BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy. Czerwiec 2015 pod patronatem
2 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
WPROWADZENIE Niniejsza publikacja przedstawia wyniki badania przeprowadzonego przez JLL oraz Skanska pod patronatem ABSL. Raport prezentuje opinie pracowników sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce na temat ich miejsca pracy. Celem badania była identyfikacja potrzeb pracowników biurowych sektora w zakresie przestrzeni biurowej oraz budynku, w którym pracują. Umożliwi ona dostosowanie obiektów biurowych, aby w jak największym stopniu odpowiadały wymaganiom ich użytkowników. Jak wynika z opracowania, w czasach rosnącej konkurencji na rynku pracy pracodawcy oferujący biura dobrze zlokalizowane oraz charakteryzujące się efektywnym rozplanowaniem przestrzeni dysponują przewagą pod względem pozyskiwania nowych pracowników w stosunku do innych firm. Podstawą analizy było badanie przeprowadzone na 533 pracownikach z sektora nowoczesnych usług dla biznesu w siedmiu głównych ośrodkach miejskich w Polsce. Autorzy publikacji składają serdeczne podziękowania wszystkim respondentom za czas poświęcony na wypełnienie kwestionariusza. 3 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
Budynek biurowy LOKALIZACJA Większa efektywność i satysfakcja pracowników dzięki skróceniu czasu dojazdu do pracy. Pracownicy sektora BPO/SSC przebadani w Warszawie najczęściej dojeżdżają do pracy w ciągu 40-50 minut tak zadeklarowało ponad 25% osób. Większość (82%) jest w stanie dotrzeć do swojego biura w ciągu maksymalnie 50 minut. Największa grupa respondentów ankiety w Warszawie wskazała, że maksymalny akceptowalny czas, który są w stanie poświęcić na dojazd do miejsca pracy to pomiędzy 30 a 50 minut. Ile czasu zazwyczaj zajmuje Ci dojazd do pracy? Jaki jest dla Ciebie maksymalny akceptowalny czas dojazdu do pracy? Warszawa: <30 min 31-50 min > 50 min 18% 25% 35% 33% 47% 42% W innych polskich miastach poza Warszawą deklarowany czas dojazdu do pracy był krótszy i wynosił najczęściej między 20 a 30 minut. 85% przebadanych pracowników sektora jest w stanie dotrzeć do biura w maksymalnie 40 minut. Jeśli chodzi o najdłuższy możliwy czas dojazdu, większość przebadanych osób zadeklarowała, że jest w stanie zaakceptować podróż do pracy w granicach 20-30 minut, co pokrywa się ze stanem aktualnym. Inne główne miasta: <30 min 31-50 min > 50 min Aktualny czas dojazdu 64% 41% 27% 33% 9% 26% Maksymalny akceptowalny czas dojazdu Większość pracowników sektora uważa, że lokalizacja (centrum lub poza nim) ma drugorzędne znaczenie, a najważniejszy jest czas dojazdu. Najistotniejsza dla przebadanych osób jest dobrze rozwinięta komunikacja miejska zapewniająca dogodny dojazd do biura w akceptowalnym czasie. Osoby przebadane w Warszawie bardziej preferują pracę w centrum, co nie jest zaskoczeniem zważywszy na wielkość miasta. Gdzie powinno być zlokalizowane Twoje biuro? 51% 31% 12% 6% Lokalizacja w centrum czy poza nim nie ma większego znaczenia w przypadku dobrze rozwiniętej komunikacji miejskiej / dogodnego dojazdu samochodem W centrum Poza centrum Nie wiem Doradcy działający na rynku nieruchomości, przy użyciu narzędzi typu GIS, są w stanie pomóc w wyborze optymalnej lokalizacji biura. Bazując na kodach pocztowych osób zatrudnionych w danym centrum usług można wskazać, który budynek biurowy będzie charakteryzował się najdogodniejszym dojazdem do pracy dla pracowników. Ma to szczególne znaczenie, ponieważ relokacja biura może spowodować dyskomfort u pracowników, którzy z całego spektrum czynników wskazali, że po przeprowadzce ich zdaniem pogorszyła się lokalizacja miejsca pracy (25% respondentów). W tym samym pytaniu znaczna część pracowników zadeklarowała, że po zmianie biura znacznie polepszył się standard powierzchni i ogólny komfort pracy. Czy po zmianie biura nastąpiło polepszenie czy pogorszenie warunków związanych z : (pytanie wielokrotnego wyboru) Standardem wykończenia biura 63% 28% 9% Ogólnym komfortem miejsca pracy 56% 26% 18% Dostępem światła dziennego 49% 38% 13% 49% 31% 20% Polepszenie Klimatyzacją Bez zmian Przestrzenią do relaksu/ nieformalnych spotkań 46% 36% 18% Doświetleniem światłem sztucznym 45% 47% 8% Efektywnością wind 41% 48% 11% 36% Lokalizacją / Dostępem 39% 25% Pogorszenie 4 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
