Dochody transferowe JST
Dochodami transferowymi są: - Subwencje ogólne - Dotacje celowe
Subwencje: Transfer środków pieniężnych przekazywanych z budżetu państwa w celu zwiększenia zasobów finansowych JST ze względu na zbyt niskie dochody uzyskiwane ze źródeł własnych. Subwencje ogólne są dochodami jednostek samorządu o charakterze wyrównawczym i składają się z kilku części, w zależności od beneficjenta.
Gminy i powiaty: oświatowa, wyrównawcza, równoważąca, rekompensująca.
Województwa: oświatowa, wyrównawcza, regionalna, rekompensująca.
Subwencja ogólna: ma charakter obligatoryjny nie jest uzależniona od kondycji finansowej państwa, ma charakter roszczeniowy, jest to prawnie zdeterminowany wydatek państwa, wykazuje się dużą przewidywalnością i stabilnością.
Zasada ustalania subwencji ogólnej założenia: kwoty przeznaczone na części subwencji ogólnej dla JST oraz kwoty wpłat dla gmin, powiatów i województw określa ustawa budżetowa. podstawę do wyliczenia wskaźników G, Gg, P, Pp, W i Ww stanowią dochody wykazane za rok poprzedzający rok bazowy w sprawozdaniach jednostek samorządu, wskaźniki dochodów podatkowych dla gmin, powiatów i województw podawane są przez ministerstwo finansów.
Subwencja ogólna dla gmin część wyrównawcza Sw = Kp + Ku Gdzie Sw część wyrównawcza subwencji ogólnej Kp kwota podstawowa subwencji ogólnej Ku kwota uzupełniająca subwencji ogólnej.
Do wymiaru kwoty podstawowej niezbędne są wskaźniki dochodu gmin: G roczny wskaźnik dochodu podatkowego na jednego mieszkańca, Gg roczny wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca we wszystkich gminach
Subwencja ogólna dla gmin część wyrównawcza kwota podstawowa Kwotę podstawową części wyrównawczej subwencji ogólnej może otrzymać gmina, w której wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca (G) jest mniejszy niż 92% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin (Gg). G<92%Gg
Dochody podatkowe gminy to łączne dochody z tytułu: podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od środków transportowych, podatku od czynności cywilnoprawnych, karty podatkowej, wpływów z opłaty skarbowej, wpływów z opłaty eksploatacyjnej, udziału we wpływach z PIT udziału we wpływach z CIT
Kategoria dochodu gminy G 40%Gg Kp = Lm[99%(40%Gg-G) + 41,97%Gg] 40%Gg < G < 75% Gg Kp = Lm[83%(75%Gg-G) + 12,92%Gg] 75%Gg < G < 92% Gg Kp = Lm[76%(92%Gg-G)]
Subwencja ogólna dla gmin część wyrównawcza kwota uzupełniająca Kwota uzupełniająca zależy od: gęstości zaludnienia w gminie w relacji do średniej gęstości zaludnienia w kraju, dochodu na jednego mieszkańca.
Kwotę uzupełniającą otrzymują te gminy, w których: gęstość zaludnienia jest niższa niż średnia gęstość zaludnienia w kraju, dochód podatkowy na jednego mieszkańca jest niższy niż 150% średniego dochodu na jednego mieszkańca w kraju.
Subwencja ogólna dla gmin część wyrównawcza kwota uzupełniająca gminy osiągające wysokie wskaźniki dochodów podatkowych (G > 150% Gg) na jednego mieszkańca nie osiągają kwoty uzupełniającej, kwota uzupełniająca części wyrównawczej subwencji ogólnej dla gmin wyliczona w określony sposób a nienależna z powodu wysokiego wskaźnika G zwiększa część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin.
Obliczanie kwoty uzupełniającej: Ku = 0,17 Gg * Lm * Zk Zg / Zk Gdzie Zk średnia wielkość zaludnienia w kraju Zg gęstość zaludnienia w gminie
Subwencja ogólna dla gmin część równoważąca część równoważącą określa się w wysokości stanowiącej sumę łącznej kwoty wpłat gmin bogatych oraz łącznej kwoty uzupełniającej części wyrównawczej subwencji ogólnej.
Subwencja ogólna dla gmin część równoważąca Gminy w których wskaźnik G jest większy niż 150% wskaźnika Gg dokonują wpłat do budżetu państwa z przeznaczeniem na utworzenie części równoważącej subwencji ogólnej.
Wysokość rocznej wpłaty oblicza się: 150%Gg < G < 200% Gg Kw = Lm [20%(G 150%Gg)] 200%Gg < G < 300% Gg Kw = Lm [10%Gg + 25% (G 200%Gg)] G > 300% Gg Kw = Lm [35%(G 300%Gg)]
Część oświatowa subwencji ogólnej JST: ustala rocznie ustawa budżetowa dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego, jej wartość powinna uwzględniać kwotę wydatków z tytułu zmiany zrealizowanych zadań oświatowych.
