunki uzyskania wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych. 2. Tryb uzyskania wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych. 1. Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych Szczegółowe zasady oceniania Ocenie podlegają następujące obszary aktywności: 1. aktywność na lekcji 2. zadania muzyczno rytmiczne wykonywane podczas lekcji wynikające z toku zajęć 3. odpowiedzi ustne: śpiew piosenek z repertuaru przewidzianego dla danej klasy śpiew piosenek przygotowanych samodzielnie przez ucznia układ taneczny przygotowany przez ucznia gra na flecie prostym, dzwonkach lub innym instrumencie utworów z materiału danej klasy lub przygotowanych samodzielnie wypowiedź ustna z zakresu wiedzy muzycznej obejmującej materiał dla danej klasy 4. kartkówki Ustalone wagi są następujące: 1 aktywność na lekcji 1 zadania (ćwiczenia muzyczno-rytmiczne) 3 odpowiedzi ustne 3 kartkówki 4 konkursy reprezentowanie szkoły w imprezach artystycznych konkursowych i innych (szkolnych i zewnętrznych) poprzez śpiew, grę na instrumencie, taniec Określa ZWO: Załącznik nr 1. Określa ZWO: 8 Klasyfikacja śródroczna, roczna i końcowa p.8. Jeżeli ocena została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, uczeń zdaje egzamin sprawdzający sprawdzian wiadomości i umiejętności. Szczegółowe ustalenia określa ZWO: 10 Egzamin klasyfikacyjny, poprawkowy i sprawdzający sprawdzian wiadomości i umiejętności. Załącznik nr 1 klasa 4, 2 klasa 5, 3 klasa 6 1
Załącznik nr 1 KRYTERIA OCENIANIA Z MUZYKI W KLASIE IV Podstawę oceny ucznia z muzyki stanowi przede wszystkim jego wysiłek wkładany w uzyskane wyniki i rozwój własnych możliwości. Wymagania ponad podstawowe (PP) na stopień CELUJĄCY: Oceną tę może otrzymać uczeń, który jest aktywny, twórczy, stale poszukujący, przewyższający pomysłowością i wiedzą, która wykracza poza program nauczania innych uczniów. Jego praca na lekcjach charakteryzuje się indywidualizmem. Cechuje go twórczy niepokój, dociekliwość, inicjatywa, wiedza. Stosuje nowatorskie rozwiązania. Odznacza się doskonałą organizacją i współdziałaniem. Stopień ten może również otrzymać uczeń, który spełnia wymogi odpowiadające wymaganiom ponad podstawowe (PP) na stopień bardzo dobry, ale aktywnie uczestniczy w artystycznym życiu szkoły, bądź reprezentuje szkołę w konkursach. Wymagania ponad podstawowe (PP) na stopień BARDZO DOBRY: Ocenę tę otrzymuje uczeń, który jest zawsze przygotowany do lekcji. Chętnie pracuje, stara się uzyskać jak najlepszy efekt. Cechuje go pilność, zaangażowanie, staranie o zdobycie wiedzy i własny rozwój. Posiada i potrafi wykorzystać w dowolnym momencie wiedzę z zakresu programu nauczania. Wymagania ponad podstawowe ( PP ) na stopień DOBRY: Ocenę tę otrzymuje uczeń, który z reguły jest przygotowany do lekcji. Nie zawsze posiada wystarczającą wiedzę na wykonanie określonego zadania. Niechętnie poszukuje nowych rozwiązań określonego zadania. Cechuje go poprzestawanie tylko na dobrym efekcie starań. Od czasu do czasu wykazuje inicjatywę i pomysłowość. Wykonuje zadania poprawnie pod względem technicznym i estetycznym. Wymagania podstawowe (P) na stopień DOSTATECZNY: Stopień ten otrzymuje uczeń, który posiada wiedzę nieusystematyzowaną, niechętnie objawia aktywność, wkłada przy tym minimum wysiłku. Zadowala go fakt wykonania pracy a nie jej jakość. Nie dba o swój rozwój i nie dąży do pogłębiania i usystematyzowania wiedzy. Zadania muzyczne wykonuje z uchybieniami technicznymi i estetycznymi. Wymagania podstawowe (P) na stopień DOPUSZCZAJĄCY: Stopień ten otrzymuje uczeń, który w niewielkim stopniu posiadł wiedzę z programu nauczania, ma braki w podstawowych wiadomościach. Jest nieaktywny i niesystematyczny, rzadko wykazuje ochotę do pracy. Nie potrafi zaśpiewać piosenki przy pomocy akompaniamentu z silnie zaznaczoną linią melodyczną. Musi być w swym działaniu kierowany. Ocena NIEDOSTATECZNA uzasadnienie: Wymagań podstawowych nie spełnia uczeń, który nie jest zaangażowany na lekcjach (mimo wysiłku i starań nauczyciela). Wykazuje zupełne lekceważenie wobec swojego rozwoju 2