Budynek biurowy LOKALIZACJA Budynki coraz bardziej konkurują między sobą pod kątem dostępności transportem publicznym i prywatnym W jaki sposób najczęściej dojeżdżasz do pracy? (pytanie wielokrotnego wyboru) Komunikacja publiczna jest najczęściej wybieranym środkiem transportu wśród pracowników sektora, na drugim miejscu według ankietowanych znalazł się dojazd do pracy samochodem. Trzecią najbardziej popularną opcją jest spacer do pracy, a następnie dojazd rowerem. Nasze badanie pokazuje, że brak wystarczającej liczby miejsc parkingowych, a co najważniejsze, stojaków dla rowerów, sprawia, że korzysta z nich mniej osób a większa dostępność miejsc parkingowych i rowerowych byłaby bardzo doceniana przez pracowników. Co więcej, może być ona dużą przewagą konkurencyjną między jednym, a drugim budynkiem biurowym. Transport publiczny Samochód Spacer Rower Wspólna podróż samochodem ze współpracownikiem 54% 45% 22 % 16% 11% Najbardziej pożądanym przez pracowników sektora usługowego udogodnieniem, jakie powinien posiadać budynek biurowy, są stojaki dla rowerów. Zarówno parking rowerowy jak i ogólnodostępne prysznice są wymogami zielonych certyfikatów BREEAM i LEED przyznawanych nieruchomościom. Dojazd rowerem do pracy zyskuje na znaczeniu, a to po części dzięki poprawie infrastruktury rowerowej w biurowcach. Dodatkowo, możemy spodziewać się większej liczby stacji rowerów miejskich sponsorowanych przez właścicieli budynków w okolicach ich inwestycji. Inny 9% Jakie udogodnienia powinien posiadać budynek biurowy? (pytanie wielokrotnego wyboru) Stojaki dla rowerów Bezpłatne Wi-Fi dostępne w całym biurowcu 78% 75% Kolejnym udogodnieniem, jakie chętnie widzieliby ankietowani w swoim biurowcu, jest bezpłatne Wi-Fi dostępne w całym budynku. Może się to stać niebawem standardem, ponieważ koszt implementacji takiego systemu jest nieduży, a jest to rozwiązanie bardzo pożądane przez pracowników. Kantyna / restauracja Sklep spożywczy Kawiarnia 74% 64% 62% Pracownicy sektora BPO/SSC chcieliby mieć również dostęp do szerokich usług w biurowcu lub w jego najbliższej okolicy takich jak kantyna lub restauracja, sklep spożywczy, czy kawiarnia. Wszystkie wyżej wymienione elementy wpływają na to, że miejsce pracy staje się bardziej wygodne dla pracowników. Ogólnodostępne prysznice i szatnie Żłobek / przedszkole 52% 43% 5 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
Powierzchnia biurowa KONFIGURACJA BIURA I PLANOWANIE Elastyczność powierzchni biurowej i miejsca pracy. W jaki sposób aktualnie pracujesz? Większość ankietowanych aktualnie pracuje na powierzchni typu open space i ma przypisane biurko do wyłącznego użytku (78%). Kolejne 12% korzysta z systemu współdzielenia biurek (hotdesking). Osoby zapytane o idealne miejsce pracy w znacznej części wskazywały pracę zdalną z domu lub kombinację wykonywania swoich zadań częściowo w biurze i w domu, jeśli jest taka możliwość. Wskazuje to na potrzebę większej elastyczności. Dokładne zrozumienie funkcjonowania branży i procesów przez nią prowadzonych pozwala na stworzenie optymalnego planu powierzchni biurowej dostosowanego do konkretnych potrzeb jej użytkowników. Mam przypisane biurko Współdzielę biurko Pracuję w biurze klienta Pracuję z domu Pracuję w innym miejscu 12% 8% 5% 4% 3% 2% 2% 34% 52% Aktualnie Idealnie 78% Ze względu na bardzo szybki rozwój sektora BPO/SSC (prawie 90% firm poszerzyło zakres prowadzonych procesów od