Podział subwencji oświatowej: dokonuje się po uwzględnieniu zrealizowanych przez jednostki zadań oświatowych, minister oświaty określa w drodze rozporządzenia sposób podziału miedzy poszczególne jednostki terytorialne z uwzględnieniem: Typów i rodzajów szkół prowadzonych przez te jednostki, Stopni awansu zawodowego nauczycieli, Liczby uczniów w szkołach i placówkach edukacyjnych.
Subwencja ogólna dla powiatów część wyrównawcza Sw = Kp + Ku
Subwencja ogólna dla powiatów część wyrównawcza Kwotę podstawową może otrzymać powiat, w którym wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca (P) jest mniejszy niż wskaźnik dochodów podatkowych dla wszystkich powiatów (Pp)
Do dochodów podatkowych powiatów zalicza się: udział we wpływach z PIT, udział we wpływach z CIT
Subwencja ogólna dla powiatów część wyrównawcza kwota podstawowa: Kp = Lp * 90% (Pp P)
Subwencja ogólna dla powiatów część wyrównawcza kwota uzupełniająca: Kwota uzupełniająca jest skierowana do powiatów, w których wskaźnik bezrobocia (B) jest wyższy niż 110% średniej wartości wskaźnika bezrobocia w kraju.
Subwencja ogólna dla powiatów część wyrównawcza kwota uzupełniająca: B 1,25 Ku = Lp(B 1,10) (10%Pp) 1,25 < B 1,4 Ku = Lp (B 1,25) (25%Pp + 1,5%Pp) B > 1,4 Ku = Lp (B 1,4) (40%Pp + 5,25%Pp)
Subwencja ogólna dla powiatów część równoważąca: Powiaty, dla których wskaźnik P jest większy niż 100% wskaźnika Pp dokonują wpłat do budżetu państwa z przeznaczeniem na utworzenie części równoważącej subwencji ogólnej dla powiatów.
Subwencja ogólna dla powiatów część równoważąca obliczanie kwot wpłaty: 1,2Pp > P > 1,10Pp Kw = Lp[80%(P 110%Pp)] 1,2Pp < P < 1,25Pp Kw = Lp[8%Pp + 95%(P 120%Pp)] P > 1,25Pp Kw = Lp[12,57%Pp + 98%(P 125%Pp)]
Subwencja ogólna dla województw część wyrównawcza: Sw = Kp + Ku
Subwencja ogólna dla województw część wyrównawcza kwota podstawowa: Otrzymuje ją województwo, w którym wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w województwie (W) jest mniejszy niż wskaźnik dochodów podatkowych dla wszystkich województw (Ww)
Dochodami podatkowymi województw są łączne dochody z tytułu: udziału we wpłatach z podatku PIT udziału we wpłatach z podatku CIT
Wysokość należności dla danego województwa kwoty podstawowej części wyrównawczej subwencji ogólnej ustala się: Kp = Mw * 72% (Ww W) Gdzie Mw liczba mieszkańców województwa
Subwencja ogólna dla województw część wyrównawcza kwota uzupełniająca: Kwotę uzupełniającą części wyrównawczej subwencji ogólnej otrzymuje województwo, w którym liczba mieszkańców nie przekroczyła 3 milionów. Ku = przeliczeniowa liczba mieszkańców * 9%Ww
Przeliczeniowa liczba mieszkańców: Lw < 2mln 2mln Lw + 50% powyżej 1mln 2mln < Lw < 2,5mln 2,5mln Lw + 50% powyżej 2mln 2,5mln < Lw < 3mln 2,75mln Lw + 50% powyżej 2,5mln
Subwencja ogólna dla województw część wyrównawcza kwota uzupełniająca obliczanie kwoty rocznej wpłaty: 1,1Ww < W < 1,7 Ww Kw = Lw[80%(W 110%Ww)] W > 1,7 Ww Kw = Lw[48%Ww + 95%(W 170%Ww)]
Dotacje jednostek samorządu terytorialnego: w odróżnieniu od subwencji dotacje są przyznawane na określony cel, niewykorzystane kwoty dotacji podlegają zwrotowi, są instrumentem oddziaływania państwa na samorząd terytorialny.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na realizację zadań własnych objętych kontraktem wojewódzkim oraz: zadania inwestycyjne szkół i placówek oświatowych, zadania związane ze wsparciem edukacji na obszarach wiejskich, zadania związane z wdrażaniem reformy systemu oświaty, wyrównywaniem szans edukacyjnych oraz zapewnieniem kształcenia praktycznego, zadania związane z zagospodarowaniem nieruchomości skarbu państwa przejętych od wojsk Federacji Rosyjskiej i przekazanych jednostce samorządu terytorialnego, zadania związane z budową i remontami obiektów sportowych oraz rozwijaniem sportu, w szczególności wśród dzieci i młodzieży.
zadania objęte mecenatem państwa w dziedzinie kultury, zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami, zadania realizowane przez JST na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej, usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, skutków powodzi i osuwisk ziemnych oraz skutków innych klęsk żywiołowych, realizację zadań wynikających z umów międzynarodowych.