SPEDYCJA wykład 04 dla 4 roku TiL niestacjonarne

Transkrypt

1 wykład 04 dla 4 roku TiL niestacjonarne dr Adam Salomon

2 Spedycja Podstawowy podręcznik do ćwiczeń i wykładów. A. Salomon, Spedycja - teoria, przykłady, ćwiczenia, Wyd. AM, Gdynia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2

3 program wykładu 04. Zwyczaje i uzanse handlowe (łącznie z Incoterms 2010). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 3

4 Inne formuły i uzanse (oprócz Incoterms 2010) Combiterms 2000, Jednolite Zwyczaje i Praktyka Dotyczące Akredytyw Dokumentowych, Jednolite Zasady Dotyczące Inkasa Dokumentów Handlowych zostały przedstawione w Podręczniku (rozdział 2) zapraszam do lektury tych stron. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 4

5 Zwyczaje i uzanse dotyczące ilości towarów Ilość towaru jest jednym z podstawowych elementów kontraktu. Można ją określać w różnych miarach wagi i objętości oraz w miarach przestrzennych i sztukach. W handlu morskim kupcy posługują się systemem metrycznym oraz anglosaskim, które często należy jeden na drugi przeliczać. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 5

6 Anglosaski system miar 1 mila = 1760 jardów = 1609,3 m 1 jard = 3 feet = 91,4 cm 1 foot = 12 inches = 30,5 cm 1 inch = 2,5399 cm 1 mila of land = 640 akrów 1 akr = 4840 square yard = 40,47 a 1 square yard = 0,8361 m 2 1 imperial quarter = 8 buszli 1 buszel = 8 gallonów = 36,35 l 1 barrel = 36 gallon = 163,55 l Wagi handlowe 1 (long) ton = 20 centweights = 2440 funtów (pounds) = 1016,048 kg 1 quarter = 28 lbs = 12,7 kg 1 l funt avoirdupois = 16 uncyj 1 uncja (avoirdupois) = 28,3495 g Troy (szczeg. metale szlachetne) 1 uncja = 31,10 g dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 6

7 Handel towarami masowymi określanie ilości towarów W kontrakcie dotyczącym handlu towarami masowymi określa się ilość towaru tylko w przybliżeniu, gdyż dokładne określenie ilości mogłoby powodować istotne trudności przy dostawie towaru. Nawet przy ustalaniu ilości w sposób ścisły przewiduje się jednocześnie możliwość dostarczenia przez eksportera ilości mniejszej lub większej, niż to wynika z określenia w kontrakcie. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 7

8 Odchylenia ilościowe Dopuszczalne odchylenia ilościowe można określić w kontrakcie przez zamieszczenie w nim słowa około lub circa (about). Znaczenie tego terminu wyjaśnia się zwykle w samym kontrakcie, jeżeli inne zwyczaje lub uzanse handlowe nie określają go w sposób ogólnie przyjęty. W handlu maszynami, urządzeniami oraz dobrami konsumpcyjnymi trwałego użytku nie są dopuszczane odchylenia ilościowe, z wyjątkiem przypadków, kiedy kontrakt to wyraźnie przewiduje. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 8

9 Bonifikaty (refrakcje) Bonifikaty zwyczajowo przyznawane z tytułu ubytków naturalnych lub zmian stanu towarów noszą różne nazwy: calo lub decalo (bonifikata z tytułu wysychania lub kurczenia się towaru); fusti (bonifikata z tytułu zanieczyszczeń towaru obcymi ciałami); leakage (bonifikata z tytułu wycieku płynu przez opakowanie ); decort (bonifikata za gorszy gatunek lub w przypadku tekstyliów za brak pełnej miary w sztuce materiału) oraz besemschon (bonifikata z tytułu ubytków związanych z przyleganiem lepkiego towaru do opakowania). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 9

10 Zwyczaje i uzanse dotyczące terminów dostaw Ogólnie sposoby stosowane do określenia terminu dostaw (terminu wykonania świadczenia towarowego) można podzielić na trzy grupy: 1. bezpośrednio wskazujące datę lub okres dostawy; 2. użycie pewnego określenia zwyczajowego; 3. oraz ustalające upływ czasu od ustalonych momentów. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 10

11 Określenie terminu dostawy poprzez podanie konkretnej daty W przypadku określenia terminu dostawy poprzez podanie konkretnej daty kalendarzowej, można się spotkać z określeniami umownymi przy nazwie miesiąca, np. primo, medio i ultimo, co oznacza odpowiednio pierwszy, piętnasty i ostatni dzień tego miesiąca. Jeśli oznaczony dzień dostawy przypada w niedzielę lub święto, to zazwyczaj rozumie się, że eksporter ma prawo wykonać dostawę w najbliższym następnym dniu powszednim. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 11

12 Oznaczenie okresu dostawy między... (data) a... (data); w ciągu miesiąca (tygodnia) od... (data); w ciągu miesiąca... (tzn. od 1 do ostatniego dnia miesiąca); na początku miesiąca... (tzn. od 1 do 10 dnia miesiąca); w środku miesiąca... (tzn. od 11 do 20 dnia miesiąca); na koniec miesiąca... (tzn. od 21 do ostatniego dnia miesiąca); w ciągu kwartału...; dostawa pierwszym statkiem (liniowym wyruszającym do danego portu); dostawa pierwszym statkiem (po odmarznięciu portu) itp.; natychmiast (immediately), szybko (prompt), tak szybko jak to tylko możliwe (as soon as possible) itp. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 12

13 Oznaczenie terminu dostawy przez upływ czasu, liczony od określonego momentu Oprócz powyższych sposobów, umowny termin dostawy może być oznaczony także przez upływ czasu, liczony od pewnego określonego momentu. Zarówno terminy ścisłe (fixed), jak i przybliżone mogą być bezwarunkowe lub uwarunkowane. Warunkiem, od którego spełnienia zaczyna biec termin, może być otwarcie akredytywy, wpłacenie zaliczki, nadesłanie instrukcji wysyłkowej, potwierdzenie zamówienia, uzyskanie licencji importowej lub eksportowej itp. Uzgodniony i ustalony w kontrakcie termin dostawy jest obowiązujący dla obu stron i wszelkie zmiany terminu dostawy towaru, zarówno opóźnienia jak i przyspieszenia, muszą być uzgodnione z importerem. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 13

14 Zwyczaje i uzanse dotyczące przewozu Zwyczaje i uzanse dotyczące przewozu obejmują liczną gamę zagadnień, np. rodzaj umowy o przewóz, rodzaje kosztów, rodzaje formuł służących do określenia czasu dozwolonego, zasad dotyczących konosamentów itp. W transporcie morskim zwyczaje i uzanse są najczęściej zalecane, inaczej niż w transporcie samochodowym, kolejowym i lotniczym, gdzie najczęściej występuje prawo obligatoryjne. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 14