momentu uruchomienia biura w Polsce), elastyczność powierzchni biurowej stała się wyjątkowo istotna. Co więcej, na rynek pracy wchodzi tzw. generacja Z, więc niebawem biuro będzie musiało spełniać oczekiwania i być dostosowane do wielu pokoleń i stylów pracy, a to nie jest możliwe bez wysokiej elastyczności powierzchni i nowej definicji samego miejsca pracy. Praca w zespole tworzy największą wartość dla firmy: Czy Twoja powierzchnia biurowa wspiera pracę zespołową taką jak burze mózgów czy spotkania robocze? Większość osób zatrudnionych w sektorze BPO/SSC wykonuje czynności związane z szeroko pojętą pracą indywidualną. Praca na komputerze (emaile, analizy, dokumenty), rozmowy telefoniczne i obsługa urządzeń biurowych to najczęściej wskazywane działania wykonywane na co dzień przez pracowników, które pochłaniają najwięcej ich czasu pracy. W spotkaniach roboczych / burzach mózgów, jak również w spotkaniach z klientami, bierze udział jedynie odpowiednio 27% i 18% ankietowanych, a są to działania postrzegane jako praca zespołowa. Co ciekawe, ankietowani pracownicy wskazali, że praca indywidualna na komputerze, jak również prace zespołowe i spotkania z klientami tworzą największą wartość dla firmy. Konkludując, biuro powinno oferować elastyczne miejsce pracy, dzięki któremu pracownicy mogą prowadzić działania tworzące największą wartość dla pracodawcy. Oznacza to, że powierzchnia biurowa dająca możliwość połączenia pracy indywidualnej przy komputerze z miejscami spotkań, pracy kreatywnej i zespołowej będzie najbardziej pożądana. Jakiego rodzaju czynności wykonujesz na co dzień? Które z nich tworzą wg Ciebie największą wartość dla firmy?(pytanie wielokrotnego wyboru) Praca na komputerze Rozmowy przez telefon Obsługa urządzeń biurowych Burze mózgów / spotkania wewnętrzne Spotkania biznesowe z klientami 90% 63% 59% 27% 18% Wartość dla firmy: 65% 26% 8% 42% 42% 6 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
Powierzchnia biurowa KONFIGURACJA BIURA I PLANOWANIE Komfortowe, elastyczne i wydajne miejsce pracy sprzyja produktywności. W celu podniesienia produktywności pracownicy powinni mieć zapewnione wygodne, przestronne i elastyczne stanowisko pracy oraz mieć dostęp do pomieszczeń pracy skupionej zapewniających ciszę. Dodatkowo wydajna klimatyzacja i wentylacja jest postrzegana przez pracowników jako element silnie wpływający na ich komfort. Lokalizacja biura jest również bardzo istotna i według przeprowadzonego badania znalazła się na czwartym miejscu, następnie natomiast zieleń i dostęp to terenów zielonych znajdujących się w pobliżu biura. Jakie czynniki wpływają na Twoją produktywność w pracy? (pytanie wielokrotnego wyboru) 90% 81% 78% 75% 72% 66% 62% 19% Czołowi deweloperzy w Polsce spełniają wymagania pracowników stwarzając przyjazne i efektywne miejsce pracy poprzez zastosowanie np. większej wymiany powietrza w pomieszczeniach niż wymagana przepisami i projektują biurowce w ten sposób, aby zapewniały bardzo dobry dostęp światła dziennego. Hałas i nieefektywny system klimatyzacji wskazane jako najbardziej uciążliwe w miejscu pracy. Komfortowe miejsce pracy Wydajna klimatyzacja Możliwość pracy w skupieniu w osobnym pomieszczeniu Lokalizacja biura Zieleń Strefy relaksu, miejsca spotkań i pracy kreatywnej Otoczenie budynku Pokój z konsolą do gier i innych zabaw Praca w firmach z sektora nowoczesnych usług biznesowych często wiąże się dużym poziomem hałasu na powierzchniach typu open space, w szczególności w centrach obsługujących klientów telefonicznie. Z tego powodu hałas jest postrzegany przez pracowników jako najbardziej uciążliwy czynnik. Te problemy rozwiązuje idea elastycznego miejsca pracy połączonego z wygodnymi warunkami dostosowanymi do zadań wykonywanych przez poszczególnych pracowników. W moim miejscu pracy najbardziej przeszkadza mi: (pytanie wielokrotnego wyboru) Hałas 49% Słabo działający system