dr Adam Salomon Spedycja wykład 08 dla 5 sem. TiL (niestacjonarne weekendowe)

dr Adam Salomon Spedycja wykład 08 dla 5 sem. TiL (niestacjonarne weekendowe)

Spedycja Podstawowy podręcznik do ćwiczeń i wykładów. A. Salomon, Spedycja - teoria, przykłady, ćwiczenia, Wyd. AM, Gdynia 2011. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki (WN AM w Gdyni) 2

SPEDYCJA program wykładu 08ns. Zwyczaje i uzanse handlowe (2). Systematyka i opis poszczególnych formuł handlowych Combiterms 2000, Amerykańskich Znowelizowanych Definicji Handlu Zagranicznego, zwyczajów i uzansów dotyczących ilości towarów, terminów dostaw oraz przewozu. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki (WN AM w Gdyni) 3

Inne formuły i uzanse (oprócz Incoterms 2010) Combiterms 2000, Jednolite Zwyczaje i Praktyka Dotyczące Akredytyw Dokumentowych, Jednolite Zasady Dotyczące Inkasa Dokumentów Handlowych zostały przedstawione w Podręczniku (rozdział 2) zapraszam do lektury tych stron. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 4

Zwyczaje i uzanse dotyczące ilości towarów Ilość towaru jest jednym z podstawowych elementów kontraktu. Można ją określać w różnych miarach wagi i objętości oraz w miarach przestrzennych i sztukach. W handlu morskim kupcy posługują się systemem metrycznym oraz anglosaskim, które często należy jeden na drugi przeliczać. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 5

Anglosaski system miar 1 mila = 1760 jardów = 1609,3 m 1 jard = 3 feet = 91,4 cm 1 foot = 12 inches = 30,5 cm 1 inch = 2,5399 cm 1 mila of land = 640 akrów 1 akr = 4840 square yard = 40,47 a 1 square yard = 0,8361 m 2 1 imperial quarter = 8 buszli 1 buszel = 8 gallonów = 36,35 l 1 barrel = 36 gallon = 163,55 l Wagi handlowe 1 (long) ton = 20 centweights = 2440 funtów (pounds) = 1016,048 kg 1 quarter = 28 lbs = 12,7 kg 1 l funt avoirdupois = 16 uncyj 1 uncja (avoirdupois) = 28,3495 g Troy (szczeg. metale szlachetne) 1 uncja = 31,10 g dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 6

Handel towarami masowymi określanie ilości towarów W kontrakcie dotyczącym handlu towarami masowymi określa się ilość towaru tylko w przybliżeniu, gdyż dokładne określenie ilości mogłoby powodować istotne trudności przy dostawie towaru. Nawet przy ustalaniu ilości w sposób ścisły przewiduje się jednocześnie możliwość dostarczenia przez eksportera ilości mniejszej lub większej, niż to wynika z określenia w kontrakcie. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 7

Odchylenia ilościowe Dopuszczalne odchylenia ilościowe można określić w kontrakcie przez zamieszczenie w nim słowa około lub circa (about). Znaczenie tego terminu wyjaśnia się zwykle w samym kontrakcie, jeżeli inne zwyczaje lub uzanse handlowe nie określają go w sposób ogólnie przyjęty. W handlu maszynami, urządzeniami oraz dobrami konsumpcyjnymi trwałego użytku nie są dopuszczane odchylenia ilościowe, z wyjątkiem przypadków, kiedy kontrakt to wyraźnie przewiduje. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 8

Bonifikaty (refrakcje) Bonifikaty zwyczajowo przyznawane z tytułu ubytków naturalnych lub zmian stanu towarów noszą różne nazwy: calo lub decalo (bonifikata z tytułu wysychania lub kurczenia się towaru); fusti (bonifikata z tytułu zanieczyszczeń towaru obcymi ciałami); leakage (bonifikata z tytułu wycieku płynu przez opakowanie ); decort (bonifikata za gorszy gatunek lub w przypadku tekstyliów za brak pełnej miary w sztuce materiału) oraz besemschon (bonifikata z tytułu ubytków związanych z przyleganiem lepkiego towaru do opakowania). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 9

Zwyczaje i uzanse dotyczące terminów dostaw Ogólnie sposoby stosowane do określenia terminu dostaw (terminu wykonania świadczenia towarowego) można podzielić na trzy grupy: 1. bezpośrednio wskazujące datę lub okres dostawy; 2. użycie pewnego określenia zwyczajowego; 3. oraz ustalające upływ czasu od ustalonych momentów. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 10