15 Formuły określające sposób podziału kosztów pomiędzy czarterującego a armatora FIO (Free In and Out) koszt załadunku i wyładunku ponosi czarterujący; FIO and Stowed (lub FIO and Trimmed) czarterujący ponosi koszt załadunku i wyładunku (jak w FIO) oraz rozmieszczenia ładunku na statku (sztauerki lub trymerki); FAS (Free Alongside Ship) czarterującego obciążają koszty dostarczenia towaru do burty statku; FOB (Free on Board) czarterującego obciążają koszty dostarczenia towaru do burty statku (jak w F AS) oraz koszt załadunku na statek; FOB/FOB (Free on Board and Free off Board) czarterującego obciążają koszty załadunku na statek oraz koszty wyładunku ze statku; FOB and Stowed (lub FOB and Trimmed) czarterującego obciążają koszty załadunku na statek oraz koszty sztauerki (trymerki). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 15

16 Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (1) Running days kolejne dni kalendarzowe (24 godz.) bez odliczania niedziel i świąt; Working days tylko dni robocze i tylko ustawowy czas pracy; Weather working days dni, w których przeładunek jest możliwy ze względu na stan pogody; Weather permitting przy odpowiednich warunkach atmosferycznych; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 16

17 Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (2) Despatch half demurrage stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego; Despatch half demurrage (on) all time saved stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego za cały zaoszczędzony czas; Despatch half demurrage discharging only stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego tylko w porcie wyładunkowym; Despatch half demurrage loading only stawka premii za przyspieszenie w wysokości połowy stawki przestojowego, tylko w porcie załadunku; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 17

18 Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (3) Sundays and holidays included łącznie z niedzielami i dniami świątecznymi; Saturdays, Sundays and holidays included łącznie z sobotami, niedzielami i dniami świątecznymi; Sundays and holidays excepted z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych; Saturdays, Sundays and holidays excepted z wyłączeniem sobót, niedziel i dni świątecznych; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 18

19 Formuły określające sposób rozliczania czasu załadunku/wyładunku (czasu dozwolonego) (4) Sundays and holidays excepted even if used z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych, nawet jeśli (czas) użyty; Sundays and holidays excepted even if used both ends z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych, nawet jeśli (czas) użyty, w porcie załadunku i wyładunku; Sundays and holidays excepted unless used z wyłączeniem niedziel i dni świątecznych, chyba że (czas) użyty. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 19

20 Liczenie czasu dozwolonego Zad. 1A Znając rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz z tabeli 1A (przy klauzuli: Despatch half demurrage, despatch = 1000 USD oraz SHINC) wyznaczyć czas dozwolony dla statku oraz podać kwotę despatch/demurrage, jeżeli norma wyładunkowa wynosi 200 ton / godz., a norma załadunkowa wynosi 300 ton / godz. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 20

21 Tab.1A. Rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz Data Czas pracy [godz.] Kilogramy Czynność 4 XI 2004 (czw) wyładunek 5 XI 2004 (pt) wyładunek 6 XI 2004 (so) wyładunek 6 XI 2004 (so) załadunek 7 XI 2004 (nie) załadunek 8 XI 2004 (po) załadunek Razem wyładunek kg Razem załadunek kg dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 21

22 Rozwiązanie zad. 1A WYŁADUNEK: Razem do wyładowania kg = ton Norma wyładunkowa: 200 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod wyładunkiem: ton / 200 ton/h = 66 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod wyładunkiem: = 47 godz. PER SALDO Z WYŁADUNKU: 19 godzin zaoszczędzone przez statek (do zapłaty portowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 22

23 Rozwiązanie zad. 1A ZAŁADUNEK: Razem do załadowania kg = 14333,3 ton Norma załadunkowa: 300 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod załadunkiem: 14333,3 ton / 300 ton/h 48 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod załadunkiem: = 64 godz. PER SALDO Z ZAŁADUNKU: 16 godzin za długa obsługa (do zapłaty statkowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 23

24 Zadanie 1A rozwiązanie Statek zaoszczędził 19 godzin na wyładunku (mógł stać 66 godzin, natomiast stał faktycznie 47 godzin), natomiast stracił 16 godzin na załadunku (mógł stać 48 godzin, lecz stał 64 godziny). Wynika z tego, że statek zaoszczędził per saldo 3 godziny i zapłaci za przyspieszenie operacji wy/załadunkowych: 3/ USD = 125 USD Ostatecznie port otrzyma despatch w wysokości 125 USD. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 24

25 Liczenie czasu dozwolonego Zad. 2A Znając rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz z tabeli 2A (przy klauzuli: Despatch half demurrage, despatch = 1000 USD oraz SHEX) wyznaczyć czas dozwolony dla statku oraz podać kwotę despatch/demurrage, jeżeli norma wyładunkowa wynosi 200 ton / godz., a norma załadunkowa wynosi 300 ton / godz. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 25

26 Tab.2A. Rozkład wyładunku, przeładunku i załadunku na drobnicowiec uniwersalny Adam Mickiewicz Data Czas pracy [godz.] Kilogramy Czynność 4 XI 2004 (czw) wyładunek 5 XI 2004 (pt) wyładunek 6 XI 2004 (so) wyładunek 6 XI 2004 (so) załadunek 7 XI 2004 (nie) załadunek 8 XI 2004 (po) załadunek Razem wyładunek kg Razem załadunek kg dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 26

27 Rozwiązanie zad. 2A WYŁADUNEK: Razem do wyładowania kg = ton Norma wyładunkowa: 200 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod wyładunkiem: ton / 200 ton/h = 66 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod wyładunkiem: = 47 godz. PER SALDO Z WYŁADUNKU: 19 godzin zaoszczędzone przez statek (do zapłaty portowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 27

28 Rozwiązanie zad. 2A ZAŁADUNEK: Razem do załadowania kg = 14333,3 ton Norma załadunkowa: 300 ton/godzinę Wyznaczenie liczby godzin ile statek mógł stać pod załadunkiem: 14333,3 ton / 300 ton/h 48 godz godz. 72 godz. Wyznaczenie liczby godzin ile statek stał rzeczywiście pod załadunkiem: = 64 godz. PER SALDO Z ZAŁADUNKU: 8 godzin zaoszczędzone przez statek (do zapłaty portowi). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 28

29 Zadanie 2A rozwiązanie Statek zaoszczędził 19 godzin na wyładunku (mógł stać 66 godzin, natomiast stał faktycznie 47 godzin) oraz zaoszczędził kolejne 8 godzin na załadunku (mógł stać 72 godziny, lecz stał tylko 64 godziny). Wynika z tego, że statek zaoszczędził per saldo 27 godzin i zapłaci za przyspieszenie operacji wy/załadunkowych: 27/ USD = 1125 USD Ostatecznie port otrzyma despatch w wysokości 1125 USD. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 29

30 Przesłanki nowelizacji Incoterms 2000 (1) Incoterms mają już ponad 76-letnią historię i były od 1936 r. kilkakrotnie nowelizowane, w celu dostosowania ich do zmian w praktyce obrotu gospodarczego. Najnowsza edycja weszła w życie 1 stycznia 2011 roku. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 30

31 Główne przesłanki nowelizacji Incoterms 2000 (1) wprowadzone w obrotach międzynarodowych zmiany w zakresie bezpieczeństwa ładunków i łańcuchów dostaw po zamachach terrorystycznych w USA 11 września 2001 roku, czego konsekwencją są nowe obowiązki eksporterów i importerów; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 31

32 Główne przesłanki nowelizacji Incoterms 2000 (2) zastępowanie coraz częściej dokumentów papierowych ich elektronicznymi odpowiednikami; dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 32