i przedmiotu. Nie posiada żadnej wiedzy z przedmiotu. Notorycznie jest nieprzygotowywany do lekcji. Odznacza się brakiem zainteresowania przedmiotem. KLASA IV Uczeń: śpiewa w grupie i solo piosenki ze szkolnego repertuaru oraz inne rozróżnia i nazywa instrumenty perkusyjne ze szkolnego instrumentarium oraz najczęstsze sposoby wydobycia z nich dźwięku rozpoznaje ze słuchu metrum 3/4, 4/4, 3/8 zna symbole ćwierćnuty, ósemki, półnuty, całej nuty, szesnastki i rozumie ich relacje czasowe względem pozostałych wartości rytmicznych zna pisownię, nazwy literowe i solmizacyjne nut rozumie znaczenie kropki przy nucie rozumie znaczenie znaków chromatycznych (krzyżyk, bemol, kasownik) wie, jak wygląda pauza ćwierćnutowa i potrafi odnaleźć ją w nutach posiada podstawową wiedzę dotyczącą zapisu muzycznego gra na dzwonkach lub flecie gamę C-dur oraz kilka prostych utworów z repertuaru z podręcznika zna hymn państwowy i szkolny rozróżnia elementy muzyki (melodia, dźwięk, rytm, tempo, dynamika) zna formy muzyczne AB, ABA rozpoznaje i nazywa dwa rodzaje głosów ludzkich sopran, bas wykazuje podstawową wiedzę na temat życia i znaczenia muzyki Fryderyka Chopina wie, kim byli Stanisław Moniuszko, Oskar Kolberg, Ludwig van Beethoven zna i rozróżnia instrumenty smyczkowe (skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas) potrafi wymienić charakterystyczne cechy oberka, kujawiaka, mazura, poloneza rozumie terminy: zwrotka, refren, akcent muzyczny, poprzednik, następnik, akompaniament, synkopa, ostinato, parlando, repetycja, fermata, mormorando, przedtakt, Załącznik nr 2 KRYTERIA OCENIANIA Z MUZYKI W KLASIE V OCENA CELUJĄCA Wiedza i umiejętności ucznia znacznie wykraczają poza obowiązujący program nauczania. Uczeń spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania w obrębie tego przedmiotu bierze udział w szkolnych uroczystościach, akademiach, imprezach artystycznych oraz w zajęciach pozalekcyjnych typu zespół wokalny podejmuje działalność kulturalną i prezentuje wysoki poziom artystyczny posiada rozszerzone wiadomości z zakresu wiedzy o muzyce oraz umiejętności twórcze z zakresu tworzenia i ekspresji muzycznej OCENA BARDZO DOBRA Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania dla klasy V. potrafi wykonać pieśni obowiązkowe i piosenki w sposób poprawny intonacyjnie, z prawidłowym podparciem oddechowym oraz z zalecaną interpretacją i odpowiednią postawą śpiewaczą 3
improwizuje rytm i melodię do podanych tekstów wykazuje umiejętność śpiewania w grupie kanonów 2 i 3 głosowych potrafi śpiewać piosenki z taktowaniem na 2, 3 i 4 akompaniuje do piosenek na instrumentach perkusyjnych potrafi zagrać gamę C-dur i kilka prostych utworów z nut lub ze słuchu bierze aktywny udział w lekcji rozpoznaje budowę utworu dwu-, trzyczęściowego oraz ronda i potrafi oznaczyć ją literowo poprawnie rozpoznaje brzmienie instrumentów strunowych i nazywa je potrafi wypowiedzieć się na temat nastroju oraz charakteru słuchanego utworu rozpoznaje różne rodzaje muzyki w tym muzykę taneczną, ludową, poważną, rozrywkową, jazzową potrafi określić brzmienie głosów żeńskich i męskich oraz nazwać je rozpoznaje rodzaj zespołu wokalnego wykonującego utwór i