klimatyzacji 40% Brak udogodnień / dodatkowych usług w budynku 28% Brak możliwości wyboru biurka, przy którym chcę pracować 27% Nieefektywne systemy klimatyzacji oraz wentylacji postrzegane są przez respondentów badania jako kolejny istotny czynnik, który przeszkadza im w pracy. Jest to bezpośredni rezultat zagęszczenia pracowników na powierzchni biurowej. Niektóre firmy posiadają biura w starszych, nieefektywnych budynkach, w których klimatyzacja i wentylacja nie są w stanie sprawnie działać przy zagęszczeniu 5-7 m 2 na pracownika, natomiast nowoczesne obiekty biurowe są dostosowane do takich wymagań. Z drugiej strony nawet w nowoczesnych biurowcach trudno jest dostosować poziom temperatury na dużej powierzchni typu open space tak, aby odpowiadał wszystkim pracownikom. Długi czas dojazdu 32% Brak przestrzeni w biurze 32% Brak dostępu światła dziennego 31% Brak udogodnień / dodatkowych usług w okolicy budynku 22% Czas oczekiwania na windy 12% Inne 4% 7 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
Powierzchnia biurowa KONFIGURACJA BIURA I PLANOWANIE Uchylne okna: coś więcej niż tylko dodatek. Trudności z odpowiednim dostosowaniem temperatury i wentylacji na dużych powierzchniach lub po prostu niewydajna klimatyzacja sprawia, że pracownicy uważają uchylne okna to dobre rozwiązanie. Nasze badanie jasno wskazuje na fakt, że osoby pracujące w biurach bardzo doceniają możliwość uchylenia okna przy ich stanowisku pracy i kontakt ze świeżym powietrzem szczególnie w ciepłych miesiącach roku. Warto tu również wspomnieć, że część nowych budynków biurowych charakteryzuje się dużo wyższą jakością powietrza wtłaczanego do powierzchni biurowych niż w przypadku starszych biurowców. Dzięki takiemu rozwiązaniu można ograniczyć potrzebę otwierania okien przez pracowników. Czy chciałbyś mieć możliwość uchylenia okna w biurze kosztem zmniejszenia wydajności lub całkowitego wyłączenia systemu klimatyzacji i możliwością zwiększenia hałasu? 83% 17% Kuchnia: centralny punkt w biurze mogący spełniać wiele funkcji. Przestronna, firmowa kuchnia jest bardzo istotna dla pracowników biura i jest najczęściej wybieranym miejscem na spożycie posiłku w pracy. Kuchnia spełnia dwie ważne funkcje wspierające dobre samopoczucie - jest miejscem nieformalnych spotkań między pracownikami i daje możliwość zjedzenia budżetowego obiadu. To jak ważna jest duża i funkcjonalna kuchnia zostało podkreślone przez pracowników w naszym badaniu, w którym zdecydowanie wyprzedza inne miejsca czy też formy jedzenia posiłków w ciągu dnia pracy. Gdzie przeważnie jesz obiad w pracy? Kuchnia w biurze 38% Kantyna / restauracja poza budynkiem 22% Przy biurku 17% Kantyna budynkowa 13% Nie jem obiadu w pracy 8% Inne miejsce 2% Przyszłe plany rozwoju powinny uwzględniać możliwość stworzenia elastycznego miejsca pracy: re-aranżacje aktualnie zajmowanej powierzchni biurowej mogą stwarzać niedogodności dla pracowników. Firmy z sektora nowoczesnych usług dla biznesu stale się rozwijają w związku z pozyskiwaniem nowych wewnętrznych, czy też zewnętrznych klientów. Dlatego też 62% osób doświadczyło różnego rodzaju re-aranżacji powierzchni biurowej zajmowanej przez swoją firmę. Było to miedzy innymi przesuwanie, dodawanie i burzenie ścianek działowych. Dla 43% osób takie zmiany przeprowadzane na powierzchni nie stwarzały niedogodności, niemniej jednak 19% przebadanych osób stwierdziło, że tego rodzaju działania były dla nich uciążliwe. Może to dotyczyć szczególnie pracowników, którzy pracują w centrach działających 24h na dobę i obsługujących kraje z różnych stref czasowych, ponieważ przeważnie zmiany na powierzchni są przeprowadzane po godzinach pracy lub w weekendy. Czy w trakcie Twojego okresu pracy u aktualnego pracodawcy były przeprowadzane duże re-aranżacje powierzchni biurowej (np. przesuwanie, usuwanie, dodawanie ścian działowych) zajmowanej przez firmę? 19% 43% Tak i było to uciążliwe dla pracowników Tak i było to nieuciążliwe dla pracowników 30% 8% Nie były przeprowadzane Nie wiem 8 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