33 Główne przesłanki nowelizacji Incoterms 2000 (3) rewizja w 2004 roku US Uniform Commercial Code (UCC), w wyniku której usunięto z amerykańskiego kodeksu Shipment and delivery terms (sekcje do 2-324); dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 33

34 Główne przesłanki nowelizacji Incoterms 2000 (4) przyjęcie w 2009 roku na rynku ubezpieczeniowym zrewidowanych (znowelizowanych) Instytutowych Klauzul Ładunkowych (Institute Cargo Clauses LMA/IUA); dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 34

35 Główne przesłanki nowelizacji Incoterms 2000 (5) stały rozwój konteneryzacji, co wywołało potrzebę wprowadzenia nowych formuł. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 35

36 Nowelizacja Incoterms 2000 historia (1) Rewizję Incoterms 2000 przygotowywano 2,5 roku. Przedmiotem analizy ekspertów było około 2000 propozycji zmian ze 130 krajów. Wprowadzone w Incoterms 2010 zmiany mają zarówno charakter ogólny, jak i znaczenie praktyczne. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 36

37 Nowelizacja Incoterms 2000 historia (2) Należy dodać, że Incoterms zostały uznane przez Komisję ONZ Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL) jako globalny standard dla interpretacji najpowszechniej występujących reguł w handlu zagranicznym. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 37

38 Nowelizacja Incoterms 2000 historia (3) Przygotowaniem kolejnych edycji Incoterms i promocją ich stosowania w handlu światowym zajmuje się, funkcjonująca od 90 lat, Międzynarodowa Izba Handlowa (International Chamber of Commerce, ICC). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 38

39 Nowelizacja Incoterms 2000 historia (4) W celu ujednolicenia praktyki obrotu międzynarodowego ICC opracowała również inne regulacje, w tym UCP 600 (Uniform Customs and Practice for Documentary Credits) Jednolite zwyczaje i praktykę dotyczącą akredytyw dokumentowych. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 39

40 Odwołanie się do Incoterms w kontrakcie Incoterms regulują podział kosztów, ryzyka i obowiązków między kupującego i sprzedającego, związanych z dostawą towaru. Aby określona formuła Incoterms miała zastosowanie do regulowania stosunków między kupującym i sprzedającym należy powołać się na nią w kontrakcie. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 40

41 Zasady posługiwania się i powoływania na Incoterms W Incoterms 2010 Międzynarodowa Izba Handlowa zwróciła szczególną uwagę na zasady posługiwania się i powoływania na Incoterms: 1. Incoterms są znakiem handlowym i po słowie Incoterms powinien być umieszczony symbol zastrzeżonego przez ICC znaku towarowego, 2. Incoterms należy zawsze pisać dużą literą i nie używać w liczbie pojedynczej (tzn. nie reguła Incoterm, tylko zawsze reguła Incoterms). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 41

42 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (1) Jeśli chodzi o zapis poszczególnych formuł to nastąpiła pewna zmiana w nazwie każdej formuły w odniesieniu do określonego miejsca/portu dodano wyraz insert a więc takie stanowcze podkreślenie umieścić/wpisać/wstawić nazwę tego miejsca, a ponadto przy każdej formule umieszczono w jej nazwie Incoterms dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 42

43 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (2) Z pewnością związane jest to z często występującą w praktyce sytuacją, z którą mają do czynienia też spedytorzy, że podawana jest tylko formuła w brzmieniu np. CIF Rotterdam, bez odwołania do Incoterms, a zdarza się, że jest tylko zapis CIF. A zatem, aby uniknąć takich sytuacji ICC opracowując Incoterms 2010 bardzo dobitnie ujęła w treści samych formuł konieczność ujęcia obu tych elementów. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 43

44 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (3) Przykładowo zapis formuły CIF brzmi następująco: w Incoterms 2000 CIF (... named port of destination); w Incoterms 2010 CIF (insert named port of destination) Incoterms dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 44

45 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (4) Nie jest to zmiana merytoryczna, a raczej porządkowa, ale może przyczynić się do właściwego stosowania zapisów w praktyce obrotu międzynarodowego, a tym samym przyczynić się do zmniejszenia spraw spornych i wątpliwości związanych z niepełnym opisem. Dla precyzji dodano też w EXW i FCA oznaczone miejsce dostawy, gdyż w Incoterms 2000 było tylko oznaczone miejsce". dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 45

46 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (5) Zapis w kontrakcie, np. CIF Rotterdam Incoterms 2010 na ogół jest wystarczający dla określenia podstawowych obowiązków kupującego i sprzedającego, związanych z dostawą towaru. Jednak nie zawsze takie określenie jest wystarczająco precyzyjne, stąd często niezbędne jest podanie również adresu (w Incoterms 2010 podkreśla się specify the place or port as precisely as possibile, a więc określ miejsce lub port tak dokładnie jak to możliwe. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 46

47 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (6) Możliwa jest też, choć niezalecana, modyfikacja formuł Incoterms, poprzez dopisanie pewnych dodatkowych określeń do danej klauzuli, np. EXW loaded, FOB stowed. Wówczas jednak, aby w razie szkody nie było wątpliwości, należy sprecyzować, czy kupujący ma ponieść tylko koszty załadunku i sztauowania, czy też zarówno koszty jak i ryzyko. Nie ma bowiem jednolitej międzynarodowej interpretacji tych określeń. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 47

48 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (7) Warto dodać, że choć Incoterms 2000 mogły być stosowane nie tylko w handlu międzynarodowym, ale i w obrotach krajowych, to po raz pierwszy w Incoterms 2010 w podtytule publikacji ujęto ICC rules for the use of domestic and International trade terms, eksponując możliwość ich stosowania również w obrotach, krajowych. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 48

49 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (8) Należy pamiętać, że Incoterms są tylko jednym z elementów umowy sprzedaży i nie regulują wszystkich obowiązków wynikających z kontraktu handlowego, lecz odnoszą się do wyraźnie sprecyzowanego zakresu obowiązków i podziału ryzyka między kupującym i sprzedającym. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 49

50 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (9) Chociaż powołanie się w kontrakcie na określoną formułę Incoterms rozstrzyga wiele wzajemnych kwestii między stronami umowy, to jednak nie wszystkie, np. nie rozstrzyga przeniesienia prawa własności i innych praw majątkowych, zagadnień dotyczących niewypełnienia obowiązków kontraktowych i konsekwencji z tego wynikających, nie odnosi się do warunków płatności, czy wysokości ceny za towar. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 50

51 Zapis poszczególnych formuł w Incoterms 2010 (10) Zatem w tym zakresie niezbędne jest dokonanie odpowiednich zapisów w kontrakcie, regulujących te kwestie, poprzez powołanie się na inne warunki (np. standard terms dla określonej branży towarowej) czy przepisy prawne albo ustalenia wynikające z negocjacji. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 51

52 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (1) Incoterms 2010 zawierają interpretację 11 formuł, a zatem w porównaniu do Incoterms 2000, zawierających interpretację 13 formuł, ich liczba zmniejszyła się o dwie. W Incoterms 2010 nie ma 4 formuł występujących w Incoterms 2000, a mianowicie DES, DEQ, DAF i DDU, natomiast wprowadzono dwie nowe DAT i DAP. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 52