potrafi go nazwać na podstawie słuchanych utworów programowych interpretuje zawarte w nich treści pozamuzyczne poprawnie odróżnia brzmienie tonacji dur od moll w słuchanych utworach wskazuje na elementy muzyki i określa je odróżnia muzykę S. Moniuszki (arie, pieśni) i K. Szymanowskiego od muzyki innych kompozytorów rozpoznaje utwory z wysłuchanej literatury muzycznej wie skąd pochodzi muzyka do hymnu Europy wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć i symboli muzycznych zapisu nutowego oraz skrótów i znaków w notacji muzycznej poprawnie zapisuje i odczytuje zapis muzyczny w obrębie oktawy potrafi wyjaśnić rolę znaków chromatycznych i zastosować je wypełnia i grupuje wartości rytmiczne w różnych taktach zna instrumenty strunowe, ich budowę, sposób wydobycia dźwięku i potrafi je nazwać wymienia typy zespołów wokalnych oraz rodzaje głosów wie, kim był Oskar Kolberg i jaki jest dorobek jego życia potrafi powiedzieć kilka zdań na temat S. Moniuszki i K. Szymanowskiego oraz ich twórczości wymienia części opery oraz wie, kto bierze w niej udział potrafi wymienić elementy muzyki oraz scharakteryzować każdy z nich OCENA DOBRA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie V. potrafi zaśpiewać pieśni obowiązkowe i piosenki z zalecaną interpretacją i właściwą postawą śpiewaczą potrafi wykonać w grupie kanon 2-głosowy wykonuje akompaniament do piosenek na wybranym instrumencie perkusyjnym potrafi śpiewać piosenki z taktowaniem na 2 i 3 potrafi zagrać gamę C-dur 4
umie rozpoznać dwu-, trzyczęściową budowę utworu oraz rondo rozpoznaje brzmienie niektórych instrumentów strunowych i nazywa je określa nastrój i charakter słuchanego utworu określa brzmienie głosów wokalnych i nazywa je rozpoznaje rodzaj zespołu wokalnego i podaje jego nazwę odróżnia brzmienie tonacji dur od moll potrafi rozpoznać różne rodzaje muzyki i nazwać je rozpoznaje muzykę S. Moniuszki i K. Szymanowskiego wśród innych kompozytorów w słuchanych utworach wskazuje na niektóre elementy muzyki i określa je rozpoznaje niektóre utwory z wysłuchanej literatury muzycznej wie skąd pochodzi muzyka do hymnu Europy wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć i symboli muzycznych zapisu nutowego oraz skrótów i znaków w notacji muzycznej zna nazwy dźwięków w obrębie oktawy oraz ich wartości rytmiczne potrafi wymienić znaki chromatyczne i wie jaką pełnią rolę grupuje wartości rytmiczne w taktach 2/4, 3/4 i 4/4 potrafi wymienić instrumenty strunowe i opowiedzieć o nich wymienia rodzaje głosów i typy zespołów wokalnych wie kim był Oskar Kolberg i czym się zajmował umie powiedzieć kilka zdań o S. Moniuszce i K. Szymanowskim wymienia części opery i wie kto bierze w niej udział zna elementy muzyki i charakteryzuje je OCENA DOSTATECZNA Uczeń opanował podstawę programową, lecz czasami wykonuje pewne zadania z pomocą nauczyciela. potrafi wykonać pieśni obowiązkowe i niektóre piosenki z właściwą postawą śpiewaczą potrafi zaśpiewać w grupie kanon 2-głosowy wykonuje prosty akompaniament na instrumencie perkusyjnym do piosenek śpiewa piosenki z taktowaniem na 2 i 3 potrafi z pomocą nauczyciela zagrać gamę C-dur z pomocą nauczyciela rozpoznaje budowę dwu-, trzyczęściową utworu oraz ronda potrafi rozpoznać instrumenty strunowe wśród innych i wymienić niektóre z nich próbuje określić nastrój i charakter piosenki lub utworu rozpoznaje rodzaje muzyki i nazywa je rozpoznaje wśród innej muzykę S. Moniuszki i K. Szymanowskiego określa niektóre elementy muzyki w słuchanych utworach wie, kto jest kompozytorem muzyki do hymnu Europy 5