Określenie terminu dostawy poprzez podanie konkretnej daty W przypadku określenia terminu dostawy poprzez podanie konkretnej daty kalendarzowej, można się spotkać z określeniami umownymi przy nazwie miesiąca, np. primo, medio i ultimo, co oznacza odpowiednio pierwszy, piętnasty i ostatni dzień tego miesiąca. Jeśli oznaczony dzień dostawy przypada w niedzielę lub święto, to zazwyczaj rozumie się, że eksporter ma prawo wykonać dostawę w najbliższym następnym dniu powszednim. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 11

Oznaczenie okresu dostawy między... (data) a... (data); w ciągu miesiąca (tygodnia) od... (data); w ciągu miesiąca... (tzn. od 1 do ostatniego dnia miesiąca); na początku miesiąca... (tzn. od 1 do 10 dnia miesiąca); w środku miesiąca... (tzn. od 11 do 20 dnia miesiąca); na koniec miesiąca... (tzn. od 21 do ostatniego dnia miesiąca); w ciągu kwartału...; dostawa pierwszym statkiem (liniowym wyruszającym do danego portu); dostawa pierwszym statkiem (po odmarznięciu portu) itp.; natychmiast (immediately), szybko (prompt), tak szybko jak to tylko możliwe (as soon as possible) itp. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 12

Oznaczenie terminu dostawy przez upływ czasu, liczony od określonego momentu Oprócz powyższych sposobów, umowny termin dostawy może być oznaczony także przez upływ czasu, liczony od pewnego określonego momentu. Zarówno terminy ścisłe (fixed), jak i przybliżone mogą być bezwarunkowe lub uwarunkowane. Warunkiem, od którego spełnienia zaczyna biec termin, może być otwarcie akredytywy, wpłacenie zaliczki, nadesłanie instrukcji wysyłkowej, potwierdzenie zamówienia, uzyskanie licencji importowej lub eksportowej itp. Uzgodniony i ustalony w kontrakcie termin dostawy jest obowiązujący dla obu stron i wszelkie zmiany terminu dostawy towaru, zarówno opóźnienia jak i przyspieszenia, muszą być uzgodnione z importerem. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 13

Zwyczaje i uzanse dotyczące przewozu Zwyczaje i uzanse dotyczące przewozu obejmują liczną gamę zagadnień, np. rodzaj umowy o przewóz, rodzaje kosztów, rodzaje formuł służących do określenia czasu dozwolonego, zasad dotyczących konosamentów itp. W transporcie morskim zwyczaje i uzanse są najczęściej zalecane, inaczej niż w transporcie samochodowym, kolejowym i lotniczym, gdzie najczęściej występuje prawo obligatoryjne. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 14

Formuły określające sposób podziału kosztów pomiędzy czarterującego a armatora FIO (Free In and Out) koszt załadunku i wyładunku ponosi czarterujący; FIO and Stowed (lub FIO and Trimmed) czarterujący ponosi koszt załadunku i wyładunku (jak w FIO) oraz rozmieszczenia ładunku na statku (sztauerki lub trymerki); FAS (Free Alongside Ship) czarterującego obciążają koszty dostarczenia towaru do burty statku; FOB (Free on Board) czarterującego obciążają koszty dostarczenia towaru do burty statku (jak w F AS) oraz koszt załadunku na statek; FOB/FOB (Free on Board and Free off Board) czarterującego obciążają koszty załadunku na statek oraz koszty wyładunku ze statku; FOB and Stowed (lub FOB and Trimmed) czarterującego obciążają koszty załadunku na statek oraz koszty sztauerki (trymerki). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 15

Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (1) Running days kolejne dni kalendarzowe (24 godz.) bez odliczania niedziel i świąt; Working days tylko dni robocze i tylko ustawowy czas pracy; Weather working days dni, w których przeładunek jest możliwy ze względu na stan pogody; Weather permitting przy odpowiednich warunkach atmosferycznych; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 16

Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (2) Despatch half demurrage stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego; Despatch half demurrage (on) all time saved stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego za cały zaoszczędzony czas; Despatch half demurrage discharging only stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego tylko w porcie wyładunkowym; Despatch half demurrage loading only stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego, tylko w porcie załadunku; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 17

Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (3) Sundays and holidays included łącznie z niedzielami i dniami świątecznymi; Saturdays, Sundays and holidays included łącznie z sobotami, niedzielami i dniami świątecznymi; Sundays and holidays excepted z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych; Saturdays, Sundays and holidays excepted z wyłączeniem sobót, niedziel i dni świątecznych; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 18

Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (4) Sundays and holidays excepted even if used z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych, nawet jeśli (czas) użyty; Sundays and holidays excepted even if used both ends z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych, nawet jeśli (czas) użyty, w porcie załadunku i wyładunku; Sundays and holidays excepted unless used z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych, chyba że (czas) użyty. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 19