53 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (2) Najważniejszą zmianą w handlu drogą morską jest wyeliminowanie, po 74 latach, występującej już w Incoterms 1936, linii nadburcia statku (ship's ran), jako miejsca podziału ryzyka w formułach FOB, CFR i CIF. W Incoterms 2010 obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru na statek (on board) i to jest miejsce dostawy i podziału ryzyka między kupującym i sprzedającym. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 53

54 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (3) W Incoterms 2010 w formułach CPT i CIP jako miejsce przejście ryzyka ze sprzedającego na kupującego, gdy przewóz realizuje kilku przewoźników, nie występuje określenie pierwszy przewoźnik, które występowało w Incoterms Jest tylko we wstępie do obu formuł, który stanowi komentarz interpretacyjny, gdzie stwierdzono, że jeśli strony nie uzgodniły punktu dostawy, to domyślnie przyjmuje się, że ryzyko przechodzi na kupującego, gdy towar został przekazany pierwszemu przewoźnikowi. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 54

55 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (4) Jako zasadę w CPT i CIP Incoterms 2010 przyjęto, że strony powinny uzgodnić punkt dostawy, który jest jednocześnie miejscem przejścia ryzyka, a jeśli tego nie zrobią, to punkt dostawy wybiera sprzedający. Przyjęty w Incoterms 2010 zapis w formułach CPT i CIP jest bardziej precyzyjny i powinien budzić mniej wątpliwości niż ten w Incoterms dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 55

56 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (5) W Incoterms 2010 odniesiono się do obowiązków związanych z zabezpieczeniem łańcuchów dostaw w sensie ochrony przed działaniami przestępczymi i aktami terrorystycznymi, czego nie było w Incoterms dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 56

57 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (6) Przyjęto też, że jakikolwiek dokument, o którym mowa w Incoterms 2010, może mieć formę elektronicznego przekazu, jeśli strony tak uzgodniły, albo wynika to ze zwyczaju. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 57

58 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (7) Zmiana w Incoterms 2010 dotyczy też ubezpieczenia w formule CIP i CIF. Nie jest to zmiana merytoryczna, ale bardziej precyzyjne sformułowanie zakresu ubezpieczenia niż w Incoterms dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 58

59 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (8) W Incoterms 2010 dokonano nowej klasyfikacji formuł, prezentując je w dwóch grupach, w kolejności wymienionej poniżej: 1. formuły stosowane przy przewozach towarów środkami wszystkich gałęzi transportu, (także przy wykorzystaniu transportu multimodalnego): EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP i DDP wskazane jest w nich miejsce dostawy/przeznaczenia; 2. formuły stosowane przy przewozach towarów transportem morskim lub wodnym śródlądowym: FAS, FOB, CFR i CIF wskazany jest w nich zawsze port (załadunku/przeznaczenia). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 59

60 dr Adam Salomon Incoterms struktura dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 60

61 Incoterms 2010 dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 61

62 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (9) Odstąpiono od uszeregowania formuł Incoterms w kolejności wzrastających obowiązków sprzedającego, jak było dotychczas, gdy pierwsza (EXW) zawierała minimum, a ostatnia (DDP) maksimum obowiązków sprzedającego. Natomiast zachowano tę zasadę w ramach każdej z dwóch przedstawionych wyżej grup. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 62

63 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (10) W Incoterms 2010 nie ma formalnego, określonego we wstępie jak było w przypadku Incoterms 2000, podziału na cztery grupy, oznaczone literami E, F, C, D (nazwy formuł w poszczególnych grupach zaczynały się na daną literę), przy czym kryterium podziału stanowił zakres obowiązków i ryzyka sprzedającego i kupującego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 63

64 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (11) Niemniej jednak, choć podział ten formalnie me występuje, jest przydatny z punktu widzenia zrozumienia podstawowych różnic między poszczególnymi grupami formuł zaczynających się na daną literę i nadal może mieć zastosowanie dla objaśnienia specyfiki poszczególnych grup formuł. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 64

65 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (12) Grupa E obejmowała tylko jedną formułę EXW, a obowiązkiem sprzedającego było postawienie towaru do dyspozycji kupującego w miejscu wydania. Grupa F obejmowała formuły FCA, FAS i FOB sprzedający me ponosił zasadniczych kosztów przewozu. Grupa C obejmowała formuły CFR, CIF, CPT i CIP sprzedający zawierał umowę przewozu i ponosił jego koszty, a ryzyko utraty czy uszkodzenia towaru związane z przewozem ponosił kupujący. Grupa D DAF, DES, DEQ, DDU i DDP sprzedający miał obowiązek dostarczenia towaru do określonego w formule miejsca/portu przeznaczenia, co oznaczało, że do tego miejsca ponosił zarówno koszty, jak i ryzyko uszkodzenia czy utraty towaru. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 65

66 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (13) W Incoterms 2010 wszystkie formuły z grupy E, F i C nadal występują i nie ma zasadniczych różnic w ich interpretacji w porównaniu do Incoterms 2000, a do grupy D można zaliczyć DAT, DAP i DDP. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 66

67 Podstawowe różnice między Incoterms 2000 a Incoterms 2010 (14) W Incoterms 2010 są obszerne noty wyjaśniające (guidanance note) do każdej z formuł (nie są one jednak elementem danej formuły), a także ilustracje graficzne w każdej formule, wskazujące miejsce dostawy, będące swego rodzaju przewodnikiem ułatwiającym użytkownikom wybór właściwej formuły dla każdej transakcji. Na wprowadzenie i noty wyjaśniające warto zwrócić uwagę i nie traktować ich jako wstępu, który czytelnik na ogół pomija, bo są tam ujęte praktyczne porady co do zakresu i sposobu stosowania formuł. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 67

68 Struktura formuł Incoterms 2010 (1) Układ każdej z formuł jest identyczny obowiązki stron umowy sprzedaży, podobnie jak w Incoterms 2000, ujęto w 10 punktach sprzedającego od A1 do A10, a kupującego od B1 do B10. Zaprezentowano je, jakby w lustrzanym odbiciu, przedstawionym w tab. 1. Taki przejrzysty układ pozwala na łatwe porównanie poszczególnych formuł i stwierdzenie różnic między nimi w odniesieniu do każdego z wymienionych w punktach A10 i B10 obowiązków. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 68

69 Struktura formuł Incoterms 2010 (zakres obowiązków stron 1/2) The seller s obligation (Obowiązki sprzedającego) A1. General obligations of the seller (Ogólne obowiązki sprzedającego) A2. Licences, authorizations, security clearances and other formalities (Licencje, upoważnienia, odprawy związane z bezpieczeństwem i inne formalności) The buyer s obligation (Obowiązki kupującego) B1. General obligations of the buyer (Ogólne obowiązki kupującego) B2. Licences, authorizations, security clearances and other formalities (Licencje, upoważnienia, odprawy związane z bezpieczeństwem i inne formalności) A3. Contracts of carriage and insurance (Umowy przewozu i ubezpieczenia) B3. Contracts of carriage and insurance (Umowy przewozu i ubezpieczenia) A4. Delivery (Dostawa) B4. Taking delivery (Przyjęcie dostawy) A5. Transfer of risks (Przejście ryzyka) B5. Transfer of risks (Przejście ryzyka) dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 69