Budynek biurowy INNE KONKLUZJE Biuro sprzyjające produktywności: dodatkowy atut w walce o najlepszych pracowników Nowoczesna powierzchni biurowa, która wspiera wydajność w pracy może wpłynąć na wybór pracodawcy. Jest to szczególnie istotne w coraz bardziej konkurencyjnych czasach w zakresie pozyskiwania pracowników i tzw. wojny o talent. Czy nowocześnie zaprojektowane biuro sprzyjające produktywnej pracy, może przekonać do wybrania pracodawcy, który oferuje tego typu przestrzeń biurową? 65% 18% 17% Tak Nie wiem Nie Czy chciałbyś przed zawarciem umowy o pracę zobaczyć swoje stanowisko pracy / miejsce pracy w biurze? Pracownicy chcieliby zobaczyć swoje przyszłe stanowisko pracy przed zawarciem umowy z pracodawcą. Jest to zgodne z postrzeganiem pracowników sektora jako świadomych swoich praw oraz zainteresowanych środowiskiem pracy. 81% Tak 10% 9% Nie wiem Nie Osoby zatrudnione powinny być lepiej poinformowane na temat budynku w którym pracują, jego oddziaływaniu na środowisko oraz zasadach zrównoważonego rozwoju i CSR. Rolą deweloperów jest rozpowszechnianie i promowanie zielonych rozwiązań wśród użytkowników budynków oraz wskazanie w jaki sposób zielone budynki mogą pozytywnie wpływać na miejsce pracy. Czy słyszałeś o zielonych, certyfikowanych budynkach biurowych (certyfikacja LEED, BREEAM, DGNB)? Tak 41% Nie 59% Jeśli TAK, to czy pracujesz w takim budynku? 51% Tak 26% 23% Nie wiem Nie 9 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
KOŃCOWE UWAGI Opinia osób zatrudnionych w sektorze BPO/SSC staje się coraz bardziej istotnym czynnikiem podczas planowania przestrzeni biurowej dla danej firmy. Głos pracowników jest doceniany, a ich zaangażowanie kluczowe w kreowaniu przyjaznego środowiska pracy. W badaniu zidentyfikowane zostały potrzeby pracowników z sektora nowoczesnych usług biznesowych dotyczące przestrzeni biurowej. W znacznej mierze dotyczą one wygodnego miejsca pracy, które jest dostosowane do konkretnych czynności wykonywanych przez pracowników pełniących różne funkcje w firmie. Dostępne narzędzia oraz technologia połączone z wieloletnim doświadczeniem deweloperów powierzchni biurowych oraz firm doradczych pozwalają na stworzenie idealnego miejsca pracy, które wspiera produktywność pracowników. 10 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
11 BPO i Centra Usług Wspólnych: Pracownicy sektora zabierają głos w sprawie swojego miejsca pracy.
pod patronatem Kontakty JLL: Anna Młyniec Head of Office Agency and Tenant Representation +48 602 788 049 anna.mlyniec@eu.jll.com Anna Bartoszewicz-Wnuk Head of Research & Consulting +48 600 303 778 anna.bartoszewicz-wnuk@eu.jll.com Mateusz Polkowski Associate Director, Research & Consulting +48 602 171 471 mateusz.polkowski@eu.jll.com Marek Stasieńko Regional Leasing Manager +48 797 019 914 marek.stasienko@skanska.pl Karol Klin Regional Leasing Manager +48 797 229 454 karol.klin@skanska.pl Kontakty SKANSKA: Arkadiusz Rudzki Leasing & Asset Director +48 797 229 062 arkadiusz.rudzki@skanska.pl www.jll.pl Jones Lang LaSalle 2015 Jones Lang LaSalle IP, Inc. All rights reserved. The information contained in this document is proprietary to Jones Lang LaSalle and shall be used solely for the purposes of evaluating this proposal. All such documentation and information remains the property of Jones Lang LaSalle and shall be kept confidential. Reproduction of any part of this document is authorized only to the extent necessary for its evaluation. It is not to be shown to any third party without the prior written authorization of Jones Lang LaSalle. All information contained herein is from sources deemed reliable; however, no representation or warranty is made as to the accuracy thereof.