Liczenie czasu dozwolonego Zad. 1A Znając rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz z tabeli 1A (przy klauzuli: Despatch half demurrage, despatch = 1000 USD oraz SHINC) wyznaczyć czas dozwolony dla statku oraz podać kwotę despatch/demurrage, jeżeli norma wyładunkowa wynosi 200 ton / godz., a norma załadunkowa wynosi 300 ton / godz. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 20

Tab.1A. Rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz Data Czas pracy [godz.] Kilogramy Czynność 4 XI 2004 (czw) 09.00 24.00 4455600 wyładunek 5 XI 2004 (pt) 00.01 24.00 7255000 wyładunek 6 XI 2004 (so) 00.01 08.00 1490325 wyładunek 6 XI 2004 (so) 08.01 24.00 3333000 załadunek 7 XI 2004 (nie) 00.01 24.00 5850210 załadunek 8 XI 2004 (po) 00.01 24.00 5150000 załadunek Razem wyładunek Razem załadunek 13200925 kg 14333210 kg dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 21

Rozwiązanie zad. 1A WYŁADUNEK: Razem do wyładowania 13200925 kg = 13201 ton Norma wyładunkowa: 200 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod wyładunkiem: 13201 ton / 200 ton/h = 66 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod wyładunkiem: 15 + 24 + 8 = 47 godz. PER SALDO Z WYŁADUNKU: 19 godzin zaoszczędzone przez statek (do zapłaty portowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 22

Rozwiązanie zad. 1A ZAŁADUNEK: Razem do załadowania 14333210 kg = 14333,3 ton Norma załadunkowa: 300 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod załadunkiem: 14333,3 ton / 300 ton/h 48 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod załadunkiem: 16 + 24 + 24 = 64 godz. PER SALDO Z ZAŁADUNKU: 16 godzin za długa obsługa (do zapłaty statkowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 23

Zadanie 1A rozwiązanie Statek zaoszczędził 19 godzin na wyładunku (mógł stać 66 godzin, natomiast stał faktycznie 47 godzin), natomiast stracił 16 godzin na załadunku (mógł stać 48 godzin, lecz stał 64 godziny). Wynika z tego, że statek zaoszczędził per saldo 3 godziny i zapłaci za przyspieszenie operacji wy/załadunkowych: 3/24 1000 USD = 125 USD Ostatecznie port otrzyma despatch w wysokości 125 USD. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 24

Liczenie czasu dozwolonego Zad. 2A Znając rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz z tabeli 2A (przy klauzuli: Despatch half demurrage, despatch = 1000 USD oraz SHEX) wyznaczyć czas dozwolony dla statku oraz podać kwotę despatch/demurrage, jeżeli norma wyładunkowa wynosi 200 ton / godz., a norma załadunkowa wynosi 300 ton / godz. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 25

Tab.2A. Rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz Data Czas pracy [godz.] Kilogramy Czynność 4 XI 2004 (czw) 09.00 24.00 4455600 wyładunek 5 XI 2004 (pt) 00.01 24.00 7255000 wyładunek 6 XI 2004 (so) 00.01 08.00 1490325 wyładunek 6 XI 2004 (so) 08.01 24.00 3333000 załadunek 7 XI 2004 (nie) 00.01 24.00 5850210 załadunek 8 XI 2004 (po) 00.01 24.00 5150000 załadunek Razem wyładunek Razem załadunek 13200925 kg 14333210 kg dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 26

Rozwiązanie zad. 2A WYŁADUNEK: Razem do wyładowania 13200925 kg = 13201 ton Norma wyładunkowa: 200 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod wyładunkiem: 13201 ton / 200 ton/h = 66 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod wyładunkiem: 15 + 24 + 8 = 47 godz. PER SALDO Z WYŁADUNKU: 19 godzin zaoszczędzone przez statek (do zapłaty portowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 27

Rozwiązanie zad. 2A ZAŁADUNEK: Razem do załadowania 14333210 kg = 14333,3 ton Norma załadunkowa: 300 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod załadunkiem: 14333,3 ton / 300 ton/h 48 godz. + 24 godz. 72 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod załadunkiem: 16 + 24 + 24 = 64 godz. PER SALDO Z ZAŁADUNKU: 8 godzin zaoszczędzone przez statek (do zapłaty portowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 28

Zadanie 2A rozwiązanie Statek zaoszczędził 19 godzin na wyładunku (mógł stać 66 godzin, natomiast stał faktycznie 47 godzin) oraz zaoszczędził kolejne 8 godzin na załadunku (mógł stać 72 godziny, lecz stał tylko 64 godziny). Wynika z tego, że statek zaoszczędził per saldo 27 godzin i zapłaci za przyspieszenie operacji wy/załadunkowych: 27/24 1000 USD = 1125 USD Ostatecznie port otrzyma despatch w wysokości 1125 USD. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 29

SPEDYCJA koniec wykładu 08ns. Dziękuję za uwagę...... i zapraszam na kolejne zajęcia Spedycja (AM) dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 30