70 Struktura formuł Incoterms 2010 (zakres obowiązków stron 2/2) The seller s obligation (Obowiązki sprzedającego) A6. Allocation of costs (Podział kosztów) A7. Notices to the buyer (Zawiadamianie kupującego) A8. Delivery document (Dokument dostawy) A9. Checking - packaging marking (Kontrola, opakowanie, oznakowanie) A10. Assistance with information and related costs (Pomoc w uzyskaniu informacji i związane z tym koszty) The buyer s obligation (Obowiązki kupującego) B6. Allocation of costs (Podział kosztów) B7. Notices to the seller (Zawiadamianie sprzedającego) B8. Proof of delivery (Dowód dostawy) B9. Inspection of goods (Kontrola towarów) B10. Assistance with information and related costs (Pomoc w uzyskaniu informacji i związane z tym koszty) dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 70

71 Struktura formuł Incoterms 2010 (2) Incoterms określają tylko obowiązki, które strony mają wobec siebie. Stąd, jeśli zgodnie z punktem A3 odpowiedniej formuły (np. CPT) sprzedający ma obowiązek zawarcia umowy przewozu i opłacenia jego kosztów, to w punkcie B3 wpisano The buyer has no obligation to the seller to make a contract of carriage, czyli kupujący me ma obowiązku wobec sprzedającego zawarcia umowy przewozu. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 71

72 Struktura formuł Incoterms 2010 (3) Jednocześnie jednak niewyspecyfikowanie u żadnej ze stron obowiązku zawarcia umowy przewozu czy ubezpieczenia towaru, nie oznacza, że nie zostaną one zawarte. Oznacza to tylko tyle, że np. w EXW ani sprzedający nie ma obowiązku wobec kupującego, ani kupujący wobec sprzedającego zawarcia umowy przewozu. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 72

73 Struktura formuł Incoterms 2010 (4) Podobnie na przykład w DDP ani sprzedający wobec kupującego, ani kupujący wobec sprzedającego nie ma obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, ale w interesie sprzedającego jest jej zawarcie, gdyż to on ponosi ryzyko uszkodzenia czy utraty towaru w czasie przewozu. Zastosowana w Incoterms 2010 w B3 klauzula The buyer has no obligation to the seller to make a contract of insurance jest bardziej precyzyjnym sformułowaniem niż no obligation w Incoterms 2000, gdyż często było ono mylnie interpretowane przez eksporterów/importerów, że nie należy w ogóle ubezpieczać towaru. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 73

74 Charakterystyka formuł Incoterms 2010 stosowanych przy przewozach środkami wszystkich gałęzi transportu EXW FCA CPT CIP DAT DAP DDP (1) Wszystkie te formuły mogą mieć zastosowanie zarówno wtedy, gdy dostawa odbywa się środkami tylko jednej gałęzi transportu (np. tylko transportem samochodowym, transportem kolejowym czy lotniczym) lub też przy użyciu kilku gałęzi transportu (transport kombinowany, multimodalny, w tym z udziałem drogi morskiej). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 74

75 Charakterystyka formuł Incoterms 2010 stosowanych przy przewozach środkami wszystkich gałęzi transportu EXW FCA CPT CIP DAT DAP DDP (2) Generalnym obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru i faktury handlowej, zgodnie z umową sprzedaży oraz każdego innego dowodu zgodności, jakiego może wymagać umowa. Zaś generalnym obowiązkiem kupującego jest przyjęcie dostawy towaru i zapłacenie uzgodnionej w umowie ceny. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 75

76 Charakterystyka formuły EXW Incoterms 2010 (1) EXW (insert named place of delivery) Incoterms 2010 EXW (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy) Incoterms 2010 EX WORKS Z zakładu Zgodnie z tą formułą obowiązek dostawy towaru sprzedający spełnia stawiając towar do dyspozycji kupującego w punkcie wydania (np. w siedzibie sprzedającego, magazynie, zakładzie itp.), w określonej dacie lub w ramach określonego czasu. Strony kontraktu powinny ten punkt ściśle określić, np. EXW Gdynia, Zakład Produkcji Firanek, ul. Kubusia Puchatka 2, a nie tylko EXW Gdynia. W tym miejscu przechodzi ryzyko utraty czy uszkodzenia ładunku ze sprzedającego na kupującego, a także od tego miejsca kupujący ponosi koszty. Sprzedający ma obowiązek dostarczenia faktury handlowej, nie ma natomiast obowiązku dostarczenia dokumentu dostawy, np. listu przewozowego. Do obowiązków sprzedającego nie należy ani odprawa celna eksportowa, ani załadunek towaru na środek transportu, a zatem zakres obowiązków sprzedającego jest minimalny. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 76

77 Charakterystyka formuły EXW Incoterms 2010 (2) EXW (insert named place of delivery) Incoterms 2010 EXW (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy) Incoterms 2010 EX WORKS Z zakładu Obowiązkiem kupującego jest zorganizowanie transportu, poniesienie jego kosztów oraz ryzyka na całej trasie dostawy. Wszystkie obowiązki, łącznie z załadunkiem towaru na środek transportu oraz dokonaniem odprawy celnej i załatwieniem wszelkich formalności eksportowych ciążą na kupującym. Obowiązkiem kupującego jest też uzyskanie, na własne ryzyko i koszt, licencji eksportowej i importowej i innych urzędowych upoważnień do przeprowadzenia odprawy celnej towarów eksporcie. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 77

78 Charakterystyka formuły EXW Incoterms 2010 (3) Kupujący nie powinien się zgodzić na zakup na warunkach EXW, gdy przewiduje trudności lub nie ma możliwości dokonania bezpośrednio lub pośrednio odprawy celnej czy też uzyskania licencji eksportowej i importowej i innych urzędowych upoważnień. Obowiązkiem sprzedającego jest tylko pomoc kupującemu, na jego żądanie, ryzyko i koszt, w uzyskaniu licencji eksportowej i innych oficjalnych upoważnień koniecznych dla eksportu towaru, a także udzielenie kupującemu, na jego żądanie ryzyko i koszt, informacji, które posiada, a które są niezbędne kupującemu przy odprawie i związanej z bezpieczeństwem towaru. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 78

79 Charakterystyka formuły EXW Incoterms 2010 (4) W praktyce formuła ta nie jest zalecana do wykorzystania w handlu międzynarodowym jako formuła dostawy, a raczej jako formuła ceny w ofercie, czy cenniku. Wynika to z faktu, że w praktyce najczęściej sprzedający dokonuje załadunku towaru na środek transportu, gdyż ma do tego odpowiednie siły i środki (urządzenia i sprzęt do załadunku, pracowników magazynowych itp.). Jeśli niezbędna jest odprawa celna to też łatwiej ją wykonać sprzedającemu w swoim kraju niż kupującemu. Jeśli zaś eksporter dokonuje odprawy celnej i załadunku to zamiast EXW właściwe jest zastosowanie formuły FCA siedziba dostawcy towaru, gdyż ta formuła taki zakres obowiązków sprzedającego określa. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 79