z pomocą nauczyciela potrafi podać nazwy nut na pięciolinii i określić ich wartości rytmiczne wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć, symboli i skrótów muzycznych grupuje proste wartości rytmiczne w takcie 2/4, 3/4 i 4/4 wymienia nazwy kilku instrumentów strunowych i potrafi o nich opowiedzieć wie, kim był Oskar Kolberg podaje nazwy głosów wokalnych i wysokość ich brzmienia potrafi powiedzieć kilka zdań o S. Moniuszce i K. Szymanowskim wymienia elementy muzyki wie, kto bierze udział w przedstawieniu operowym OCENA DOPUSZCZAJĄCA Uczeń samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności: potrafi zaśpiewać niektóre pieśni obowiązkowe oraz piosenki z pomocą nauczyciela wykona prosty akompaniament do piosenki z pomocą nauczyciela potrafi zagrać gamę C-dur zna podstawowe wartości rytmiczne i potrafi podać nazwy dźwięków wie, kim był O. Kolberg, S. Moniuszko, K. Szymanowski potrafi wymienić kilka instrumentów strunowych rozpoznaje dwu-i trzyczęściową budowę utworu potrafi wymienić niektóre głosy wokalne, rodzaje muzyki oraz jej elementy OCENA NIEDOSTATECZNA Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości objętych programem nauczania w klasie V: nie potrafi wykonać żadnej pieśni obowiązkowej nie zna nazw i wartości rytmicznych dźwięków nie bierze udziału w lekcji ma lekceważący stosunek do przedmiotu Załącznik nr 3 KRYTERIA OCENIANIA Z MUZYKI W KLASIE VI OCENA CELUJĄCA Wiedza i umiejętności ucznia znacznie wykraczają poza obowiązujący program nauczania. Uczeń spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania w obrębie tego przedmiotu bierze udział w szkolnych uroczystościach, akademiach, imprezach artystycznych oraz w zajęciach pozalekcyjnych typu zespół wokalny podejmuje działalność kulturalną i prezentuje wysoki poziom artystyczny posiada rozszerzone wiadomości z zakresu wiedzy o muzyce oraz umiejętności twórcze z zakresu tworzenia i ekspresji muzycznej OCENA BARDZO DOBRA Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania dla klasy VI. 6
potrafi wykonać pieśni obowiązkowe, patriotyczno-narodowe oraz inne także 2-głosowe w sposób poprawny intonacyjnie, z prawidłowym podparciem oddechowym oraz zalecaną interpretacją i właściwą postawą śpiewaczą improwizuje melodię i rytm do podanych tekstów wykazuje umiejętność śpiewania kanonów 2, 3 i 4 głosowych we śpiewa piosenki z taktowaniem na 2, 3 i 4 akompaniuje do piosenek na instrumentach perkusyjnych bierze aktywny udział w lekcji rozpoznaje rytmy polskich tańców narodowych potrafi zauważyć różnicę między utworem homofonicznym, a polifonicznym rozpoznaje budowę utworu potrafi określić nastrój i charakter słuchanego utworu rozpoznaje brzmienie instrumentów dętych drewnianych i blaszanych rozpoznaje brzmienie organów potrafi odróżnić muzykę I. J. Paderewskiego i J. S. Bacha od muzyki innych kompozytorów rozróżnia tonację dur od moll rozpoznaje i nazywa głosy i zespoły wokalne odróżnia brzmienie orkiestry symfonicznej od innych aparatów wykonawczych potrafi wymienić tytuły najstarszych pieśni polskich pochodzących z okresu średniowiecza wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć z zakresu wiedzy muzycznej oraz skrótów i znaków w notacji muzycznej poprawnie zapisuje i odczytuje zapis muzyczny w obrębie oktawy wskazuje różnicę między homofonią, a polifonią wymienia instrumenty dęte drewniane i blaszane oraz zna ich budowę i sposób wydobycia dźwięku potrafi wypełnić różnymi wartościami rytmicznymi takty ćwierćnutowe i ósemkowe podaje cechy charakterystyczne muzyki epoki średniowiecza i renesansu umie powiedzieć kilka zdań o J. S. Bachu oraz I. J. Paderewskim i ich twórczości OCENA DOBRA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie VI. potrafi wykonać pieśni obowiązkowe, wybrane pieśni patriotyczno-narodowe oraz inne z zalecaną interpretacją i właściwą postawą śpiewaczą wykazuje umiejętność śpiewania kanonów 2, 3 głosowych potrafi samodzielnie zrytmizować podany tekst śpiewa piosenki z taktowaniem na 2 i 3 wykonuje akompaniament perkusyjny do piosenek rozpoznaje budowę utworu 2 i 3 częściowego potrafi określić charakter i nastrój słuchanego utworu rozpoznaje utwór homofoniczny i polifoniczny rozróżnia brzmienie niektórych instrumentów dętych drewnianych i blaszanych oraz organów 7
rozpoznaje rytmy polskich tańców narodowych potrafi odróżnić muzykę I. J. Paderewskiego oraz J. S. Bacha od utworów innych kompozytorów potrafi rozpoznać brzmienie orkiestry symfonicznej rozpoznaje i nazywa głosy i zespoły wokalne odróżnia tonację dur od moll rozpoznaje niektóre utwory z wysłuchanej literatury muzycznej wymienia tytuły najstarszych pieśni polskich wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć z zakresu wiedzy muzycznej oraz skrótów i symboli pisowni muzycznej poprawnie nazywa i odczytuje dźwięki w obrębie oktawy potrafi wyjaśnić różnicę między muzyką homofoniczną a polifoniczną wymienia instrumenty dęte drewniane i blaszane oraz potrafi o nich opowiedzieć wypełnia różnymi wartościami rytmicznymi takty ćwierćnutowe zna cechy charakterystyczne muzyki średniowiecza i renesansu umie powiedzieć kilka zdań o I. J. Paderewskim i J. S. Bachu OCENA DOSTATECZNA Uczeń opanował podstawę programową lecz czasami wykonuje pewne zadania z pomocą nauczyciela. potrafi zaśpiewać pieśni obowiązkowe oraz niektóre pieśni patriotyczne, narodowe i inne z pomocą nauczyciela rytmizuje tekst potrafi zaśpiewać w kanonie 2 głosowym śpiewa piosenki z taktowaniem na 2 i 3 wykonuje prosty akompaniament do piosenki z pomocą nauczyciela rozpoznaje budowę utworu próbuje określić nastrój i charakter piosenki potrafi rozpoznać instrumenty dęte drewniane i blaszane wśród innych instrumentów rozpoznaje muzykę J. S. Bacha oraz I. J. Paderewskiego rozpoznaje rytmy niektórych polskich tańców narodowych z pomocą nauczyciela rozpozna utwór homofoniczny i polifoniczny rozpoznaje brzmienie organów i orkiestry symfonicznej z pomocą nauczyciela potrafi podać nazwy nut na pięciolinii w obrębie oktawy oraz określić ich wartości rytmiczne wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć, symboli muzycznych i skrótów w pisowni muzycznej potrafi grupować proste wartości rytmiczne w taktach wymienia nazwy kilku instrumentów dętych drewnianych i blaszanych potrafi powiedzieć kilka zdań o I. J. Paderewskim i J. S. Bachu wymienia niektóre tytuły najstarszych pieśni polskich średniowiecza i renesansu z pomocą nauczyciela wyjaśnia różnicę między utworem homofonicznym a polifonicznym OCENA DOPUSZCZAJĄCA 8
Uczeń samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności: potrafi wykonać niektóre pieśni obowiązkowe oraz wybrane pieśni patriotyczne i inne z pomocą nauczyciela wykona prosty akompaniament do piosenki potrafi wymienić tańce narodowe podaje nazwy kilku instrumentów dętych drewnianych i blaszanych zna podstawowe wartości rytmiczne i nazwy dźwięków na pięciolinii wie, kim był I. J. Paderewski i J. S. Bach wymienia niektóre głosy wokalne potrafi wymienić niektóre tytuły najstarszych pieśni polskich OCENA NIEDOSTATECZNA Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości objętych programem nauczania w klasie VI: nie potrafi wykonać żadnej pieśni obowiązkowej nie zna nazw dźwięków i ich położenia na pięciolinii oraz wartości rytmicznych nie bierze udziału w lekcji ma lekceważący stosunek do przedmiotu. 9