80 Charakterystyka formuły FCA Incoterms 2010 (1) FCA (insert named place of delivery) Incoterms 2010 FCA (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy) Incoterms 2010 FREE CARRIER Dostarczony do przewoźnika Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru, w uzgodnionym terminie, przewoźnikowi (faktycznemu, umownemu) lub innej osobie, np. spedytorowi, firmie logistycznej, operatorowi transportu multimodalnego, wyznaczonemu przez kupującego; lub w siedzibie sprzedającego (miejsce to powinno być precyzyjnie określone, żeby nie budziło wątpliwości, a więc nie tylko podana miejscowość, ale i adres siedziby sprzedającego); lub w innym w oznaczonym miejscu (również należy je precyzyjnie określić). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 80

81 Charakterystyka formuły FCA Incoterms 2010 (2) FCA (insert named place of delivery) Incoterms 2010 FCA (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy) Incoterms 2010 FREE CARRIER Dostarczony do przewoźnika Jeśli tym miejscem jest zakład/magazyn sprzedającego to dostawę uważa się za dokonaną, gdy towary zostały załadowane na środek transportu podstawiony przez przewoźnika (przewoźnika wybiera kupujący), a jeśli jest to inne miejsce (np. terminal, port) dostawę uważa się za dokonaną po postawieniu towarów do dyspozycji przewoźnika (lub innej wyznaczonej osoby), gotowych do wyładunku, na środku transportu wysłanym przez sprzedającego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 81

82 Charakterystyka formuły FCA Incoterms 2010 (3) FCA (insert named place of delivery) Incoterms 2010 FCA (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy) Incoterms 2010 FREE CARRIER Dostarczony do przewoźnika Wyładunek towaru ze środka transportu w terminalu nie należy do obowiązków sprzedającego. Do obowiązków sprzedającego należy dokonanie odprawy celnej eksportowej, w tym uzyskanie, na własne ryzyko i koszt, licencji eksportowej i innych urzędowych upoważnień do przeprowadzenia odprawy celnej towarów eksporcie. Sprzedający ma też obowiązek dostarczenia faktury handlowej oraz dokumentu dostawy, będącego zwyczajowym dowodem, że towar został przekazany przewoźnikowi. W praktyce może to być dokument transportowy, np. list przewozowy CMR, gdy towar odbierany jest przez przewoźnika samochodowego w siedzibie dostawcy towaru. Ale jeśli jest to inny dokument obowiązkiem sprzedającego jest pomoc kupującemu, na jego żądanie, ryzyko i koszt, w uzyskaniu dokumentu transportowego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 82

83 Charakterystyka formuły FCA Incoterms 2010 (4) FCA (insert named place of delivery) Incoterms 2010 FCA (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy) Incoterms 2010 FREE CARRIER Dostarczony do przewoźnika Obowiązkiem kupującego jest przejęcie ryzyka utraty czy uszkodzenia towaru oraz zawarcie umowy przewozu od wyznaczonego miejsca dostawy (siedziby sprzedającego, terminalu przewoźnika). Kupujący musi też poinformować sprzedającego, z wystarczającym wyprzedzeniem, komu ma on przekazać towar (nazwa przewoźnika/spedytora/operatora), kiedy (w ramach uzgodnionego okresu), na jakiego rodzaju środek transportu towar zostanie załadowany (np. samochód, statek, samolot) i w jakim punkcie przyjęcia dostawy, w obrębie wymienionego z nazwy miejsca (jeśli nie został wcześniej między stronami uzgodniony). Musi także uzyskać licencję importową i dokonać wszystkich formalności celnych niezbędnych przy imporcie towaru i tranzycie przez inne kraje. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 83

84 Charakterystyka formuły FCA Incoterms 2010 (5) W FCA sprzedający ma obowiązek załadować towar na środek transportu, gdy odbiór towaru następuje w jego magazynie/zakładzie. Natomiast, gdy sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar do innego miejsca (np. do terminalu) i postawić tam towar do dyspozycji wyznaczonego przez kupującego przewoźnika/spedytora/operatora, wyładunek ze środka i transportu w tym terminalu należy do obowiązków kupującego i to on ponosi jego koszty. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 84

85 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (1) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru przewoźnikowi wybranemu przez sprzedającego (a więc temu, z którym zawarł umowę przewozu), w oznaczonym punkcie (jeśli strony umowy go uzgodniły), w określonym dniu lub w ramach wyznaczonego okresu. Obowiązkiem sprzedającego jest też zawarcie umowy o przewóz (na zwykłych warunkach, zwyczajną trasą i w zwyczajowo przyjęty sposób) do określonego miejsca przeznaczenia i opłacenie jego kosztów. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 85

86 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (2) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do Sprzedający zatem wypełnia swój obowiązek dostawy towaru, gdy przekaże go przewoźnikowi, a nie dopiero wtedy, kiedy towar dotrze do miejsca przeznaczenia, choć ponosi koszty transportu do miejsca przeznaczenia. Strony powinny precyzyjnie zidentyfikować oba miejsca: miejsce dostawy, gdzie przechodzi ryzyko ze sprzedającego na kupującego oraz miejsce przeznaczenia, do którego sprzedający opłaca koszty przewozu. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 86

87 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (3) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do W Incoterms 2010 sprecyzowano, że sprzedający ma zawrzeć umowę przewozu od określonego miejsca dostawy do miejsca przeznaczenia. Podkreślono w ten sposób, że strony powinny określić miejsce dostawy, aby nie było wątpliwości, w którym miejscu przechodzi ryzyko ze sprzedającego na kupującego. Nie ma to większego znaczenia i nie budzi wątpliwości, gdy jest tylko jeden przewoźnik sprzedający wybiera przewoźnika, zawiera z nim umowę przewozu i ryzyko przechodzi na kupującego w momencie przekazania towaru przewoźnikowi. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 87

88 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (4) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do Natomiast gdy kilku kolejnych przewoźników realizuje przewóz do miejsca przeznaczenia, a strony me uzgodniły punktu dostawy (miejsca przejścia ryzyka), to ryzyko przechodzi w momencie przekazania towaru przewoźnikowi w punkcie, który wyznaczył sprzedający i kupujący nie ma na to wpływu. Uzgodnienie przez strony punktu/miejsca dostawy jest niezwykle istotne szczególnie wówczas, gdy importerowi zależy na przykład na tym, aby miejscem podziału ryzyka był port morski (np. Gdańsk lub Hamburg, gdy eksporter ma siedzibę w Krakowie) czy lotniczy, a nie miejscowość w głębi kraju, skąd towar jest wysyłany, me chce bowiem ponosić ryzyka na terenie danego kraju/krajów. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 88

89 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (5) Jeśli chodzi o miejsce przejścia ryzyka w CPT i CIP Incoterms 2010 to mamy do czynienia z dwiema wyraźnie różniącymi się sytuacjami: 1. jeśli miejsce dostawy zostało precyzyjnie w kontrakcie określone ryzyko przechodzi na kupującego po przekazaniu towaru przewoźnikowi w tym punkcie; 2. jeśli takiego punktu nie określono, albo nie wynika ono z praktyki obrotu, sprzedający może wybrać miejsce dostawy, które najlepiej odpowiada jego celom. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 89

90 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (6) Podobne uregulowania odnoszą się do ponoszenia kosztów przewozu i zawarcia umowy i przewozu do miejsca przeznaczenia: 1. jeśli w umowie sprzedaży uzgodniono określony punkt w miejscu przeznaczenia to sprzedający organizuje transport i ponosi koszty do tego punktu; 2. jeśli takiego punktu me uzgodniono lub nie wynika to z praktyki obrotu sprzedający może wybrać punkt w miejscu przeznaczenia, najlepiej opowiadający jego celom (a więc np. w imporcie do Polski na warunkach CPT Gdańsk Incoterms 2010, gdy dostawa następuje transportem lotniczym, wybierze lotnisko, a nie miejsce przeznaczenia w Gdańsku, ul. Tetmajera 2, gdyż nie będzie ponosił kosztów transportu towaru z lotniska na ul. Tetmajera w Gdańsku). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 90

91 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (7) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do Jeśli chodzi o koszty wyładunku towaru ze środka transportu w miejscu przeznaczenia to ponosi je kupujący. Natomiast może je ponieść sprzedający, jeśli ujęte są w opłacie za przewóz w momencie zawierania umowy przewozu. W tym przypadku jednak sprzedający nie może występować o zwrot tych opłat do kupującego, chyba ze strony tak uzgodniły między sobą. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 91

92 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (8) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do Zgodnie z A8 obowiązkiem sprzedającego, jeśli tak zwyczajowo przyjęto albo zada tego kupujący, jest dostarczenie kupującemu, na swój koszt, zwyczajowego dokumentu transportowego, obejmującego przewóz do oznaczonego miejsca przeznaczenia, z którego wynika, że zakontraktowany towar został załadowany w uzgodnionym dla załadunku czasie. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 92

93 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (9) CPT (insert named place of destination) Incoterms 2010 CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE PAID TO Przewóz opłacony do Obowiązkiem kupującego jest poniesienie wszystkich kosztów i opłat związanych z towarem podczas jego przewozu od punktu dostawy aż do jego przybycia do uzgodnionego miejsca przeznaczenia, z wyjątkiem tych, które obciążyły sprzedającego na podstawie umowy o przewóz. Obowiązkiem kupującego jest odebranie towaru od przewoźnika w określonym miejscu przeznaczenia, a ryzyko ponosi od miejsca przekazania towaru przez sprzedającego przewoźnikowi. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 93

94 Charakterystyka formuły CPT Incoterms 2010 (10) W CPT obowiązkiem sprzedającego jest pokrycie kosztów przewozu (fracht) do miejsca przeznaczenia oraz wszystkich innych kosztów, w tym załadunku, a także wyładunku w miejscu przeznaczenia, o ile obciążają sprzedającego na podstawie umowy o przewóz. Jeśli pojawią się dodatkowe koszty i opłaty, nieujęte w opłacie za przewóz na podstawie zawartej umowy o przewóz, to obciążają one kupującego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 94

95 Charakterystyka formuły CIP Incoterms 2010 (1/1) CIP (insert named place of destination) Incoterms 2010 CIP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO Przewóz i ubezpieczenie opłacone do W porównaniu do formuły CPT zakres obowiązków sprzedającego jest rozszerzony o obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia i pokrycia jego kosztów. Sprzedający musi przekazać kupującemu dowód zawarcia umowy ubezpieczenia, aby ten mógł dochodzić, w przypadku uszkodzenia czy utraty towaru, ewentualnych roszczeń od ubezpieczyciela. Inne uwagi i charakterystyka dotycząca CPT odnoszą się też do CIP. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 95

96 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (1) DAT (insert named terminal at port or place of destination) Incoterms 2010 DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT TERMINAL Dostarczony do terminalu DAT to nowa w Incoterms 2010 formuła oznaczająca, że sprzedający wykonuje swoje zobowiązanie dostarczając towar i stawiając go do dyspozycji kupującego, w określonym czasie, wyładowany ze środka transportu, w określonym terminalu w wyznaczonym porcie lub miejscu przeznaczenia. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 96

97 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (2) DAT (insert named terminal at port or place of destination) Incoterms 2010 DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT TERMINAL Dostarczony do terminalu Określenie terminal obejmuje zarówno nabrzeże, magazyn, terminal kontenerowy (container yard) w porcie przeznaczenia, jak też drogowy, kolejowy czy też lotniczy terminal cargo w miejscu przeznaczenia. Terminal powinien być precyzyjnie określony, np. wymieniony z nazwy magazyn portowy w porcie przeznaczenia. Obowiązkiem sprzedającego jest zawarcie umowy przewozu do określonego terminalu w porcie lub miejscu przeznaczenia i poniesienie jego kosztów oraz ryzyka. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 97

98 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (3) DAT (insert named terminal at port or place of destination) Incoterms 2010 DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT TERMINAL Dostarczony do terminalu Sprzedający jest zatem zobowiązany nie tylko do zawarcia umowy przewozu drogą morską do portu przeznaczenia, ale i do zorganizowania np. przewozu wewnątrzportowego do magazynu/terminalu portowego i poniesienia kosztów tego przewozu. Do jego obowiązków należy wyładunek towaru ze środka transportu w terminalu oraz dokonanie wszystkich formalności celnych niezbędnych przy eksporcie towaru oraz jego transporcie przez jakikolwiek kraj poprzedzający dostawę. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 98

99 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (4) DAT (insert named terminal at port or place of destination) Incoterms 2010 DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT TERMINAL Dostarczony do terminalu Sprzedający musi też dostarczyć kupującemu, na swój koszt, dokument dostawy, umożliwiający mu odebranie towaru z terminalu, a także zapewnić kupującemu, na jego zadanie ryzyko i koszt, pomoc w uzyskaniu dokumentów i informacji, w tym informacji dla odprawy w zakresie bezpieczeństwa, których kupujący potrzebuje dla importu towarów i/lub transportu towarów do ostatecznego miejsca przeznaczenia. Podobne obowiązki informacyjne ma kupujący wobec sprzedającego w odniesieniu do eksportu towarów i jego transportu do miejsca przeznaczenia, w tym tranzytu przez inne kraje. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 99

100 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (5) DAT (insert named terminal at port or place of destination) Incoterms 2010 DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT TERMINAL Dostarczony do terminalu Wprowadzenie formuły DAT spowodowało, że niepotrzebna stała się formuła DEQ Delivered Ex Quay port przeznaczenia Incoterms 2000, gdyż DAT może ją zastąpić wskazując jako terminal określone nabrzeże w porcie przeznaczenia. DAT ma jednak o wiele szersze zastosowanie, a nie tylko w handlu drogą morską jak było w przypadku DEQ, gdyż może być wskazany zarówno terminal w porcie, jak i terminal lądowy. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 100

101 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (6) Przy zastosowaniu DAT, jeśli określony terminal w porcie czy miejscu przeznaczenia, a przy zastosowaniu DAP określony punkt w miejscu przeznaczenia nie został uzgodniony albo nie wynika on z praktyki obrotu, jego wyboru dokonuje sprzedający. Może wybrać terminal w uzgodnionym porcie lub miejscu (miejscowości) przeznaczenia (DAT) lub punkt w uzgodnionym miejscu (miejscowości) przeznaczenia, najbardziej odpowiadający jego celom. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 101

102 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (7) DAT (insert named terminal at port or place of destination) Incoterms 2010 DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT TERMINAL Dostarczony do terminalu Obowiązkiem kupującego jest poniesienie wszystkich kosztów oraz ryzyka od momentu dostarczenia towaru przez sprzedającego do terminalu, po wyładunku (kupujący nie ponosi kosztów i ryzyka wyładunku ze środka transportu) oraz dokonanie wszystkich formalności celnych i poniesienie wszystkich podatków i opłat w imporcie. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 102

103 Charakterystyka formuły DAP Incoterms 2010 (1) DAP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT PLACE Dostarczony do miejsca Zgodnie z tą nową w Incoterms 2010 formułą obowiązkiem sprzedającego jest zawarcie umowy przewozu do określonego miejsca przeznaczenia albo do uzgodnionego punktu w miejscu przeznaczenia oraz poniesienie ryzyka i kosztów transportu do tego miejsca. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 103

104 Charakterystyka formuły DAP Incoterms 2010 (2) DAP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT PLACE Dostarczony do miejsca DAP oznacza, że sprzedający wykonuje swoje zobowiązanie dostarczając towar i stawiając go do dyspozycji kupującego, na środku transportu, gotowy do wyładunku, w określonym miejscu przeznaczenia. Do tego miejsca organizuje transport, ponosi jego koszty i ryzyko. Do jego obowiązków nie należy wyładunek ze środka transportu. Jednak jeśli sprzedający opłacił koszty wyładunku w miejscu przeznaczenia, zawierając urnowe przewozu, ponieważ objęte były frachtem, nie może żądać ich zwrotu od kupującego, chyba ze to z nim uzgodnił (jest to podobne rozwiązanie jakie przyjęto w CIP, CPT i DDP, a także CFR i CIF). dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 104

105 Charakterystyka formuły DAP Incoterms 2010 (3) DAP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT PLACE Dostarczony do miejsca Do sprzedającego należy dokonanie wszystkich formalności celnych niezbędnych przy eksporcie towaru oraz jego transporcie przez jakikolwiek kraj poprzedzający dostawę. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 105

106 Charakterystyka formuły DAP Incoterms 2010 (4) DAP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT PLACE Dostarczony do miejsca Wprowadzenie tej formuły spowodowało, że niepotrzebna stała się formuły: DES Delivered Ex Ship port przeznaczenia, DAF Delivered At Frontier oznaczone miejsce na granicy oraz DDU Delivered Duty Unpaid oznaczone miejsce przeznaczenia Incoterms We wszystkich tych formułach Incoterms 2000 obowiązkiem sprzedającego było dostarczenie towaru do określonego (w przypadku każdej z formuł innego) miejsca przeznaczenia, bez wyładunku ze środka transportu i bez dokonania odprawy celnej. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 106

107 Charakterystyka formuły DAP Incoterms 2010 (5) DAP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT PLACE Dostarczony do miejsca A zatem DAP może je zastąpić wskazując odpowiednio: DAP port przeznaczenia wówczas, tak jak w formule DES Incoterms 2000 obowiązkiem sprzedającego jest postawienie towaru do dyspozycji kupującego na statku w porcie przeznaczenia; DAP określone miejsce na granicy wówczas, tak jak w formule DAF Incoterms 200o obowiązkiem sprzedającego jest postawienie towaru do dyspozycji kupującego w określonym miejscu na granicy dwóch państw, na środku transportu, niewyładowany; DAP określone miejsce/punkt przeznaczenia wówczas, tak jak w formule DDU Incoterms 2000, obowiązkiem sprzedającego jest postawienie towaru do dyspozycji kupującego w oznaczonym miejscu/punkcie przeznaczenia. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 107

108 Charakterystyka formuły DAP Incoterms 2010 (6) DAP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED AT PLACE Dostarczony do miejsca Obowiązkiem kupującego jest przyjęcie dostawy towaru w miejscu przeznaczenia i poniesienie kosztów wyładunku, a także dokonanie odprawy celnej w imporcie i opłacenie cła, a także podatków i innych opłat importowych. Jedynie w przypadku, gdy koszty wyładunku ujęte były w opłacie za przewóz przy zawarciu umowy przewozu, obciążają one sprzedającego i me może on żądać ich zwrotu od kupującego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 108

109 Charakterystyka formuły DDP Incoterms 2010 (1) DDP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DDP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED DUTY PAID Dostarczony, cło opłacone Obowiązkiem kupującego jest przyjęcie dostawy towaru w miejscu przeznaczenia i poniesienie kosztów wyładunku, a także dokonanie odprawy celnej w imporcie i opłacenie cła, a także podatków i innych opłat importowych. Jedynie w przypadku, gdy koszty wyładunku ujęte były w opłacie za przewóz przy zawarciu umowy przewozu, obciążają one sprzedającego i me może on żądać ich zwrotu od kupującego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 109

110 Charakterystyka formuły DDP Incoterms 2010 (2) DDP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DDP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED DUTY PAID Dostarczony, cło opłacone Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru do określonego miejsca/punktu przeznaczenia, w uzgodnionej dacie lub terminie, i postawienie go do dyspozycji kupującego, oclonego, na środku transportu, gotowego do wyładunku. Do tego miejsca ponosi ryzyko, a jego obowiązkiem jest też zawarcie umowy przewozu do miejsca przeznaczenia i opłacenie kosztów przewozu. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 110

111 Charakterystyka formuły DDP Incoterms 2010 (3) DDP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DDP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED DUTY PAID Dostarczony, cło opłacone Obowiązkiem sprzedającego jest dokonanie odprawy celnej w pełnym zakresie, a więc zarówno eksportowej, importowej, jak i związanej z przewozem przez inny kraj/kraje i poniesienie ryzyka i wszelkich opłat i obciążeń z tym związanych, a także uzyskanie wszelkich licencji i urzędowych upoważnień. Jeśli chodzi o podatek VAT i inne opłaty płatne przy imporcie, to też pokrywa je sprzedający, chyba że wyraźnie inaczej uzgodniono w kontrakcie handlowym. DDP reprezentuje maksimum obowiązków sprzedającego. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 111

112 Charakterystyka formuły DDP Incoterms 2010 (4) DDP (insert named place of destination) Incoterms 2010 DDP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) Incoterms 2010 DELIVERED DUTY PAID Dostarczony, cło opłacone Obowiązkiem kupującego jest przyjęcie dostawy towaru w miejscu przeznaczenia i poniesienie kosztów wyładunku. Jedynie w przypadku, gdy koszty wyładunku ujęte były w opłacie za przewóz przy zawarciu umowy przewozu, obciążają one sprzedającego i nie może on zadać ich zwrotu od kupującego, chyba że strony umowy sprzedaży uzgodniły inaczej. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 112

113 Charakterystyka formuły DAT Incoterms 2010 (5) Przy zastosowaniu formuły DDP, podobnie jak w DAP, sprzedający nie ma obowiązku wyładunku towaru ze środka transportu w miejscu przeznaczenia; jego obowiązkiem jest tylko postawienie towaru do dyspozycji kupującego na środku transportu, gotowego do wyładunku. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 113

114 koniec wykładu 04. Dziękuję za uwagę i zapraszam na kolejne zajęcia To już będzie kolokwium zaliczeniowe dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 114